Belirli süreli hizmet sözleşmesi ve eğitim gideri

Merhabalar,
Bilgisayar mühendisi olarak 01.05.2004 tarihinde işyeriyle belirli süreli hizmet sözleşmesi imzaladım. sözleşmenin bitiminden bir ay önce noterden işyerinden ayrılcağıma dair ihbarname çektim ve 01.05.2005 tarihinde işyeriyle sözleşmem bitmektedir. Ancak işveren sözleşmenin bitimiyle birlikte eğitim giderlerini benden talep etmektedir. Ki eğitim giderleri 2000$ ile 9000$ arasında olduğunu ve bunu kendisinin belirleyeceğini söylemektedir ve çevreleri geniş olduğu için beni hukuki olarak davalar açmakla(nefes alamayacak kadar..tabii ki mümkün değil ama..) tehdit etmektedir. Bu yüzden sizlerden yardım istemekteyim.

Sözleşmemdeki maddeler aşağıdaki gibidir.

Çalışanın yükümlülükleri:

Çalışan 2 yıl süre ile doğrudan ya da dolaylı olarak asla rekabet etmeyecek hangi neden ile olursa olsun iş akdinin sona ermesi halinde işveren ile aynı iş kolunda faaliyet gösteren rakip firma veya kuruluşlarda çalışamayacaktır

--İzmirde çalışıyorsam ve danışmanlık yapıyorsam istanbul ya da ankarada çalışmam cezai şart getirir mi?

Çalışanın mesleki gereksinimleri nedeniyle işveren gerek gördüğü taktirde çalışanı eğitime gönderebilir. Çalışan bu eğitimlere katılmayı peşinen kabul ve taahhut eder . Bu eğitimlerden sonra, çalışan bir yıl içinde her ne sebep olursa olsun işten ayrılırsa eğitim masraflarını ödemekle yükümlüdür.

--bir yıllık hizmetimi tamamladığım halde eğitim giderlerini ödemek durumunda mıyım

sözleşme sonunda Hesapların Tasfiye Şekli:

Sözleşmenin her ne şekilde olursa olsun sona ermesi halinde çalışanın işverene olan tüm borçlarının tamamı muaccel olur ve bunlar çalışanın adına tahakkuk etmiş her türlü alacak ve tazminatlarından(avanas,zarar karşılığı kesinti, eğitim giderleri, sözleşmede öngörülen maktu tazminat, cezai şartlar) öncelikle mahsup edilir.

--Bir yılı tamamladığım için 2 haftalık iznim, üç aylık birikmiş primim, maaşım, parttime olmadığım halde 3 ay boyunca aldığım part time maaştan kaynaklanan eksik tutarı alabilir miyim?

Primi ispatlayabileceğim tek kaynak bu konuda işveren tarafından atılmış email.

Isten ayrildiktan sonra ayni isi yapmama konusunda isverinin sinirlama hakki var ama bu hak sizin çalisma özgürlügünüzü kisitlamamalidir.
Sizin yeni isiniz eski isyerinize zarar vermemeli, eski isinizin sirlarini saklama yükümlülügünüz de var. Bunlara dikat ederseniz bir hak elde edemezler.
Sözlesmeye göre 1 yili tamamladiginiz için egitim masraflarini sizden talep edemezler.
Sözlesmeyi usulüne göre feshettiginiz ortada ancak hakli sebeple de feshetmeniz gerekir. Eger fesih sebebinizde hakli iseniz tüm alacaklarinizi talep edebilirsiniz. Tanikla da ispatlayabilirsiniz. Sevgiler...

--Bu eğitimlerden sonra, çalışan bir yıl içinde her ne sebep olursa olsun işten ayrılırsa eğitim masraflarını ödemekle yükümlüdür

Bu maddedeki bu eğitimlerden sonra ibaresini kendilerine göre aldığım son eğitimden itibaren bir yıl içinde olarak cevirip hak iddia edebilme hakları bulunuyor mu?

Sayin Kiwo sözlesme maddesini bir kez daha okudum ve su sonuca vardim.
Egitimlerden itibaren 1 yil içinde sözlesmeyi feshederseniz (ki saniyorum öyle) bu masralara katlanmak zorundasiniz.

Belirli süreli iş sözleşmeniz, sözleşmede belirlenen tarihte taraflarca yenilenmeyerek süresinin bitmesi nedeniyle sona ermişse, işverenin yaptığı eğitim giderlerini sizden isteyemeyeceği kanaatindeyim.

Yine sözleşmenizde rekabet yasağına ilişkin hükümler varsa ve sözleşmenin sona ermesinden sonra dahi belirli bir süre yürürlükte kalacağı kararlaştırılmışsa, eski işvereninizin iştigal konusunun aynısı ticari faaliyette bulunan bir iş yapmanız halinde bu yasak devreye girer.
Ancak bu yasak hükmü belirli bir coğrafik sınır ve süre ile ile belirlenmiş olmalıdır.

