CEZA İNFAZ KURUMLARINDAKİ HÜKÜMLÜLERİN CEZAEVİ
                 DIŞINDAKİ İŞYERLERİNDE ÇALIŞTIRILMASI HAKKINDA
                                   YÖNETMELİK
    Bakanlar Kurulu Kararının Tarihi : 26.8.1983, No: 83/7041
    Dayandığı Kanunun Tarihi         : 13.7.1965, No: 647
    Yayımlandığı R. Gazetenin Tarihi : 9.10.1983, No: 18186
    Yayımlandığı Düsturun Tertibi    : 5, Cildi: 22, S. 3354
                                 BİRİNCİ BÖLÜM
                                 Genel Hükümler
    Amaç:

    Madde 1 - Bu Yönetmeliğin amacı, ceza infaz kurumlarındaki hükümlülerin ce-
zaevi dışındaki işyerlerinde çalıştırılmalarının temini ile; atıl durumdaki
insan gücünün hizmet veya üretime dönüştürülmesini, bir iş veya mesleğin yete-
rince öğretilmesine imkan verilmesini, çalıştırılmalarına karşılık kendilerine
maddi yönden gerekli ortamın yaratılmasını ve bu suretle yararlı bireyler olarak
topluma dönmelerini sağlamaktır.
    Kapsam:

    Madde 2 - Bu Yönetmelik, Adalet Bakanlığına bağlı ceza infaz kurumlarında
kesinleşmiş cezalarını çekmekte bulunan hükümlülerin; cezaevi dışında, kamu ve
özel sektöre ait işyerlerinde çalıştırılması ve bununla ilgili uygulamanın esas-
larını düzenler.
    Dayanak:

    Madde 3 - a) 647 Sayılı Cezaların infazı Hakkındaki Kanunun 17 nci maddesi
ile bu maddeye iki fıkra eklenmesine dair 2638 Sayılı Kanunun 2 nci maddesi,
    b) Cezaların İnfazı Hakkındaki Tüzük`ün 4 üncü bölümünün 198 ve müteakip
maddeleri,
    Hükümlerine dayanılarak bu Yönetmelik düzenlenmiştir.
                                 İKİNCİ BÖLÜM
                            Çalıştırılmanın Esasları
    Hükümlülerin Çalışma Zorunluluğu:

    Madde 4 - Ceza İnfaz Kurumlarındaki;
    a) Tutuklular,
    b) Hükmen tutuklu bulunanlar,
    c) İdam cezasına mahküm olanlar,
    d) Çalışamayacakları doktor raporu ile tesbit edilen hükümlüler,
    Dışındaki tüm hükümlüler, cezaevi dışındaki işyerlerinde çalışmak zorunda-
dırlar.
    Kamu Kuruluşlarının Hükümlü Çalıştırma Zorunluluğu:

    Madde 5 - Ziraat, deniz ve su ürünleri avcılığı, inşaat, yol, maden ve orman
gibi iş sahalarına sahip kamu kuruluşları, hükümlü çalıştırmaya mecburdurlar.
    Hükümlülerin Çalıştırılmaları:

    Madde 6 - Cezaevi dışındaki işyerlerinde hükümlülerin çalıştırılmaları, kamu
veya özel sektöre ait işveren ile cezaevi yetkilileri arasında düzenlenecek pro-
tokol çerçevesinde, cezaevi personelinin gözetiminde veya jandarma muhafazasında
gerçekleştirilir.
    Cezaevi Personelinin Gözetiminde Çalıştırılabilecek Hükümlüler:

