Cevap: Anayasa Değişiyor (mu)
AK Parti'nin Anayasa değişiklik taslağı:
Anayasa Paketinin Tam Metni (tıkla)
Karşılaştırmalı Tablo (tıkla)
Ak Parti'nin hukukçu kurmayları, Anayasa değişikliği paketini tamamladı. Ak Parti'de bir süredir çalışmaları devam eden Anayasa değişikliğine ilişkin taslak metin 3'ü geçici toplam 26 maddeden oluşuyor.
İŞTE DEĞİŞİKLİKLER;
KADINLARA POZİTİF AYRIMCILIK YOK, ENGELLİLERE VAR
Anayasa’ya çocuklara, yaşlılara ve engellilere pozitif ayrımcılık yapılmasının önü açılıyor. Ancak beklenen “kadınlara da pozitif ayrımcılık” getiren madde, taslağa konulmadı. Yani, kadınlara pozitif ayrımcılık yapılmasının önü kapalı.
PARTİ KAPATMA
- Parti kapatma davası ancak TBMM izniyle açılabiliyor.
- Partisinin kapatılmasına neden olan vekilin milletvekilliği düşmüyor
- Meclis’te yapılan konuşmalar, Meclis’in izni olmadan kapatma davasına konu yapılamayacak
- Partilerin “temelli” kapatılmasının önü kesiliyor. Kapatılan partinin yeniden açılmasının önü açılıyor.
- Siyasi yasaklar 5 yıldan üç yıla iniyor
MECLİS YÖNETİMİ GÖREV SÜRESİNE DÜZENLEME
Anayasa paketi ile TBMM yönetiminin görev süresi de, daha önce yapılan ve genel seçimlerin 4 yılda bir yapılmasını öngören Anayasa değişikliğine uygun hale getiriliyor. TBMM’de seçimden sonra ilk seçilen yönetim 2 yıl görev yapacak. Daha sonra seçilen yönetim ise, yeni seçime kadar görev yapacak.
YAŞ KARARLARINA YARGI DENETİMİ
Anayasa’nın 125. maddesindeki değişiklik ile, Yüksek Askeri Şura’nın alacağı askerlikle ilişik kesme kararlarının yargıya götürülmesinin önü açılıyor.
Hakim ve savcıların denetimi için yeni yasa çıkarılacak.
DARBE GİRİŞİMLERİ SİVİL YARGIYA;
Anayasa değişiklik paketinde önerilen değişiklik ile, askerlerin “devletin güvenliği, anayasal düzen ve bu düzenin işleyişine karşı suçların”, sivil mahkemelerde yargılanmasının önü açılıyor. Böylece Ergenekon gibi davalarda “askeri mahkeme mi, sivil mahkeme mi baksın”tartışması ortadan kaldırılıyor.
SİVİLLER SİVİL MAHKEMEDE
Savaş dönemleri dışında, hiçbir sivilin askeri mahkemede yargılanmaması Anayasa’ya giriyor. Hatta savaş halinde bile Askeri mahkemelerin yetkilerinin neler olacağına ilişkin yeni bir yasal düzenleme yapılmasının önü açılıyor.
Anayasa Mahkemesi DEĞİŞİYOR
- Üye sayısı 11’den 19’a çıkıyor
- 3 ÜYEYİ TBMM SEÇEÇEK- 2 üyeyi Sayıştay ve 1 üyeyi barolar aday gösterecek, TBMM bu adaylar içinden seçecek
ÜNİVERSİTE MEZUNU VATANDAŞA Anayasa Mahkemesi ÜYELİĞİ
- Değişiklik paketine göre, Anayasa Mahkemesi’nin kalan üyeleri Cumhurbaşkanı tarafından seçilecek. Adayları, Danıştay, Yargıtay, Yüksek İdare Mahkemesi, YÖK aday gösterecek. Cumhurbaşkanı’nın ayrıca üst yöneticiler, Anayasa Mahkemesi raportörleri ve hatta yüksek öğrenim görmüş Türk vatandaşları arasından da Anayasa Mahkemesi asil üyesi seçme hakkı olacak. Tüm Anayasa Mahkemeleri üyelerinde 45 yaşını doldurmuş olma şartı aranacak.
- Anayasa Mahkemesi üyelerinin görev süreleri 12 yılla sınırlandırılıyor. İkinci kez seçilmelerinin önü kapatılıyor.
YÜCE DİVAN KARARLARINA YARGI YOLU AÇILIYOR
Değişiklik paketi ile, Cumhurbaşkanları, Başbakan ve Bakanları yargılayan Anayasa Mahkemesi’nin, yani Yüce Divan’ın vereceği kararlara da yargı yolu açılıyor.
Ayrıca, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının, tüm iç yargı yollarını tükettikten sonra Anayasa Mahkemesi’ne başvuruda bulunmalarının da önü açılıyor. Böylece, vatandaşların Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne gitmeden önce, bir de Anayasa Mahkemesi’ne başvurmalarının önü açılıyor.
