 |
25/04/2024 Eski forum arşivi bölümü
Hukuksal Tartışmalar
| YENİ CEZA USUL YASASI VE ÇAPRAZ SORGU SİSTEMİ |
| av.alev |
YENİ CEZAYARGILAMA USULÜNE GÖRE AVUKATLAR OLARAK TARAFIMIZA HAKİMCE SÖZ VERİLMESİ ÜZERİNE ÇAPRAZ SORGU YAPACAĞIZ HATTA BAZI SORUMLULUK SAHİBİ VE YENİLİKÇİ HAKİMLERDE BU UYGULAMAYI 2-3 AYDIR DEVAM ETTİRMEKTELER.
TABİİ Kİ ÇAPRAZ SORGU İÇİN DOSYANIZA TAMAMEN HAKİM OLMANIZ GEREKMEKTE.
BEN BİRKAÇ DURUŞMADA BU UYGULAMAYI GERÇEKLEŞTİRDİM.
TANIK İFADELERİ KONUSUNDA TARAFIM AÇISINDAN HAKİKATEN ETKİLİ VE OLUMLU SONUÇLAR DOĞURDU.
ZATEN ZEVKLİ BİR YARHILAMA SİSTEMİ OLAN CEZA YARGILAMASI BU AŞAMA İLE DAHA DA HEYECANLI BİR HAL ALDI
KONU İLE İLGİLİ MEVZUATI HAK VE YATKİLERİMİ ÖĞRENMEK BAKIMINDAN HEPİMİZ İNCELEYELİM VE PASİF ROL OYNAYAN AVUKATIN KONUMUNU DEĞİŞTİRELİM.
BU İYİ BİR FIRSAT... |
| Av.Tayfun Eyilik |
Çapraz Sorgu Nedir?
Çapraz sorgu, tanık dinleme işleminin doğrudan doğruya savcı ve avukat tarafından yapılmasıdır.
Bu tanımlarda yer alan tanık kavramı, sadece tanığı değil, bilirkişi ve hatta sanığı da kapsamaktadır.
Kolluk tarafından birden fazla memurun katılımı ile yapılan sorgulama çapraz sorgu değildir.
Çapraz sorgu, yalnızca hâkim önünde gerçekleşebilecek bir mahkeme işlemidir.
Çapraz sorgu, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 6. maddesinin 3. fıkrasının (d) bendinde yer almaktadır. Bu maddeyle, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne üye devletlere çapraz sorguyu uygulama yükümlülüğü getirilmiştir.
CMUK’da yapılacak değişikliklerle ülkemizde de çapraz sorguya geçilecektir.
Çapraz Sorgunun Amacı Nedir?
Çapraz sorgu; Belirsizlikleri aydınlatmak, itirazları bertaraf etmek, yanlış anlamaları düzeltmek, tanığın ve tanık açıklamasının güvenilirliğini araştırmak ve sınamak için yapılır.
Çapraz sorguda amaç tanık bilirkişinin yapmış olduğu inceleme ve çalışmalarla ilgili olarak sorgulaması, bu sırada ortaya çıkan çelişkili ifadelerin ortaya çıkarılmasıdır.
Çapraz sorguyu yapan taraf tanık bilirkişinin açıklamalarını geçersiz, şüpheli veya belirsiz kılmak ve aynı zamanda tanığın kişiliği hakkında olumsuz etki yaratmak amaçlar.
Çapraz sorguyu yapan taraf dolaylı ve direk sorularla uzman bilirkişinin ne kadar güvenilir olduğunu yargılar. Verilen yanıtlardaki birbiriyle çelişen ifadeler konusunda mahkeme üyelerinin dikkatini çeker.
Bu amacın gerçekleşmesi için tanığa soru veya sorular serisi yöneltilir.
Bu yöntem ile tanığın anlattığı konuların doğruluğu, geçerliliği ve tanığın kullandığı dil kontrol edilebilir. Ayrıca tanığın anlatımındaki inandırıcılık, anlatma yeteneği dikkatlice incelenir.
Çapraz sorgunun bir başka amacı da; karşı tarafın durumunu zayıflatmak ve karşı tarafın tanıklarını kullanarak sorgulayıcı tarafın kendi davasını oluşturmaktır.
Tanıklığı/Bilirkişiliği sınavdan geçirme çapraz sorgunun esas hedefidir.
