Taraflar arasındaki davanın (Ankara Asliye 7. Ticaret Mahkemesi)nce görülerek verilen 30.12.1999 tarih ve 1995/568-1999/576 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi duruşmalı olarak davacı ile davalı Bakanlık vekili tarafından istenmiş olmakla, dava dosyası için tetkik hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

Davacı vekili, müvekkilinin Orhan Veli'nin bütün eserlerinin yayın ve telif haklarına sahip olduğunu, davalı Bilge tarafından hazırlanan ve diğer davalı tarafından yayınlanan "Orhan Veli Kanık (Hayatı, Sanatı ve Eserlerinden Seçmeler)" adlı kitapta ise, yapılan iktisaplarla müvekkilinin telif ve yayın haklarına tecavüz edildiğini ileri sürerek, yasaya aykırı iktibas ile yayın ve telif haklarına tecavüzün menini, 5.000 kitabın satışının engellenmesinden doğan kar kaybı zararı 318.095.000.- lira ile FSEK.nun 68/1. uyarınca davalı tarafın 5.000 kitap için ödemesi gerek telif ücretinin üç katı tutarı 291.667.500.- lira maddi tazminatın ve 500.000.000.- lira manevi tazminatın temerrüt faiziyle davalılardan tahsilini talep ve dava etmiştir.

Davalı Bakanlık vekili, kitabın eğitim ve öğretimi desteklemek amacıyla hazırlandığını ve iddiaların doğru olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.

Davalı Bilge vekili, müvekkilinin Yeni Türk Edebiyatı Profesörü olduğunu, diğer davalının talebi üzerine yazdığı eserin ticari bir amaç taşımayıp, "bilim, edebiyat, sanat ve eğitim" çalışması niteliğini taşıdığını ve iddiaların doğru olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.

Mahkemece, toplanan deliller ve yaptırılan bilirkişi incelemeleri sonucuna göre, davalıların yayınladığı eserde Orhan Veli'nin bütün olarak tanıtılmak gayesinin taşındığı, birkaç şiirle sanatçının tanıtılamayacağı ve amacı aşan bir iktibas olmadığı yolundaki bilirkişi görüşleri benimsenerek, davanın reddine karar verilmiştir.

Kararı, davacı vekili ile katılma yoluyla davalı Bakanlık vekili temyiz etmiştir.

1- Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davalı vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.

2- Davacı vekilinin temyizine gelince, davalı eserinin FSEK'nun 34. maddesinde öngörüldüğü şekilde eğitim ve öğretim amaçlı bilimsel bir çalışma olduğu, böyle bir eser meydana getirilirken, yayınlanmış musiki, ilim ve edebiyat eserlerinden ve alenileşmiş güzel sanat eserlerinden, maksadın haklı göstereceği bir nispet dahilinde iktibaslar yapılabileceği açıktır. Ancak şairin her kitabından örnek şiirler seçilirken genelde %90'nın, bazı şiir kitaplarının da aynen alınarak, iktibas yoluyla işlemenin yapıldığı çekişmesiz bir biçimde anlaşılmaktadır. Bu durumda, FSEK 34. maddesindeki maksadın haklı göstereceği nispetin aşıldığının kabulü gerekmektedir. Mahkemece, davalı tarafın hazırladığı ve yayınladığı eserle, davacının yayın haklarına tecavüz edildiğinin kabulüyle, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi yerinde görülmediğinden kararın bu nedenle davacı yararına bozulması gerekmiştir.

Sonuç: Yukarda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin bütün temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davacı yararına (BOZULMASINA), ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 18.11.2000 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

 

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972