ASKERİ YARGIDAN “ASKERLİK GEREKLİLİĞİ” KALKIYOR
Anayasa değişikliğine, sivil ve askeri yargılama arasındaki farkların giderilmesi için de maddeler konulmuş. Buna göre, Askeri yargıtayın kuruluş ve işleyişine ilişkin kanunlar yapılırken, bunların “askerlik hizmetlerinin gereklerine” görev yapılmasının önü kapatılıyor. Buna ilişkin Anayasa maddesinden, “askerlik hizmetlerinin gereklerine göre” ibaresi kaldırılıyor
HSYK’NIN YAPISI DEĞİŞİYOR
Anayasa değişiklik paketinde, Hakimler Savcılar Yüksek Kurulu’nun yapısında da değişikliğe gidiliyor. Üye sayısı 21’e çıkarılıyor. Adalet Bakanı’nın, HSYK’nın başkanı olması ilkesi ve Adalet Bakanlığı Müsteşarı’nın kurulun doğal üyesi olması değiştirilmiyor. (Oysa AB raporlarında bu durumun yargı bağımsızlığını etkileyeceğine ilişkin eleştiriler vardı).
HSYK, üç kurul halinde çalışan bir yapıya kavuşturuluyor.
HSYK’nın meslekten çıkarma kararı, yargı denetimine açılıyor. HSYK’nın diğer tüm kararlarına ise yargı denetimi kapalı.
12 EYLÜL’E YARGI YOLU
Anayasa’nın 12 Eylül askeri darbesini yapanların yargılanmasına engel olan geçici nitelikteki 15. maddesi kaldırılıyor. Böylece başta eski Cumhurbaşkanı Kenan Evren olmak üzere, 12 Eylül darbe sorumluları hakkında darbe yapılmasının önü açılıyor.
DEĞİŞİKLİĞE KADAR AÇILACAK DAVALAR DA, DEĞİŞİKLİK KAPSAMINDA
Değişiklik paketindeki en ilginç madde ise, getirilen bir geçici madde.
Bu geçici madde, Anayasa Mahkemesi’nde açılacak siyasi parti kapatma davalarına ilişkin. Buna göre, herhangi bir siyasi parti hakkındaki dava, Anayasa değişiklikleri geçmeden açılsa bile, yapılacak değişikliklere tabi olacak.
Yani mesela, Yargıtay Başsavcısı, bugünlerde, daha Anayasa değişiklikleri yapılmadan Ak Parti, CHP, MHP, BDP ya da diğer bir parti hakkında kapatma davası açarsa, bu dava da Anayasa’da yapılacak değişiklikler çerçevesinde görülecek. Yani siyasi parti kapatmaya zorluk getiren maddeler çerçevesinde ele alınacak, cezaları daha az olacak.
Anayasa Mahkemesi YEDEK ÜYELERİNE ASİL ÜYELİK YOLU
Yine getirilen bir geçici madde ile, halen Anayasa Mahkemesi’nde görevde bulunan geçici üyelerin tümünün asil üye haline getirilmesi öngörülüyor. Kalan üyelikler için yapılacak seçimler karara bağlanıyor.
HAŞİM KILIÇ SÜRE SINIRI YOK
Anayasa Mahkemesi üyelerine getirilen 12 yıllık görev süresi sınırı, mevcut üyelere uygulanmayacak. Böylece, örneğin 1990 yılından bu yana Anayasa Mahkemesi üyesi olan Başkan Haşim Kılıç’ın emekli edilmesi gündemde olmayacak. Getirilen geçici madde ile, Kılıç ya da onun durumuna benzer mevcut Anayasa Mahkemesi üyeleri, yaş haddine kadar Anayasa Mahkemesi üyeliğine devam edebilecek.
Ak Parti'DEN "YA HEP, YA HİÇ..."
Anayasa değişiklik paketine konulan bir başka geçici madde de önemli;
Çünkü bu madde, Anayasa değişikliklerinin "bir bütün halinde halkoylamasına götürülmesini" öngörüyor. Yani bir anlamda, muhalefetle yapılan görüşmelerde, değişiklik üzerinde anlaşılan maddelerin TBMM'de oylanarak, doğrudan geçirilmesi, anlaşmazlık olan maddelerin ise halkoyuna sunulmasının önü kesiliyor.
Bu konuda en önemli örnek, 12 Eylül'e yargı yolunu açan madde idi. CHP de bu maddeye destek veriyor, dolayısıyla maddenin TBMM'de doğrudan oylanıp, karara bağlanması büyük ihtimal olarak görülüyordu.
Ancak Ak Parti, koyduğu bu geçici madde ile, "ya hep, ya hiç" kuralını getiriyor. Aradan seçilecek maddelerin Meclis'ten geçirilmesinin, muhalefetin beğenmediği maddelerin ise halkoyuna götürülmesinin, yani pakette bir bölünme yapılmasının önünü kapatıyor.
Zeynep Gürcanlı
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/14179298.asp?gid=373
Cevap: Anayasa Değişiyor (mu)
YASAMA-YÜRÜTME-YARGI
Demokrasilerin vazgeçilmez ve ayrılığı ile bağımsızlıkları olmazsa olmaz erkleri...
Yapılması öngörülen değişiklikler, bu erklerin bağımsızlığına ve ayrılığına saldırı niteliğinde olduğu anlaşılıyor...
Bu değişikliklerle askeri vesayet/darbenin önü alınacağı iddia edilse de aslında yapılan SİVİL BİR DARBEdir...
Sivillerin sözde demokrasi adına bir zorbalıkla yaptığı darbe ile erklerin bir sigorta gibi çalışmadığı, çalışamadığı bir ortam sonucu ASKERİ DARBEye zemin hazırlanacaktır...
Anlaşılan biriken sorunlar ve artan baskılar nedeniyle sigortaları attırarak kaçamayan YÜRÜTME, sigortaları devre dışı bırakmaya karar vermiş...
