Bilgisayar Suçları Ne Kadar Ciddi

[Av.Ali Osman Özdilek]

BİLGİSAYAR SUÇLARI NE KADAR CİDDİ?

© Copyright, Av.Ali Osman Özdilek, Aralık 2002, Montreal

Bu soru 60’lı yıllarda sorulsaydı bilgisayarla suç mu işlenirdi denilecekti muhtemelen. Çünkü bilgisayarlar devasa boyutlardaydı ve düşünülebilecek suç tipleri ancak bunların fiziki olarak sabote edilmesi olabilirdi. 70’li yıllarda da bu soruya çok ciddi cevaplar verilmeyebilirdi. Çünkü bilgisayarlar sadece bazı çevrelerin elindeydi ve internet daha çok yeni bir olguydu ( yine de bu yıllara ait kayıtlara geçen bilgisayar aracılığıyla işlenen suçlar vardır). 80’li yılların başında ise IBM’in ilk kez kişisel bilgisayarları geliştirmesi ile bilgisayar birçok eve girmeye başladı aynı zamanda internette gelişmeye başlamıştı. Ve yavaş yavaş efsanevi hacker hikayeleri yayılmaya başladı. İnternetin sınırlı çevrelerden çıkıp herkesin kullanımına açılmasıyla şimdiye dek hiçbir ülkenin ceza kanunlarında tanımlanmayan suç tipleri ve suçlular ortaya çıktı.
[img]images/disk.gif[/img]

[?ekip]

Konunun önemi ortada. Ülke hukuklarında işlenen suçların cezaları ülke sınırları dahilinde değerlendirilmekte iken, bilgisayar suçları artık ceza kanunları açısından yer ve mekan tanımamakta. Siber suçlar olarak değerlendirilen bu suçlar için tüm ülke hukuklarının senkronize olması zorunluluğu da düşünüldüğünde, bilgisayarın sırf suç açısından bile evrensel bir cihaz olduğuna itiraz edebilmek mümkün değildir. Diğer taraftan kapkaççı tabir ettiğimiz kişilerin de artık bilgisayar teknolojisine vakıf olduklarını düşünmek bile istemeyiz doğrusu.

[akdirenc]

Ben de daha 2. sınıf bir hukuk öğrencisi olarak konunun önemine vakıfım.Şimdi bu konuyu ele alırken sadece hacker sorunları gibi sorunlar dışında hukuki açıdan yeniden yorumlanması gereken bir çok nokta var.Bence bunu tartışırken bilişim suçları açısından bakmak çok yetersiz oluyor. Biz biliyoruz ki yasama erki bir devletin hukuk politikasının belirlendiği bir yerdir.Olayı sadece bilişim suçları açısından değil, tamamen özgür bir alan olan internete devletin müdehalesi ne oranda olmalıdır sorusunun ışığında değerlendirmeliyiz. Örneğin Amerika uygulamalarını yapmaya başladığı yeni bir sistemle bence hukuki açıdan insanların temel hak ve özgürlüklerini kısıtlamak yolunda çok olumsuz adımlar atıyor. Carnivores adlı iss'lere yükleyeceği bir program sayesinde Amerikan güvenlik birimleri istediği bir kullanıcının giz alanı olarak tabir edebileceğimiz ve özel hayatın gizliliği hakkının çekirdek alanını oluşturabilecek chat ortamlarını ,mailleri,internette ilişkiye geçtiğimiz kişileri birebir takip edebilecek ve insanların özgürlük alanını kısıtlayacak. Bu gibi sistemler dünyaya yayıldığı takdirde hukukun bugüne kadar getirdiği ve kutsal sayılabilecek bir çok ilke (giz alanları vb hepsi) yerle bir olacak. bilişim suçlarını tartışırken bence bu konuyu hem suçlar hem de işlenebilecek bu suçlara karşı devletin müdehalesi ve denetimi nereye kadar olacak bunları da tartışalım

adaletsiz güç zorbalıktır.

[Av.Ali Osman Özdilek]

Bu calismamda bilgisayar suclarina iliskin iki ornek ve bazi istatistiklerle bunlarin boyutu hakkinda fikir vermek istedim.Yani bu calisma spesifik bir alana iliskin.Dediginiz konunun disinda yuzlerce konu daha var.Bunlarin bir kismini Eylul 2002 de yayinladigim Internet ve Hukuk isimli kitabimda inceledim.Bahsettiginiz Carnivore sistemine iliskin bir inceleme de orada yer aliyor.Bahsettiginiz husus "Internet privacy" law basligi altinda ABD'de ve burada yani benim bulundugum Kanada'da genis boyutlariyla ve somut uygulamalariyla ele aliniyor.
Ulkemizde bu konuda calismlarin ileri duzeyde oldugu soylenemez.Umarim bu konuya ilgi duyan sizin gibi genc meslektaslarimiz kapsamli calismalariyla internet hukukunun gelismesine katkida bulunurlar.

