Miras Hakkým Var mý?

Merhaba,
geçenlerde birþey öðrendim.Ne kadar doðru bilmiyorum.Annem ve babam ayrý ve ben 15 yýldýr annemle yaþýyorum.Babamý da bu süre içersinde hiç görmedim ve konuþmadým.Babam benimle konuþmadýðý için ölmeden önce mirasýný bir baþkasýna býrakabilirmiþ!Atýyorum kendi üzerine olan evini ölmeden önce hala ya da amca çocuklarýma geçirebiliyormuþ!Umarým doðru deðildir.Eðer böyle birþey yaparsa benim itiraz etme hakkým var mý?Ya da yaþarken babamýn mirasýndan pay alabiliyor muyum?
Teþekkürler..

Herkes,( aksi yönde kendi için düzenlenmiþ kýsýtlama içeren bir yargý kararý olmadýðý sürece)
sahip olduðu malý, mülkü, parasý, üzerinde dilediði gibi tasarrufta bulunma hakkýna sahiptir.
Yani babanýz
evi bir baþkasýna satýp parasýný gezip tozarak yiyebilir de,
bir baþkasýna baðýþlayabilir de, bunu yapmasýna bir yasal engel yok.
Vefatýndan sonra mirastan mal kaçýrma iddiasýyla dava açýp alma þansýnýz olabilir sadece.
Bu durumda , eðer karþý taraf gerçekten bedelini ödeyerek satýn almýþ ise , bunu ýspatlayabiliyorsa gene yapýlabilecek bir þey yok.
Satýþ yoksa veya sahte bir satýþ varsa, saklý payýnýz kadar miras hakkýnýzý alabilirsiniz dava açarak kazanmanýz durumunda.

BAbanýz hayatta iken, mirasý yok demektir, dolayýsýyla sizin de alabileceðiniz bir miras payýnýz henuz doðmamýþ demektir.

Yani bu baðýþý ölmeden 1-2 yýl önce yaparsa mirastan mal kaçýrma iddiasýyla vefatýndan sonra dava açabilirim.Peki ölmeden hemen önce yaparsa mirasýný bana býrakmamak için bunda kasýtlý birþey olmaz mý sizce!Ben bir bakýma haklý olmaz mýyým!
BAbanýz hayatta iken, mirasý yok demektir, dolayýsýyla sizin de alabileceðiniz bir miras payýnýz henuz doðmamýþ demektir. Þaka gibi..Yani refah içinde yaþayan babam benim de hakkým olan parayla malla mülkle istediðini yapabilicek ben burda sefilleri oynayacaðým.Nasýl bir sistem!Nafaka davasý açsam 300-400 ancak alabileceðim.O da kesin deðil!

Miras hukukunda saklý pay diye birþey var.Madde 506 derki altsoyun saklý pay oraný miras payýnýn 1/2 yani yarýsýdýr.Eðer size miras býrakmamak için eþine dostuna kardeþine böyle bir baðýþta bulunursa yada devrederse siz bunu ispat ederek hakkýnýzý alabilirsiniz. Bunuda tenkis davasý açarak yaparsýnýz.
Tenkis davasýnda uygulanacak kurallar þöylece özetlenebilir;

