01/05/2025 Mevzuat bölümü
Kanun Yönetmelik Tüzük
Kanun Hükmünde Kararname (KHK)
Mevzuat Listesi
UZMAN JANDARMA KANUNU (1)
Kanun Numarası : 3466
Kabul Tarihi : 28/5/1988
Yayımlandığı R. Gazete : Tarih : 4/6/1988, Sayı: 19832
Yayımlandığı Düstur : Tertip: 5, Cilt: 27, Sayfa: 120
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Amaç
Madde 1 - Bu Kanunun amacı, Jandarma Genel Komutanlığınca belirlenen kadro
görev yerlerinde devamlı personel istihdam ederek hizmetteki verimi artırmak
maksadıyla; Uzman Jandarma temini, bunların hizmet şartları, görev ve sorumlu-
lukları, hak ve yükümlülükleri ile ilgili esas ve usulleri düzenlemektir.
Kapsam
Madde 2 - Bu Kanun, Uzman Jandarmalarla, bunları istihdam edecek bütün jan-
darma birlik, kurum ve kuruluşları kapsar.
Tanımlar
Madde 3 - Bu Kanunda yer alan deyimlerden;
a) Uzman Jandarma Adayı : Uzman Jandarma yetiştirilmek üzere Uzman Jandarma
Okuluna alınanları,
b) Uzman Jandarma: Bu Kanuna göre Uzman Jandarma Okulunu başarı ile bitiren
Uzman Jandarma çavuştan Uzman Jandarma sekizinci kademeli çavuşa kadar rütbeleri
haiz asker kişileri,
İfade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Hizmete Alınma, Görev, Yetki ve Sorumluluklar
Kaynak
Madde 4. - (14.4.2004 t, 5135 sk.ile değişik)
Uzman jandarma kaynaklarını, 18 yaşını bitirmiş ve 24 yaşını geçmeyen en az lise
veya dengi okul mezunu erkeklerden;
a) Muvazzaf askerlik hizmetini yapmış olanlardan terhisi müteakip iki yıl
içerisinde müracaat edenler,
b) Muvazzaf askerlik hizmetini yapmamış olanlar,
Teşkil eder.
Sadece jandarma bando komutanlıklarında istihdam edilmek üzere, 18 yaşını
bitirmiş ve 24 yaşını geçmeyen en az lise veya dengi okul mezunu bayanlar da
uzman jandarma kaynakları arasında yer alır.
Yetiştirme
Madde 5 - Uzman Jandarma olacaklarda aranacak şartlar ile Uzman Jandarma
Okulunda öğrenim ve eğitim gören adaylara uygulanacak genel esaslar aşağıda
gösterilmiştir.
a) Uzman Jandarma olabilmek için 6 aydan az olmayan eğitim ve öğrenimi ba-
şarıyla bitirmek şarttır.
b) Uzman Jandarma adaylarının ihtiyaçları Devlet tarafından karşılanır.
-----------------------
(1) Bu Kanunda geçen "kıyafet kararnamesi" ibaresi;22/11/l990 tarih ve 3683 sa-
yılı Kanunun 1O uncu maddesiyle "kıyafet yönetmeliği" şeklinde değiştiril-
miştir.
c) Uzman Jandarma öğrenimi esnasında yetkili kurullarca başarısız veya di-
siplinsiz olduğuna karar verilen adaylarla, haklarında mahkemelerce veya sağlık
kurullarınca Uzman Jandarma adayı olamayacağına karar verilenlerin ilişiği kesi-
lir.
d) (Değişik: 1/7/1992 - 3829/2 md.) Sağlık sebebi dışında ilişkileri kesi-
lenlere Devletçe yapılan masraf,faiziyle birlikte ödettirilir.
İlişikleri kesilenler subay, astsubay, Uzman Jandarma ve uzman erbaş olarak
Silahlı Kuvvetlere alınamazlar.