    Madde 7 - A - a) Açık ve yarıaçık cezaevi hükümlüleri, suç ve ceza miktarı
ile işyeri yönünden bir ayırıma tabi tutulmaksızın,
    b) Açık ve yarıaçık cezaevlerine seçilme hakkını kazanmış olup da, kapasite
yetersizliği nedeniyle açık ve yarıaçık cezaevlerine tefriki yapılmayıp, çoğun-
lukla ilçe kapalı cezaevlerine sevkedilen hükümlüler keza her hangi bir ayırım
yapılmaksızın,
    c) Cezaevi komisyonlarınca düzenlenen müşahade dosyaları "bir süre daha de-
nemeye tabi tutulmak üzere iade edilen" hükümlülerden ceza sürelerinin en az
dörtte birini iyi hal ile geçirmiş bulunanlar;
    647 Sayılı Kanunun 17 nci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen işyerle-
rinde ekipler halinde,
    B) Kapalı veya açık ve yarıaçık ayırımı yapılmaksızın cezaevlerinde mevcut
hükümlülerden,Tüzük`ün 200 üncü maddesindeki şartları haiz ve iyi halli olanlar,
kamu ve özel sektöre ait işyerlerinde sayısı Adalet Bakanlığınca belirlenecek
guruplar halinde ve toplu şekilde,
    Cezaevi personelinin gözetim ve muhafazası altında çalıştırılır.
    Jandarma Muhafazası Altında Çalıştırılacak Hükümlüler:

    Madde 8 - Cezaevinde mevcut hükümlülerden, 7 nci madde`de belirtilen esaslar
dışında kalan veya haklarında "iyi hal" kararı verilmemiş olanlar; cezaevi dı-
şındaki işyerlerinde alınacak güvenlik önlemleri altında ve jandarma muhafaza-
sında çalıştırılırlar.
    Ücret:

    Madde 9 - Çalıştırılan hükümlülere ücret ödenir.
    Verilecek ücret miktarı, düzenlenecek protokolla belirlenir. Ancak ödenecek
ücret, çalışma tarihinde geçerli bulunan asgari ücretten aşağı olamaz.
                                 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
                       Çalışma Protokolünün Düzenlenmesi
    Çalışma Protokolü:

    Madde 10 - Cezaevi dışındaki işyerlerinde hükümlülerin çalıştırılma şekil ve
şartları, düzenlenecek protokol ile belirlenir.
    Protokolun tanziminde Adalet Bakanlığınca hazırlanmış örnek protokol esas
alınır.
    Çalışma Protokolünün Karşılıklı Anlaşma ile Düzenlenmesi:

    Madde 11 - Hükümlülerin çalıştırılmasında esas alınacak olan Adalet Bakan-
lığı örnek protokolünün bazı maddelerinin, kamu veya özel sektöre ait işverence
idari, mali ve teknik sebeplerle noksan veya yetersiz bulunması halinde; karşı-
lıklı anlaşma ile bazı maddelerin protokolden çıkarılması veya bazı maddelerin
eklenmesi suretiyle değişiklik yapılabilir.
    Düzenlenen Protokolün Tasvibi:

    Madde 12 - Düzenlenecek protokol; ilgili kamu kuruluşu veya özel sektör iş-
veren veya temsilcisi ile, işyurdu bulunan ceza infaz kurumlarında işyurdu mü-
messili, işyurdu bulunmayan cezaevlerinde mahalli Cumhuriyet Savcısının imzası
ile tekemmülünden sonra, Adalet Bakanlığının "olur"u ile geçerlilik kazanır.
    Protokol Hükümlerine Uyulma Zorunluluğu:

    Madde 13 - Taraflar, imzaladıkları protokol hükümlerine aynen uymak ve uygu-
lamak zorundadırlar.
    Ancak ceza infaz kurumlarının özelliklerinin hasıl ettiği zorunluluklar kar-
şısında, cezaevi idaresi, hükümlüleri çalışma yerine gönderip göndermemekte ser-
besttir.
    Protokolün Geçerlilik Süresi:

    Madde 14 - Düzenlenecek protokol, maddesinde açıklanacak tarihler arasında
geçerlidir. Taraflarca protokolün bitiş tarihinden en az onbeş gün önceden yazı-
lı olarak bildirim yapılmadığı takdirde, çalışmalar aynen devam ettirilir.
                                 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
                      Ücretlerin Tahakkuk ve Ödeme Esasları
    Ücret Tahakkuku:

    Madde 15 - Çalıştırılan hükümlülere ücret tahakkuku, her ay sonunda yapılır.
    Puvantaj Cetveli:

