Karar Özeti: Bağ~Kur Yasasının ek madde 6 da yazılı,

 

Bağ-Kur Genel Müdürlüğü vekilleri, Yargıtay 1. Başkanlığına verdikleri 11.9.2000 tarihli dilekçe ile; kurumlarının çalıştığı bankaların, kurum hesapları arasında yapılan havalelerde, havale edilen meblağları kurum hesaplarına süresi içinde geçirmeyip daha sonraki günlerde geçirmek suretiyle ve yıl sonlarında kurumun vadesiz mevduat hesaplarına eksik vadesiz mevduat faizi tahakkuk ettirmek suretiyle, kurum zararına neden olduğunu; kurum ile çalıştığı bankalar arasında yukarıda açıklananlar dışında meydana gelen uzlaşmazlıklar soncunda oluşan kurum zararının 1479 sayılı Kanunun ek 6. maddesinden doğan ceza-i şart ve diğer ferileriyle birlikte tahsili için Ticaret Mahkemelerinde açtıkları davada; Yargıtay 11. Hukuk Dairesince uyuşmazlıkta İş Mahkemelerinin görevli olduğuna dair karar verdiğini, buna karşılık İş Mahkemelerinde dava açtıklarında Yargıtay 10. Hukuk Dairesince uyuşmazlıkta Ticaret Mahkemelerinin görevli olduğuna ilişkin karar verdiğini, böylelikle Yargıtay 10. Hukuk Dairesi ile Yargıtay 11. Hukuk Dairesi arasında görevli mahkeme konusunda farklı kararlar bulunduğundan, kararlar arasındaki aykırılığın içtihatları Birleştirme yoluyla giderilmesini istemiştir.

Yargıtay 1. Başkanlık Kurulu, 15.12.2000 tarih ve 108 sayılı kararıyla; Yargıtay 10. Hukuk Dairesi ile 11. Hukuk Dairesi kararları arasında var olan ve süren açık bir görüş aykırılığı bulunduğundan, bu aykırılığın, Yargıtay içtihatları Birleştirme Hukuk Genel Kurulunda giderilmesi istenilmiş, Yargıtay içtihatları. Birleştirme Hukuk Genel Kurulunda Raportör üyenin açıklamaları dinlendikten sonra aynı konuda Yargıtay 21. Hukuk Dairesinin de kararının mevcut olduğu belirlenmiş ve kararlar arasında aykırılık bulunduğu tespit edilmiştir.

İçtihatları Birleştirmenin Konusu; 1479 sayılı Bağ-Kur Yasasına 2423 sayılı Yasa ile getirilen, Ek madde 6'dan doğan uyuşmazlıklarda hangi mahkemelerin görevli olacağı hakkındadır.

 

Ek Madde 6- BAĞ-KUR ile münasebeti olan bankalar; kurum adına tahsil ettikleri sigorta primlerini ve her ne nam altında olursa olsun Kuruma olan diğer borçlarını BAĞ-KUR hesaplarına on beş gün içerisinde ve tam olarak intikal ettirmedikleri takdirde, kurum ile olan anlaşmalarda ve diğer kanunlarda kayıtlı haklar saklı kalmak şartıyla ayrıca, gecikilen süreyle orantılı olarak, devlet bankalarının asgari bir yıllık vadeli mevduata ödedikleri faizi de kuruma öderler.

Uygulanacak faiz haddinin tespitinde anlaşmazlık halinde Merkez Bankasının bildireceği oran esas alınır.

Yargıtay 11. Hukuk Dairesi ve 21. Hukuk Dairesi; Bir uyuşmazlığın Ticaret Mahkemelerinde görülebilmesi için mutlak veya nispi ticari dava olması gerektiği, hangi davaların ticari dava olması gerektiğinin TTK 4, 5/2 ve özel kanunlarda düzenlendiğini, bir davanın mutlak ticari dava sayıla-bilmesi için TTK 4. maddesinin 1-6 bentlerindeki davalardan olması, nispi ticari dava sayılabilmesi için de davanın her iki tarafının tacir olması ayrıca dava konusu uyuşmazlığın her iki tarafın ticari İşletmesiyle ilgili bulunması gerekir. Uyuşmazlığın mutlak ticari dava olmadığı konusunda duraksama yoktur. Bankaların tacir sıfatı bulunmakta ise de Bağ-Kur Genel Müdürlüğünün, sosyal güvenlik hükümlerini uygulamak üzere kurulmuş, bir kamu tüzel kişisi olduğu gözetildiğinde taraflar arasında çıkan uyuşmazlık nispi ticari dava sayılamaz. Öte yandan Bağ-Kur Kanunu 70. maddesi "bu kanunun uygulanmasından doğan uyuşmazlıkların yetkili İş Mahkemelerinde görüleceği" hükmünü koyarak Bağ-Kur Kanunu uygulanmasından doğan uyuşmazlıklarda görevli mahkemenin İş Mahkemesi olacağını özel bir kanunla düzenlemiştir. Uyuşmazlığın çözümünde özel kanun İş Mahkemeleri görevlidir ilkesini kabul etmiştir.

Yargıtay 10. Hukuk Dairesi; 2423 sayılı Yasa ile kabul edilen ek 6. madde Bağ-Kur Kanununda yer almış ise de bu maddeden kaynaklanan uyuşmazlıkların çözümünde tamamen TTK, BK hükümleri uygulanacağından sözü edilen davaların bir ihtisas mahkemesi olan Ticaret Mahkemelerince görülmesi gerektiği sonucuna varmıştır.

Şu durumda özel daire kararları arasında uyuşmazlık olduğu anlaşıldığından içtihatları Birleştirme Hukuk Genel Kurulunca içtihatların birleştirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

1- Medeni yargılamada ilk derece mahkemeleri 1- Genel mahkemeler 2-Özel mahkemeler olarak ayrılmışlardır.

Genel mahkemeler, bakacakları davalar belirli kişi ve İş gruplarına göre sınırlandırılmamış olup, aksi belirtilmedikçe, Medeni Yargılama Hukukuna giren her türlü İşe bakmakla görevlidir.

Buna karşılık özel mahkemeler belirli kişiler arasında çıkan uyuşmazlıklara veya belli çeşit uyuşmazlıklara bakmakla görevlidir.