Merak ediyorum:
Burası bir hukuk sitesi olmasına rağmen haber taşımaktan ve kes yapıştırmaktan gayri hem de kendi alanlarındaki bir konuda özgürce ne zaman yorum yazacak hukukçu üyelerimiz?
NE ZAMAN?
Cevap: Anayasa Değişiyor (mu)
Ufukta referandum var...
Anayasa paketi ile ilgili MHP'den de CHP'den de geri adım yok. Yani ufukta referandum var. Meclis'teki dağılım bunu gösteriyor.
Çünkü referandumsuz, bir düzenleme için ihtiyaç olan oy 367. Anayasa değişikliklerinde 330 ile 367 arasında oy alan düzenleme referanduma gidiyor.
AK Parti'nin milletvekili sayısı 337. Referandum seçeneği için hiç fire vermemesi lazım. 20 milletvekili olan BDP destek verse de, referandumsuz rakama ulaşılamıyor. Yani AK Parti içinde referanduma kesin gözüyle bakılıyor.
CNNTürk
Cevap: Anayasa Değişiyor (mu)
Zamanla sindirecegimiz söylenmisti vakti zamaninda. Gercek oluyor. Ülke elden gidiyor, mafya resmilesiyor...
Cevap: Anayasa Değişiyor (mu)
Anayasa değişikliği teklifinin 16 maddesi, Meclis Anayasa Komisyonu'nda kabul edildi
Burhan Kuzu’nun başkanlığında toplanan komisyon, çalışmalarını dün (09.04.2009) gece yarısına kadar sürdürdü.
Oldukça sakin geçen görüşmelerde 30 maddeden oluşan teklifin, 16 maddesi benimsendi.
Parti Kapatmayı Zorlaştıran Madde de Geçti
Kabul edilen maddeler arasında muhalefetin tepki gösterdiği üç maddeden biri olan parti kapatmaya ilişkin düzenleme de bulunuyor.
Maddeyle, siyasi partilerin temelli olarak kapatılmasına ilişkin ibare yürürlükten kaldırılıyor.
Siyasî partiler hakkında kapatılma davası açılması, Meclis’in ön iznine bağlanıyor.
Buna göre, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının talebi üzerine; Meclis’te grubu bulunan her siyasi partinin beşer üye ile temsil edildiği bir komisyon oluşturulacak.
Kapatma davası açılması, komisyonun üye tam sayısının üçte iki çoğunluğu ve gizli oyla vereceği izin ile mümkün olabilecek.
Komisyona Meclis Başkanı başkanlık edecek, ancak oy kullanamayacak.
Siyasi yasaklarda süre, 5 yıldan 3 yıla inecek.
Meclis’te ileri sürülen düşünceler ile idarenin eylem ve işlemleri, parti kapatmada odaklaşmanın tespiti için kullanılamayacak.
Siyasi partilerin mali denetimini Anayasa Mahkemesi yerine Sayıştay yapacak.
Kabul edilen diğer maddelere göre, kadınlar, çocuklar, yaşlılar, özürlüler, harp ve vazife şehitlerinin eş ve çocukları ile gaziler için alınacak tedbirler, eşitlik ilkesine aykırı sayılamayacak.
Yüksek Askeri Şura’nın, "terfi" ve "kadrosuzluk nedeniyle emekliye ayırma" dışındaki ilişik kesme kararları yargı denetimine açılacak.
Askerler sivil mahkemelerde yargılanabilecek.
Kişisel veriler korunacak.
Yurtdışına çıkış sınırlaması, sadece hakim kararıyla mümkün olabilecek.
Birden fazla sendikaya üye olunabilecek.
Memurlara toplu sözleşme hakkı tanınacak.
Grev ve lokavttaki sınırlamalar kaldırılacak.
Çocuk hakları, anayasal güvence altına alınacak.
TRT Haber - 10.04.2010
Cevap: Anayasa Değişiyor (mu)
Anayasa Mahkemesi’nin yapısı değişiyor
12 Nisan 2010
Anayasa Komisyonu’nda, Anayasa değişikliği teklifinin, Anayasa Mahkemesi’nin yapısında değişiklik öngören 17’nci maddesi kabul edildi.
AK Partili komisyon üyelerinin verdiği önergeyle maddede değişiklik yapıldı. Madde, Anayasanın, Anayasa Mahkemesinin kuruluşunu düzenleyen 146. maddede değişiklik öngörüyor.
Buna göre, halen 11 asıl 4 yedek üyeli olan Anayasa Mahkemesi, 17 asıl üyeden oluşacak. TBMM, 2 üyeyi, Sayıştay Genel Kurulunun gösterdiği 3’er aday arasından; 1 üyeyi baro başkanlarının avukatlar arasından göstereceği 3 aday arasından gizli oylamayla seçecek.
Cumhurbaşkanı; 3 üyeyi Yargıtay, 2 üyeyi Danıştay, 1 üyeyi Askeri Yargıtay, 1 üyeyi Askeri Yüksek İdare Mahkemesince gösterilecek 3’er aday içinden; en az ikisi hukukçu olmak üzre 3 üyeyi ise YÖK’ün kendi üyesi olmayan yüksek öğretim kurumları öğretim üyeleri arasından göstereceği 3’er aday içinden seçecek. Cumhurbaşkanı, 4 üyeyi de üst kademe yöneticileri, serbest avukatlar, 1.
sınıf hakim ve savcılar ile en az 5 yıl raportörlük yapmış Anayasa Mahkemesi raportörleri arasından seçecek.
