İngiliz vatandasi ile Turk vatandasi arasindaki bosanmanin temyiz formalitesi

[Mdidi]

Sayin Hukukcularim,
Oncelikle verdiginiz bu degerli hizmetler icin sizlere tesekkur ederim.
Ben 10 yildir Ingilterede yasiyorum; Ingiliz vatandasi ile 2000 yilinda Tailandda evlenmistim. 2004 yilinda Ingiltere mahkemeleri araciligi ile gecimsizlik yuzunden bosandik. Acikcasi Turkiyedeki proseduru bilmedigim icin baska bir arastirma yapmadim.
2008 yilinda yeniden evlendim, bu evliligimide Kuzey Afrikada yaptim,bosanma belgemle bu evliligim gerceklesti. Ingiliz makamlari ikinci evliligimi tanidi ve gerekli prosedurler tamamlandi, soyadim resmi makamlarda degistirildi, banka ,vergi dairesi vs.
Gecen yil Londradaki baskonsoloslugu ziyaretimde bosanma isleminin temyiz edilmesi gerektigini oradaki gorevliler tarafindan ogrendim.
Sizlere sormak istedigim hususlar sunlar :
Birincisi, 2008 yilinda gerceklestirdigim evliligim Turkiyede gecerlimi ? Yoksa temyiz davasinda sonra Turkiyede tekrarmi evlenmem gerekiyor ?
Ikincisi ; temyiz davasini avukat araciligi olmadan kendim acabilirmiyim ? Ve bunun icin neler gerekiyor (eski esimden vekalet almam gerektigini biliyorum -vekaleti kizkardesimin adina duzenlesek hukukca uygunmudur ?)
Temyiz davasi ne kadar suruyor ve harclari ne kadardir lutfen ?
Bu konudaki cevabinizi merakla bekliyorum , simdiden cok tesekkur ederim

[denizblk]

Konunuzu anlatırken hukuki terimlerde bir hata olduğunu düşünüyorum. Temyiz edilmesi değil de TENFİZ EDİLMESİ( tanıtma ) gerekiyor mu dediler? Bu konuya bir açıklık getirirseniz çok daha iyi olur. Çünkü boşanmışsınız ve bunu İngiltere'de tanıtmışsınız yani TENFİZ ETMİŞSİNİZ. Ve bu tanıtmadan(tenfiz) sonra 2008'de evlenmişsiniz. Evlendikten sonra temyiz diye birşey yoktur Türkiye'de.

[Mdidi]

Selamlar,
Yanitiniz icin tesekkurler. Evet .sanirim tanimlarda yanlislik yapmis olabilirim.kusura bakmayin.
Bosanmam ingilterede gerceklesti 2004 yilinda. Fakat pasaportumda ve Tc nufus kagidimda halen eski soyadimi tasiyorum. fakat dedigim gibi ,Ingilteredeki diger resmi makamlar soyadimi yeni evliligime gore degistirdi .
Londradaki Konsoloslugumuza , yeni evliligimi kaydettirmek ve soyadimi degistirmek icin gittigimde bana Turkiyedede bir dava acilmasi gerektigini ,aksi takdirde halen Turkiyede eski esimin soyadini tasiyip ,eski esimle evli gorunuyor olabilecegimi soylediler. Ve eski esimden vekalet almami tavsiye ettiler ve bosanma belgelerimi tasdik ettirerek ,aile mahkemelrinde bir dava acilmasi gerektigini soylediler.
Bende bu davayi kendim acabilirmiyim ,bunu merak ediyorum.
Eski esim de benim kizkardesime veya bir arkadasima vekalet verebilir ve bosanmami Turkiyedede onaylattirmak istiyorum.
Bu dava ne kadar surer sizce ,ve ben bu davadan sonra yeni evliligimi kayit ettirip ,yeni esimin soyadini nufus kaydima isletmek istiyorum;eger mumkunse sayet.
Tesekkurler ederim

[denizblk]

