Adli Para Cezası ve Arşiv Kaydı

[Medalist]

Merhabalar,

Bir hukukçu değil mühendisim. İçinde bulunduğum durumla ilgili bir süredir tüm yasa, yönetmelik ve içtihat metinlerini, emsal kararlarını ve bulabildiğim tüm makaleleri okumaya çalışıyorum. Belki de mühendis edasıyla yasaları yorumlamaya çalıştığımdan ötürü net bir şekilde bir sonuca varamadım. Anlatacağım durumla ilgili yorum ve görüşlerinizi, nasıl bir yol islemem gerektiği konusunda düşüncelerinizi paylaşırsanız sevinirim. Mümkün olduğu kadar hem özet hem de detaylı bilgi almak isteyen arkadaşlar içinse derli toplu şekilde ayrıntılı yazacağım.

2007 senesinde TCK 243/1 "Bir bilişim sisteminin bütününe veya bir kısmına, hukuka aykırı olarak giren ve orada kalmaya devam eden kimseye bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası verilir." hükmünce iyi niyetimden kaynaklanan bir eylem sonucu 30 tam gün - 900 YTL adli para cezası verildi. Mahkemenin kararı tarafıma 1 sene geç bildirildiğinden, cezanın infazı 2008 yılında tamamlandı. İnfazın tamamlanmasının ardından 1 hafta içerisinde Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü’ne dilekçe ile sicil kaydımın silinmesi hususunda başvurdum ve arşiv kaydına alındı.

Üzerinden neredeyse 6 sene geçmiş olduğundan geçen ay itibari ile Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü’ne tekrar dilekçe ile başvurdum ve 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu’nun 12. maddesinin birinci fıkrasının (c) "Diğer mahkûmiyetler bakımından kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren beş yıl geçmesiyle, tamamen silinir" bendine göre adli sicil arşiv kaydımın silinmesini talep ettim. Ancak ilgili tetkik hakimi bana cevaben gönderdiği yazıda, aynı maddenin (b) "kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren, yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı alınması koşuluyla on beş yıl geçmesi, bu koşul aranmaksızın otuz yıl geçmesi halinde tamamen silineceği" bendine göre değerlendirildiğini ve arşiv kaydında bulunacağını bildirdi.

Bunun üzerine TCK 243/1'den verilen adli para cezasının bir hak mahkumiyetine sebep olup olmayacağı konusunu araştırmaya başladım. Konu ile ilgili T.C. Yargıtay 3. Ceza Dairesi’nin 2011 / 12845 esas numaralı ve 2011 / 21529 karar numaralı; "adli para cezasında hak yoksunluğu olmayacağı" ve "belli hakları kullanmaktan yoksun bırakılmanın adli para cezasına mahkûmiyet halinde hükmedilemeyeceği" konulu kararın, her ne kadar konu olan davada geçen suç fiili hakkımda olan suç fiilinden değişik olsa bile, emsal teşkil ettiğini düşünerek tekrar cevaben bir dilekçe gönderdim. Dilekçede herhangi yasaklanmış bir hakkımın veya hak mahrumiyetimin söz konusu olmadığını; 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu’nun 12. maddesinde belirtildiği gibi Anayasanın 76. maddesi ile Türk Ceza Kanunu dışındaki kanunlarda bir hak yoksunluğuna neden olan mahkûmiyetlerden ötürü ceza almadığımı, cezamın hapis cezası olmadığını, yine cezamın hapis cezasından para cezasına çevrilmediğini, mahkemece bir hak yoksunluğunun veya mahrumiyetinin hükümde belirtilmediğini, aynı kanun maddesinde sözü edilen diğer kanunlarda sayılan suç ve mahkûmiyetlerden dolayı hak mahrumiyeti bulunmadığını, yukarıda belirttiğim emsal kararın bir örneğini ve ek olarak adli para cezası aldığım mahkeme kararının bir nüshasını gönderdim.

Bugün gelen cevap şu şekilde "5352 sayılı Adli Sicil Kanununun 9. maddesinde düzenlenen "bir hak yoksunluğuna neden olan mahkumiyetler" ibaresindeki hak yoksunluğu kavramına, adli sicil sorgulama sonucunda kayıt bulunması hâlinin de dahil olduğu hususlarında bilgilerinizi rica ederim."

Adli sicil sorgulama sonucunda kayıt bulunması hali bir hak mahrumiyeti midir? Bununla ilgili veya böyle olmadığıyla ilgili görüşlerinize, yönlendirmelerinize, daha önce benzer durumla ilgili yaşadığınız tecrübeleriniz var ise paylaşmanıza ihtiyacım var. Mevcut durumda neler yapılabilir, nasıl bir yol izlemeliyim?