Teklifte, ilgili yüksek yargı organları ile barolardan Anayasa Mahkemesi üyeliğine aday gösterilecek kişilerin seçim sürecine ilişkin düzenlemeler de yer alıyor.
Anayasa Mahkemesi üyeleri arasından, gizli oyla ve üye tamsayısının salt çoğunluğu ile 4 yıl için bir başkan ve iki başkanvekili seçilecek. Görev süresi bitenler yeniden seçilebilecek.
Anayasa Mahkemesi üyeliğiyle ilgili olarak Yargıtay, Danıştay, Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ve Sayıştay genel kurullarınca yapılacak aday gösterme seçimlerinde uygulanacak temel prensipler, YÖK Genel Kurulu tarafından yapılacak aday gösterme seçimlerinde de uygulanacak.
Milliyet
Cevap: Anayasa Değişiyor (mu)
Ve Anayasa Değişikliği Teklifi Komisyon'dan Geçti
A.A / 13 Nisan 2010
Anayasa değişikliği teklifi, TBMM Anayasa Komisyonunda kabul edildi
Teklif Komisyonda kabul edilen haliyle şöyle:
MADDE (1): Anayasanın “Kanun Önünde Eşitlik” başlıklı 10. maddesinde değişiklik yapılıyor.
Maddenin, “Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir. Devlet, bu eşitliğin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlüdür” şeklindeki 2. fıkrasına, “Bu maksatla alınacak tedbirler, eşitlik ilkesine aykırı olarak yorumlanamaz. Çocuklar, yaşlılar ve özürlüler ile harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile malul ve gaziler için alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı sayılmaz” ibaresi ekleniyor.
MADDE (2): Anayasa'nın, “Özel Hayatın Gizliliği” başlıklı 20. maddesinde değişiklik öngörülüyor.
Maddeye, “Herkes kendisi ile ilgili kişisel verilerin korunmasını isteme hakkına sahiptir. Bu hak, kişinin kendisi ile ilgili kişisel veriler hakkında bilgilendirme, bu verilere erişme, bunların düzeltilmesini veya silinmesini talep etme ve amaçları doğrultusunda kullanılıp kullanılmadığını öğrenmeyi de kapsar. Kişisel veriler, ancak kanunda öngörülen hallerde veya kişinin açık rızası ile işlenebilir” hükmü ekleniyor.
MADDE (3): Anayasa'nın “Seyahat Hürriyeti” başlıklı 23. maddesinde değişiklik yapılıyor.
Buna göre, “vatandaşın yurt dışına çıkma hürriyeti, ancak suç soruşturması veya kovuşturması sebebiyle ve hakim kararına bağlı olarak sınırlandırabilecek.”
“HER TÜRLÜ İSTİSMARA KARŞI” TEDBİR
MADDE (4): Anayasa'nın “Ailenin Korunması” başlıklı 41. maddesinde değişiklik yapılıyor.
Maddenin başlığı, “Ailenin Korunması ve Çocuk Hakları” şeklinde değiştiriliyor, maddeye, çocukların korunması konusunda hüküm ekleniyor.
Maddeye eklenen hüküm şöyle:
“Her çocuk, korunma ve bakımdan yararlanma, yüksek yararına açıkça aykırı olmadıkça ana ve babası ile kişisel ve doğrudan ilişki kurma ve sürdürme hakkına sahiptir. Devlet, her türlü istismara karşı, çocukları koruyucu tedbirleri alır.”
SENDİKA KURMA HAKKI
MADDE (5): Anayasa'nın “Sendika Kurma Hakkı” başlıklı 51. maddesinin son fıkrası yürürlükten kaldırılıyor. Böylece, bir kişinin aynı zamanda ve aynı iş kolunda birden fazla sendikaya üye olmasının yolu açılıyor.
MADDE (6): Anayasa'nın 53. maddesinde değişiklik yapılıyor. Buna göre, memurlara ve diğer kamu görevlilerine toplu sözleşme yapma hakkı tanınıyor. Toplu sözleşme yapılması sırasında uyuşmazlık çıkması halinde, taraflar Kamu Görevlileri Kuruluna başvurabilecek. Kurul kararları kesin ve toplu sözleşme hükmünde olacak. Toplu sözleşmenin emeklilere yansıtılmasının yolu da açılıyor.
MADDE (7): Anayasa'nın “Grev Hakkı ve Lokavt' başlıklı 54. maddesinde değişiklik yapılıyor. Grev esnasında greve katılan işçilerin ve sendikanın kasıtlı veya kusurlu hareketleri sonucu grev uygulanan iş yerinde sebep oldukları maddi zarardan sendika sorumlu tutulamayacak. Siyasi amaçlı grev ve lokavt, dayanışma grevi ve lokavtı, genel grev ve lokavt, iş yeri işgali, iş yavaşlatma, verim düşürme ve diğer direnişlere ilişkin yasaklar kaldırılıyor.
PARTİ KAPATMA DAVALARI
MADDE (8): Anayasa'nın, “Siyasi Partilerin Uyacakları Esaslar” başlıklı 69. maddesi değiştiriliyor. Buna göre, siyasi partilerin mali denetimi Sayıştay tarafından yapılacak.