(Değişik:1/7/1992 - 3829/2 md.) Bunlardan muvazzaf askerlik hizmetini yapma-
mış olanların, sağlık kurullarınca Uzman Jandarma adayı olamayacağına karar ve-
rilenler hariç olmak üzere, okulda geçen süreleri hizmetlerinden sayılmaz.
Meslek İçi Eğitim ve İhtisas Kolları
Madde 6 - Uzman Jandarmalar ihtiyaca göre düzenlenecek kurslar ile ihtisas
eğitimine tabi tutulabilirler ve kazandıkları ihtisas kollarında istihdam edi-
lebilirler. Tabi tutulacakları kurslar ile ihtisas eğitimlerinin süre ve şekli
yönetmelikle düzenlenir.
Mecburi Hizmet
Madde 7 - Uzman jandarmaların mecburi hizmet süresi Uzman Jandarma Çavuşluğa
nasıp tarihinden itibaren 10 yıl olup, yaş hadleri 56`dır.
(Ek: 1/7/1992 - 3829/3 md.) 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Ka-
nununun 112 nci maddesindeki, subay ve astsubayların istifa etmiş sayılacağı
haller ile bu hususa ilişkin tazminat hükümleri, Uzman Jandarmalar hakkında da
uygulanır.
Görev ve Yetki
Madde 8 - Uzman Jandarmalar :
a) Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanun ve Yönetmeliğinde erbaşlar için
belirtilen görevlerle istihdam edildikleri kadroların açıklamalarında belirtilen
görevleri,
b) Zabıta memuru olarak, 2803 sayılı Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri
Kanununun verdiği görevleri yapar ve yetkileri kullanırlar.
Sorumluluk
Madde 9 - Uzman Jandarmalar çavuş rütbesini taşıyan asker kişi sayılırlar.
Bunlar er ve erbaşların üstü olup, disiplin ve cezai müeyyideler ile yargılama
usulü bakımından erbaşlarla aynı hükümlere tabi tutulurlar. Askeri öğrencilerle
astlık ve üstlük münasebetleri yoktur. Bunlar hakkında "Yeni baştan askerlik
cezası" uygulanmaz.
Uzman jandarmalar mülki görevlerinin ifası sırasında işledikleri suçlardan
dolayı Memurin Muhakematı Hakkında Kanun hükümlerine tabidirler.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Özlük İşlemleri
Rütbeler
Madde 10 - Uzman Jandarma rütbeleri aşağıda gösterilmiştir.
a) Uzman Jandarma Çavuş,
b) Uzman Jandarma Birinci Kademeli Çavuş,
c) Uzman Jandarma İkinci Kademeli Çavuş,
d) Uzman Jandarma Üçüncü Kademeli Çavuş,
e) Uzman Jandarma Dördüncü Kademeli Çavuş,
f) Uzman Jandarma Beşinci Kademeli Çavus,
g) Uzman Jandarma Altıncı Kademeli Çavuş,
h) Uzman Jandarma Yedinci Kademeli Çavuş,
ı) Uzman Jandarma Sekizinci Kademeli Çavuş,
Bekleme Süreleri
Madde 11 - Her rütbede normal bekleme süresi 3, en fazla bekleme süresi ise
sıhhi izin süreleri hariç 4 yıl olup, terfiler her yıl 30 Ağustos tarihinde ya-
pılır.
Nasıp, Terfi
Madde 12. - Uzman Jandarma Çavuşluğa nasıp ve terfiler; Jandarma Genel
Komutanının onayı ile yapılır.
Uzman Jandarma Okulundaki en az 6 aylık mesleki eğitim ve öğrenimini başa-
rıyla bitirenler uzman Jandarma Çavuş nasbedilirler. Nasıpları okulu bitirdik-
leri takvim yılının 30 Ağustos`una götürülür. Nasıp düzeltilmesinden dolayı
maaş, maaş farkı ve diğer özlük hakları ödenmez. Uzman Jandarma Çavuş nasbedi-
lenler stajyer olarak 6 ay süre ile görevbaşı eğitimine tabi tutulurlar.
