Hukuk - Size göre

[Av.Fırat Bayındır]

Hukuk size göre...

"hak"kı mı yoksa yükümlülüğü mü belirler?

"hukukun genel teorisi, hukuku, bir yapı, bir biçim olarak inceler. eğer bardak hukuk ise, teori, onun biçimini ve neden oluştuğunu (örneğin camdan, metalden, plastikten vs.) ve şeklini (silindirik, küresel vs) inceler. Bardağın içine ne konulduğuyla uğraşmaz. Bardağın içine, isteyen zemzem suyu, isteyen şarap, isteyen ise zehir koyabilir. Bardağı kullanan bardakla zehir sundu diye, bardağı yapan suçlanamaz."

"hukuk biliminin konusu yalnızca hukuktur ve hukuk ta norm olarak belirlenip tanımlanır. Bir normun geçerliliği onun normatif bir düzende ki varlığına bağlıdır. Norm, saf "olması gereken" olarak anlaşıldığına göre hukuk biliminin konusu olan hukuk realite alanında yani "olan" alanında değil, düşünsel bir alanda mantıki objektif alanında yani"olması gereken" de bulunmaktadır.doğa kanununun "A" olayı meydana gelirse "B" sonucu zorunlu olarak gerçekleşir demesine karşılık, norm, A" olayı meydana gelirse "B" sonucu da gerçekleşmelidir kuralına sahiptir"

"Devlet hukuk düsturlarından müteşekkil bir yığındır; devlet hukuk demektir"

"her devlet, bir hukuk devletidir; şu anlamda ki, devletin bütün işlemleri hukuksal işlemlerdir ve hukuk düzeni olarak nitelenen bir düzeni icra ederler... Devlet, her zaman bir egemenlik devletidir; egemenlik, her zaman mevcuttur, ve devlet de, egemenliğin nasıl icra edileceğini ve kimin emredip kimin itaat edeceğini belirleyen bir hukuk düzeni olması anlamında da hukuk devletidir.

"Devlete hukuki bir yükümlülüğün atfından bahsedilebilmesi için temel hak ve özgürlüklerin sağlanması gibi bir devlet organına yükümlülük olarak atfedilen bir eylem yerine getirilmediğinde de sorumluluk söz konusu organa yüklenebilmesi gerekmektedir. Ancak böyle olsa da, hukukun yaratıcısı ve uygulayıcısı olan devletin işlediği haksız fiilin ona atfedilebilmesi mantıksal bir çelişkidir, böyle bir atıf haksız fiili işleyen devlet görevlilerine yapılabilir. Bu durumda, hukuken haksız fiilin sorumluları birey olarak ilgili devlet görevlileri olurken, devlet kurgusu en fazla haksız fiilin mağdurlarının başvurabileceği icra yoluna karşılık devlet kollektivitesinin malvarlığı ile sorumlu olabilmektedir. Bu durumda dahi, sorumlu yine devlet görevlileridir, devlet tüzel kişisini haksız fiilin sorumlusu kabul etmek ve ona suç atfetmek hukuki açıdan çelişkidir."

Hans Kelsen'in SAF HUKUK TEORİSİ 'nden.

[Gelecekisik]

Merhaba Sayın Bayındır,

İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi birinci sınıfında öğrenim görmekteyim. Vizemiz yerine geçecek bir araştırma ödevi verdi hocamız ve ben içinden Hans Kelsen'in Saf Hukuk Kuramı: Devlet ve hukuk ödeşliğini seçtim. Bununla ilgili birkaç soru sormak istiyorum.

Kelsen, Siyasi bir düzenleme olarak devlet bir hukuki düzendir demiş ve eklemiş her hukuki düzen bir devlet değildir: Ne ilkel toplumların devlet öncesi hukuk düzeni ne de ister devletler üstü ister devletler arası olsun, uluslararası hukuki düzen bir devlet sayılabilir. Bir devlet olması için devleti yaratan normların yaratılması ve uygulanması adına uzmanlaşmış organlar kurması gerekir; devletin belli bir "merkezileşme" aşamasında olması gerekir diyerek "merkezileşme" özelliği sayesinde devletin diğer hukuki düzenlerden ayrıldığını belirterek şu cümleye yer vermiş makalesinde "Devlet görece merkezileşmiş bir hukuk düzenidir."

Sorum ise bu son cümleden "görece merkezileşmiş" olma durumu nedir ?

Ve tüzel kişilik olarak devlet başlığı altında Kelsen, "Gerçekten, devlet de bir korporasyondur, yani normatif bir düzenden kaynaklanan ve görevlerini yerine getirmek üzere, dolaylı ya da dolaysız biçimde atanan uzmanlaşmış organlar oluşturan bir kolektivitedir."

Buradaki "korporasyon" ve "kolektivite" sözcüklerini açıklar mısınız ?

Saygılarımla

Gökay IŞIK

[Av.Abdullah Murat Koruk]

Görece merkezileşmiş: Tam anlamıyla olmasa bile başlı bir takım kriterlere göre merkezileşmiş sayılabilecek.
Korporasyon: İş birliği..
Kollektivite: Bütünlük.