YABANCI MAHKEME KARARLARININ TANINMASI VE TENFiZi

2675 Sayılı Yasa’ya (MÖHUK) göre yabancı mahkemelerden hukuk davalarına ilişkin olarak verilmiş ve o ülke kanunlarına göre kesinleşmiş bulunan ilamların Türkiye’de uygulanabilmesi, yetkili Türk mahkemesi tarafından tenfiz kararı verilmesine bağlıdır. Yabancı mahkemelerin verdiği kararların ülkemizde tenfiz edilebilmesi olanağının yanında , yabancı mahkeme ilamının tenfizine gerek olmaksızın tanınması da bir ihtiyaç olarak karşımızdadır.Zira bazı hallerde tenfize gerek olmamakla birlikte , o yabancı ülke ilamının Türkiye’de kesin hüküm , kesin delil olarak kullanılabilmesiveya yabancı ülke ilamıyla Türkiye’de idari bir işlem yapılabilmesi gerekebilir.

Kısaca, yabancı ülkelerce verilmiş olan mahkeme kararları, Türkiye´de uygulanacaksa bu kararların Türk Mahkemelerince tenfiz edilmesi gerekir.Yabancı mahkeme kararı infaz hükümleri içeriyorsa, yani Türkiye’de de uygulanması gerekiyorsa tenfiz davası, infaz hükümleri içermiyorsa Tanıma davası açılmalıdır. Ancak tenfiz daha geniş kapsamlı olduğu için genellikle bu davanın açılması yoluna gidilmektedir.Yabancı bir mahkeme kararının tenfizi o kararın icra edilebilirliği demektir. Tanımada icra değil o ilamdan kesin delil veya kesin hüküm olarak yararlanma durumu vardır.

Tanıma ve Tenfiz davaları mutlaka davalıya yapılacak usulüne uygun davetiyeyle birlikte açılacak davada duruşma yapılarak görülür, evrak üzerinden karar verilemez.Bu davaların hasımsız dava niteliğinde açılması mümkün değildir.Dava basit usule tabidir. Adli tatilde de görülebilir.

Davacının Türkiye’de ikametgahı yoksa teminat göstermesi gerekmektedir. Teminat miktarını hakim takdir edecektir. Ancak karşılıklılık anlaşmasında bu konuda muafiyet varsa teminat şartı aranmaz. Birçok Avrupa ülkesi ile karşılıklık anlaşmaları mevcut olduğundan bu ülke kararlarıyla ilgili teminat şartı aranmamaktadır. Yetkili mahkeme davalının ikametgahı ; Türkiye’de ikametgahı yoksa sakin olduğu yer mahkemesi, bu dahi yoksa „Ankara, İstanbul, İzmir“ mahkemeleridir. Görevli mahkeme; aile hukukundan kaynaklanan davalarda Aile Mahkemesi diğer hallerde Asliye Hukuk mahkemesidir.(MÖHUK 35/I)

Özellikle boşanma davalarının tenfizi talepleri 10 yıllık zamanaşımı süresine tabidir. Ancak , karşı tarafın bu yönde bir itirazı olmadığı takdirde zamanaşımı süresinin dolduğunu hakim kendiliğinden gözetemeyecektir.

Tenfiz dilekçesine, Yabancı mahkeme ilamının ve ilamın kesinleştiğini gösterir yazı,şerh veya belgenin o ülke makamlarınca usulen onanmış aslı (APOSTİL ŞERHİ) ve konsoloslukça veya noterce onaylı tercümesi eklenir. Uygulamada , ilamın aslı yerine fotokopi eklendiğine rastlanmaktadır. Yasanın açık hükmü karşısında yabancı mahkeme kararının fotokopisiyle yetinilerek tanıma veya tenfiz kararı verilmesi mümkün değildir.

