Kabahatler Kanununun 3. maddesi iptal kararı

5326 sayılı KABAHATLER K.nun 3. maddesi, Anayasa Mahkemesinin 22.07.2006 günlü Resmi Gazetede yayınlanan 01.03.2006 tarih, 2005/108 Esas, 2006/35 Karar sayılı kararı ile iptal edilmiş ve iptal kararının, Resmi Gazatede yayınlanmasını müteakip 6 ay sonra yürürlüğe girmesine karar verilmiştir.

İptal edilen kanun hükmü ile ilgili gerekçe :

B - 5326 Sayılı Yasa'nın 3. Maddesinin (1) Numaralı Fıkrasının İncelenmesi

1) Anlam ve Kapsam

Kabahatler Kanunu'nun "Genel kanun niteliği" başlıklı itiraz konusu 3. maddesinde, "Bu Kanunun genel hükümleri diğer kanunlardaki kabahatler hakkında da uygulanır." denilmek suretiyle, Kanun'un Birinci Kısmındaki maddelerinin diğer kanunlardaki kabahatler hakkında da uygulanacağı belirtilmiştir.

Madde gerekçesinden, özel kanunlarda dağınık biçimde yer alan idari yaptırımların disiplin altına alınarak, özel kanunlarda kabahat türünden fiillerin tanımlanması ve bu fiiller karşılığında öngörülen idari yaptırımların belirlenmesinin amaçlandığı anlaşılmaktadır. Böylece, Kanun'un bu kısmında düzenlenen amaç ve kapsam, tanım, genel kanun niteliği, kanunilik ilkesi, zaman bakımından uygulama, yer bakımından uygulama, kabahatten dolayı sorumluluğun esasları, yaptırım türleri, soruşturma zamanaşımı, karar verme yetkisi ve kanun yolları başlık veya üst başlığı altında sayılan genel ilkelerin özel kanunlardaki kabahat fiilleri hakkında da uygulanması benimsenmiştir.

Yasa'nın 2. maddesindeki kabahat deyiminden, kanunun karşılığında idari yaptırım uygulanmasını öngördüğü haksızlık anlaşılmaktadır. 16. maddede, kabahatler karşılığında uygulanacak olan idari yaptırımlar, idari para cezası ve idari tedbirler olarak belirlenmiştir. İdari tedbirler, mülkiyetin kamuya geçirilmesi ve ilgili kanunlarda yer alan diğer tedbirlerdir.

İtiraz konusu 3. maddede "Bu Kanunun genel hükümleri diğer kanunlardaki kabahatler hakkında da uygulanır." denilmektedir. Bu kuralın 2. maddedeki tanımla birlikte incelenmesinden, 5326 sayılı Kanun'un idari yargının görev alanını da kapsadığı anlaşılmaktadır. Ancak, Yasa'nın 19. maddesiyle bu kapsamın daraltılarak, diğer kanunlarda kabahat karşılığında öngörülen belirli bir süre için; bir meslek ve sanatın yerine getirilmemesi, işyerinin kapatılması, ruhsat veya ehliyetin geri alınması, kara, deniz veya hava nakil aracının trafikten veya seyrüseferden alıkonulması gibi yaptırımlara ilişkin hükümler, ilgili kanunlarda bu Kanun hükümlerine uygun değişiklik yapılıncaya kadar saklı tutulmaktadır.

Yasa'nın 27. maddesinin (1) numaralı fıkrasında ise, idari para cezası ve mülkiyetin kamuya geçirilmesine ilişkin idari yaptırım kararına karşı, kararın tebliği veya tefhimi tarihinden itibaren en geç onbeş gün içinde, sulh ceza mahkemesine başvurulabileceği belirtilmektedir. Bu kuralın, ilgili kanunlarda yer alan diğer tedbirler dışındaki, idari para cezası ve mülkiyetin kamuya geçirilmesine ilişkin idari yaptırım kararları için uygulanacağı açıktır.