[admin]

Internet privacy law hakkında bir fikir edinebilmek için aşağıdaki ingilizce makale ve görüşlerden yararlanabilirsiniz.
http://www.gigalaw.com/articles/2001...01-04-all.html

[akdirenc]

şu an saatin çok geç olması nedeniyle cevaben belki yeterli bir ileti olmayacak ama konunun çok boyutlu olduğu konusunda sizinle hemfikir oluşum gönderdiğim ilk mesajımdan anlaşılabilir. Foruma katılanların konuyla ilgili düşüncelerini bu yöne de çekerek aslında bilişim ve iletişim alnında gelişebilecek problemlerin ne kadar büyük olabileceğini anlatmak istemiştim. İnternet ve bilgisayar suçları konusunda ülkemizde doyurucu bir çalışmanın olmadığını görüyorum. Sizin kitabınıza ulaşma fırsatım olmadı, keşke olsaydı ve bir inceleme fırsatı bulsaydım. Size bu noktada bir sorum olacak,sizce bilişim hukuku ayrı bir hukuk dalı olarak okutulabilecek boyuta ulaşmış mıdır? Yoksa konunun önemli boyutları mevcut hukuk dalları içinde eritilebilinir mi? Bu konu üzerindeki araştırmaların merkezi sizce kamu hukuku ve özel hukuk açısından neresi olmalıdır? Ayrıca kavramsal açıdan bilgisayar suçu kavramını tam olarak ne için kullanıyorsunuz?
mesela doktrinde gördüğüm kadarıyla Prof. Dr. Timur DEMİRBAŞ kriminoloji kitabında bilgisayar suçu kavramını kullanmış ama bu bilişim olarak kullanılsaydı sizce daha geniş üst bir kavram elde etmiş olmazmıydık?

adaletsiz güç zorbalıktır.

[Av.Ali Osman Özdilek]

Merhabalar
Kanada ve Amerikada bircok hukuk fakultesinde internet hukuku ayri bir ders olarak okutuluyor.Hatta sinav sorularini internetten elde edebilirsiniz.Bence internete iliskin hukuki problemlerin merkezini yine internetin kendi teknik yapisindan kaynaklanan bir problem olusturuyor.Bu da internetin sinir tanimayan ve kolay kolay denetlenemeyen karakteri sebebiyle ortaya cikacak uyusmazliklarda uygulanacak hukukun belirlenmesindeki gucluktur.Bu soruna bagli olarak sorumluluk sujelerinin kimler olacaginin belirlenmesi de bir yan problem olarak ortaya cikiyor.Bunun disindaki cogu problem mevcut doktrinlerin internetin teknik ozellikleriyle kaynastirilmasi ile onemli olcude asilabiliyor.Ornegin web sitelerinin html kodlarinin icinde "metatag"larin kullanilmasinin marka hukuku acisindan problemler dogurup dogurmayacagina mevcut ic hukuk duzenlemeleri ve doktrin isiginda cevap verebilirsiniz.Ama internete uygulanacak yasalarin ve sorumluluk sujelerinin belirlenmesi gercekten cok zor.Bu tum dunyanin ortak meselesi ve bu sebeple bu problem ic hukuklardan bagimsiz olarak devletlerin konsensusu ile olusturulacak yeknesak kurallar ve doktrin isiginda cozumlenebilecektir.Buna yonelik olarak da bazi adimlar atilmis durumda.Ornegin alan adi uyusmazliklarinda WIPO nezdinde uyusmazliklarin cozumu bircok ulke tarafindan kabul edilmis durumda ve cozume iliskin prosedurler gelistirilmis durumda.
Kavram olarak bilisim suclari kavrami daha kapsayici bir terim olarak kullanilabilir.Cunku bugun bilisim kavrami bilgisayar kavraminin da biraz disina tasmis durumda.Buradaki yazida ben bilgisayar araciligiyla islenen suclari inceledigim icin bilgisayar suclari terimini kullandim.Ama genel olarak yapilacak bir incelemede bilisim suclari teriminin kullanilmasi daha uygun olur kanaatindeyim.Tabii burada bizi bir zorluk daha bekliyor o da bilisim'in ve bilisim sucunun yetkin tanimlamalarini yapabilmek.Burada ve ABDde internet hukuku "cyberspace law" adi altinda inceleniyor ve bu baslik genel bir kabul gormus durumda.Sonuc olarak internetin geldigi bu asamadan sonra internete iliskin hukuki sorunlarin diger hukuk dallarinin icinde eritilmesi cok zor gorunuyor.