Genel mahkemelerle ilgili düzenlemeler esas itibariyle 469 sayılı ve 8 Nisan 1924 tarihli "Mehakimi Şer'iyenin İlgasına ve Mehakimi Teşkilatına Ait Ahkamı Muaddil Kanun" da yer almıştır. Bu yasanın 1. maddesi gereği her ilçede ve İşi çok olan Nahiyelerde kurulan Sulh Hukuk Mahkemelerinin görevleri HUMK 8. maddesinde ve bazı özel kanunlarda gösterilmiştir. Aynı yasanın 1. maddesi gereğince her ilçede ve il merkezinde kurulması kabul edilen Asliye Hukuk Mahkemesi, Sulh Hukuk Mahkemesinin yetkisi haricinde kalan bilcümle hukuk, ticaret davalarını görür. Yasanın 2. maddesi Asliye Mahkemesinin birden fazla dairelere bölünebileceğini kabul etmiştir. Birden fazla dairelere bölünmüş mahkemelerde bunlar arasındaki vazife bölümünü Adalet Bakanlığı tayin eder. İşte bu düzenleme doğrultusunda Asliye Hukuk Mahkemeleri yanında toplu mahkeme niteliğinde Asliye Ticaret Mahkemeleri kurulmuştur. Asliye Ticaret Mahkemeleri, Asliye Hukuk Mahkemelerinin daireleri durumundadır. TTK 5. maddesi gereğince ticari davalara bakmakla görevlidir. Ancak Ticaret Mahkemesi bulunmayan yerlerde ticari davalara da Asliye Hukuk Mahkemelerinde bakılır.

Özel mahkemeler ise özel yasalarla kurulmuş olup, özel yasalarında belirtilen davalara bakmakla görevlidir.

Özel mahkeme olan İş Mahkemeleri, bireysel ve toplu hak uyuşmazlıklarını çözmekle görevli hukuk mahkemelerinden birisidir, İş Mahkemeleri, davanın konusu, alacak veya tazminatın değerinin az veya çok olduğuna bakılmaksızın İş davalarına bakarlar, İş davalarının neler olduğu 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 1. Maddesinde ve bazı özel yasalarda gösterilmiştir.

Genel mahkeme ile özel mahkeme arasındaki ilişki bir görev ilişkisidir. Bu konuda duraksama yoktur. Görevle ilgili kurallar kamu düzenine ilişkindir. "Kural olarak Hukuk Yargılama Usulünde kazanılmış hak geçerlidir. Ancak bu kural görev konusunda uygulanmaz"

(4.2.1959 T. 1957/13 E. 1959/5 K. sayılı içtihatları Birleştirme Kararından).

Mahkemenin görevi, kıyas veya yorum ile genişletilemez yahut değiştirilemez. Kanunda açıklık bulunmayan durumlarda görev genel mahkemelere aittir.

(5.12.1977 Tarih E. 1977/4, 1977/4 K. sayılı içtihatları Birleştirme Kararı gerekçesinden).

Belirli bir dava hakkında görevli mahkemeyi tespit ederken ilk önce o davanın genel mahkemelerin mi, yoksa özel mahkemelerin mi görevine girdiği araştırılır. Özel mahkemelerin görevi genel mahkemelerin görevinden önce gelir. Açık kanun hükmü ile özel mahkemelerde görüleceği belirtilmemiş olan bütün davalar genel mahkemelerin görevine girer.

(Prof. Dr. Baki Kuru Hukuk Muhakemeleri Usulü Cilt 1, 2001 sayfa 164).

Ayrık hükümlerin dar olarak yorumlanması, yoruma ilişkin temel bir kuraldır, İş Mahkemelerinin görevleri kendine özgü nitelik taşıdığı için görevlerinin geniş yoruma değil dar yoruma tabi tutulması esastır.

(23.5.1960 tarih 1960/11 E. 1960/10 K. sayılı içtihatları Birleştirme Kararı gerekçesinden)

Ayrıca bu düşünce 8.12.1982 tarihli 1982/4 esas 1982/4 karar sayılı içtihatları Birleştirme Kararında da vurgulanıp benimsenmiştir.

Kurulda, dairelerin görüşleri arasındaki aykırılığın giderilmesinde yukarıdaki ilkeler ışığında ve genel mahkemelerle ilgili, yapılan açıklamalarda belirtildiği üzere Asliye Ticaret Mahkemelerinin, Asliye Hukuk Mahkemelerinin daireleri durumunda olması ve genel mahkemeler içinde yer alması nedeniyle içtihat aykırılığının, Bağ-Kur Kanunu ek 6. maddesinden kaynaklanan uyuşmazlıkların, İş Mahkemesi ve genel mahkemelerden hangisinin görevli olduğu şeklinde sonuçlandırılması kararlaştırılmıştır.

Bu bağlamda ticari İş, ticari dava kavramları üzerinde durmanın pratik anlamı kalmamıştır.

5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu gereğince, bir uyuşmazlığın İş Mahkemesinde görülebilmesi için taraflarının İş Kanununa göre İşçi, İşveren veya İşveren vekili olması konusu itibariyle İş akdi (Hizmet Akdi) ve İş Kanunundan doğan hukuk uyuşmazlığı olması gerekir.

Bankalar Kanunu 7/2. maddesi, bir bankanın anonim şirket şeklinde kurulmasını şart koşmuştur. TTK 18 maddesinde ticaret şirketlerinin tacir olduğu kuşkusuzdur.

Bağ-Kur Genel Müdürlüğü ise; 1479 sayılı Yasa ile özel hukuk hükümlerine tabi, mali ve idari bakımdan özerk bir kamu tüzel kişisidir. Tacir statüsünde olmadığı aşikardır.

İş Mahkemelerinin görev alanını belirleyen davanın taraflarının İşçi, İşveren veya İşveren vekili, konusu itibariyle de uyuşmazlığın İş akdinden ve İş Kanunundan doğan hukuk uyuşmazlığı olmasını öngören kurallar ve bankalar ile Bağ-Kur'un statüleri gözetildiğinde taraflar arasında çıkan bir uyuşmazlıkta ilke olarak İş Mahkemelerinin görevli olduğu kabul edilemez. Ne var ki Bağ-Kur Kanunu 70. maddesi "Bu kanunun uygulanmasından doğan uzlaşmazlıklar yetkili !ş Mahkemelerince veya bu davalara bakmakla görevli mahkemelerde görülür" düzenlemesini getirmiştir.

Yasanın bu hükmü muvacehesinde şayet bir uyuşmazlık Bağ-Kur Kanunu uygulanmasından kaynaklanıyorsa uyuşmazlığa İş Mahkemesinde bakılması gerekir, uyuşmazlık Bağ-Kur Kanunu uygulanmasından kaynaklanmıyorsa İş Mahkemesinde bakılması mümkün olmayacaktır.