2) Anayasa'ya Aykırılık Sorunu

Başvuru kararında, kuralın, hukuk devletinin unsurlarından olan belirlilik ve hukuki güvenlik ilkeleri ve idarenin her türlü eylem ve işleminin idari yargı denetimine tabi tutulması gereği ile bağdaşmadığı bu nedenle Anayasa'nın 2., 125. ve 155. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

Anayasa'nın 125 maddesinin birinci fıkrasında, "idarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolu açıktır"; 140. maddesinin birinci fıkrasında, "Hakimler ve savcılar adlî ve idarî yargı hâkim ve savcıları olarak görev yaparlar"; 142. maddesinde "Mahkemelerin kuruluşu, görev ve yetkileri, işleyişi ve yargılama usulleri kanunla düzenlenir"; 155. maddesinin birinci fıkrasında da, "Danıştay, idarî mahkemelerce verilen kanunun başka bir idarî yargı merciine bırakmadığı karar ve hükümlerin son inceleme merciidir. Kanunda gösterilen belli davalara da ilk ve son derece mahkemesi olarak bakar" denilmektedir. Bu kurallara göre, Anayasa'da idarî ve adlî yargının ayrılığı kabul edilmiştir. Bu ayrım uyarınca idarenin kamu gücü kullandığı ve kamu hukuku alanına giren işlem ve eylemleri idarî yargı, özel hukuk alanına giren işlemleri de adli yargı denetimine tâbi olacaktır. Buna bağlı olarak idarî yargının görev alanına giren bir uyuşmazlığın çözümünde adlî yargının görevlendirilmesi konusunda yasakoyucunun geniş takdir hakkının bulunduğunu söylemek olanaklı değildir.

Ceza hukukundaki gelişmelere koşut olarak, kimi yasal düzenlemelerde basit nitelikte görülen suçlar hakkında idari yaptırımlara yer verildiği görülmektedir. Daha ağır suç oluşturan eylemler için verilen idari para cezalarına karşı yapılacak başvurularda konunun idare hukukundan çok ceza hukukunu ilgilendirmesi nedeniyle adli yargının görevli olması doğaldır. Ancak, idare hukuku esaslarına göre tesis edilen bir idari işlemin, sadece para cezası yaptırımı içermesine bakılarak denetiminin idari yargı alanından çıkarılarak adli yargıya bırakılması olanaklı değildir.

Bu durumda, itiraz konusu kuralla diğer yasalardaki kabahatlere yollama yapılarak, yalnızca yaptırımın türünden hareketle ve idari yargının denetimine tabi tutulması gereken alanlar gözetilmeden, bunları da kapsayacak biçimde başvuru yolu, itiraz, bunlara ilişkin usûl ve esasların değiştirilmesi, Anayasa'nın 125. ve 155. maddelerine aykırıdır, Kural'ın iptali gerekir.

İtiraz konusu kural Anayasa'nın 125. ve 155. maddelerine aykırılığı nedeniyle iptal edildiğinden Anayasa'nın 2. maddesi yönünden ayrıca incelenmesine gerek görülmemiştir.

Sacit ADALI ve Mehmet ERTEN bu görüşe katılmamışlardır.
-------------------------
Karşı Oy:

Yasakoyucu, aralarında sistem birliği ve uyum bulunmayan özel kanunlardaki çeşitli fiiller karşılığında öngörülen idari yaptırımlar ile suç olmaktan çıkartılmak istenen kabahat fiillerinin, genel nitelikli bir kanunla düzenlenmesinde kamu yararı görmüş ve bu düşünceyle de kabahatler karşılığında öngörülen idari yaptırım kararlarının, bir idari işlem olmasından çok cezalandırma amacı baskın ve ceza hukukunun genel ilkeleriyle daha yakın ilişki içinde olan bir hukuki işlem olduğunu kabul ederek, bunlara uygulanacak genel hükümler yanında, kabahatler karşılığında öngörülen idari para cezası ile mülkiyetin kamuya geçirilmesi kararlarına karşı idari yargı yerine ceza mahkemesine başvurulabilmesini mümkün kılan hükümlerin bulunduğu Kabahatler Kanunu'nu yasalaştırmıştır.