Borçlar Kanunu 349.maddesinde bu husus düzenlenmiştir.

Madde 349 - Rekabet memnuiyeti ancak işçinin iktisadi istikbalinin hakkaniyete muhalif olarak tehlikeye girmesini menedecek surette zaman, mahal ve işin nevi noktasından hal icabına göre münasip bir hudut dahilinde şart edilmiş ise muteberdir.

Yeni başlayacağınız işyerinizin faaliyet konusu eski işyerinizdeki faaliyet konularıyla benzerlik-ayniyet göstermiyorsa bu şart muteber olmayacaktır.

Gerek bu konuları gerekse işçilik haklarınızın talep edilmesi ile ilgili konuları bir avukatla görüşüp daha detaylı bilgi edinmenizi öneririz.

Yalnız sözleşme belirli süreli hizmet sözleşmesi ve sonuç olarak bir yıl içinde sözleşmem bittiği için eğer böyle bir sonuç çıkarırsak bu sözleşmenin belirsiz süreli iş sözleşmesi olması gerekmez mi? Bu sözleşmenin belirli süreli sözleşme olmasına rağmen beni firmada bir yıldan daha uzun bir süre kalmamı sağlamak üzere "bu eğitimleri aldıktan sonra" ibaresinin bu şekilde yorumlanması halinde bu kölelik maddesi olarak düşünülemez mi?

Bu yuzden bu maddedeki sürenin sözleşmenin süresi olan bir yıl olarak düşünülmesi gerekmiyor mu?

Sözleşmemin bitiminden bir ay önce noter ihbarnamesi çekerek sözleşmemi yenilemeyeceğimi karşı tarafa bildirdim. Bu eğitim giderlerini ödemem konusunda bir durum oluşturur mu?

Yardımlarınız için çok teşekkür ederim.

Sayin Firat Bey,
Size katiliyorum ancak Sözlesmede "her ne sebeple sözlesme sona erdirilirse" diye genis kapsamli bir ibare var. Sözlesme sürenin sona ermesiyle bitmekle birlekte fesih iradesini sayin kiwo kullanmis ve kendiliginden yenilenebilecek sözlesme sayin kiwo tarafindan feshedilmis. Bu durumda egitim masraflarini sayin kiwo'dan talep edebilirler diye düsünüyorum.

Sayin kiwo,
Dogru bir tespitte bulunmussunuz. Dikkatimden kaçmis, özür dilerim.
Bu durumda sözlesme kendi içinde çeliskili. Belirli süreli bir is sözlesmesi olarak nitelendirildigi halde, belirsiz süreliymis gibi yorumlaniyor. Bildigim kadariyla Yargitay sözlesmeyi yorumlarken sözlesmede bulunan ibareden çok taraflarin iradelerini dikkate aliyor. Örnegin kismi süreli sözlesme diye adlandirilmasina karsin isin niteliginden böyle olmadigi sonucuna varabiliyor. Isverenler aslinda belrsiz süreli sözlesme yapmak istedikleri halde sirf kidem tazminati ödememek için belirli süreli is sözlesmesi yapip her sene yenilemeyi tercih ediyorlar.Sizin sözlesmeniz de belirsiz süreli gibi yorumlanabilir.
Ancak böyle de olsa sözlesmedeki hükme göre egitim masraflarindan sorumlu olacaginiz kanaatindeyim. Fakat sözlesmenin hukuka aykiriligi nedeniyle geçersiz oldugundan bahisle sözkonusu masrafi ödemekten kaçinabilir, kendinizi bu sekilde savunabilirsiniz. Ancak ödemek durumunda da kalabilirsiniz. Sizi yanlis yönlendirmemek için bu konuda arastirma yapacagim, konu ilgimi çekti. Takip ederseniz sevinirim. Sevgiler...

sözleşmede eğer eğitimlerden itibaren bir yıl içinde demiş olsaydı çok açık bir madde olacaktı ancak öyle bir hale getirilmiş ki iki tarafa da çekilebilir madde olmuş. . Ben sözleşmeyi bir yıl olarak ve cezai şartlarını da bir yıl içinde ayrıldığım taktirde ödemek üzere imzaladım. Şimdi burada benim anlamadığım olay şu açıkçası. Hem eğitime göndermeyi zorunlu tutuyorsun hem de sözleşme bittikten sonra ödemekle yükümlü tutuyorsun. ben en son eğitime ihtiyacım olmadığı halde bir ay önce katıldım, ben sonuçta bunu dahi ödemek zorunda tutulmuş oluyorum ve "eğitimleri aldıktan sonra" ibaresi bir on ay daha atmış oluyor ve tüm eğitimleri yine aynı şekilde ödemek zorunda tutuluyorum. Bu kölelik maddesi değil midir? Bu maddeyi bu yüzden ben bu şekilde yorumlamıyorum ve eğitim giderlerini ödemek durumunda olduğumu sanmıyorum.