[akdirenc]

merhaba,
yurt dışındaki gelişmelerin bu boyuta ulaşması hukuk açısından sevindirici olmakla beraber, ülkemizin bu konudaki yavaşlığı da bir o kadar üzücü....cyberspace law olarak adlandırdıkları dersler yüksek lisans mı yoksa bizdeki lisansa eş düzey bir durumda mı? çünkü bildiğim kadarıyla ülkemizde yüksek lisans düzeyinde böyle araştımalar ve çalışmalar var. Ama ne kadar yeterli tam olarak bilemiyorum. aslında ben bu konuya bayağı meraklıyım. Gittikçe artan siber suç oranları karşısında ceza hukuku ne yapabilir diye düşünüyorum. uygulamada sorun özellikle yer bakımından uygulama kurallarını somut bir internet olayına altlarken çıkabilir.Bu konuda evrensellik ilkesi belki revize edilmelidir. Çünkü ceza hukukumuzdaki mevcut düzenleme bence biraz bu tür durumların dışında kalıyor...Bu,kanunun en başındaki hükümlerden başlayarak bizim bu işi ciddiye almadığımızı gösteriyor. sizin bu tür sorunlara bir çözüm öneriniz var mı???


adaletsiz güç zorbalıktır.

[Quit]

dediklerinize gülüyorum...bilişim yüzyılında yaşıyoruz fakat hala kafalar degişmedi...suçluları cezalandırmaktansa güvenliği arttırmak daha mantıklı değilmi...evinizin kapısını açık bırakıp tatile çıktıgınızda hırsız soydugu zaman hırsıza niye soydun diyebilirmisiniz..?.websitesinin güvenliğini sağlamıyan bir host firmasını niye temiz gösteriyorsunuz..şunu unutmayın bir insan ihtiyaçtan dolayı hackerlık yapmaz.bu tamamiyle bir zevktir..bir meraktır..TC. kanunlarında şöyle bir bent var..."izinsiz olarak web sitelerinin girilmemesi gereken yerlerine girilmesi girilmeye teşebbüs edilmesi" yapmayın arkadaşlar...ben www.hukuki.net/xxx sitesine bile girmeye çalışsam bu suç o zaman kanunlarımıza göre...ve şunu unutmayın bir hırsızla bir hacker arasındaki fark şudur...hırsız ihtiyaçtan hırsızlık yapar ve belli bir kapasiteye sahip olması gerekmes...fakat bir hacker araştırır çalışır...uğraşır...kendini geliştirir...buradan anlıyacağınız şekilde bir hacker öle çapulcu bir sereri deil...buradakii çogu kişiden ülkemdeki çogu hukukçudan daha akıllı...

...System Failed...

[admin]

Sayın Quit dediklerinizde gerçek payı olduğunu kabul ediyorum. Kanunkoyucunun hacker kadar hack bilgisine sahip olamayacağını da kabul ediyorum. Bazı düzenlemelerin yetersiz veya maksadı aşan düzenlemeler olduğunu da kabul etmeliyiz. Tabi sayın Özdilek gibi hukukçular da bu nevi aksaklıkları gidermek için çalışıyorlar.
Öncelikle buradan sonra hukuki bir cevap yazmadığımı peşinen bilirdirmek isterim. Sizlere kendi düşüncelerimi aktarmak istiyorum;
Sizin bakış açınızdan konuyu white hacker, black hacker diye ayırmak zorunda kalacağız. İyi hacker kötü hacker gibi bir ayrım da ne kadar doğru olur bilemiyorum. Mesela ben de hack konusunda biraz deneyimliyim. Hatta başarılı olduğumu söylesem daha doğru olur. Şimdi okuyanlar bir hukukçuya yakışır mı diyebilir. Cevabım yakışmaz. Sayın Quit'in dediği gibi bu bir ihtiyaç değildi. Ama inanını zevk de değildi. Sadece meraktı. Şöyle ki; İlk hack denememde sitenin vs... bilgilerine ulaştığımda kendimi dünyanın en kötü kişisi, hırsız ve vicdansız biri olarak nitelendirdim. Bir evin backdoorundan gizlice ve habersizce girmiştim. Merakım tatmin olmuştu, başarmıştım... Ne oldu biliyor musunuz? Çok saçma geldi. Başkasının evinde benim ne işim vardı? Benim de bir evim vardı... Hiçbirşeye dokunmadan çıktım ve bir daha denemedim bile. Ahlak, vicdan ve iyiniyet = hukuk denklemini bir daha zorlamadım. Ve yıkacağıma, en iyisini ben yapayım dedim. Belki bu site en iyisi olmayabilir ama inanın yıkmaktan çok daha fazla zevkli. Bakın siz ne güzel yorumlarınızı eklediniz, ben de kendi yorumumu yazdım.
Herşeyi yasakoyucudan beklememeliyiz. Her insanın içinde doğuşundan beri zaten var olan iyiniyet kuralları dahilinde hareket etmeliyiz. Atom enerjisi atom bombası ile birçok insana zarar verilsin diye icat olunmamıştı. Atom bombasını yapanın adını da kimse hatırlamadı...
Saygılarımla.