Bu aşamada Bağ-Kur Kanunu ek 6. maddesinin Bağ-Kur Kanunu uygulaması ile ilgili olup olmadığı ve ek 6. maddenin hukuki niteliği sorunu ortaya çıkmaktadır.

Bağ-Kur Kanunu ek 5. maddesi, Bankaların kuruma olan her türlü borçlarını zamanında ödenmesini amaçlamakta olup, aksi halde sözleşmeden ve diğer yasalardan doğan haklar saklı kalmak kaydıyla gecikilen süreyle orantılı olarak bir yıllık vadeli mevduat faizinin de ödenmesini asıl alacağa ilaveten feri bir talep olarak istenebileceğini kabul etmektedir. Kurum ile ilişkisi olan bankalar kuruma olan yükümlülüklerini zamanında yerine getirirse feri bir hak olan 6. maddenin uygulanması da söz konusu olmayacaktır. Buna karşılık bankalar, kuruma olan borçlarını zamanında ödemezlerse; kurum sözleşmeden ve yasalardan doğan haklarını talep etmekle birlikte ayrıca ek 6. maddedeki "... gecikilen süreyle orantılı olarak, devlet bankalarının asgari bir yıllık vadeli mevduata ödenen faizi de" ayrıca isteyebilecektir. Diğer bir deyişle ek madde 6. Bağ:Kur ile bankalar arasındaki tüm ilişkileri düzenlememiş, taraflar arasındaki sözleşmelerden ve kanunlardan doğan hakları ayrık tutmaktadır. Gerek 10. Hukuk Dairesi gerekse 11. Hukuk Dairesi ek 6. maddede ki düzenlemenin ceza-i şart niteliğinde feri bir talep olduğunu kabul etmektedir

(11. HD. 95/1253 E. 95/2503 K. ve 3.4.1995 tarihli kararı 11. HD. 1997/1530 E. 1997/2549 K. sayılı ve 7.5.1997 T. Kararı 10. HD 1999/7055 E. 1999/9655 K. 30.12.1999 T. Kararı 10. HD. 1999/2798 E. 2000/1744 K. 21.3.2000 T. Kararı).

Ek 6. maddenin Bağ-Kur Kanunu uygulaması ile ilgili olup olmadığı konusunda öğretide yasa koyucunun bu konuda herhangi bir ayrım gözetmediği görüşü baskın olarak ileri sürülmektedir.

Madde, hiçbir ayrım gözetmeksizin bu kanunun uygulanmasından doğan uzlaşmazlıkların İş Mahkemelerinde veya bu davalara bakmakla görevli mahkemelerde görüleceğini belirttiği için bu konuda davanın taraflarının taşıdıkları sıfatın önemi bulunmamaktadır. Bir uyuşmazlık şayet bu kanunun uygulanmasından doğmaktaysa, uyuşmazlığın tarafları Kurum ve Bağ-Kur sigortalısı olması dahi, uyuşmazlığın çözüm yeri İş Mahkemesidir.

(Mustafa Çenberci -Turgut Uygur Bağ-Kur Kanunu Şerhi 1997 sayfa 290 - Orhan Yalçınkaya Bağ-Kur Kanunu Açıklamalar, Kararlar ligi Mevzuat 1999 sayfa 273)

Hukuk Genel Kurulu 20.1.1965 tarihli 534/42 sayılı kararında; Gerçekten herhangi bir yasanın uygulanmasından doğan dava demek o yasanın herhangi bir hükmünün uygulanmasından doğan dava demektir sonucuna varmıştır.

Netice itibariyle öğretide ve uygulamada, Bağ-Kur Kanunu 70. maddesinde yer alan "Bu kanunun uygulanmasından doğan uzlaşmazlıklar yetkili İş Mahkemelerince görülür" hükmünün yasa metninde yer alan herhangi bir hüküm ile yasanın ek ve tadillerinde yer alan hükümlerin uygulanmasından doğan uyuşmazlıkları kapsadığını kabul etmektedir.

Hal böyle olunca münhasıran feri bir talep olan Bağ-Kur Kanunu ek 6.Maddedeki "...gecikilen süreyle orantılı olarak devlet bankalarının asgari bir yıllık mevduat faizi" talep edildiğinde bundan doğan uyuşmazlıkların çözümünde görevli mahkeme İş Mahkemeleri olduğu sonucuna varılmıştır.

2- Bağ-Kur Genel Müdürlüğü ile bankalar arasındaki ilişkide, Bağ-Kur Kanunu ve ek 6. maddesinin uygulanması söz konusu olmayan durumlarda görevli mahkeme hangisidir?

İş Mahkemeleri, İş davaları ile özel kanunlarında İş Mahkemelerinde bakılacağı kabul edilen davalara bakmakla görevlidir. Şayet bir davayı İş davası olarak nitelendirmek mümkün olmaz ve özel kanunlarında da uyuşmazlığa İş Mahkemesinde bakılacağı öngörülmemişse uyuşmazlığın çözümünde esas olan genel mahkemelerin görevli olmasıdır.

İçtihatları Birleştirmeye konu daire kararları incelendiğinde; bankalar ile Bağ-Kur arasındaki temel uyuşmazlıkların, kuruma ait primlerin, cezaların tahsili, hesaplara intikali, eksik faiz tahakkuku ve faiz oranları ile ilgili yapılan sözleşmeler ile bankacılık İşlemlerinden kaynaklandığı, diğer bir deyişle bankalar ile kurum arasındaki temel ilişkinin Borçlar Kanunu, Türk Ticaret Kanunu ve diğer kanunlar ile taraflar arasındaki özel sözleşmelerden kaynaklandığı görülmektedir.

Bankaların tacir sıfatı taşıdıkları, buna karşılık Bağ-Kur Genel Müdürlüğünün kamu tüzel kişisi olduğu konusunda duraksama yoktur.

Hal böyle olunca uyuşmazlık bu kapsamda (Bağ-Kur Kanunu ve ek 6. madde uygulanması söz konusu olmayan durumlarda) ele alındığında ne Bağ-Kur Kanunu hükümleri ne de İş Mahkemeleri Kanunu kapsamında kalan bir uyuşmazlık söz konusu olmayacaktır. Özel mahkemelerin görevli olduğu açıkça kabul edilmeyen durumlarda genel mahkemelerin görevli olacağı kuralı gereğince genel mahkemelerin görevli olduğu sonucuna varılmıştır.

