 |
T.C.
Y A R G 1 T A Y
12. Hukuk Dairesi
E. 1993/4917
K. 1993/11940
T. 1.7.1993
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
CARİ HESAP SÖZLEŞMESİ
KARAR ÖZETİ İki kimsenin karşılıklı olarak birbirlerinden para, mal, hizmet ve diğer hususlardan dolayı alacaklı olmaları ve bu alacakları ayrı ayrı istemekten vazgeçip, bunları zimmet ve matlup şekline çevirip, hesabın kesinleşmesinden sonra bakiyeyi isteyebileceklerini kararlaştırmaları hususu cari hesap sözleşmesi niteliğindedir. Taraflar arasındaki ilişkiyi düzenleyen taahhütnamede ise; borçlunun komisyon ücret karşılığı alacaklıya aracılık göreı5i verdiği, karşılık olarak şirkette alacak doğuran hizmet, mal ve para karşılığı bir ifasının söz konusu olmadığı, cari hesap ilişkisine aykırı olarak da alacaklıya hizmet bedelinden doğan ücretinin peşin olarak ödenmesinin belirlenmesi nedeniyle anılan taahhütname İİK.nun 68/b maddesindeki cari hesap tanımlaması kapsamındaki bir belge niteliğinde değildir.
(6762 s. TTK. m. 87)
(2004 s. İİK. m. 68/b)
Merci kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı vekili tarafından istenmesi üzerine, bu işle ilgili dosya mahallinden Daireye 12.4.1993 tarihinde gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü:
Takibe dayanak yapılan 12.11.1991 tarihli taahhütnamede; borçlu Hüseyin'in, alacaklı G.... Menkul Değerler AŞ.'ne, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda hisse senedi ve diğer menkul kıymetler alım-satımı için aracılık yapmasını kabul ettiği, taahhütnamenin 11. maddesinde ise aracı şirkete hizmet bedeli ve sair ödemelerin nakden ve tamamen olmak üzere peşin ödenmesinin kararlaştırıldığı anlaşılmaktadır. Sözü edilen belgede düzenlenen ilişki niteliği itibarı ile komisyon ve vekalet akitleri koşullarında uygun karma akit mahiyetindedir.
TTK.nun 87. maddesindeki cari hesap tanımlamasına göre; iki kimsenin karşılıklı olarak birbirlerinden para, mal, hizmet ve diğer hususlardan dolayı alacaklı olmaları ve bu alacakları ayrı ayrı istemekten vazgeçip bunları zimmet ve matlup şekline çevrilip hesabın kesilmesinden sonra bakiyeyi isteyebileceklerinin kararlaştırılması gerekir. Taraflar arasındaki ilişkiyi düzenleyen taahhütnamede ise; borçlunun komisyon ücret karşılığı alacaklıya aracılık görevi verdiği, karşılık olarak şirkette alacak doğuran hizmet, mal ve para karşılığı bir ifasının söz konusu olmadığı, cari hesap ilişkisine aykırı olarak da alacaklıya hizmet bedelinden doğan ücretinin peşin olarak ödenmesinin belirlendiği cihetle anılan taahhütname İİK.nun 68/b maddesindeki cari hesap tanımlamasına giren belge niteliğinde değildir. Bu nedenle alacaklının taahhütname ve İİK.nun 68/b maddesine davalı itirazın kaldırılma isteminin reddi gerekmektedir. Sonuçta, istem red edildiğinden sonucu doğru olan merci kararı onanmalıdır.
SONUÇ Alacaklı vekilinin itirazlarının reddi ile sonucu doğru olan merci kararının İİK.nun 366. ve HUMK.nun 438. maddeleri uyarınca (ONANMASINA), 19.000 lira onama harcı temyiz edenden alındığından başkaca harç alınmasına mahal olmadığına, 1.7.1993 gününde oybirliğiyle karar verildi.