(Ek: 15/8/1991-KHK-446/1 md.;Aynen kabul:26/2/1992-3777/1 md.) Uzman Jandar-
ma Çavuşları ile Emeklilerinin askerlik hizmetinde geçen süreleri kıdemlerinden
sayılır ve nasıpları buna göre düzeltilir. Nasıp düzeltilmesinden dolayı maaş,
maaş farkları ve diğer özlük hakları ödenmez.
Sicil İşlemleri
Madde 13. - Uzman Jandarmalar hakkında her yıl yönetmelikte belirtilen
esaslar dahilinde askeri ve mülki olmak üzere iki çeşit sicil belgesi düzen-
lenir.
Askeri ve mülki sicil belgelerinin yıllık sicil notu ortalaması sicil tam
notunun % 60 ve yukarısı olan uzman jandarmalara kademe ilerlemesi yaptırılır.
Kademe ilerlemesi şartları 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu-
na göre yapılır. Mülki görevi bulunmayan Jandarma birliklerinde görev yapanlar
için sadece askeri sicil belgesi düzenlenir.
Rütbe bekleme süresi içinde asgari iki yıllık sicili bulunan ve bu sicil-
lerinin ortalaması sicil tam notunun % 60 ve daha yukarısı olanlar bir üst rüt-
beye terfi ettirilirler.
Normal bekleme süresi sonunda bu rütbeye ait yıllık sicillerinin ortalaması
sicil tam notunun % 60`dan aşağı olanlar o rütbede bir yıl daha bekletilirler.
Müteakip yıl sonundaki yıllık sicil notları ortalaması sicil tam notunun % 60
ve yukarısı olanlar bir üst rütbeye terfi ettirilirler.
En fazla bekleme süresi sonunda terfi edemeyenler ile bir rütbede en fazla
iki defa kademe ilerlemesi yapamayan Uzman Jandarmaların yetersizlikten iliş-
kileri kesilir.
Kıdem ve Kıdem Sırası
Madde 14. - Kıdem ve kıdem sırası aşağıdaki esaslara göre düzenlenir.
a) Rütbelerde kıdemler, Jandarma Genel Komutanlığının onay metninde yazılı
tarihten başlar.
b) Aynı günde Uzman Jandarma Çavuşluğa nasbedilenler arasında kıdem sıra-
sı; okulda kazanılan not ortalamalarına göre tespit edilir ve bunlar kendi
aralarında sıralanırlar.
c) Aynı rütbe ve nasıplılar arasında kıdem sırası; her rütbeye yükselirken
almış oldukları yeterlik derecelerine göre yapılır.
Ayırma
Madde 15. - Disiplinsizlik ve ahlaki durumları nedeniyle "Silahlı Kuvvet-
lerde kalması uygun değildir" şeklinde sicil düzenlenen Uzman Jandarmalar mes-
lekten hemen çıkarılırlar ve haklarında Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı
Kanunu hükümleri uygulanır.
İlişik Kesme
Madde 16. - Uzman jandarmaların aşağıda yazılı herhangi bir durumun ortaya
çıkması halinde Jandarma Genel Komutanının onayı ile ilişkileri kesilir.
a) Stajyer olarak görevbaşı eğitimine tabi tutulanlardan başarısız olan-
lar,
b) Mahkeme kararları ile rütbesi geri alınanlar,
c) (Değişik: 15/8/1991- KHK - 446/2 md.; Aynen kabul:26/2/1992 - 3777/2 md.)
Askeri Ceza Kanununun üçüncü Bap Beşinci Faslında yeralan askeri itaat ve inki-
yadı bozan suçlardan herhangi birinden (6) aydan fazla şahsi hürriyeti bağlayıcı
cezaya mahkum olanlar,
d) Mülki, adli ve askeri görevlerini yaptıkları sırada işledikleri suçlar-
dan (6) aydan fazla hapis cezasına hüküm giyenler,
e) Hapis cezası ile birlikte (6) aydan fazla memuriyetten mahrumiyet ceza-
sına hüküm giyenler.