Sıkılmadan okuduğunuz için teşekkürler.

Saygılarımla,

[Av.Engin Oğuz]

Hak yoksunluğuna örnek olarak ehliyetin geri alınması, velilik vasilik gibi haklardan ve memur olamama memurluktan geçici veya sürekli çıkarılma doktorluk, avukatlık mimarlık, mühendislik gibi bazı mesleklerden yani kamu hizmetlerinden geçici veya sürekli men edilme edilme gibi halleri sayabiliriz. Bu şekilde bir neticesi olmayan adli sicil kayıtlarını hak mahrumiyeti gibi kabule elverişli bir düzenleme yok benim bildiğim dolayısıyla adli sicil arşiv kaydının bu gibi hak mahrumiyeti doğurmayan hallerde genel süreye tabi olacağı kanaatindeyim.

[Medalist]

Teşekkür ederim Engin Bey. Ben de aynı kanaatteyim. Keza bulduğum ve yukarıda belirttiğim yargıtay kararı da buna örnek sanıyorum aslında, açıkça ifade edilmiş "belli hakları kullanmaktan yoksun bırakılmanın adli para cezasına mahkûmiyet halinde hükmedilemeyeceği" diye (bkz: http://bit.ly/1mtencR). Hangi mahkumiyetlerin hangi hakların yoksunluğuna neden olabileceğiyle ilgili yüzlerce makale okudum ancak hem TCK 243/1'den hem de sadece adli para cezasından bu çıkarıma varılabileceğine dair hiçbir somut veri elde edemedim. Kuruma da bunu çok açık bir dille belirtmeme rağmen özetle "adli sicilde para cezanızın gözükmesi bir hak yoksunluğudur" diye cevap alınca kendimden bile şüphe ettim acaba ben mi yanlış yorumluyorum diye. Fakat hala araştırıyorum, bu söylenileni doğrulayan tek bir somut done bulamadım.

Acaba konuyu asliye ceza mahkemesine mi taşımam gerekir bu durumda?

[Av.Engin Oğuz]

Arşiv kaydınızın silinebilmesi için yeterli süre geçmemişki niye taşıyacaksınız?

[Medalist]

5352 / 12. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendine "Diğer mahkûmiyetler bakımından kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren beş yıl geçmesiyle, tamamen silinir" göre düşündüm. Çünkü sizin de dediğiniz gibi adli sicil kayıtlarını hak mahrumiyeti gibi kabule elverişli bir düzenleme yok. Bir diğer yandan, ne hapis cezasına mahkumiyetten dolayı ne de sizin belirttiğiniz diğer durumlardan dolayı bir hak yoksunluğu olmayınca (b) bendine göre değerlendirilmemesi, (c) bendine göre değerlendirilmesi gerekiyor diye düşündüm. Kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren 6 sene geçmiş durumda. Ben mi yanlış yorumluyorum yoksa. "Genel süreye tabi" derken (b) bendinde belirtilen 15 / 30 seneyi mi kastettiniz?

[Av.Engin Oğuz]

Evet 15/30 senelik süreleri kastediyorum şöyle düşünün her sabıka kaydı bir hak mahrumiyeti ise bu 15/30 senelik süreler hangi durumlara uygulanacak öyle değil mi sizce de?

[Medalist]

peki Yargıtay 3. Ceza Dairesi’nin "adli para cezasında hak yoksunluğu olmayacağı" ve "belli hakları kullanmaktan yoksun bırakılmanın adli para cezasına mahkûmiyet halinde hükmedilemeyeceği" konulu kararı ne olacak? burasını anlamadım açıkçası, üst mahkeme adli para cezasında hiç bir şekilde hak yoksunluğu olamaz diyor, kurum ise (ve anladığım kadarıyla siz de) kayıt olması hak mahrumiyeti doğurur ve 15/30 senelik genel süreye tabi tutulur diyor. Üst mahkemenin aldığı karar baz alınmamalı mı?

[ugurcan2563]

Selam hocam.. Benimde aynı senin gibi magduriyetim var. Bende aynen 243/1 bilişimden para cezası aldım.2009 da beş yıl dolmak üzere doldu gibi. Senin fikrini almak istiyorum sen baya araştırmışsın herhalde.Ben ne yapmalıyım yasaklanmıs haklar geri alınmasımı yoksa c bendine göre diger mahkumiyetler bakımından beş yıl geçmesiyle siliniremi tabiyiz.Bide bu para cezası beni magdur etti memurlugu kazandım atamam iptal edildi mahkeme sürecindeyiz sevgili kardesim.Aynı durumdayız o yüzden fikrini almak istedim.