3- Bağ-Kur Genel Müdürlüğü ile bankalar arasındaki ilişkide, Bağ-Kur Kanunu ek 6. maddesinin başka uzlaşmazlıklarla birlikte uygulanması halinde görevli mahkeme hangisidir?

Yukarıda açıklandığı üzere Bağ-Kur Kanunu ek madde 6 daki gecikilen süreyle orantılı olarak mevduat faizi istendiğinde, İş Mahkemelerinin görevli olduğu, sadece temel ilişkiyi oluşturan sözleşme ve diğer yasalardan doğan haklarını başkaca bir husus katmadan istenmesi halinde genel mahkemelerin görevli olduğu sonucuna varılmıştır.

Bağ-Kur Kanunu ek 6. madde feri bir hak (talep) olduğundan taraflar arasında temel bir uyuşmazlığın bulunması gerekir. Kurum, temel uyuşmazlıktan doğan hakkını tek başına dava edebileceği gibi; feri bir talep olan ek 6. maddedeki gecikilen süreyle orantılı olarak devlet bankalarının asgari bir yıllık vadeli mevduata ödedikleri faizi ile birlikte de isteyebilir.

İşte bu durumda uyuşmazlıkta hangi mahkeme görevli olmalıdır.

Görev kurallarının kamu düzeni ile ilgili olduğu, bunun doğal sonucu olarak genel mahkemelerin görevine giren bir uyuşmazlık özel mahkemelerde görülemeyeceği gibi, özel mahkemelerin görevine giren bir uyuşmazlığın da genel mahkemelerde görülemeyeceği konusunda öğretide ve uygulamada duraksama yoktur.

Ancak aynı davada birbiri ile bağlantısı nedeniyle birleştirilmesi gereken davalarda, uyuşmazlığın bir kısmı için genel mahkemelerin, bir kısmı için özel mahkemelerin görevli olması halinde davaya hangi mahkemede bakılacağı konusunda düşünce birliği olduğu söylenemez.

Bir kısım yazarlar "İşlerin daha çabuk ve daha az giderle sonuçlanmasını sağlamak gibi düşüncelerle İş Mahkemelerinin görev alanı dışında kalan uyuşmazlıkların eğer bu mahkemelerde görülen İş uyuşmazlıkları ile bağlantısı varsa davaların birleşmesi çevresinde anılan mahkemede (İş Mahkemesi) bakılması gerektiği görüşünü ile sürmüşlerdir. Çünkü bu durumlarda davalı veya davacı genelde İşçidir, İşçinin İş Mahkemeleri Kanunundan yararlanması esasen yasanın izlediği amaçtır. Fakat dava arkadaşlığı durumunda İşçi olmayan kimsenin bu nimetten faydalanması için bir sebep yoktur" düşüncesindedir.

İş Mahkemesinin görevine giren bir uyuşmazlık ile genel mahkemenin görevine giren bir uyuşmazlığın İş Mahkemesinde birleştirilmesinin gerekçesi olarak taraflardan birisinin İşçi olması ve yasa koyucunun İşçiyi İş Mahkemeleri Kanunundan faydalandırmayı amaçladığı gerekçesi ile bu sonuca varılmıştır. Aynı düşünce sahipleri İşçi olmayan kimsenin İş Mahkemeleri Kanunundan yararlanmasını da genel ilkeye ve yasa koyucunun amacına aykırı olduğunu kabul etmektedir.

Oysa içtihatları Birleştirmeye konu uyuşmazlığın taraflarının İşçi-İşveren ilişkisi içinde olmadığı, diğer bir deyişle her iki tarafında İşçi olmadığı aşikardır. Bu nedenle yukarıda belirtilen, yasa koyucunun İşçiyi İş Mahkemeleri Kanunundan faydalandırmayı amaçladığı gerekçe ve kıstası ile bu uyuşmazlıklarda İş Mahkemelerinin görevli olduğunu söyleyemeyiz.

Öte yandan Bankalar ile Bağ-Kur arasında yapılan sözleşmelerde prim, ceza v.s. tahsilinde ek madde 6 daki düzenlemelerin dışında değişik hükümler getirilmektedir. Taraflar bu sözleşme hükümleri ile bağlıdır. Şayet banka sözleşme hükümlerini yerine getirmezse öncelikle sözleşmedeki yaptırımlar uygulanacak buna ilaveten ek 6. maddede kabul edilen "... gecikilen süreyle orantılı olarak devlet bankalarının asgari bir yıllık vadeli mevduata ödediği faizi" de kuruma ödeyecektir.

Diğer bir deyişle banka sözleşmeden ve kanunlardan doğan yükümlülüğünü yerine getirmediğinde Bağ-Kur, önce asli edimin yerine getirilmesini isteyecek ayrıca Bağ-Kur Kanunun ek 6 maddedeki feri edimi isteyecektir.

Yukarıda açıklandığı üzere Bağ-Kur Kanunu ek 6. maddesi ceza-i şart niteliğinde feri bir taleptir. Ceza-i şartın feri nitelikte bir talep olup, asıl borcun doğumuna bağlı olması nedeniyle, asıl borcun geçersizliği halinde cezai şartın da geçersiz olduğu konusunda duraksama bulunmamaktadır. Bu durumda usul hükümleri ve görevli mahkeme yönünden de asıl borçta görevli olan mahkemeyi feri talep yönünden de görevli kabul etmek usule ilişkin yasal düzenlemelere uygun düşer Nitekim 8.12.1982 tarihli 1982/4 E. 1982/4 K. sayılı içtihatları Birleştirme Kararında da vurgulandığı üzere çoğu kez her dava gerçekte temel bir uzlaşmazlık etrafında ikinci derecede davacıklardan oluşur. Böyle bir durumda görev belirlenirken davacıklardan herhangi biri değil temel uzlaşmazlık gözönünde tutulmalıdır. Temel uzlaşmazlık yanında başka başka mahkemelerin görev alanına giren ikinci derecede uzlaşmazlıkların bulunması göreve etkili olmamalıdır. Bankalar ile Bağ-Kur arasındaki temel uzlaşmazlık Borçlar Kanunu, Türk Ticaret Kanunu, Bankalar Kanunu gibi yasalar ile özel yapılan sözleşmelerden doğmakta olup, genel mahkemelerin görevli olduğu temel uzlaşmazlıktan dolayı kurum lehine bir hak doğması halinde Bağ-Kur Kanunu ek 6. maddesinin uygulanması söz konusu olacaktır.