KANUNLAR, AĞUSTOS 1992 (EK - 13)
(Ek: 1/7/1992 - 3829/4 md.) Uzman Jandarmalardan, 15 inci maddeye göre
haklarında ayırma işlemi yapılanlar ile birinci fıkranın (a) bendi hariç olmak
üzere diğer hükümleri uyarınca ilişiği kesilenler, yükümlülük sürelerinin eksik
kısmı ile orantılı olarak kendilerine yapılmış olan öğrenim masraflarının iki
katını tazminat olarak öderler.
Açığa Çıkarılan, Tutuklanan veya Firar ve İzin Tecavüzünde Bulunan, Cezası
İnfaz Edilmekte Olan Uzman Jandarmalar Hakkında Yapılacak İşlem
Madde 17. - Açığa çıkarılan, tutuklanan veya firar ve izin tecavüzünde
bulunan, cezası infaz edilmekte olan uzman jandarmalar hakkında 926 sayılı
Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun 65 inci maddesi hükümlerine göre
işlem yapılır.
(Ek: 1/7/1992 - 3829/5 md.) Kazai ve idari kararlar neticesinde nasıp dü-
zeltmesi, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunun 36 ncı maddesi-
nin (a), (b) ve (e) bentleri hükümlerine göre yapılır.
Astsubaylığa Geçirilme (1)
Madde 18 - (Değişik:15/8/1991-KHK-446/3 md.;Aynen kabul:26/2/1992-3777/3
md.) Uzman jandarma çavuşluğa nasbedildikleri tarihten itibaren enaz bir yıl
hizmet eden ve 27 yaşından büyük olmayan uzman jandarmalar, 926 sayılı Türk
Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu ve bu Kanuna ait Türk Silahlı Kuvvetleri
Sınıf Okulları Yönetmeliği hükümleri uyarınca aranılan şartları da haiz iseler,
astsubay sınıf okullarında verilecek öğrenim ve eğitimi müteakip astsubay nasb-
edilebilir.
Astsubay sınıf okullarına alınan uzman jandarmaların sınıf okulundaki öğre-
nim ve eğitimlerinde, özlük hakları yönünden uzman jandarma çavuşluk statüleri
devam eder.
Bunlardan astsubay nasbedilenlerin, askerlik hizmetinde ve uzman jandarma
çavuşlukta geçen süreleri kıdemlerinden sayılır ve nasıpları buna göre düzelti-
lir. Nasıp düzeltilmesinden dolayı maaş ve maaş farkları ödenmez ve diğer özlük
hakları verilmez. Bu şekilde astsubaylığa geçirilenler hakkında 926 sayılı Türk
Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun astsubaylarla ilgili hükümleri uygulanır.
Astsubaylığa nasbedilenlerin mecburi hizmet süresi Uzman jandarma Çavuşluğa
nasıp tarihinden itibaren 15 yıldır.
Atamalar
Madde 19. - Atamalar Jandarma Genel Komutanlığının teklifi ve İçişleri
Bakanının onayı ile yapılır. İllerde görev yapmak üzere atanacaklar iller
emrine, diğerleri doğrudan görev yapacakları birlikleri emrine atanır. İller
emrine atananların görev yerleri İl Jandarma Alay komutanının teklifi, valinin
onayı ile belirlenir, diğer birliklere atananların görev yerleri ise ilgili
komutanlarınca belirlenir.
Uzman Jandarma okulunu başarı ile bitirenler 6 ay süre ile stajyer olarak
görev başı eğitimine tabi tutulmak üzere kura ile atanırlar. Stajyer olarak
görev başı eğitimde geçen süreler garnizon hizmet süresinden sayılmaz. Sağlık
durumu, idari, asayiş ve diğer zaruri sebepler dışında atandıkları görev yer-
lerinde asgari dört yıl kalmadıkları sürece yeniden atamaya tabi tutulmazlar.
İl içindeki yer değiştirme işlemleri bu kayda tabi değildir.