Mahkemenin tenfiz kararı vermesi için aşağıdaki şartların gerçekleşmesi gerekir.

a) Türkiye Cumhuriyeti ile ilamın verildiği Devlet arasında karşılıklılık esasına dayanan anlaşma yahut devlette Türk mahkemelerinden verilmiş ilamların tenfizini mümkün kılan bir kanun hükmünün veya fiili uygulamanın bulunması,

b) İlamın Türk Mahkemelerinin münhasır yetkisine girmeyen bir konuda verilmiş olması,

c) Hükmün kamu düzenine açıkça aykırı bulunmaması,

d) O yer kanunları uyarınca, kendisine karşı tenfiz istenen kişinin hükmü veren mahkemeye usulüne uygun bir şekilde çağrılmamış veya mahkemede temsil edilmemiş yahut bu kanunlara aykırı bir şekilde gıyapta hüküm verilmiş ve bu kişinin yukarıdaki hususlardan birine dayanarak tenfiz istemine karşı Türk Mahkemesine itiraz etmemiş olması,

e) Türklerin kişi hallerine ilişkin yabancı ilamda Türk kanunlar ihtilafı kuralları gereğince yetkili kılınan hukukun uygulanmamış ve Türk vatandaşı olan davalının tenfize bu yönden itiraz etmemiş olması.

[denizblk]

Aşağıda teknik bilgi verilmiş olmakla birlikte özetle söylemek gerekirse, boşanma kararını veren Yabancı makam, bir mahkeme olmalıdır. Bazı ülkelerde belediyeler vb. birimler boşanma kararı verebilmektedirler. Bu kararlar tanınamaz. Kararı apostil belgesi olmalı ve karar kesinleşmiş olup bu kesinleşme durumu kararda ya da ayrı bir belgede yazılı olmalıdır. Ayrı belgede yazılı ise bu belgenin de apostili olmalıdır. Tüm bu belge asılları ile birlikte, belgelerin yeminli tercüman tarafından çevrisi yapılmalı ve bu çeviri belgeleri de noter ya da konsoloslukca tasdik edilmelidir. Bu çeviri işlemleri, yabancı ülkede yapılabileceği gibi, Türkiye' de de yapılabilir. İki tarafın da vekaleti olduğu ya da iki taraftan biri ya da ikisi mahkemeye çıkabildiği takdirde tanıma - tenfiz kararı alınabilir. Tanıma kararı alınması, boşanmanın nüfusa işlenmesi için yeterlidir.
TANIMA - TENFİZ ( YABANCI BOŞANMA KARARININ TANINMASI VE TENFİZİ )
a. Tanıma:
Yabancı bir mahkeme kararının, boşanmanın tanınması, onun kesin hüküm kuvvetinin ülkeye de teşmili anlamına gelir. Yabancı kararın hukuki neticeleri, yabancı mahkeme devletinin hukukuna göre tayin edilir. Mahkeme devletinin hukuku ayrıca özellikle kesin hüküm kuvvetinin maddi ve şahsi şümulü tespit eder.(MÖHUKm.34/1)
Tanınmayan veya tanınmaya ehil olmayan yabancı bir mahkeme kararı, bir mahkeme ilamı olarak her hangi bir hukuki etkiye sahip olamaz. Bununla beraber hukuki manadan da tamamen mahrum sayılamaz, her hangi bir ihtilafta ispat vasıtası olarak hizmet edebilir.
b. Tenfiz:
Yabancı bir mahkeme kararının tenfizi ise onun icra edilebilirliği demektir. Yani ilamın yerine getirilmesi ile ilgilidir. Tanımada icra değil o ilamdan kesin delil veya kesin hüküm olarak yararlanma durumu vardır.

Genel Özellikleri :
a. Tanıma ve Tenfiz davaları mutlaka usulüne uygun davetiyeyle birlikte açılacak duruşma yapılarak görülür, evrak üzerinden karar verilemez.

b. Dava basit usule tabidir.

c. Adli tatilde de görülebilir.

d. Davacının Türkiye’de ikametgahı yoksa teminat göstermesi gerekmektedir. Teminat miktarını hakim takdir edecektir. Ancak karşılıklılık anlaşmasında bu konuda muafiyet varsa teminat şartı aranmaz.