Bu durumda Bağ-Kur Kanunu ek 6. maddesinin başka uzlaşmazlıklarla birlikte görülmesi halinde genel mahkemelerin görevli olduğu sonucuna varılmıştır.

4- Kurulda yapılan görüşmelerde, Bağ-Kur Kanunu ek 6. maddesinden kaynaklanan uyuşmazlıkta İş Mahkemelerinin görevli olduğuna ilişkin 11. Hukuk Dairesi ve 21. Hukuk Dairesi görüşünü benimseyen düşünceler üzerinde de durulmuştur.

İş Mahkemelerinin görevli olduğunu savununlar gerekçelerinde taraflar arasındaki uyuşmazlığın TTK 4, 5/2 maddesi kapsamında kalan nispi veya mutlak ticari dava olmadığını bu nedenle Ticaret Mahkemelerinin görevli olduğunun kabul edilemeyeceğini belirtmişlerdir.

Gerçekten, Bağ-Kur kamu tüzel kişisi olup, tacir sıfatının bulunmaması, nedeniyle uyuşmazlığın nispi ticari dava olarak kabulü mümkün olmadığı durumlar ile temeldeki uyuşmazlığın mutlak ticari dava olmadığı durumlarda Ticaret Mahkemelerinin görevli olduğunu kabul etmek mümkün değildir. Ne var ki Ticaret Mahkemeleri ile Asliye Hukuk Mahkemeleri arasındaki ilişkinin İş bölümü (İş alanı) ilişkisi olması ve resen (kendiliğinden) gözetilemeyeceği ilkesi yanında kurulda içtihat aykırılığının genel mahkemeler ile İş Mahkemelerinden hangisi görevli olduğu şeklinde giderilmesine karar verildiğinden uyuşmazlığın ticari dava olup olmaması sonuca etkili görülmemiştir.

Ek madde 6 nın Bağ-Kur Yasasında yer alması ve aynı yasanın 70. maddesi gereğince İş Mahkemelerinin görevli olduğu gerekçesine gelince; Kurulda yapılan müzakerelerde Ek Madde 6 dan doğan hakkın feri bir talep olması ve münhasıran dava konusu edilmesi halinde, Bağ-Kur Kanunu 70. maddesi gereğince İş Mahkemelerinin görevli olacağı benimsenmiş ancak sözleşmelerden ve diğer yasalardan doğan bir hakla birlikte dava edilmesi halinde asıl uyuşmazlıkta genel mahkemelerin görevli olması nedeniyle feri talep yönünden de asıl mahkemenin görevli olacağı ilkesi nedeniyle karşıt görüş genel kurulca benimsenmemiştir.

Sonuç: Bağ-Kur Yasasının ek madde 6 da yazılı,

Bağ-Kur ile münasebeti olan bankalar, kurum adına tahsil ettikleri sigorta primlerini ve her ne nam altında olursa olsun kuruma olan diğer borçlarını Bağ-Kur hesaplarına on beş gün içinde ve tam olarak intikal ettirmedikleri takdirde, gecikilen süreyle orantılı olarak devlet bankalarının asgari bir yıllık vadeli mevduata ödedikleri faizi de kuruma öderler maddesi uyarınca Bağ-Kur'un sadece bankadan faiz talep etmeleri için açılacak bu tür davalara İş Mahkemelerinde bakılır.

Bağ-Kur ile münasebeti olan bankalar, kurum adına tahsil ettikleri sigorta primlerini ve her ne nam altında olursa olsun kuruma olan diğer borçlarını Bağ-Kur hesaplarına on beş gün içinde ve tam olarak intikal ettirmedikleri takdirde kurum ile olan anlaşmalardan ve diğer kanunlarda kayıtlı haklarından doğan alacaklarını, tazminatlarını başkaca bir husus katmadan istemeleri halinde veya bu alacakları ve tazminat talepleri ile birlikte gecikilen süreyle orantılı olarak devlet bankalarının asgari bir yıllık vadeli mevduata ödedikleri faizi ile birlikte dava yoluyla talep etmeleri halinde bu tür davalara genel mahkemelerce bakılır.

İlk iki toplantıda 2/3 çoğunluk, üçüncü toplantıda da gerekli yarıdan bir fazla çoğunluk sağlanamadığından 22.3.2002 tarihli dördüncü toplantıda oyçokluğu ile karar verildi.

Anayasa'nın 142. maddesi, mahkemelerin kuruluşu, görev ve yetkileri, İşleyişi, yargılama usullerinin, kanunla düzenleneceğini öngörmüştür. 37. maddesinde ise, hiç kimsenin, kanunen tabi olduğu mahkemeden başka bir mahkeme önüne çıkartılamayacağı hüküm altına alınmıştır.

Mahkemelerin görevlerinin yasa ile belirlenmesi yolundaki Anayasa kuralı karşısında, mahkemelerin görevlerini kıyas veya yorumla belirlenmesi mümkün değildir.

Bankalar ticari bir İşletmedir, özel yasalarına göre anonim şirket olarak kurulurlar. Ticaret hukuku bakımından tacir oldukları konusunda kuşku yoktur.

Bağ-Kur ise, özel hukuk hükümlerine tabi, mali ve idari bakımdan özerk bir kamu tüzel kişiliğidir. Tacir değildir, kurum ticari bir İşletme niteliğinde değildir. Bir davanın ticari dava sayılması için iki unsurun bir arada bulunması gerekir: Her iki tarafın tacir olması, ihtilafın her iki tarafın ticari İşletmesi ile ilgili bulunması.

Bir tarafın tacir, fakat diğer tarafın esnaf, kamu kuruluşu veya başka bir kişi olması halinde dava, ticari dava sayılmaz. Taraflar tacir olsa dahi, davanın konusu, ticari İşletmeleriyle ilgili olmazsa, o dava da ticari dava sayılmaz. TTK.nun 21. maddesinin 2. fıkrası hükmü nisbi ticari davalarda uygulanmaz. Taraflardan yalnız biri bakımından ticari dava sayılan bir ihtilaf karşı taraf için ticari dava sayılmaz.

Banka tacir olsa bile, Bağ-Kur tacir değildir. Bağ-Kur resmi bir kuruluş olup, ticari İşletme niteliğinde değildir. Bu nedenlerle de, 1479 sayılı Kanunun Ek-6. maddesinden doğan bir uyuşmazlık, ticari bir dava olarak görülemez. Tarafların yalnız birisinin ticari İşletmesi ile ilgili istisna, karz, satış gibi sözleşmelerden doğan uyuşmazlıklar, ticari davaya vücut vermez. Başka bir deyişle, taraflardan yalnız birisinin ticari İşletmesini ilgilendiren bu tür sözleşmeler, her ne kadar TTK.nun 21/2. maddesi uyarınca diğer taraf için ticari İş sayılırsa da, bu durum davanın TTK.nun 4/1. maddesine göre ticari dava sayılmasını gerektirmez.