Atamayla ilgili diğer hususlar yönetmelikte belirtilir.
İzin ve Sağlık İşlemleri
Madde 20. - Uzman Jandarmalar ile bakmakla yükümlü oldukları kimseler sağ-
lık işlemleri, izin ve sıhhi izin süreleri yönünden, 211 sayılı Türk Silahlı
Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu ve 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Ka-
nununda belirlenen hükümlere tabidirler.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Mali Hükümler
Aylıklar
Madde 21. - Uzman Jandarmalara 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel
Kanununda Uzman Jandarmalar için belirlenen gösterge tablosuna göre aylık veri-
lir.
------------------
(1) Bu madde başlığı, 15/8/1991 tarih ve 446 sayılı KHK ile değiştirilmiş olup,
metne işlenmiş; 26/2/1992 tarih ve 3777 sayılı Kanun ile adı geçen KHK, Ka-
nunlaşarak madde başlığı aynen kabul edilmiştir.
Ayrıca, Uzman Jandarmalara dereceleri itibariyle Astsubaylar için belirlen-
miş olan ek göstergelerin 2/3`ü uygulanır.
Uzman Jandarmalara, Silahlı Kuvvetler Tazminatı, (...........) (1) aile
yardım ödeneği, doğum yardım ödeneği, ölüm yardımı ödeneği ve yakacak yardımı
926 sayılı Kanun, tayın bedeli 2155 sayılı Kanun, emniyet ve asayiş hizmeti
muhtelif ücret ödemesi 2803 sayılı Kanun esaslarına göre ödenir.
Durumları uyanlar, 2629 sayılı Kanun hükümlerinden faydalanırlar.
İlk Atanmada Aylığa Hak Kazanma
Madde 22. - İlk defe göreve atanan Uzman Jandarmalar, Uzman Jandarma Çavuş-
luğa nasıp tarihini takip eden aybaşından itibaren aylığa hak kazanırlar.
Adayların Harçlığı
Madde 23 - Uzman Jandarma adaylarına okuldaki eğitim ve öğrenim süresince,
uzman jandarma çavuş rütbesinin birinci kademe brüt aylığının net tutarında
harçlık ödenir.
Bu harçlıklar hiçbir kesintiye ve vergiye tabi olmadığı gibi borç için de
haczedilemez.
Yolluk Giderleri ve Gündelikler
Madde 24 - Uzman Jandarma Çavuşlarından, görevin ifası için sürekli veya
geçici olarak görev yerinden ayrılanların yolluk giderleri ve gündelikleri yü-
rürlükteki özel kanun hükümlerine göre ödenir.
Mal Bildirimi
Madde 25 - Uzman Jandarmalar kendileri ile eşlerine ve velayet altındaki ço-
cuklarına ait taşınır ve taşınmaz malları, alacak ve borçları hakkında, özel ka-
nundaki hükümler uyarınca mal bildiriminde bulunurlar,
Emeklilik ve Ordu Yardımlaşma Kurumu ile İlişkiler
Madde 26 - Uzman Jandarmalar;
a) 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu ile ilgilendirilir-
ler ve bu Kanunun 32 nci madde (a) fıkrasında belirtilen fiili hizmet süresi
zammından yararlanırlar.
b) 3 Ocak 1961 tarih ve 205 sayılı Kanunla kurulan Ordu Yardımlaşma Kurumu-
nun daimi üyesi olup bu Kanun hükümlerine bağlıdırlar.
c) Emeklilik hakkını kazananlar emekliliklerini ancak Ocak ve Şubat ayları
içinde isteyebilirler. Bu aylar dışındaki emeklilik istemleri ancak Jandarma Ge-
nel Komutanının hizmet gerekleri itibariyle uygun görmesi halinde kabul edile-
bilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Kıyafet
Madde 27 - (Değişik: 8/3/1990-3616/2 md.)