İşlendiği zaman yürürlükte bulunan kanunun suç saymadığı bir fiilden dolayı kimsenin cezalandırılamayacağına, ceza ve ceza yerine geçen güvenlik tedbirlerinin kanunla konulacağına, mahkemelerin kuruluşu, görev ve yetkileri, işleyişi ve yargılama usullerinin kanunla düzenleneceğine ilişkin, Anayasa'nın 38. ve 142. maddelerinde belirtilen ilkelere ve ceza hukukunun genel prensiplerine uygun olmak koşuluyla, bu tür düzenlemelerin yasakoyucu tarafından yapılabileceğinde duraksama bulunmamaktadır. Buna göre, idari yaptırım kararlarının ağırlıklı olarak cezalandırma amacı taşıdığını gözeten yasakoyucunun, söz konusu Kanun'da uygulamaya yönelik diğer genel hükümlerle birlikte, idari yaptırım kararlarına karşı ceza mahkemesine başvurmayı öngörmesi, ona Anayasa tarafından tanınan yasama yetkisinin gereği ve kaçınılmaz sonucu olduğunda kuşku yoktur. Kabahat fiilinin, ceza hukukunun genel ilkeleriyle ilişki içinde olduğunun baştan kabul edilmesi, ona ve idari yaptırım kararlarına karşı yapılacak itirazları idari yargı dışına taşıyan temel düşüncedir. O nedenle Anayasa'da yer alan idari yargı ayırımına ilişkin düzenlemelerin, ceza mahkemesinin yetkilendirilmesini düzenleyen kuralla ilişkilendirilmek veya onlara aykırı görmek olanaksızdır. Diğer taraftan, böyle bir düzenlemeyi Anayasa'ya aykırı kılan, Anayasa'da engelleyici veya buyurucu bir başka kural da bulunmamaktadır.

İtiraz konusu 3. maddede ise, "Bu Kanunun genel hükümleri diğer kanunlardaki kabahatler hakkında da uygulanır." denilmektedir.

Bu maddeyle Kabahatler Kanunu'nda yer alan ve "ceza mahkemesini yetkili kılan düzenlemenin de içinde olduğu genel hükümlerin", "özel kanunlardaki kabahatler" için de uygulanacağı hüküm altına alınmış, böylece yasa koyucunun amacına uygun şekilde uygulamada birlik ve ahenk sağlanarak, hukuk güvenliği tesis edilmiştir.

Kabahatler Kanunu'nda yer alan ve bir kısım hükümlerine yönelik Anayasa'ya aykırılık itirazları da çoğunluk tarafından yerinde görülmeyerek reddedilen "genel hükümlerin", diğer kanunlardaki kabahatler hakkında da uygulanmasını sağlamaktan başka işlevi olmayan itiraz konusu 3. madde Anayasa'ya aykırı değildir.


Kişisel görüşüme göre, Karşı Oy gerekçesi haklıdır. İdari yaptırım kararı her ne kadar bir idari işlem olsa da doğurduğu sonuç itibariyle sorumlular hakkında bir CEZA öngörmektedir. İşlemin idari olmasına itibar edilip işin CEZA boyutu gözardı edildiğinde İdare Mahkemesinin CEZA içeren bir konuda hüküm vermesi söz konusu olacaktır ki Bu da Anayasa' da belirlenen Adli-İdari yargı ayırımına uygun değildir.
İdari Yargı'nın çoğunlukla hukukçu kökenli olmayan üyelerinin ise CEZA HUKUKUNUN GENEL PRENSİPLERİNİ bir hukukçu gibi yorumlaması ve uygulaması beklenemez. Nitekim gerek İdari Para Cezaları gerekse İdari Yaptırımlar konusunda istikrarsız, adalete, Ceza Hukukuna aykırı pek çok karar çıkabilmekte, bu da yargıya olan güveni zedelemektedir. Ancak her nedense Anayasa Mahkemesi İdari Para Cezaları konusunda tavrını hep İdari Yargı'dan yana koymuştur.