Bağ-Kur Yasası'nın Ek-6. maddesi, daha önce Bağ-Kur teşkilatı tarafından yapılmakta olan Bağ-Kur primlerini tahsilinin, Devlet bankaları aracılığı ile yapılabilmesine olanak veren bir hükümdür.

Bu hükümle, Bağ-Kur'la sözleşme yapan bankalar, Bağkurlulardan tahsil edecekleri primleri 15 gün içerisinde Bağ-Kur hesabına intikal ettirilmesi ve aksi halde Bağ-Kur'un neler talep edebileceği 1479 sayılı Bağ-Kur Yasası'nın Ek-6. maddesinde düzenlenmiştir.

Biraz daha yakından bakacak olursak,

Bağ-Kur bu yasa ile prim tahsil ve 15 gün içerisinde hesaba intikal ettirme "Asli Edimi" ni talep edecek, bunun yanında faiz, cezai şart, munzam zarar gibi "tali edimlerini" de talep edebilecektir.

Burada dikkat edilirse bir asli edim, bir de buna bağlı olan tali edim vardır. Tali edimlerin gündeme gelmesi, ancak asli edimin yerine getirilmemesine veya eksik olarak yerine getirilmesine bağlıdır.

Daha da genel bir ifade ile, asıl norm, primlerin Bağ-Kur Yasası'nın Ek-6. maddesinin öngördüğü sürede Bağ-Kur hesabına intikalidir.

Bir mahkemenin görevi asli edime bağlıdır. Tali edimler mahkemenin görevini belirleyemez, istemleri varsa, davaya kıdem tazminatına bakmakla görevli mahkeme bakar. Orman İşgal davalarında ayrıca tazminat faizi istenirse, davaya Ticaret Mahkemesi'nde bakılmaz. S.S.K. primleri yanında gecikme faizi istenirse dava dosyası Ticaret Mahkemesine gönderilmez? Borçlar Kanunu genel hükümleri, özel olsun genel olsun bütün mahkemelerin uyguladığı hükümlerdir, İş Mahkemeleri de, Ticaret Mahkemeleri de, Tapulama Mahkemeleri de, hatta şahsi hak talebi halinde Ceza Mahkemeleri de bu hükümleri uygulamaktadırlar. O sebeple, uygulanacak kanun, 1479 sayılı Bağ-Kur Yasası'nın Ek-6. maddesi ve bu maddenin uygulama görevini İş Mahkemelerine veren 70. maddesidir.

Yüksek 10. Hukuk Dairesi, Bağ-Kur Yasası'nın 24. maddesine göre, Bağ-Kurlu sayılan Anonim, Kollektif, Adi Komandit, Komandite, Komanditer, Limited, Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandite Şirketlerin komandite ortakları ve yönetim kurulu üyelerinin, sigortalı sayılması ve tesbiti davalarına bakarken görev konusunda herhangi tereddütleri olmadığı gibi, ticaret hukukunun önemli müesseselerinden olan bu şirketlerde ortak, ortaklık sıfatının devamı, kurucu ortak ve pay devri konularında çok değerli kararlar oluşturmaktadırlar. Elbette Yüksek Daire haklıdır. Bunlar ticaret hukukunun müessesesi olmasına rağmen Bağ-Kur Yasası'nda düzenlenmiş olan tali, yani, Bağ-Kur ortaklığının belirlenmesinde yan konulardır.

Somut uyuşmazlıklar bakımından anlaşmalara da değinecek olursak;

Bağ-Kur ile Devlet bankaları arasında yapılan sözleşmeye taraflarca konulan isim, İşbirliği Protokolü'dür. Bu protokoller tamamiyle Bağ-Kur Yasası'nın Ek-6. maddesinde öngörülen kriterlere göre düzenlenmiştir.

Kapsam maddesinde, bankalarca, primlerin tahsili, Bağ-Kur'ca, üyelerine tahsis edilen sigorta aylığının ödenmesi, Bağ-Kur'un genel yönetim giderlerinin ödenmesi ve sağlık giderlerini karşılaması gibi görevleri yerine getirilecektir.

Tediye ve tahsilat konularında ise tamamiyle Bağ-Kur'un direktifleri doğrultusunda, İşlem yapılacağı öngörülmüştür.

Ve nihayet banka, protokolün 7. maddesine göre, "protokol gereğince yapılan tahsilat ve ödeme, virman ve havalelerde ve benzeri İşlemlerde masraf, komisyon veya her ne nam altında olursa olsun böyle bir ücret alamayacaktır."

Bu protokol Bağ-Kur'un tahsilat ve ödeme birimlerini kapatıp, bu görevleri bankaya devretmesinden başka bir şeyi açıklamaz.

Bu aşamada çoğunluğun görüşüne dayanak yaptığı yasal düzenlemelerden olan Bankalar Yasası'na değinmek gerekir:

Öncelikle, Bankaların uygulamalarından doğan her dava ticari dava değildir.

Örneğin, banka ile yapılan hizmet sözleşmelerinden doğan davaların temyiz incelemesi yüksek 9. Hukuk Dairesi'nce yapıldığı gibi; sair uyuşmazlıklar da davacının sıfatına ve çekişmenin niteliğine göre diğer Sosyal Güvenlik Hukuku ile ilgili yüksek dairelerce incelenmektedir.

Bankalar Yasası'nın bankadan ne amaçladığına gelince, Prof.Dr. Seza Reisoğlu, Bankalar Kanunu Şerhi adlı kitabında şöyle diyor;

"Bankalar, halktan kaynak temin eden, temin ettikleri bu kaynaklan kendileri veya kaynak sahibi adına kullanan kuruluşlardır. Bankalara ilişkin düzenlemeler iki temel amaca dayanmaktadır. Bunlardan birisi bankalara tevdi edilen tasarrufların korunması, diğeri ise toplanan kaynakların etkin bir şekilde ekonominin ihtiyaçlarına uygun olarak kullanılmasıdır. (Bkz. Bankalar Kanunu Şerhi Ankara 2000, Sayfa 11.)"