BİLİRKİŞİLİK VE
ÇAPRAZ SORGU
Prof.Dr. İ. Hamit Hancı
Ankara, 2003
Birinci Baskı:
Ocak - 2003
© Seçkin Yayıncılık San. ve Tic. A.Ş.
|
| Av.Tayfun Eyilik |
Amerikan Sitili Sorguya Geçildi
02.06.2005 12:01
Avukatlar, Amerikan mahkemelerindeki gibi çapraz sorguya çabuk uyum sağladılar. Ancak zaman zaman zorlanmalar da yaşandı. Çapraz sorgu nasıl yapılıyor? İşte...
Dün yürürlüğe giren yeni Türk Ceza Kanunu (TCK) ve Ceza Muhakemeleri Kanunu'nun (CMK) nasıl uygulanacağı, adliye ve karakollarda kafa karışıklığına sebep oldu. Hakim, savcı ve polisler yeni kanunları pratiğe geçirmekte hayli zorlandılar. Cumhuriyet savcıları ve avukatlar; sanığa, katılana, tanıklara, bilirkişilere ve duruşmaya çağrılmış diğer kişilere, doğrudan soru yöneltmeye başladı. Avukatlar, Amerikan mahkemelerindeki gibi çapraz sorguya çabuk uyum sağladılar. Ancak zaman zaman zorlanmalar da yaşandı. Özellikle ağır ceza mahkemelerinde, yılların kazandırdığı eski alışkanlıklar yeni kanunların uygulanmasına engel oldu. Ceza yargılamalarında mahkeme başkanları, savcı ve avukatlara, yeni CMK ile getirilen avukat ve savcıya soru sorma hakkını tanıyan "çapraz sorgu"yu hatırlatmasına rağmen, eski alışkanlıklara devam edildi.
Sanığa doğrudan soruya alışamadılar
Mahkeme başkanlarının ifadesine göre, duruşmalarda çapraz sorgu acemiliği yaşandı. Eski alışkanlıklarından kolay kolay vazgeçemeyen savcı ve avukatlar, yine sanık ve tanıklara, doğrudan değil de mahke başkanı kanalıyla soru sorulmasını istediler. Yeni CMK'dan önce Türkiye'de mahkemelerde savcı ve avukatlar tanık, sanık ya da bilirkişiye doğrudan soru soramıyordu. Çıkan yeni kanunla savcı ya da avukat, tanık ve sanığa "ne, nerede, nasıl, kim" gibi soruları yöneltmeye başladılar.
Hakimler, 'zamana ihtiyaç var' diyor
Yeni Şafak'a konuşan ancak isimlerinin açıklanmasını istemeyen hakimler, yeni kanunları değerlendirirken, "Bizim için yeniden öğrenme dönemi başladı" dediler. Yeni kanunların tam anlamıyla hayata geçebilmesi için hayli uzun bir zamana ihtiyaç olduğuna dikkat çeken hakimler, şunları söylediler:
"Yeni TCK ve CMK ile birlikte eski hafızamız tümüyle silindi. Şimdi bütün kanun maddeleri değişti. Her bir madde yeni bir numara aldı. Dolayısıyla bizim 80 yıldan beri oluşturduğumuz bilgi hafızası bir anda yok oldu. Eskiden kanun kitaplarına hiç bakmadan maddeleri ezbere biliyor ve uygulamasını ona göre yapıyorduk. Şimdi her kanun maddesi için kitaba bakmamız gerekiyor. Dolayısıyla duruşmalar uzuyor. Yeni kanunları ezberlememiz zaman alacak. Alışmaya çalışıyoruz."
'Eskiden kanunları ezbere biliyorduk'
Duruşma prosedürünün tümüyle yenilendiğine dikkat çeken hakimler, bundan böyle tanıklara sanıklar gibi duruşmada kimlik tespitinin yapıldıktan sonra, "Ne iş yapıyorsunuz? Aylık kazancınız ne kadar? Kaç kişiye bakmakla yükümlüsünüz? Ne kadar gayrimenkulünüz var?" şeklinde soruların yöneltilmeye başlandığını anlattılar. Hakimler, yeni TCK'nın duruşma pratiğe olumlu yönde yansımalarının yanısıra, olumsuz etkilerinin olduğunu kaydederken, "En büyük olumsuzluk kanunların madde numaralarını ezbere bilememiz, onu da zamanla telafi edeceğiz" dediler. Tutuklama usullerinin çok genişletildiğine dikkat çeken hakimler, bunun pratikte sakıncalar doğuracağını ifade ettiler.