Siyasi partiler hakkında kapatma davası, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın talebi üzerine, TBMM'de grubu bulunan her siyasi partinin 5'er üye ile temsil edildiği komisyonun üye tam sayısının üçte 2 çoğunluğu ve gizli oyla vereceği izin üzerine açılacak dava sonucunda Anayasa Mahkemesince kesin olarak karara bağlanacak. Komisyona TBMM Başkanı Başkanlık edecek ancak, oy kullanamayacak. Komisyonun kararları, yargı denetimi dışında olacak. İzin talebinin Meclis'e ulaşmasından itibaren 30 gün içinde komisyon oluşturulacak ve komisyon kararını izin talebinin Meclise ulaşmasından itibaren en geç 60 gün içinde verecek. Meclisteki siyasi parti gruplarınca izin talebiyle ilgili görüşme yapılamayacak, karar alınamayacak.
Anayasa Mahkemesi, bu kapsamda, kapatma yerine dava konusu fiillerin ağırlığına göre ilgili partinin devlet yardımından kısmen veya tamamen yoksun bırakılmasına karar verebilecek. Devlet yardımından yoksun bırakılma, bağlı olduğu kapatma davasının ve kararının usulüne tabi olacak ve tek başına dava konusu yapılamayacak.
Anayasa Mahkemesinde görülen parti kapatma davasında TBMM çalışmalarındaki oy ve sözler, ileri sürülen düşünceler ile idarenin eylem ve işlemleri partinin odak olup olmadığının tespitinde gözetilemeyecek.
Partinin kapatılması durumunda kapatmaya beyan ve faaliyetleriyle neden olan üyeler için daha önce 5 yıl olan siyasi yasak süresi 3 yıla indirilecek.
Siyasi partiler ile ilgili “temelli kapatma” değil, “kapatma” kararı verilecek. Kapatmanın önündeki “temelli” sözcükleri kaldırılacak.
Temelli kapatılan bir partinin başka adla kurulamayacağına dair hüküm de Anayasa'dan çıkarılacak.
Madde (9): Anayasa'nın “Dilekçe Hakkı” başlıklı 74. maddesinde değişiklik yapılıyor.
“Kamu denetçiliği” (ombudsman) kurumu oluşturuluyor.
Kurum, TBMM Başkanlığına bağlı olarak kurulacak ve idarenin işleyişi ile ilgili şikayetleri inceleyecek. Kamu başdenetçisi, TBMM tarafından gizli oyla ve 4 yıl için seçilecek.
PARTİ KAPATMA VE MİLLETVEKİLLİĞİ
MADDE (10): Anayasa'nın “Milletvekilliğinin Düşmesi” başlıklı 84. maddesinin son fıkrası yürürlükten kaldırılıyor.
Buna göre, milletvekilliğinin düşürülmesi uygulaması kaldırılıyor.
MADDE (11): Anayasa'nın, TBMM'nin Başkanlık Divanının oluşumunu düzenleyen 94. maddesinde değişiklik yapılıyor. Seçim süresinin 5 yıldan 4 yıla indirilmesi nedeniyle Başkanlık Divanının 2. dönem görev süresi konusunda düzenleme yapılıyor. Buna göre, Başkanlık Divanı 2. devre dönemin sonuna kadar görev yapacak.
YÜKSEK ASKERİ ŞURA KARARLARI
MADDE (12): Anayasanın, “Yargı Yolu” başlıklı 125. maddesinde değişiklik yapılıyor.
Buna göre, Yüksek Askeri Şuranın terfi işlemleri ile kadrosuzluk nedeniyle emekliye ayırma hariç, her türlü ilişik kesme kararlarına karşı yargı yolu açılıyor.
Yargı yetkisi, idari eylem ve işlemlerin hukuka uygunluğunun denetimi ile sınırlı olacak, hiçbir surette yerindelik denetimi şeklinde kullanılamayacak.
TOPLU SÖZLEŞME HAKKI
MADDE (13): Anayasa'nın devlette memur çalıştırılmasına ilişkin hükümler içeren 128. maddesine memurlara tanınacak olan “Toplu sözleşme hakkı” yansıtılıyor.
MADDE (14): Memurların disiplin kovuşturması konusunda hükümler getiren 129. maddesinde değişiklik yapılarak, uyarma ve kınama cezaları da yargı denetimine açılıyor.
MADDE (15): Anayasa'nın “Hakimler ve Savcıların Denetimi” başlıklı 144. maddesinde değişiklik yapılıyor. Buna göre, adalet hizmetleri ile savcıların idari görevleri yönünden Adalet Bakanlığınca denetimi, adalet müfettişleri ile hakim ve savcı mesleğinden olan iç denetçiler; araştırma, inceleme ve soruşturma işlemleri ise adalet müfettişleri eliyle yapılacak.
ASKERİ YARGI
MADDE (16): Anayasanın “Askeri Yargı” başlıklı 145. maddesinde değişiklik yapılıyor.
Askeri yargının görev alanı yeniden belirleniyor.
Buna göre, askeri yargı, askeri mahkemeler ve disiplin mahkemeleri tarafından yürütülecek. Askeri mahkemeler, asker kişiler tarafından işlenen askeri suçlar ile bunların asker kişiler aleyhine veya askerlik hizmet ve görevleriyle ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevli olacak.
Devletin güvenliğine, anayasal düzene ve düzenin işleyişine karşı suçlara ait davalar her durumda adliye mahkemelerinde görülecek.
Siviller, savaş hali dışında askeri mahkemelerde yargılanamayacak.
ANAYASA MAHKEMESİNİN YAPISI
MADDE (17): Anayasa Mahkemesinin kuruluşunu düzenleyen 146. maddede de değişiklik öngörülüyor.