Bağ-Kur'luların primlerinin toplanması veya Bağ-Kur tarafından İştirakçilere ödenecek paralar, bankanın mevduatı niteliğinde de değildir. 4491 sayılı Bankalar Kanunu'nun 10. maddesi mevduatı şöyle tarif ediyor:

"Bu kanunun uygulamasında, yazılı ya da sözlü olarak veya herhangi bir şekilde halka duyurulmak suretiyle ivazsız veya ivaz karşılığında istendiğinde, belli bir vadede iade edilmek üzere para kabulü mevduat sayılır."

Bağ-Kur Yasası'nın Ek-6. maddesi ile bankalara tek taraflı kanundan doğan prim tahsil yetkisi verilmiştir. Bu, banka mevduatı veya kredi sözleşmesi değildir. Zaten çekişmenin dayanağı olan Bağ-Kur ile banka arasında yapılan sözleşmenin adı da bilinçli bir şekilde "İşbirliği Protokolü" olarak isimlendirilmiştir.

Banka, Bağ-Kur Yasası'nın koyduğu yasak gereğince topladığı parada hiçbir şekilde tasarruf edemez. Bu paralar kısa ve uzun vadeli kredilere konu olamaz. Bu faaliyetinden dolayı banka her ne nam altında olursa olsun masraf, komisyon ve benzeri ücret talep edemez.

Kısacası, ortada Bankalar Yasası'nın öngördüğü ne bankacılık hizmeti, ne de mevduat sayılacak veya bankacılık faaliyetleri cümlesinden olan bir İş ve İşlem vardır.

Banka ile Bağ-Kur arasındaki ilişkiyi düzenleyen, koşulları koyan ve bunlara uyulmaması halinde normatif kuralları belirleyen yasa Bağ-Kur Yasasıdır ve uyuşmazlık sadece ve sadece bu yasadan kaynaklanmaktadır. Bu davalarda, Bankalar Kanunu uygulanmaz.

Yüksek 10. Hukuk Dairesi'nin Sayın sözcülerinin önemle üzerinde durdukları diğer kanunlara ve bunların uygulanması ve görev kurallarına ilişkin bilimsel görüşler ise şöyledir; Prof.Dr. Baki Kuru HUMK. adlı kitabın 1. cildinin 164. sayfasında şöyle diyor:

"...Belirli bir dava hakkında görevli mahkemeyi tesbit ederken ilk önce, o davanın genel mahkemelerin mi, yoksa özel mahkemelerin mi görevine girdiği araştırılır. Özel mahkemelerin görevi, genel mahkemelerin görevinden önce gelir. Açık kanun hükmü ile özel mahkemelerde görüleceği belirtilmemiş olan bütün davalar genel mahkemelerin görevine girer."

Yine Prof.Dr. Baki Kuru kitabının 2. cildinin 1498 ve sonraki sayfalarında uyuşmazlık konusu çekişme hakkında şöyle diyor:

"...Davacı, davalıya karşı birden fazla talebini aynı davada birleştirebilir. Yani birden fazla davasını aynı dava dilekçesi ile açabilir. Buna objektif dava birleşmesi denir. Bu halde, görevli mahkeme taleplerin toplamına göre belirlenir."

Objektif dava birleşmesi için birlikte açılan davalar (talepler, alacaklar) arasında herhangi bir bağlantı bulunması gerekli değildir.

Bir özel mahkemenin (mesela İş Mahkemesi'nin) görevine giren dava genel mahkemede başka bir dava ile birlikte açılamaz.

Buna karşılık, İş Mahkemesi'nin görevine giren bir dava ile Asliye Mahkemesi'nin görevine giren bir dava, İş Mahkemesi'nde birlikte açılabilir. Başka bir deyimle, objektif dava birleşmesinde birleştirilen taleplerden biri İş Mahkemesi'nin görevine girmekte ve birleştirilen taleple arasında bağlantı varsa bu taleplerin tamamı için özel mahkeme durumundaki İş Mahkemesi görevlidir.

Objektif dava birleşmesinde, birleştirilen talepler mahkemece birlikte incelenir ve birlikte karara bağlanır. Fakat bu talepler birbirinden bağımsızdır. Davacı bu taleplerden birinden feragat edebilir. Diğerine devam edilmesini isteyebilir. Davalı da bunlardan birini kabul edebilir. Mahkeme her talep için ayrı ayrı inceleme yapıp, karar verir..."

10. Hukuk Dairesi ile 11. Hukuk Dairesi arasındaki uyuşmazlığa neden olan Bağ-Kur Yasası'nın Ek 6. maddesinin gerekçesi ise şöyledir.

"Bağ-Kur adına prim tahsil ve kurumun vermekte olduğu kredilere aracılık eden ve mevduatı bulunan bankalar, Kurumun alacaklarını anlaşmalarda öngörülen süreler içinde ve zamanında Kurumun hesaplarına intikal ettirmeden aylarca beklemektedir. Bu durumda Kurum primlerini zamanında vadeli hesaplara aktaramamakta, fonlarını değerlendirmemekte ve hatta likidite durumunu dahi takip edememektedir. Dolayısıyla Kurum büyük maddi kayıplara uğramakta, ayrıca bankalarla devamlı ihtilaf içinde bulunmaktadır.

Bu madde ile getirilen ek madde 6 ile, Bağ-Kur hesaplarına zamanında intikal ettirmeyen alacaklar nedeniyle Kurumun uğrayacağı kayıpların telafisi sağlanmaya çalışılmaktadır."

Gerekçede, kanun koyucu açıkça, bankalar, kurumun alacaklarını anlaşmalarda

öngörülen sürelerde hesaplara intikal ettirmiyorlar, kurum büyük kayıplara uğruyor,

bankalarda devamlı ihtilaf içinde bulunuyor. Ben, bu madde ile kurumun uğrayacağı

kayıplara telafi edeceğim" diyor. Bu amaçla da davaları, temyiz süresi 8 gün olan karar düzeltme yolu olmayan, temyiz incelemesi süresi 2 ayla sınırlı olan ve sulh teklifi

yapma imkanı olan İş Mahkemelerini görevlendiriyor.

Lakin ne gariptir ki, Sosyal Güvenlik Hukuku'nun güvencesi olması gereken 10. Hukuk Dairesi, Bağ-Kur'da kanun koyucunun saptadığı sorunlar yoktur, davaların uzun bir yargılama sürecinden geçmesinde bir sakınca da yoktur düşüncesini savunabiliyor.

Sosyal Güvenlik Hukuku'na ilişkin davalar ile İş Mahkemeleri'nin görevlendirilmesi, son derece bilinçli ve Sosyal Güvenlik Kurumları'nın bir an önce mali olanağı kavuşması amacıyla düzenlenmiş hükümlerdir.