Uzman Jandarmalar Türk Silahlı Kuvvetleri Kıyafet Yönetmeliğinde belirtilen
kıyafeti giyerler. Uzman Jandarma adaylarının giyim, kuşam ve istihkakları aske-
ri öğrenciler gibi düzenlenir. Uzman Jandarmaların giyimi kuşamı ve istihkakları
ise 747l sayılı Kanuna göre verilir.
Zati Tabanca
Madde 28 - (Değişik: 1/7/1992 - 3829 / 6 md.) Uzman Jandarmalar, Uzman Jan-
darma çavuş rütbesine nasbedildikten sonra görev başı eğitimini müteakip, bedeli
karşılığında zati tabanca edinebilir ve zati tabancalarını sivil ve resmi elbise
ile görevli olmadıkları zamanlarda da taşıyabilirler. Emeklilik durumunda, emek-
li subay ve astsubaylara uygulanan statüde zati tabanca taşıma ruhsatı verilir.
Konuttan Faydalanma
Madde 29 - Uzman Jandarmalar mevcut hükümlere göre Kamu Konutlarından isti-
fade ederler.
------------------------------
(1) Bu aradaki "mahrumiyet yeri ödeneği" ibaresi 2/12/1993 tarih ve 3920 sayılı
Kanunun 2 nci maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır.
KANUNLAR, ŞUBAT 1994 (Ek- 19)
Sosyal Tesislerden Faydalanma
Madde 30 - Uzman Jandarmalar, Jandarma Genel Komutanlığının belirleyeceği
esaslara göre sosyal tesislerden faydalanırlar.
Ödüller
Madde 31 - Uzman Jandarmaların ödüllendirilmeleri 926 sayılı Kanun hükümle-
rine göre yürütülür.
Yönetmelikler
Madde 32 - Uzman Jandarmalarda aranacak nitelikler, duyuru, müracaat şekil
ve zamanı, müracaatın kabul edilmesi, sınav, öğrenim ve eğitim süresi ile tabi
olacakları hususlar Uzman Jandarma Okulu Yönetmeliğinde; bunlara verilecek
sicilin şekil ve usulleri, meslek içi eğitim, ihtisas kolları, kıta, karargah,
kurum ve idari işlerde görevlendirilmeleri, ayırma, astsubaylığa geçirilme şek-
li, atamalar ve ilgili diğer hususlar Uzman Jandarma Atama Sicil Yönetmeliğinde
gösterilir. Bu yönetmelikler, Kanunun yayımı tarihinden itibaren altı ay içeri-
sinde İçişleri Bakanlığınca hazırlanarak yürürlüğe konulur.
Gösterge Tablosu
Madde 33 - (27/7/1967 tarih ve 926 sayılı Kanunun 137. maddesinin ekindeki
9 sayılı cetvelin değiştirilmesiyle ilgili olup, yerine işlenmiştir.)
Özel Yetki
Madde 34 - 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu ile vali ve kaymakamlara tanınmış
olan genel ve özel kolluk kuvvetleri ile ilgili yetkiler uzman jandarmalar hak-
kında da uygulanır.
Yürürlükten Kaldırılan Hükümler
Madde 35 - Bu Kanunun yürürlüğe girmesiyle birlikte 24/6/1965 tarih ve 635
sayılı Uzman Jandarma Kanunu yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçici Madde 1. - 635 sayılı Uzman Jandarma Kanunu hükümlerine göre istihdam
edilenler ile Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce emekli olan uzman jandar-
malar bu Kanun hükümlerine tabi olurlar.
Yürürlük
Madde 36 - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 37 - Bu Kanun hukümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
3466 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN
YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE
Kanun Yürürlüğe
No. Farklı tarihte yürürlüğe giren maddeler giriş tarihi
----------- ------------------------------------------------ -----------------
3616 -- 15/3/1990
KHK- 446 -- 10/9/1991
3777 -- 5/3/1992
3829 -- 11/7/1992
KANUNLAR, AĞUSTOS 1992 (Ek - 13 )
7018-2
Bugünün tarihi: 01/05/2025 13:09:06