Buna göre, halen 11 asıl 4 yedek üyeli olan Anayasa Mahkemesi, 17 asıl üyeden oluşacak. TBMM, 2 üyeyi, Sayıştay Genel Kurulunun gösterdiği 3'er aday arasından; 1 üyeyi baro başkanlarının avukatlar arasından göstereceği 3 aday arasından gizli oylamayla seçecek.
Cumhurbaşkanı; 3 üyeyi Yargıtay, 2 üyeyi Danıştay, 1 üyeyi Askeri Yargıtay, 1 üyeyi Askeri Yüksek İdare Mahkemesince gösterilecek 3'er aday içinden; en az ikisi hukukçu olmak üzre 3 üyeyi ise YÖK'ün kendi üyesi olmayan yüksek öğretim kurumları öğretim üyeleri arasından göstereceği 3'er aday içinden seçecek. Cumhurbaşkanı, 4 üyeyi de üst kademe yöneticileri, serbest avukatlar, 1. sınıf hakim ve savcılar ile en az 5 yıl raportörlük yapmış Anayasa Mahkemesi raportörleri arasından seçecek.
Teklifte, ilgili yüksek yargı organları ile barolardan Anayasa Mahkemesi üyeliğine aday gösterilecek kişilerin seçim sürecine ilişkin düzenlemeler de yer alıyor.
Anayasa Mahkemesi üyeleri arasından, gizli oyla ve üye tamsayısının salt çoğunluğu ile 4 yıl için bir başkan ve iki başkanvekili seçilecek. Görev süresi bitenler yeniden seçilebilecek.
Anayasa Mahkemesi üyeliğiyle ilgili olarak Yargıtay, Danıştay, Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ve Sayıştay genel kurullarınca yapılacak aday gösterme seçimlerinde uygulanacak temel prensipler, YÖK Genel Kurulu tarafından yapılacak aday gösterme seçimlerinde de uygulanacak.
MADDE (18): Anayasa Mahkemesi üyelerinin görev sürelerini düzenleyen 147. maddesinde değişiklik yapılıyor.
Anayasa Mahkemesi üyelerinin görev süresine limit getiriliyor. Üyeler, 12 yıl için seçilecek. Bir kişi 2 defa üyeliğe seçilemeyecek. 12 yıldan önce yaş sınırını dolduran üye emekliye ayrılacak.
MECLİS BAŞKANI VE KOMUTANLAR
MADDE (19): Anayasa Mahkemesinin görev ve yetkilerini düzenleyen 148. maddesinde değişiklik yapılarak, kişisel başvuru hakkı tanınıyor.
Meclis Başkanı, Genelkurmay Başkanı, kuvvet komutanları ile Jandarma Genel Komutanı da görevleriyle ilgili suçlardan dolayı Yüce Divanda yargılanacak. Yüce Divan kararlarına karşı yeniden inceleme başvurusu yapılabilecek. Genel Kurulun yeniden inceleme sonucu verdiği kararlar kesin olacak.
Herkes, Anayasada güvence altına alınmış temel hak ve özgürlüklerinden, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kapsamındaki Anayasal hak ve özgürlüklerden birinin kamu gücü tarafından ihlal edildiği iddiasıyla ve kanun yollarının tüketilmiş olması şartıyla Anayasa Mahkemesine başvurabilecek. Bireysel başvuruda, kanun yolunda gözetilmesi gereken hususlarda inceleme yapılamayacak.
BİREYSEL BAŞVURULARA BÖLÜMLER BAKACAK
MADDE (20): Anayasa Mahkemesinin çalışma ve yargılama usulünü düzenleyen 149. maddesinde değişiklik yapılıyor.
Buna göre, Anayasa Mahkemesi iki bölüm ve Genel Kurul halinde çalışacak. Bölümler, Anayasa Mahkemesinin bölümleri, başkanvekilinin başkanlığında 4 üyenin katılımı ile toplanacak. Genel Kurul, mahkeme başkanının veya başkanın belirleyeceği başkanvekilinin başkanlığında en az 12 üye ile toplanacak. Bölümler ve genel kurul, kararlarını salt çoğunluk ile alacak. Bireysel başvuruların kabul edilebilirlik incelemesi için komisyonlar oluşturabilecek.
Siyasi partilere ilişkin dava ve başvurulara, iptal ve itiraz davaları ile Yüce Divan sıfatıyla yürütülecek yargılamalara, Genel Kurul bakacak. Bireysel başvurular ise bölümlerce karara bağlanacak.
Anayasa Mahkemesi, Anayasa değişikliğinde iptale, siyasi partilerin kapatılmasına ya da devlet yardımından yoksun bırakılmasına karar verilebilmesi için toplantıya katılan üyelerin üçte iki oy çokluğuyla karar alacak.
Şekil bozukluğuna dayalı iptal davaları, Anayasa Mahkemesince öncelikle incelenip karara bağlanacak.
Anayasa Mahkemesi, Yüce Divan sıfatıyla baktığı davalar dışında kalan işleri, dosya üzerinde inceleyecek. Ancak, bireysel başvurularda duruşma yapılmasına karar verilebilecek. Mahkeme, ayrıca gerekli gördüğü hallerde sözlü açıklamalarını dinlemek üzere ilgilileri ve konu üzerinde bilgisi olanları çağırabilecek ve siyasi partilerin kapatılmasına ilişkin davalarda, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısından sonra kapatılması istenen siyasi partinin genel başkanlığının veya tayin edeceği bir vekilin savunmasını dinleyecek.
