Ýþe iade sorunlarý

Öncelikle kolay gelsin gerek sitede emegi geçenler gerekse takipçiler hepimiz hukuki.net sayesinde bilmediðimiz hukuk yollarýný nasýl kullanacagýmýzý ögrenmeye baþladýk ben daha öncede bu iþe iade ile ilgili defalarca farklý konular açtým bunlar iþe iade süresi temyiz süresi iþverene dava sonrasý baþvuru süresi benim iþe iade davam bugun tam bir yýl oldu iþveren tarafýndan temyiz edilmesine ragmen hala yargýtayda olmamýþ olup yerel mahkemde dava bitiþ tarihi 20-12-2012 dava açýlýþ tarihi 13-03-2012 cakjakal arkadaþýmýz dava süreleri kýsaldý desede ben kendi davasýnýn þansa hýzlý bittiðine inanýyorum þimdi siz degerli hukukçulara danýþmak istediðim bir kaç konu var iþe iade açan bir kiþi baþka bir yerde çalýþma yetkisine sahipse ve bu kiþi baþka bir yerde çalýþmaya baþlasa 2 yýl sonra davasý sonuçlansa iþe dönmek için veya dönmemek için hangi tazminatý düþünmek zorundadýr ikinci olay ise yine bu kiþi bir iþe girse ve dava sonuçlansa bu kiþinin 6 aylýk sözleþmesi olsa ve iþe dönmek istese yeni çalýþtýgý yer 6 ay dolmadan iþi býrakýyor diye yani sözleþmeyi bahane edip tazminat istese burda iþci ne yapmalýdýr yani kýsacasý benim davam tahminim adli yýl tatilinden önce ulaþmaz ulaþsa bile adli tatil girer baþlar derken iki yýl sürer daha önceki sorularýn birinde cakjakal arkadaþýmýz bunun için anayasadaki kanunu deðiþtirmek lazým diyordu þimdi yasada dava süreleri 4 ay oldugu için mahkemelerde 4 ayý çalýþmýþ var sayýp bu yönde karar vermektedir yalnýz bu süreler 3 yýlý bile bulmaktadýr bu yüzdendirki mahkemeler iþ yogunlugunu öne sürsede bu olayýn iþ yogunlugundan degil bir sistem hatasý oldugu açýktýr bu sisteminde bir formata ihtiyacý oldugu gibi bu iþide herzaman oldugu gibi avrupa insan haklarý mahkemesi yaparmý tabi bu konudada önce iç hukuk yollarý denenmiþ olmasý lazým deniliyor tamam onuda geçtim nasýl bir yasa varki iþveren vekili 5 celseyede girmiyor iþyerine bilirkiþi incelenmesi isteniyor onuda kabul etmiyor ve bu yasa bu iþverene nasýl oluyorda temyiz hakký veriyor yani yargýtay neyi görüþecekki karar verecek en çok zorlandýgým yer burasý yasa var kanun var haklýysan çýkar þahitlerini çýkar belglerini savun kendini yok hem mahkemeye gelmiyor hem bilirkiþi kabul etmiyor hemde temyiz yolu nasýl olurda açýk oluyor anlamýþ degilim kolay gelsin

Yukarýda yazdýgým iþe iade davasýyla ilgi olarak ve burdaki kiþileri aydýnlatma açýsýndan sayýn av. abbas bilgili'nin bir yazýsýný paylaþmak istiyorum Çalýþma yaþamýmýzda giderek önemli bir kavram haline gelen Ýþ güvencesi yasasýndan iþverenlerimiz þikâyetçi. Geçtiðimiz günlerde TÝSK bu konuda bir açýklama yaparak yasaya iliþkin bazý hükümleri eleþtirdi ve “ mahkemelerde yeterli inceleme yapýlmadan verilen iþe iade kararlarýyla çalýþanlar kýdem ve ihbar tazminatý dýþýnda ekstra bir gelir kaynaðý yaratýldýðýný öne sürdü.”



Diðer taraftan iþçi kesimi ise zaten baþtan beri iþ güvencesi yasasýnýn iþçiyi fesihe karþý koruma konusunda yeterli olmadýðý görüþünde idi.



Bilindiði gibi mahkemece iþçinin iþe iade edilmesi kararý verildiðinde iþveren bu karara iþçinin 4 aydan 8 aya kadar ücretini ödemek kaydýyla uymayabilmektedir. Bu da iþçi tarafýnýn iþ güvencesi yasasýnýn aslýnda gerçek anlamda bir güvence saðlamadýðý görüþlerine argüman olarak gösterilmektedir.



Özetle yasa hiçbir tarafý memnun edemiyor. Ancak yasa mevcut haliyle yürürlükte ve biz de bu yazýmýzda Ýþ güvencesi yasasýnýn tartýþýlan konularýndan birine deðineceðiz. Bu konuda Av. Abbas Bilgili’ nin yazýmýzýn ilerleyen bölümlerinde sizlerle paylaþacaðýmýz bir Yargýtay kararýnýn incelemesi yazýsýndan yararlandýk.[1]



Konumuz iþe iade davasý açan ve dava sonrasýnda iþe iade kararý verilen iþçinin daha sonra baþka bir iþyerinde çalýþmaya baþlamasý koþulunda kendisine yasa gereðince ödenmesi gereken 4 aya kadar ücretin olumsuz etkilenip etkilenmeyeceði sorunudur.