Mahkemeden görüntü alınması yasak
Yeni TCK'ya göre kamera ve fotoğraf makinası ile görüntü alınması ve ses kayıt cihazlarının yasaklanması nedeniyle mahkemelerin çoğunda görüntü ve ses kaydına izin verilmezken, bazı hakimler bu konuda bir yasak olmadığını belirttiler.
SORGU NASIL YAPILIYOR?
Hakimler, sistemi şöyle anlattılar: "Davalı ve davacı, avukatları ve savcı tarafından atanan görevli ile önce uzlaşmaya çalışacak. Eğer davalı ile davacı arasında çözüm bulunursa şikayet mahkemeye gitmeden çözüme ulaşacak. Savcı önce tarafları uzlaştırmaya çalışacak ve bu gerçekleşirse mahkemeye gerek kalmayacak. Uzlaşma görüşmesine davalı, davacı, her iki tarafın avukatları ve savcı tarafından tayin edilen bir başka avukat daha katılacak. Bütün uzlaşmalar gizli yapılacak ve tutanak tutulacak. Uzlaşma yöntemi ile mahkemelerin üzerindeki yük büyük ölçüde azaltacak. Takibi şikayete bağlı, örneğin "Hakaret, küfür, tokat atma, aile içi hırsızlık, 15-18 yaş grubundaki gençlerin rızaya dayalı cinsel ilişkiye girmeleri" gibi suçlarda hemen dava açılmayacak."
TERCÜMAN TUTULACAK
Yeni kanuna göre sanık ve mağdur, meramını anlatacak ölçüde Türkçe bilmiyorsa, mahkeme tarafından atanan tercüman aracılığıyla iddia ve savunmaya ilişkin ifadeler tercüme edilecek. Engelli sanığa veya mağdura, duruşmadaki iddia ve savunmaya ilişkin esaslı noktalar anlayabilecekleri biçimde anlatılacak. Kaçak sanığın duruşmaya gelmesini sağlamak amacıyla Türkiye'de bulunan mallarına, hak ve alacaklarına, amaçla orantılı olarak mahkeme kararıyla el konulabilecek ve gerektiğinde idaresi için kayyum atanacak. Bu hükmün uygulanacağı suçlar arasında "hırsızlık, yağma, dolandırıcılık, hileli iflas, zimmet, irtikap, rüşvet, ihaleye fesat karıştırma, silahlı örgüt, silah sağlama, Bankalar Kanunu'nda belirtilen zimmet suçu" bulunuyor.
Kaynak:Evin Göktaş/Yenişafak
|
| Av.Tayfun Eyilik |
İzmir Barosundan Avukat yasemin Barlasın Staj tezi
https://www.google.com/search?q=cache:N0wdz3iFrG8J:www.izmirbarosu.org.tr/dergi/word/20014_01.doc+%C3%A7apraz+sorgu&hl=tr
https://www.izmirbarosu.org.tr/dergi/word/20014_01.doc
İstanbul barosu seminer (Av. Seda Akço Bilen )
https://www.britishcouncil.org.tr/turkish/society/Seminer%205.doc
https://www.cankaya.edu.tr/turkce/yayinlar/487b.doc (Mustafa T. Yücel, LLM,JSD) |
| nihilist |
Çapraz sorgu sistemi ile duruşmalardaki uyuşukluğun bir nebze olsun giderilebileceğini düşünmekteyim ve daha önemlisi biz Avukatların duruşmalarda daha etkin rol oynamasının da yolu açılmış oldu, bir de savcı kürsüden indirilip avukatın karşısına alınsaydı tam olacaktı ama bu yanlış uygulama hala sürmekte, sonuç olarak yargıdaki devinim başladı, başlamış olması çok önemli, arkası gelecektir, yeter ki yargının motoru avukatlar ve barolar bu değişiklikleri ve gelişimleri destekleyelim, devrimlerde öncü olalım... |
| Av.Tayfun Eyilik |
çapraz sorgu yöntemleri için bir örnek https://www.hukuki.net/showthread.php?3078&whichpage=6 |
Bugünün tarihi: 25/04/2024 13:18:04 |