ASKERİ YARGITAYA İLİŞKİN HÜKÜMLER
MADDE (21): Anayasa'nın, Askeri Yargıtaya ilişkin düzenleme içeren 156. maddesinde değişiklik yapılıyor. Buna göre, Askeri Yargıtay üyelerinin disiplin ve özlük işlerinde askerlik hizmetinin gereklerine bakılmayacak. Bunun için hakimlik teminatı esasları dikkate alınacak.
MADDE (22): Teklifte Anayasa'nın 157. maddesinde de değişiklik öngörülüyor.
Askeri Yüksek İdare Mahkemesi üyeleri için de hakimlik teminatı getiriliyor.
HSYK'NIN YAPISI
MADDE (23): Anayasa'nın, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun (HSYK) yapısını düzenleyen 159. maddesinde değişiklik yapılıyor. Bu kapsamda, halen 7 olan HSYK'nın üye sayısı 22'e, 5 olan yedek üye sayısı ise 12'a çıkarılıyor. HSYK, 3 daire halinde çalışacak.
HSYK'nın Başkanı, Adalet Bakanı olmaya devam edecek. Adalet Bakanlığı Müsteşarının Kurulda yer alması uygulaması da sürecek.
Kurulun, 4 asıl üyesi, yüksek öğretim kurumlarının hukuk, iktisat ve siyasal bilimler dallarında görev yapan öğretim üyeleri, üst kademe yöneticileri ile avukatlar arasından Cumhurbaşkanınca; 3 asıl ve 3 yedek üyesi, Yargıtay üyeleri arasından Yargıtay Genel Kurulunca; 2 asıl ve 2 yedek üyesi, Danıştay üyeleri arasından Danıştay Genel Kurulunca; 1 asıl ve 1 yedek üyesi, Türkiye Adalet Akademisi Genel Kurulunca kendi üyeleri arasından; 7 asıl ve 4 yedek üyesi, birinci sınıf olup, birinci sınıfa ayrılmayı gerektiren nitelikleri yitirmemiş adli yargı hakim ve savcıları arasından adli yargı hakim ve savcılarınca; 3 asıl ve 2 yedek üyesi idari yargı hakim ve savcıları arasından idari yargı hakim ve savcılarınca dört yıl için seçilecek. Süresi biten üyeler yeniden seçilebilecek.
Kurul üyeliği seçimi, üyelerin görev süresinin dolmasından önceki 60 gün içinde yapılacak.
Kurulun “meslekten çıkarma” cezasına ilişkin kararlarına itiraz yolu getirilecek. Kurulun diğer kararlarına karşı yargı mercilerine başvurulamayacak.
GEÇİCİ 15. MADDE
MADDE (24): Anayasa'nın, 166. maddesinde değişiklik yapılarak, “Ekonomik ve Sosyal Konsey” Anayasa kapsamına alınıyor.
MADDE (25): Anayasanın, 12 Eylül dönemindeki Milli Güvenlik Konseyi üyeleri ile bu dönemde kurulan hükümetler ve Danışma Meclisi'nde görev alanların yargılanmasını önleyen, geçici 15. maddesi yürürlükten kaldırılıyor.
MADDE (26): Anayasa'ya 3 geçici madde ekleniyor. Teklifin geçici 18. maddesine göre, parti kapatma davalarına ilişkin Anayasa'nın 69. maddesinde teklifle yapılan değişikliklerin görülmekte olan davalara da uygulanması öngörülüyor. Siyasi partilerin 2009 yılı mali denetimi de Anayasa Mahkemesince
yapılacak. 2010 yılından itibaren ise Sayıştay'a geçecek.
Teklifin geçici 19. maddesine göre ise Anayasa Mahkemesinin mevcut yedek üyeleri değişikliğin yürürlüğe girdiği tarihte “asıl üye” sıfatını kazanacak.
Değişikliğin yürürlüğe girdiği tarihte HSYK'nın Yargıtay ve Danıştay'dan gelen asıl ve yedek üyelerinin görevleri, seçildikleri sürenin sonuna kadar devam edecek.
MADDE (27) (Yürürlük maddesi): Teklif, yasalaşması halinde yürürlüğe girecek. Halk oyuna sunulması halinde ise tümüyle oylanacak.
Hürriyet
Cevap: Anayasa Değişiyor (mu)
Anayasa değişikliği. 3.maddeye 337 kabul
Anayasa değişikliği teklifinin 3. maddesine 337 kabul, 71 ret oyu verildi.
TBMM Genel Kurulu'ndaki gizli oylamaya 408 milletvekili katıldı. Oylamada 337 kabul, 71 ret oyu kullanıldı.
Madde, Anayasanın "Seyahat Hürriyeti" başlıklı 23. maddesinde değişiklik yapılıyor.
Buna göre, "vatandaşın yurt dışına çıkma hürriyeti, ancak suç soruşturması veya kovuşturması sebebiyle hakim kararına bağlı olarak sınırlanabilecek."
Meclis Başkanı Mehmet Ali Şahin, oylamanın ardından birleşime ara verdi.
Verilen aranın ardından teklifin, Anayasanın "Ailenin Korunması" başlıklı 41. maddesinde değişiklik yapan 4. maddesi üzerinde görüşmelere geçildi.
Başlığı, "Ailenin Korunması ve Çocuk Hakları" şeklinde değiştirilen maddeye, çocukların korunması konusunda hüküm ekleniyor.
Maddeye eklenen hüküm şöyle: "Her çocuk, korunma ve bakımdan yararlanma, yüksek yararına açıkça aykırı olmadıkça ana ve babası ile kişisel ve doğrudan ilişki kurma ve sürdürme hakkına sahiptir. Devlet, her türlü istismara karşı, çocukları koruyucu tedbirleri alır."