Ek olarak şirket beni eğitim için başka yerlere göndermemiştir. Şirket eğitim firması olduğu için aşka bir firma için düzenlenen eğitimlere benim de girmem(arada kaynamam) şeklinde gelişmiştir ve biliyorum ki şirket bnun için herhangi bir ücret ödememiştir ancak eğitime katıldığıma dair belgeler gelmiştir. Ancak eğitim masraflaının çoğunu eğitim kitapları parası oluşturmaktadır ve benim de elimde herhangibir kitap, eğitimler sonunda doldurulan değerlendirme formları ve katıldığıma dair imza dahil hiçbirşey bulunmamaktadır. ama dediğim gibi eğitime katıldığıma dair belgeler hatır rica yoluyla gelmiş ve sonuçta eğitime katıldığıma dair belge bana verilmiştir.

Eğitim giderlerini faturalarla belgelemeleri gerekmekte midir yoksa bunu kendileri aynı şekilde uydurabilirler mi?

Belirli süreli iş sözleşmelerinde ihbara dahi gerek olmadığına dair yargıtay kararı varken ben noterden ihbarnameçekiyorum ve kötü taraf ben olmuş oluyorum bunu da anlamış değilim.
Buna ek olarak sözleşmedeki deneme süresi 3 ay olarak gösteriliyor. Ancak iş hukukunda toplu sözleşme olmadığı taktirde maksimum deneme süresinin 2 ay olacağı şeklinde bir ibare var. Bu da sözleşmenin geçerliliği konusunda bir durum getirir mi?

Ayrıca şirketle olan sözleşmem hizmet sözleşmesi ve şirkette eğitim vermekteyim. aşağıdaki karar öğretmenlerin(ben de eğitmen olarak görev aldım) sözleşmelerinin belirsiz süreli sözleşme olduğunu göstermez diye bir ibare var. Bunu da dikkate alabilir miyiz?

Daire:9
Tarih:20.10.1992
Esas No: 1993/4815
Karar No:1994/751
İlgili Maddeler:1475 SK 14 ,625 SK 33 ,625 SK 35
İlgili Kavramlar:KIDEM TAZMİNATI BELİRLİ SÜRELİ SÖZLEŞME BELİRSİZ SÜRELİ SÖZLEŞME
Karar Metni: Öğretmenlerle yapılan birer yıllık sözleşmeler işin niteliği itibarıyla ayrı ayrı süresi belirli sözleşmeler olup, ardı ardına her sene için yapılmış olması bu sözleşmelerin belirsiz süreli sözleşme olduğunu göstermez. Süresi belli olan sözleşme sürenin bitiminde kendiliğinden sona erer ve kıdem tazminatı ödenmesi gerekmez.

Sayin kiwo,
Sözlesmelere hukuka,kanunlara ve ahlaka aykiri olmadigi sürece her türlü sart konulabilir. Sizin sözlesmenizdeki 1. Deneme süresi (en fazla 2 ay olmali) 2. Bir yillik belirli süreli is sözlesmesi diye adlandirilmasina karsin belirsiz süreliymis gibi maddeler konulmasi 3. Egitmen olarak isiniz vasfi geregi rekabet yasagiyla pek bagdasmadigi halde çalisma özgürlügünüzün rekabet yasagina dayanilarak sinirlandirilmasi yönlerinden hukuka aykiri görünüyor.
Hukuka aykiri sözlesme hükümleri yok sayilir. Bu durumda bu maddelerden dolayi sorumlulugunuz kalmaz diye düsünüyorum.
Sirket bu sözlesmeye dayanarak sizden maddi manevi bir talepte bulunursa sözlesmenin yukarida belirttigim maddelerle birlikte tespit ettiginiz baska hukuka veya ahlaka aykiri hükümleri varsa kendinizi bu sekilde savunup hukuk mücadelesi verebilirsiniz.
Ilettiginizin karar milyonlarca karardan sadece biri. Yargitay durmadan görüs degistiriyor ki Yargitay bile çok yanlis kararlar verebiliyor. O yüzden kararlarin ne derece etkili olabilecegini bilemem. Bana sorarsaniz yanlis bir karar,tamamen isveren lehine. Kidem tazminatindan kurtulma çabasindan baska bir sey degil. Sevgiler...

Yeniden teşekkür etmek isterim, örnek olarak ilettiğim yargıtay kararı sadece eğitmenlerin sözleşmelerinin belirsiz süreli sözleşme olarak yorumlanamayacağı konusunda fikir verip veremeyeceği konusundaydı. Aynı şekilde özel okul eğitmenleri için de örnek kararlar buldum. Sonuçta sormak istediğim de belirli süreli bir sözleşmede bu tarz belirsiz süreli maddelerin geçerli olup olmadığıydı.

