Tanık Mısınız ?

Tanık (Şahit) Ne Demektir?

Tanık (şahit), dava konusu olay hakkında bilgi sahibi olduğu bilinen; ancak davaya taraf olmayan kişilerdir.

Tanıklık Zorunlu mudur?

Evet. Tanık olarak gösterilen kimse mahkemeye gelmek, bildiklerini anlatmak ve doğru söylediğinedairyeminetmekzorundadır. İstisnai durumlarda kanunda sayılan kişiler tanık (şahit) olmaktan çekinebilirler. Bu konuda aşağıda bilgi verilmiştir.

Bilmediğim Konuda Tanık Olarak Gösterildim, Ne Olacak?

Tanık olarak gösterildiğiniz olayda bilgi sahibi değilseniz mahkemeye gidip, bilgi sahibi olmadığınızı bildirmeniz ve gerekirse doğru söylediğinize dair yemin etmeniz gerekir.

Gitmezsem Ne Olur?

Gitmezseniz polis zoruyla götürülebilir ve gelmediğiniz duruşmanın ertelenmesinden doğan masrafları ödemek zorunda kalabilir, hatta disiplin hapsine dahi çarptırılabilirsiniz.

Gidemeyecek Durumdayım, Ne Olacak?
Mazeretinizi derhal çağrıldığınız mahkemeye yazılı olarak bildiriniz. Size gelen çağrı kağıdında (davetiyede) sizi çağıran mahkeme ve dava numarası yazılıdır. O mahkemeye hitaben, dava numarasını da belirterek bir dilekçe yazmalısınız. Ancak her türlü mazeretin kabul görmeyeceğini unutmayınız. “Çok işim var”, “o gün arkadaşımla buluşacağım”, “dükkanda duracak kimse yok” gibi beyanlar mazeret sayılmaz.

İşim Çok, Önceden Gidip Mahkeme Kalemine İfademi Yazdırabilir miyim?
Hayır. İfade mutlaka hâkim tarafından alınır. Mahkeme kaleminde olsanız dahi ifadenizi önceden yazdırmanız mümkün değildir.

Mahkemeye Gideceğim, Ne Yapmalıyım?
Size gönderilen davetiyede hangi mahkemede hangi gün ve saatte dinlenmek üzere tanık olarak çağrıldığınız yazmaktadır. O gün ve saatte orada hazır bulunmanız yeterlidir. Duruşmada sizin dinleneceğiniz zaman geldiğinde mübaşir isminizi okuyarak sizi içeri alacaktır. Mübaşir çağırmadan salona giremezsiniz.

Neden Duruşmayı İzleyemiyorum?
Şahitlik yapacak kişinin tarafsız olması ve doğruları anlatması beklenir. Duruşmayı izlediğiniz takdirde etkilenmeniz, olayları anlatan diğer kişileri dinleyip şaşırmanız ihtimali doğacağı için sıra size gelene kadar dışarıda beklemek zorundasınız. Tanıklar ayrı ayrı dinlenir ama gerektiğinde yüzleştirilebilir.

Duruşmada Ne Yapacağım?
Kimlik kartınızı mutlaka yanınızda götürün. İçeri girdiğinizde önce kimlik bilgileriniz zapta geçirilip, kontrol edilir. Tarafları tanıyıp, tanımadığınız sorulur. Dava konusu olan olayla bir ilginiz bulunup bulunmadığı sorulur. Bu sorulara açıklık ve doğrulukla cevap veriniz. Yalan beyanda bulunmanın suç olduğunu unutmayınız. Tarafları tanıyorsanız veya dava konusu olan olayla bir bağlantınız, dava sonucu ortaya çıkacak durumdan bir menfaatiniz varsa mutlaka söyleyiniz.

Ne Anlatmam Gerekir?
Dava konusu olay hakkında bildiklerinizi kısa ve öz olarak anlatınız. Doğru olduğuna inanıyor olsanız dahi doğrudan doğruya şahit olmadığınız şeyleri anlatıyorsanız mutlaka bunu belirtiniz. Örneğin boşanma davasında tanıksanız ve Ahmet’in karısını dövüdüğünü etraftan sürekli duyduğunuz için biliyorsanız; Hâkim size “Ahmet karısını döver miydi?” diye sorduğunda; “Evet, Ahmet karısını döverdi” değil, “Evet, komşular Ahmet’in karısını devamlı dövdüğünü söylerlerdi” diye cevaplayınız.

Yalan Söylersem Ne Olur?
Yalan tanıklık suçtur. Hâkim yalan söylediğinizi düşünürse hakkınızda işlem yapılması için Cumhuriyet Savcılığına bildirir. Hapis cezası alabilirsiniz. Bu durum sabıka (adli sicil) kaydınıza işlenir. Yalan söylediğiniz sonradan anlaşılırsa önceki mahkeme kararı geçersiz sayılıp yeniden yargılama yapılabilir. Hapis cezası dışında karşı tarafın tazminat talebiyle de karşı karşıya kalabilirsiniz.

İfademi Yazılı Versem Olmaz mı?
Hayır. Tanık olarak hâkimin karşısına geçmek ve sorularına sözlü olarak cevap vermek zorundasınız. Ancak rakama ilişkin sorular veya teknik konular gibi yazılarınıza ihtiyaç duymadan net cevap veremeyeceğiniz konular olursa hâkimden bu konuda izin talep edebilirsiniz.

İşim Gücüm Kaldı, Yol Masrafı Yaptım Bunlar Ne Olacak?
Harcadığınız zaman göz önünde tutularak size ücret takdir edilir. Ayrıca başka bir şehirden geldiyseniz yaptığınız seyahat ve ikamet masraflarının karşılanması yasanın size tanıdığı bir haktır.

Mahkemeye Gideceğime Notere Gitsem Olmaz mı?
Hayır. Noter huzurunda verilen ifade tanık beyanı yerine geçmez.

Tanıklıktan Çekinme Ne Demektir?
Tanıklık yasal bir yükümlülüktür. Ancak kişinin bir yakınını zor durumda bırakacak olması hayatın gerçekleriyle ve adaletle bağdaşmaz. Ayrıca bu kişilerin verdiği ifadenin güvenilir olup olmadığı her zaman tartışmalı olacaktır. Bu nedenle bazı kişiler için istisna getirilmiş ve onların tanık olmaktan vazgeçmelerine olanak tanınmıştır.

Kimler Tanıklık Etmekten Çekinebilir?
•Memuriyetleri veya meslekleri nedeniyle bir kimsenin sırrını öğrenenler, (örneğin avukatlar, doktorlar, mali müşavirler gibi.) Davanın taraflarından birinin:
•Nişanlısı Karısı veya kocası Eski karısı veya eski kocası Üçüncü dereceye kadar akrabaları (ana, baba,büyükanne,büyükbaba,çocuk, torun, torunun çocuğu, kardeş, kardeşinin çocuğu (yeğen), amca, hala, dayı, teyze)
•İkinci dereceye kadar sıhri hısımları (evlilik sebebiyle akraba olunan kişiler; karı, koca, kayınpeder, kayınvalide, eşinin kardeşi, eşinin çocuğu). Evlilik sona ermiş olsa dahi sıhri hısımlığın (akrabalığın) devam ettiği kabul edilir. Evlatlık alan ve evlat edinilen kişi
•Tanıklık etmekten çekinebilirler.