TBMM Genel Kurulu'nda dün de 1 ve 2. maddeleri kabul edilmişti. 1. Madde saat 04.00'e doğru 336 oyla kabul edildi. Teklifin 2. maddesine de 337 kabul, 68 ret oyu verilmişti.
CNNTürk
Cevap: Anayasa Değişiyor (mu)
Anayasa değişmeye devam ediyor... :)
Yeni Anayasa için ilk komisyon
F. Çekirge yazıyor.
“AK Parti-CHP koalisyonu olur mu?” dedim. Ardından sürpriz görüşme oldu.
Sonra bugünkü yazımda “Bir AK Parti-CHP koalisyonu olabilir mi?” diye sordum.
Daha birkaç saat geçmeden Ankara’da sürpriz bir görüşme oldu.
Başbakan Erdoğan’la Kılıçdaroğlu bir araya geldiler.
Konu yeni anayasa.
Sonuç:
Tam mutabakat yok ama yeni anayasa için karşılıklı komisyon talebi var.
Bu diyalog kulislerde umut verici bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
İlk başlık ise başörtüsü meselesi.
Başbakan’ın teklifini Kılıçdaroğlu “Elbette olabilir. Komisyonu hemen kuralım” diyerek cevaplıyor.
Kısa bir süre içerisinde yeni anayasa için komisyon oluşturma kararı alınıyor.
Komisyonun ilk görevi ise başörtüsü meselesi.
Bu 10 dakikalık görüşme demokrasi açısından hayati derecede önemlidir.
Kamplaşmaların, kutuplaşmaların teslim aldığı bir siyasetten, iktidarı ile muhalefeti ile çözüme ve diyaloga yönelik bir siyasete geçilmesinin ilk işaretidir.
Çünkü koalisyon demek aynı zamanda ortak bir proje için birlikte çalışmak anlamına da gelir.
SÜRPRİZ BULUŞMADA NELER YAŞANDI
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu TESK Genel Kurulu öncesinde bir araya geldi. Başbakan Erdoğan, gazetecilere 10 dakika süren sürpriz buluşmada bakan arkadaşlarının da yer aldığını ve bir sohbet ortamının olduğunu söyledi. Görüşmede Kılıçdaroğlu'nun anayasa değişikliği teklifinin gündeme gelip gelmediği sorusu üzerine ise ''Bakın meydanlarda sürekli bir şey söylüyorsunuz: Başörtüsü meselesi... O zaman bugünden tezi yok hemen adım atalım. Ekipleri kuralım.Çalışmaya başlayalım dedim'' dedi. Ancak Başbakan bunun türban değil başörtüsü üzerine olduğunu da vurguladı.
KILIÇDAROĞLU KONUŞMADI, HAMZAÇEBİ ANLATTI
CHP lideri Kılıçdaroğlu, Başbakan'ın bu teklifine ilişkin soruları yanıtlamadan TESK Genel Kurulu'ndan ayrıldı. Genel Kurula Kılıçdaroğlu ile birlikte katılan CHP Grup Başkan Vekili Akif Hamzaçebi görüşmenin ayrıntılarını hurriyet.com.tr'ye açıkladı. Hamzaçebi, Kılıçdaroğlu'nun Başbakan'a, "Tamam çözelim. Biz hazırız. Referandum sürecinde ne dediysek o. Sözlerimizin arkasındayız" dediğini anlattı. Kılıçdaroğlu'nun bu konudaki iyi niyetini tekrarladığını vurgulayan Hamzaçebi, peki takvim nasıl işleyecek, sorumuza ise; "Karşılıklı iyi niyetler ifade edildi ama heralde bir kez daha bir araya gelinir" karşılığını verdi.
Hamzaçebi, görüşmede Kılıçdaroğlu'nun yeni Anayasa değişiklikleri konusundaki teklifini de tekrarladığını bildirdi.
Hürriyet
Cevap: Anayasa Değişiyor (mu)
Dokunulmazlıklar ve YÖK de masada
http://imggaleri.hurriyet.com.tr/Liv...CA27131013.jpg
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile ana muhalefet partisi CHP’nin lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun sürpriz buluşmasında, sadece başörtüsü değil, dokunulmazlıklar ve YÖK konusu da gündeme geldi.
Başbakan Erdoğan “başörtüsü konusunu çözelim” dediğinde CHP lideri, “Sadece bununla kalmasın, 12 Eylül’den arta kalan, Anayasa’da 12 izlerini taşıyan her şeyi temizleyelim” önerisini getirdi. Hatta örnek olarak da, YÖK ve dokunulmazlıklar konusuna iki partinin kuracağı ortak bir komisyonla eğilinmesini istedi.
BAŞBAKAN: BAŞÖRTÜSÜ DİNİ KONU, DİYANET’E SORALIM
Başbakan Erdoğan, başörtüsü sorununun çözümü konusunda bir de teklifte bulundu.
Erdoğan, “Başörtüsü konusu dini bir konu. Buna çözüm için Diyanet İşleri Başkanlığı’ndan da görüş alalım” önerisini getirdi.
Kılıçdaroğlu ise, başörtüsü konusunda CHP olarak geniş çaplı bir çalışmaya zaten başlamış olduklarını, bu çerçevede Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin başörtüsü kararları da dahil olmak üzere konunun tüm yönlerini ele aldıklarını söyledi.
Hürriyet