1. Öncelikle davacýnýn saklý payý ile , tasarruf edilebilir kýsmýn parasal deðerlerinin bulunmasý gerekir. Bunun için miras býrakanýn ölüm tarihi itibariyle terekenin aktif ve pasifinin parasal deðeri hesap edilir.
2. Terekenin aktifi temlik edilen ve temlik dýþý taþýnýr taþýnmaz mallar , alacaklar , ölüme baðlý sigortalar olarak sayýlabilir. Miras býrakanýn borcu ,cenaze giderleri terekenin mühürlenmesi ve yazým giderleri ve miras býrakanla birlikte yaþayanýn ve onun tarafýndan bakýlan kiþilerin üç aylýk geçim giderleri terekenin pasifini teþkil eder . Terekenin aktifinin ölüm günün itibariyle deðerinden pasif deðerler düþülerek NET TEREKE miktarý tutarý bulunur.
3. Davacýnýn SAKLI PAYI miktarý net tereke miktarý üzerinden veraset belgesindeki paya göre hesap hesap edilir .Bu miktardan temlik dýþý terekeden aldýðý miktar var ise yine veraset belgesindeki paya göre hesaplanýr, bu miktar düþülerek (Saklý payýn parasal deðeri ) bulunur.
Net terekenin geri kalan kýsmý ise tasarruf edilebilir kýsým (tasarruf nisabý) dýr.
SABÝT TENKÝS ORANI = saklý payýn parasal deðeri (pay) tenkise konu malýn ölüm günü itibariyle parasal deðeri (payda) þeklindedir.
4. Davacýnýn saklý payýna müdahale ortaya çýkarsa tenkise konu malýn deðerinde azalma gelmeden bölünmesinin imar yönünden mümkün olup olmadýðý araþtýrýlýr Tenkise konu mal bölünebiliyorsa ,bu kýsýmlarýn baðýmsýz bölümler halinde taraflar adýna tesciline karar verilir.
5. Tenkis konusu malýn bölünmesi mümkün deðilse , davalýya TMK. 564. Maddesindeki tercih hakký kullandýrýlýr.
a. Davalý dilerse parayý seçebilir .Bu durumda tasarruf edilebilir (tasarruf nisabýnýn ) deðerini davacýdan alarak, malý davacýya býrakýr.
b. Davalý dilerse malý seçebilir. Bu takdirde mal davalýda býrakýlacak, davalý davacýya saklý paya el atýlan –tenkisi gereken – miktarý ödeyecektir.
6. Bu takdirde , yeniden keþif yapýlarak tenkis konusu malýn karar günündeki ( md. 564/2 yada karara en yakýn gündeki ,Yargýtay kararlarýna göre tercih hakkýnýn kullanýldýðý gündeki ) deðeri tespit edilir ve ortaya çýkan miktar sabit tenkis oraný ile çarpýlarak saklý paya el atýlan , tenkis edilecek bedel veya tasarruf edilebilir miktarlar bulunur.

Bakýn babanýz borçlu olarak terk i diyar eylemesin,
yoksa babanýz saðlýðýnda refah içinde yaþayýp, borçlu olarak vefat ettiðinde, kalan borçlardan mirasçýsý olarak siz sorumlu olursunuz.

Merak etmeyin benim babam parayý çok sever.1 lirasýný ben dahil kimseye vermez ki býrakýn borç býrakacak.yani sonuç olarak bu kadar yazýþmadan anlýyorum ki benim babamýn sað ý da ölüsü de manevi olarak zaten yararý yoktu maddi olarak da olmayacak öyle mi?

Tam olarak öyle deðil,
sizin için manevi katkýsý deðeri olmayan babanýz vefat etmeden önce sahip olduðu mal mülkü salt sizin mirasýndan faydalanamamanýz için bir baþkasýna derederse baðýþlarsa , dava açarak sizden kaçýrýlmak istenen yasal miras payýnýzýn yarýsý olan saklý payýnýzý söke söke alma þansýnýz var, yolu da yukarýda açýklanmýþ

Teþekkür ederim yanýt için.Peki diyelimki babam aniden vefat etti ve mallar kendinde kaldý.Bu durumdada mý ben mirasýn yüzde 50 sine sahip oluyorum.Nerden çýktý bu saklý pay olayý.Geri kalan yüzde 50 devlete mi gidiyor?

Babanýz evli degilken vefat ederse, sizden baþka çocuðu yoksa, tek mirasçýsý siz olduðunuzdan % 100 ü siz alýrsýnýz, devlet sadece sizden veraset intikal vergisi alýr.
saklý pay ise, dediginiz gibi babanýz size hiç miras býrakmamak için bir cabaya girmiþse , mirastan pay alabilmenizi saðlamak için Medeni Kanun dan çýkýyor.
Ornegin bir baska kardesiniz daha olsa ve babanýz tüm varlýðýný ona býraksa, sizin hakkýnýzýn korunmasý demek oluyor saklý pay.

Babanýzýn aniden ölümü halinde, veraset ilamý çýkartmak için mahkemeye baþvurursunuz. Babanýzýn nüfus kayýtlarýna ulaþýlarak mirasçýlarý tespit edilir, mirasçýlar, eþi, çocuklarý olacaðý gibi, saðlýðýnda vasiyetname ile nüfus müdürlüðüne bildirdiði baþka kiþi yada kuruluþlarda olabilir.
Veraset ilamýnda her bir mirasçýnýn payý % cinsinden görülmektedir. Siz de veraset ilamýnda yazýlý olan payýnýz kadarýný ya diðer mirasçýlarla mahsuplaþmak sureti ile yada satýþ sureti ile alýrsýnýz.