Gerçekten de yasanýn yürürlüðe girdiði 15 Mart 2003 tarihinden bu yana gerek öðretide gerekse uygulamada bu konu tartýþýlýr bir konu olmuþ ve bir fikir birliði oluþmamýþtýr.



Kimi hukukçular iþçinin fesih tarihinden itibaren ilk 4 aylýk sürede baþka bir iþte çalýþýp çalýþmadýðýnýn araþtýrýlmasý, bu sürede baþka bir iþte çalýþtýðýnýn belirlenmesi halinde iþçinin kazandýðý miktarýn bu dört aylýk ücretten düþülmesi gerektiðini düþünürken[2]



Kimileri de madde de iþçinin çalýþmadýðý deðil, iþveren tarafýndan çalýþtýrýlmadýðý süreden söz edildiðine göre iþçi baþka bir yerde çalýþsýn ya da çalýþmasýn bu parayý alacaktýr.[3] Þeklinde görüþ bildirmiþlerdir.



Görüldüðü gibi konuyla ilgili görüþler farklý biçimde iken Yargýtay bu konuda belirleyici bir karar vererek bir anlamda tartýþmalara da son noktayý koymuþtur. Þimdi dilerseniz bu karara birlikte göz atalým;



Dosyadaki bilgi ve belgelere göre fesih bildiriminde belirtilen sebebin geçerli olmadýðý anlaþýldýðýndan mahkemece feshin geçersizliðine ve davacý iþçinin iþe iadesine dair verilen karar doðrudur.



Ancak, 4857 sayýlý Yasa'nýn 21. maddesinde davacý iþçinin yasal süresi içinde iþverene baþvurmasýna raðmen iþe baþlatýlmamasý halinde iþçiye en az dört aylýk ve en çok sekiz aylýk ücreti tutarýnda tazminat ödeneceði düzenlenmesine raðmen mahkemece 2 aylýk tazminatýn ödenmesine karar verilmesi doðru deðildir.



Ayrýca davacýnýn fesihten 15 gün sonra baþka bir iþverende iþ bulmasý boþta geçen süre ücret alacaðýný etkilemediðinden ve davalý feshin geçersizliði ile temerrüde düþtüðünden yasal sýnýr olan 4 aya kadar ücret ve diðer haklarýn hüküm altýna alýnmasý gerekir.



Diðer taraftan feshin geçersizliðine ve iþe iadeye karar verilmesine ve bu hükümlerin tespit mahiyetinde olmasýna raðmen mahkemece kýsmen ret kararý verilerek davalý yararýna vekalet ücretine hükmedilmesi de isabetli olmamýþtýr.



Bu nedenlerle mahkeme kararýnýn bozularak ortadan kaldýrýlmasýna, 4857 sayýlý Ýþ Kanunu'nun 20/3 maddesi gereði dairemizce aþaðýdaki þekilde hüküm kurmak gerekmiþtir. [4]



Yüksek mahkeme davaya iliþkin kararda açýkça iþçinin dava açtýktan 15 gün sonra baþka bir iþ bulmasýný ve burada çalýþmasýnýn 4 aylýk ücret alacaðýna olumsuz bir etkisinin olmayacaðý yönünde hüküm kurmuþtur.



Bunun yanýnda yeri gelmiþken hemen belirtmeliyiz ki iþe iade davasý açan bir iþçinin bu süreçte baþka bir iþyerinde iþe baþlamasý dava konusu feshin geçerli sayýlmasýna neden olmayacaðý gibi iþe iade edilmesine de bir engel teþkil etmemektedir. Bu konuda verilmiþ baþka bir yüksek yargý kararýný da aþaðýda bilgilerinize sunuyoruz.



Somut uyuþmazlýkta davacýnýn, iþ sözleþmesinin feshidne sonre 12.05.2004 tarihinde yeni bir iþyerinde iþe baþladýðý sabittir. SSK kayýtlarýna göre de, davalý iþyeri 30.04.2005 tarihinde kapatýlmýþtýr. Belirtmek gerekir ki, feshin geçersizliði ve iþe iade isteminde bulunan iþçinin, boþta geçen süre içerisinde yeni bir iþ bulmasý, feshin geçersizliðini ve iþe iadeyi etkileyen bir unsur deðildir. Kanunda bu yönde düzenleme olmadýðý gibi, çalýþma halinde bu sürenin boþta geçen süreden mahsup edileceðine dair bir kurala da yer verilmemiþtir. Mahkemece, bu nedenle iþe iadeye karar verilmemesi ve boþta geçen süre ücretinin 41 günle sýnýrlandýrýlmasý hatalýdýr.[5]



Sonuç olarak iþçi iþe iade davasý açtýktan sonra karþýsýna çýkan iþ imkânlarýný deðerlendirebilir. Her þeyden önce çalýþma hakký Anayasal ve temel bir haktýr ve iþçinin açtýðý dava nedeniyle dava sonuçlanana kadar çalýþmamasý gerektiði düþünülemez. Bu süreçte çalýþan iþçiye davayý kazanmasý koþuþlunda 4 aya kadar olan ücreti de kesintisiz olarak ödenmelidir.