e. Yetkili mahkeme Davalının ikametgahı (Nüfusa kayıtlı olunan yer ikametgaha karine olarak kabul edilmektedir.) ; Türkiye’de ikametgahı yoksa sakin olduğu yer mahkemesi, bu dahi yoksa Ankara, İstanbul, İzmir mahkemeleri yetkilidir. (Bu üç ilden istediği birinde açılabilir.)

f. Görevli mahkeme boşanma kararının tanınmasında ve tenfizinde Aile Mahkemesidir. (Aile mahkemesi bulunmayan yerlerde Asliye Hukuk Mahkemesi)



ŞARTLARI :

1- Yabancı Mahkeme tarafından verilmiş bir mahkeme kararının, boşanma kararının aslı olacak,
2- Verilen bu karar kesinleşmiş olacak ve apostille denilen belge de olacak.
3- Yabancı Mahkeme Kararının tamamının yeminli tercüman tarafından Türkçe’ye tercüme edilmiş ve resmi kurumlar (Noter) tarafından tasdik edilmiş onaylı sureti bulunacak.

4- Tenfizi istenen kararın mutlaka mahkeme tarafından verilmesi ve mahkeme hükmü niteliği taşıması gerekir. Belediye ,Eyalet valiliği vb. idari birimlerin verdiği kararın tenfizine karar verilemez.

5- T.C. ile ilamın verildiği yabancı devlet arasında yasadan doğan fiili veya hukuki karşılıklılık (mütekabiliyet) veya bu konuda anlaşma(sözleşme) olmalıdır.

6- Yabancı Mahkeme Hükmünün kamu düzenine açıkça aykırı olmaması gerekir, (örneğin Dava hakkı olmayan bir kişinin açmış olduğu dava neticesinde karar verilmiş ise tenfiz kararı verilemez.)

7- İlamın Türk Mahkemelerinin kesin yetkisine girmeyen bir konuda verilmiş olması gerekir.(Taşınmazın aynına ilişkin davalarda Türk mahkemelerinin yetkisi kesindir.) ancak boşanma ,ayrılık ve evliliğin iptali gibi davalar da kesin yetki yoktur.

8-Yabancı ülke kanunları uzarınca kendisine karşı tenfizi istenen kişinin hükmü veren mahkemeye usulüne uygun bir şekilde çağrılmamış veya o mahkemede temsil edilmemiş yahut bu kanunlara aykırı bir şekilde gıyapta hüküm verilmiş olsa dahi , bu kişinin yukarıda ki hususlardan birine dayanarak tenfiz istemine karşı Türk mahkemelerine itiraz etmemiş olması gerekir. İtiraz etmiş ise davanın reddine karar verilmelidir. Kısacası Tenfiz kararı verilebilmesi için yabancı mahkeme tarafından usulüne uygun olarak karşı tarafa savunma hakkı verilmesi gerekir.

9- Türklerin kişi hallerine ilişkin yabancı ilamda Türk kanunlar ihtilafı kuralları gereğince , yetkili kılınan hukukun uygulanmamış ve Türk vatandaşı olan davalının tenfize bu yönde itiraz etmemiş olması gerekir. Diğer bir anlatımla Türk kanunlar ihtilafı kuralları gereğince Türklerin boşanma davaları için öngörülen hukukunun uygulanmadığının belirlenmesi ve bu yönde davalının itirazda bulunması halinde tenfiz kararı verilemez.

***Boşanma ile ilgili karar Türk mahkemeleri tarafından tanınıncaya ve tanıma kararı kesinleşinceye kadar evlenme hukuken hükmünü devam ettirir.Taraflar Türkiye nüfusunda evli gözükürler.
TANIMA VE TENFİZ DAVASINDA DAVALI OLANIN ADRESİ YABANCI BİR ÜLKEDE İSE Türkiye' den bir avukata vekalet verilmesi halinde dava çok kısa sürede sonuçlandırılabilir. Ancak davalı vekalet vermiyor, hatta dava açılmasını dahi istemiyorsa, yabancı ülkedeki bu kişiye tebligat çıkartmak çok uzun zaman alacak ve masraflı olacaktır.