Tarih tekerrürden ibaretmiş. Bu AYM kararı ilk değil bildiğiniz gibi.

merak ediyorum da bu kabahatler kanununa göre kesilen para cezaları ne zaman tahsis eilmeye başlanacak....

arkadaşlar benimde kabahatlar kanunundan ceza almam gerekiyordu 3 ay evvel sokakta şarkı söylerken almışlardı bizi alkollüydük dediki polisler siz kabahatlar kanununa göre suçlu bulundunuz ve 60 ar ytl para cezası aldınız dediler ancak vergi dairemden sorgulattım ve ceza fln yok ayrıca internetten kontrol ediliyormu vergi borcu
saygılarımla

--------------------------------------------------------------------------------

mrb benim benim şahsi bir sorunum var umarım yanlış yollara baş vurmadan bana yardımınız dokunur ben 3ay önce nişanlandım adamın birtanesi nişanlımı devamlı rahatsız edip duruyormuş tlfnunu aldım aradım konuştum nişanlı olduğunu arayıp rahatsız etmemesini defalarca söyledim ama laftan anlamıyor devamlı nişanlıma tehdit mesajları çekiyor. kafam çok karışık onun gibi cahilce hareket edip yanlış birseyler yapmak istemiyorum umarım bana yazarsınız şimdiden ilginiz için tşk ediyorum saygılar...

Alıntı:

---

maviresim rumuzlu üyeden alıntı

--------------------------------------------------------------------------------

mrb benim benim şahsi bir sorunum var umarım yanlış yollara baş vurmadan bana yardımınız dokunur ben 3ay önce nişanlandım adamın birtanesi nişanlımı devamlı rahatsız edip duruyormuş tlfnunu aldım aradım konuştum nişanlı olduğunu arayıp rahatsız etmemesini defalarca söyledim ama laftan anlamıyor devamlı nişanlıma tehdit mesajları çekiyor. kafam çok karışık onun gibi cahilce hareket edip yanlış birseyler yapmak istemiyorum umarım bana yazarsınız şimdiden ilginiz için tşk ediyorum saygılar...

---

Savcılığa ivedili olarak suç duyurusunda bulunun, özellikle tehdit edildiğinizi belirtin, telefonu takibe aldırın...

Siz kesinlikle aramayın,muhattap olmayın, bırakın savcılık halletsin...

bunun yeri burası değil tabi. konuyla ilgili site içi arama yapılabilir ya da yeni bir konu eklenerek o konuda tartışılır.

Alıntı:

---

maviresim rumuzlu üyeden alıntı

--------------------------------------------------------------------------------

mrb benim benim şahsi bir sorunum var umarım yanlış yollara baş vurmadan bana yardımınız dokunur ben 3ay önce nişanlandım adamın birtanesi nişanlımı devamlı rahatsız edip duruyormuş tlfnunu aldım aradım konuştum nişanlı olduğunu arayıp rahatsız etmemesini defalarca söyledim ama laftan anlamıyor devamlı nişanlıma tehdit mesajları çekiyor. kafam çok karışık onun gibi cahilce hareket edip yanlış birseyler yapmak istemiyorum umarım bana yazarsınız şimdiden ilginiz için tşk ediyorum saygılar...

---

benimde kabahatim vardı. Gerçi haksız yere oldu. İlk önce ikametgahındaki karakola gidip bu suçu görevli memura söylüyorsun o sisteme giriyor sonra vergi dairesine gidip ödemeyi yapıyorsunuz.
Bende işlemediğim suç önüme çıkıyor dava açmayı düşünüyorum. iş ilanlarından dernek çıktı dernekte çalışırken kumarhane olduğunu polis baskınından öğrendim zorla kumar oynadığıma dair kağıt imzalattılar. Bunun için nasıl yasal prosedür uygulanır açıkçası merak ediyorm

ceza hukuk

- - - Updated - - -

ceza hukuk