    Madde 16 - Ücret tahakkukunda, günlük olarak tutulacak puvantaj cetveli esas
alınır.
    Puvantaj cetvelinde; çalışmanın yapıldığı tarih, çalıştırılan hükümlünün adı
ve soyadı ile imzasına yer verilir.
    Puvantaj cetveli, kamu veya özel sektöre ait işveren temsilcisi ile işyurdu
yetkilisi veya Cumhuriyet Savcılığınca görevlendirilecek personel tarafından
müştereken, iki nüsha olarak düzenlenir. Cetvelin bir nüshası işveren kurumca,
bir nüshası ise işyurdu mümessilliği veya Cumhuriyet Savclığınca muhafaza edi-
lir.
    Ücretlerde Uygulanacak Yasal Kesintiler:

    Madde 17 - Tahakkuku yapılacak ücretlerden kesintiler;
    A - Gelir Vergisi Yönünden:
    a) İşyurdu döner sermayesinden, bu yönetmelik hükümlerine göre tutuklu ve
hükümlülere ödenen ücretler Gelir Vergisi Kanununun 23/7 nci maddesi hükmü uya-
rınca gelir vergisinden istisna edilir.
    Bu yönetmelikte belirlenen esasların dışına çıkılarak veya işyurdu döner
sermayesi dışında yapılan ücret ödemeleri vergiye tabi tutulur.
    b) Çalıştırılan hükümlü ve tutuklulara tahakkuk ettirilen ücret tutarı üze-
rinden yasal Damga Vergisi kesintisi yapılır.
    B - Sosyal Sigorta Primi Yönünden:
    506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 3/İ maddesinin amir hükmü uyarınca,
cezaevi atölyeleri dışındaki işyerlerinde çalıştırılan hükümlüler hiç bir ayırı-
ma tabi tutulmaksızın, işverence yapılacak ücret tahakkuku tutarından sigorta
primi kesilir.
    Ücretlerin Ödenmesi:

    Madde 18 - Kamu veya özel sektöre ait işverence her ay sonunda tahakkuk et-
tirilecek ücret tutarı, en geç ertesi ayın ilk haftası içinde işyurdu mümessil-
liğince veya mahalli Cumhuriyet Savcılığınca bildirilecek banka hesabına yatırı-
lır.
                                 BEŞİNCİ BÖLÜM
                                Çeşitli Hükümler
    Hükümlülerin İşyerinde Barındırılmaları:

    Madde 19 - Çalışma yerinin cezaevine uzaklığının doğurduğu zorunluluk karşı-
şında, kurulan çalışma ekibinin işyerinde gecelemesi halinde, barındırılacak ve
yatacak yerleri işverence temin olunur.
    Hükümlülerin İşyerine Sevki ve İaşe Edilmeleri:

    Madde 20 - Çalıştırılan hükümlülerin işyerine götürülüp, getirilmesi, günlük
iaşeleri ve diğer zorunlu ihtiyaçların ne şekilde temin edileceği; karşılıklı
anlaşma ile belirlenir ve bu hükümlere protokolde yer verilir.
    Sosyal Hak ve Yardımlar:

    Madde 21 - Çalıştırılan hükümlülerin Sosyal hak ve yardımlardan yararlandı-
rılması, kamu veya özel sektöre ait işverenin yasal durumu da gözönünde bulun-
durularak; protokol ile tesbit edilir.
    İşyeri Güvenliğinin Sağlanması:

    Madde 22 - Hükümlülerin çalıştıkları işyerinde;
    a) 1475 Sayılı İş Kanunu gereği olan çalışma güvenliği, kamu veya özel sek-
töre ait işveren tarafından yerine getirilerek sağlanır.
    Çıkabilecek her türlü iş kazasının yasal yükümlülüklerinden işveren sorum-
ludur.
    b) Çalıştırılan hükümlülerden birinin firar etmesi veya başkaca kanuni taki-
batı gerektirir bir olay yaratılması durumunda, işverene sorumluluk yükletilmez.
    İşyerlerinin Bildirilmesi:

    Madde 23 - Adalet Bakanlığı; yaz mevsimi işyerlerinin her yılın Mart ayı ba-
şında ve kış mevsimi işyerlerinin Eylül ayı başında bildirilmesini, kamu kuru-
luşlarından talep eder.
    Bu istek üzerine kamu kuruluşları, hükümlü çalıştırılacak işyerlerini ve
ihtiyaç duyulan hükümlü adedini liste halinde bildirirler.
    Yürürlük:

    Madde 24 - Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
    Yürütme:

    Madde 25 - Bu Yönetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

Tüm Mevzuat