Bankalar tahsil ettikleri primleri ve diğer borçları 15 gün içerisinde Bağ-Kur hesaplarına intikal ettireceklerdir.

Bunu yapmazlarsa Bağ-Kur, banka aleyhine açacağı davada, Borçlar Kanunu ve 1479 sayılı Bağ-Kur Kanunu'nun kendilerine verdiği haklan talep edebilecektir. Bu davalar aynı Kanun'un 70. maddesi uyarınca İş Mahkemeleri'nde açılacağı hüküm altına alınmıştır.

Yüksek 10. Hukuk Daire sözcüleri, Bağ-Kur Yasası'nın değişmesi için girişimler olduğunu açıkladılar. Bu yasama organının sorunudur. Hakim kararını, tasarı veya teklife göre değil, yürürlükteki yasalara göre verir. O nedenle, bu husus konumuzun dışındadır.

Bağ-Kur Kanunu'nun 70. maddesinin açık hükmü karşısında, Ek 6. Maddesinin uygulanmasından doğan davaları, birleşen taleplere göre tasnife tutmanın, içtihatlara bir çözüm getirmek yerine, yeni ve daha büyük problemler yaratacağını, esasen böyle bir saptamanın Usul Yasası'nın ana prensiplerine ve Yargıtay kararlarına aykırı olacaktır.

Sonuçta, 1479 sayılı Bağ-Kur Yasası'nın 70. maddesi hükmü ortada iken Genel Kurul sayın çoğunluğun Ek-6. maddeden kaynaklanan davaların bir kısmının Genel Mahkemelerde, bir kısmının ise İş Mahkemeleri'nde bakılmasına yol açan görüşlerine ve bu tür uygulama ile yeni içtihat aykırılıklarına yol açabilecek bir hukuki sonuca katılmamız mümkün olmadığından karşı oy kullanmış bulunuyoruz.

 

            Işıl Ulaş Hüseyin Deniz Yurdaer Özdilek

11. Hukuk Dairesi        Üye            Üye

            Başkanı

 

      Erol Güvener Yılmaz Derme Ahmet Özgan

             Üye        Üye         Üye

 

      Mehmet Kılıç

             Üye

 

2.9.1971 gün ve 1479 sayılı "Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu" bağımsız çalışanların sosyal güvenliğini sağlamak üzere yürürlüğe konulmuştur. Bu amaçla oluşturulan ve kısaca "Bağ-Kur" diye anılan kuruluş, mali ve idari bakımdan özerk bir kamu tüzelkişisi olup, Yasanın 15. maddesinde sayılan gelirleri ile İşlevini yerine getirmektedir. Gelirleri arasında, ön planda "sigortalı sayılanların ödeyecekleri primlere yer verilmiştir. Aynı yasanın 16. maddesinde de ödenmiş primlerin ve diğer karşılıkların İşletilmesine ilişkin özel ve ayrıntılı kurallar öngörülmüştür.

Bağ-Kur Yasasının kabul edilip yürürlüğe konulduğu 1974 yılından 1981 yılına kadar geçen sürede, Bağ-Kur adına prim tahsil eden ve kurumun vermekte olduğu kredilere aracılık eden ve mevduatı bulunan bankaların, Kurumun alacaklarını zamanında Kuruma intikal ettirmedikleri, bunun sonucunda da, Kurumun büyük kayıplara uğradığı ve bankalarla uyuşmazlıkların ortaya çıktığı tespit edilmiş olduğundan bu olumsuz duruma son vermek amacıyla, 6.3.1981 tarih ve 2423 sayılı Kanunla Bağ-Kur Kanunu'na Ek 6. madde eklenmiştir. Bu yeni düzenleme ile, bankaların kurum adına tahsil ettikleri primleri ve Kuruma olan diğer borçlarını Bağ-Kur hesaplarına on-beş gün içinde intikal ettirmeleri, ettirmedikleri takdirde de gecikilen süreyle orantılı olarak asgari bir yıllık mevduata ödedikleri faizi Kuruma ödemeleri öngörülmüştür.

İçtihatları birleştirmeye konu ek 6. maddeden kaynaklanan tüm uyuşmazlıkların, aynı Kanunun 70. maddesi uyarınca İş mahkemelerinde görülmesi zorunludur. 70. madde, "Bu Kanunun uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar, yetkili İş mahkemelerinde veya bu davalara bakmakla görevli mahkemelerde görülür." demek suretiyle bütün tereddütleri giderecek bir düzenleme öngörmüştür. Davanın konusunun sadece cezai şart niteliğindeki faize veya faizle birlikte alacak isteğine ilişkin bulunmasının sonuca bir etkisi olduğu düşünülemez. Zira ek 6. madde, her türlü alacağın bankalar tarafından Bağ-Kur hesaplarına intikal ettirmeleri için onbeş günlük süre öngörmekle, Bağ-Kur için yaşamsal önemi olan özel bir düzenlemeye yer vermiştir. Buna uyulmaması durumunda da gecikilen süreye endeksli bir cezai şart söz konusu olmaktadır.  konuda ayrıca belirtmek gerekir ki, özellikle primlerden kaynaklanan alacakların Bağ-Kur hesaplarına intikal ettirilmemesi sonucu, hem ödenmiş primlerin hem faiz alacağın ödettirilmesine ilişkin davaların uygulamada sıkça açıklığı görülmektedir.

Bu durumda sorunun genel mahkemelerin görevli olduğu biçimde çözüme kavuşturulması, yasal düzenleme ile açık bir çelişki oluşturur.

Açıklanan nedenlerle;

Faiz alacağının feri nitelikte olduğu düşüncesiyle alacak isteği <e birlikte genel mahkemede görülmesi gerektiği sonucuna varılması düşünülemez. Bu konuda ayrıca belirtilmelidir ki, özel mahkemenin görevine giren dava, genel mahkemede başka bir dava ile birlikte açılamaz. Salt faiz isteği İş mahkemesinin görevine girdiğine göre, bunun uygulanmasına yol açan alacak isteminin de, birlikte ayni mahkemede açılması kadar doğal birşey olamaz. Bu konuda öğreti görüş birliği içindedir.

Açıklanan nedenlerden dolayı, ek 6. maddeden kaynaklanan tüm davaların İş. mahkemelerinde görülmesi gerektiği düşüncesiyle çoğunluk görüşüne katılamıyorum.

E. Aydın Özkul

9. Hukuk Dairesi Başkanı

 

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972