Alttaki bilgi alýntýdýr, umarým kafanýzdaki sorulara yanýt verir..

Mirasta Saklý Pay Nedir? Saklý Paylar Nasýl Belirlenir?
Saklý pay, miras býrakana belirli derecede yakýnlýðý olan kiþilerin miras býrakanýn malvarlýðý üzerinde hakka sahip olmasý gerektiði düþüncesine dayanýr. Miras býrakan malvarlýðýnýn tamamýný istediði kiþiye miras olarak býrakabilme özgürlüðüne sahip deðildir. Kanuni mirasçýlarýn miras üzerinde saklý pay olarak adlandýrýlan haklarý vardýr. Miras býrakan, saklý paylarý dýþýnda kalan malvarlýðý üzerinde dilediði gibi ölüme baðlý tasarrufta bulunabilecektir.

Saklý paylý mirasçýlar kimlerdir?
Saklý pay sahibi mirasçýlar alt soy yani çocuklar ve torunlar, ana- baba ve sað kalan eþtir. Altsoy terimi içerisine evlatlýklar da dâhildir. Medeni Kanun’ da 2007’ de yürürlüðe giren deðiþiklik ile kardeþlerin saklý payý kaldýrýlmýþtýr.

Saklý Pay Oranlarý
Altsoy için saklý pay oraný yasal miras payýnýn yarýsýdýr.
Anne ve baba için saklý pay oraný yasal miras payýnýn dörtte biridir. Diyelim ki bir kiþinin altsoyu yani çocuðu veya torunu var. Bu durumda anne baba mirasçý olamayacaðýndan saklý payý da olmaz.
Sað kalan eþ; Anne ve baba ya da altsoy ile birlikte mirasçý olarak kalmýþsa yasal miras payýnýn tamamý, bu sayýlanlarýn dýþýnda baþka mirasçýlarla kalmýþsa (örneðin kardeþler, yeðenler, amca, hala, vs.) yasal miras payýnýn dörtte üçü saklý payý olacaktýr.

Saklý payýn ihlali halinde ne yapýlýr?
Miras býrakan saðlýðýnda yaptýðý vasiyetname veya miras sözleþmesi gibi ölüme baðlý tasarruf ile bir mirasçýsýný mirastan çýkarmýþ ya da mirasçýlarýnýn saklý paylarýný aþacak miktarda tasarrufta bulunmuþ olabilir. Saklý pay, mirasýn paylaþýlmasý sýrasýnda kendiliðinden dikkate alýnmaz. Saklý paya sahip mirasçýlarýn, saklý payýn ihlali halinde dava açmalarý gerekir. Bu davaya “tenkis davasý” denilmektedir.

Tenkis Davasý
Tenkis davasý saklý payýna tecavüz edilen mirasçýlar tarafýndan, miras býrakanýn ölüme baðlý tasarrufu ile saklý payý aþacak kadar miras býraktýðý kiþilere karþý açýlýr. Tenkis davasý açma hakký, mirasçýlarýn saklý paylarýnýn zedelendiðini öðrendikleri tarihten baþlayarak 1 yýl ve her halde vasiyetnamelerde açýlma tarihinin, diðer tasarruflarda mirasýn açýlmasý tarihlinin üzerinden 10 yýl geçmekle düþer. Bu dava ölenin son ikametgâhý Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açýlmalýdýr.

Tenkis talebi ancak miras býrakanýn ölümünden sonra ileri sürülebilmektedir. Bununla birlikte tenkis davasý kanunda öngörülen süreleri içerisinde açýlmalýdýr. Zira tenkis talebi hakký bir yenilik doðuran hak olduðundan kanunda öngörülen süreler hak düþürücü sürelerdir.

Saklý paylý mirasçýlarýn mirastan mahrum edilmesi

Miras býrakan saklý pay mirasçýlarýný ancak kanunda yazýlý sýnýrlý nedenlere dayanarak mirasçýlýktan çýkarabilir. Bu sebepler; mirasçýnýn, miras býrakana veya miras býrakanýn yakýnlarýndan birine karþý aðýr bir suç iþlemesi ya da miras býrakana veya miras býrakanýn aile üyelerine karþý aile hukukundan doðan yükümlülüklerini önemli ölçüde yerine getirmemesi halleridir. Bu sebepler ile mirasçýlýktan çýkarýlan kimse, mirastan pay alamayacaðý gibi; tenkis davasý da açamayacaktýr.