 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
18.HUKUK DAİRESİ
ESAS KARAR
1997/10263 1997/11244
Y A R G I T A Y İ L A M I
Mahkemesi :Antalya 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
Tarihi :4.12.1996
Nosu :1996/405-919
Davacı :Veli Çavlı vs. Vek. Av. Turgut Öcal
Davalı :Kepez Bel. Başk. Vekili Av. Nizamettin Özkan
Dava dilekçesinde kamulaştırma bedelinin arttırılması ile faiz ve
masrafların davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen
kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki
bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
1-Dava konusu taşınmazların 1/1000 ölçekli uygulamalı plan kapsamında
olduğu kabul edilerek değerlendirme arsa olarak yapılmış ise de dosya
içeriğinden, dava konusu taşınmazların nazım imar planı kapsamında yer
almakta iken belediyece gecekondu önleme bölgesi olarak nitelendirilmiş ve
1/1000 ölçekli imar planı bu amaçla yapılacak kamulaştırma nedeni ile
düzenlenmiştir. Yargıtayda yerleşmiş uygulamalara göre taşınmazın
kamulaştırmanın gerçekleşmesi için ve bu amaçla plan kapsamına alınmış
olması, onun tek başına arsa olarak değerlendirilmesine yeterli olmayıp
belediye hizmetlerinden (yol, su, elektrik vs.) yararlanması ve meskun yerler
arasında yer alması gerekir.
Tamamı 40.700 m2 civarında olan bu taşınmazların üzerinde bir kaç tane
izinsiz ve ruhsatsız yapı bulunması taşınmazın iskan edilmiş olduğu anlamına
gelmeyeceği de dikkate alınarak bu konuda araştırma yapılıp ikmal edilmeden
taşınmazın arsa olarak kabul edilmesi,
2-Kamulaştırma Kanununun 11. maddesinin G bendi hükmüne göre arsalar,
kamulaştırma gününden önceki özel amacı olmayan emsal satışlara göre
değerlendirilir. O nedenle somut emsal alınan 248 parselin kamulaştırma
sebebiyle açılan bedel arttırımı davasında ulaşılmış bulunan fiyatı dikkate
alınarak değerlendirme yapılmış olması yasaya aykırıdır. Bazı hallerde aynı
taşınmazın bir bölümünün kamulaştırma sebebiyle açılan bedel arttırımı
davasında belirlenen fiyatı dikkate alınarak geri kalan bölümün fiyatı
belirlenmekte ve bu uygulama Yargıtay'ca da kabul edilmekte ise de, bu husus,
aynı taşınmazın kendi kendine emsal teşkil etmesi bakımından ve bakımından
aynı taşınmazla ilgili değerlendirmede bir çelişki yaratmamaya matuftur.
Başka bir taşınmazın kamulaştırma bedelinin belirlenmesi, serbest satışla
oluşan bedel belirlenmesinden farklıdır. İddia, talep ve savunma sonunda
mevcut delillere göre değerlendirme yapıldığından, bu suretle kesinleşen
taşınmaz fiyatları yasanın öngördüğü "emsal satışları" anlamında değildir. O
halde Antalya gibi taşınmaz satışlarının yoğun olduğu bilinen bir bölgede
uygun emsal araştırılıp bulunabilir iken bir taşınmazın kamulaştırma
değerinin emsal alınarak sonuca varılmış olması doğru değildir.
Diğer taraftan gecekondu önleme bölgesi olarak ayrılmış ve bu suretle
kamulaştırılan taşınmazlarla ilgili 1/1000 ölçekli imar planı yapılmış ve
dava konusu taşınmazlar bu plan gereği arsa olarak değerlendirilmiş olduğuna
göre, dava konusu yerin gecekondu önleme bölgesi olması, plana göre iki
kattan fazla inşaata izin verilmemesi gibi hususların değerlendirmede dikkate
alınması gerekir. Taşınmazların bir bütün olarak ele alınıp üzerinde imar
kısıtlaması ve bununla ilgili takyitler bulunmayan taşınmaz gibi mütalaa
edilip değerlendirme yapılamaz. Değerlendirmede taşınmazların bu niteliği
gözönünde bulundurulmalıdır.
Mahkemece uygun emsal araştırılması yapılıp yasaya uygun
karşılaştırmaları içeren ve taşınmazların niteliklerini gözönünde bulunduran
ek bilirkişi raporları alınmalıdır.
3-139 parsel sayılı taşınmazla ilgili kamulaştırma evraklarının
getirtilmemesi doğru görülmemiştir.
4-Kamulaştırma işleminin davacılara hangi tarihte tebliğ edildiği
araştırılmadan davanın 2942 sayılı Yasanın 14. maddesinde belirtilen 30
günlük hak düşürücü sürede açıldığının kabul edilmesi de usul ve yasaya
aykırıdır.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı
şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde
olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA,
temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 25.11.1997 gününde
oybirliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
Sait Rezaki S.Erçoklu M.Tutar İ.N.Erdal M.E.Germeç
|