Öncelikle uzman avukat olmadığımı belirtmeliyim sadece hukuk fakültesi öğrencisiyim.
1587 sayılı Nüfus Kanunu'nun 25. maddesi bu konuya ilişkin bir düzenleme getirmektedir:
" Madde 25 - Yurt dışında yapılacak evlenmeler için ilgililerin kanuni engelleri bulunup bulunmadığının tespiti ve usulen yapılacak ilan sonucunun alınması hususunda konsolosluklarımızla bu görevi yapmakta olanlar, evlenen vatandaşın kayıtlı olduğu yer nüfus müdür veya memurluklariyle İçişleri Bakanlığının belirteceği esaslar dairesinde re'sen yazışma ve haberleşmede bulunurlar.
Konsolosluklarımızın kanuni yetkileri içinde yaptıkları evlenmeler ilgililerin aile kütüklerine işlenmek üzere bir ay içinde İçişleri Bakanlığına bildirilir ve 23 üncü maddede gösterilen işlem uygulanır.
Taraflardan birisi veya ikisi Türk vatandaşı olan kimselerden evlenmelerine kanuni engel bulunmayanların yetkili mahalli makamlarca yapılan evlenmeleri konsoloslarımız tarafından tescil ettirilmek üzere İçişleri Bakanlığına bildirilir.
Konsolosluğumuz bulunmıyan yerlerde mahalli yetkili makamlarca yapılan evlenme akitlerinin nüfus idarelerine veya en yakın Türk Konsolosluğuna bildirilmesi ile koca, Türk kadının yabancı uyruklu erkekle evlenmesi halinde karı ödevlidir."
Bu madde hükmüne göre yurtdışında Türk konsolosluğunda yapılan evlenmeler konsolosluk tarafından Türkiye'deki ilgili makamlara bildirilir.
Yurtdışı yetkili makamları tarafından yapılan evlenmeler de konsolosluk tarafından tescil ettirilmek üzere İçişleri Bakanlığı'na bildirilir. Bu sebeple büyük ihtimalle ve normal şartlar altında evliliğiniz Türkiye'de ilgili makamlara bildirilmiştir diye düşünüyorum.
Türkiye'de de oradaki gibi bir yıllık bir süre mevcuttur. Eşler eğer anlaşmalı olarak boşanacaklar ise, evliliğin en az bir yıl sürmüş olması gerekmektedir. Burada Kanada önemli olan bir yıl ayrı yaşama değildir. Önemli olan evliliğin en az bir yıl sürmesidir. Hİç ayrı yaşamasanız da evlilik bir yıl sürmüş ise anlaşmalı boşanma davası açabilirsiniz.Bu 166/III'te açıkça belirtilmektedir:
"Evlilik en az bir yıl sürmüş ise, eşlerin birlikte başvurması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi halinde, evlilik birliği temelinden sarsılmış sayılır. Bu halde boşanma kararı verilebilmesi için, hakimin tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi ve boşanmanın mali sonuçları ile çocukların durumu hususunda taraflarca kabul edilecek düzenlemeyi uygun bulması şarttır. Hakim, tarafların ve çocukların menfaatlerini göz önünde tutarak bu anlaşmada gerekli gördüğü değişiklikleri yapabilir. Bu değişikliklerin taraflarca da kabulü halinde boşanmaya hükmolunur. Bu halde tarafların ikrarlarının hakimi bağlamayacağı hükmü uygulanmaz."
Ancak bu demek değildir ki bir yıldan önce boşanılamaz bu bir yıllık süre sadece anlaşmalı boşanma davaları için söz konusudur. Şiddetli geçimsizlik başta olmak üzere diğer boşanma sebepleriyle de dava açılabilir. Ancak bunun pekte avantajlı olduğunu söylemek zor.
Anlaşmalı boşanmak için gerekli olan süre dolmamıştır bu sebeple zaten anlaşmalı boşanmak için dava açılamaz (bir sene dolana kadar). Diğer boşanma sebepleriyle açılacak bir dava da zaten siz olmadan ilerlemeyecektir ve uzayacaktır. Zaten 11 dava açılıp ilk duruşma günü belirlenenipte taraflara tebligat vs. vs. yapılana kadar zaten bir yılı çoktan doldurmuş olursunuz.
Sonuç: 11 aylık evliliğiniz var. Bu yollara girmeden 1 ay daha bekleyerek bir yılın dolmasını sağlayın. Ondan sonra dilerseniz Türkiye'de dilerseniz bulunduğunuz yerde boşanma davası açabilirsiniz.
Ama yine de gerek bu safhada gerekse boşanma sırasında muhakkak ki bir avukata danışınız.
Saygılarımla.
Bir soru:
Kanada hukukunda söz konusu olan "bir yıllık ayrı yaşanması" her türlü boşanma sebebi ve durumu için geçerli mi?Yoksa ordada sadece böyle bir anlaşmalı boşanma müessesesi var ve bunun şartı olarak mı bir yıl ayrı yaşama aranmakta?