Ek olarak Fırat Bey'in yazısındaki borçler kanunda da rekabet konusu coğrafi sınırlar içerisinde belirtilmelidir gibi bir ibare var. Bu da rekabet konusundaki diğer maddeyi sınırlayabilecek bir durum oluşturur mu?

Evet maddede makul ölçüde cografi bir sinirlama olmaliyken yok. Bu durumda sizin çalisma özgürlügünüzü sinirladigi ve kanunda belirtilen sartlari tasimadigi için de hukuka aykiri dolayisiyla yok hükmünde bir madde.

Ek olarak eğer dava aleyhime gelişecek olursa şirketin eğitim giderlerini eğitim aldığım tarihteki faturalarla belgelendirmesi gerekli değil mi?

öncelikle bu forumlarda açıklanan görüşlerin çok fazla kesinlik taşımadığını, aktarılanlarla sınırlı bilgi vermek olduğunu, her hukuki olayın kendine has özellikleri ve yargılama aşamasında umulmadık iddia ve savunmalarla karşılaşılabileceğini gözden uzak tutmamak gerekir.

Genel ilkeler itibariyle rekabet yasağı sözleşmelerinde işçinin ekonomik ve sosyal hayatını olağanüstü sınırlayacak sözleşme hükümlerinin yok hükmünde olduğu kabul edilmektedir. Bu anlamda rekabet yasağı sözleşmelerinde işçinin işten ayrıldıktan sonra onu ekonomik yıkım içine sokacak, bir işte çalışmasını dolayısıyla hayatını idame ettirmesini olanaksız kılacak sürelerdeki ( örneğin üç yıl uzun bir zamandır) yasak hükümleri geçerli değildir. Keza işçi, eski işyerinin ticari-sınai faaliyetleri ile ayniyet taşımayan bir işte çalışmaya başlaması halinde de bu sözleşme geçerli olmaz.
Ayrıca bu sözleşmelerin coğrafik olarak da sınırlandırılması gerekir. Aksi halde sözleşme hükmünce işçinin Türkiyede hiç bir işte çalışamaması gibi absürd bir durum ortaya çıkar ki kabul edilemez.

Esasında belirli süreli hizmet akitleri, istisnai olarak başvurulması gereken sözleşmelerdir. Yani işin ve işyerinin niteliği gereği işçinin belirli süreli sözleşme ile çalıştırılması adeta bir zorunluluk olmalıdır. Örneğin ticari veya sınai bir işyerinde bir muhasebecinin belirli süreli akitle çalıştırılması düşünülemez zira işi ve işyerinin niteliği gereği sürekli bir iştir. Ama istisnai olarak örneğin bir inşaat şantiyesinde şantiye süresince sınırlı muhasebeci çalıştırılabilir. Gerçi sizinle belirli süreli akit yapılmış olması sizin lehinize gibi görünüyor.Zira süre sona erdiğinde taraflarca yenilenmeyebilir. O takdirde de taraflar ihbar ve kıdem tazminatlarından sorumlu olmazlar.

Eğitim giderlerinden sorumluluğunuz ise sözleşme maddesinden çok açık anlaşılmamakla beraber, yargıtay uygulamasında kıst olarak uygulanmaktadır. Yani tamamından sorumlu tutulmanız söz konusu olmaz. Verilen eğitimlerin zaten sizin bilginiz dahilinde olması, ve hatta sizin eğitim veriyor olmanız sizin açınızdan bir savunma unsurudur.
Verdiğiniz örnek kararlar ise öğretmenler içindir sizin durumunuza uymaz.
Av. Dilek hanım konu üzerinde çalışıyor:) ondan da katkı bekliyoruz.

Sayıh kiwo ;

forum kurallarımıza göre yöneticilere km veya mail ile soru sormamanız gerekir. Yanıtlamamı istediğiniz soruya arkadaşların yeterince cevap verdiğini düşünüyorum. Fikrimce artık bir avukat ile anlaşarak hukuki yardımda bulunma zamanı gelmiş. Bizlerin Amacı sizin avukatlığınızı yapmak değil yönlendirmek ve bilgilendirmektir.Bunun dengesini koruyacağınıza inanıyorum

Konu ilgimi çektiği için bende birkaç şey söylemek isterim

Bilgisayar mühendisi olarak 01.05.2004 tarihinde işyeriyle belirli süreli hizmet sözleşmesi imzaladım. sözleşmenin bitiminden bir ay önce noterden işyerinden ayrılcağıma dair ihbarname çektim ve 01.05.2005 tarihinde işyeriyle sözleşmem bitmektedir.

demişsiniz. Örnek olarak eklediğiniz karar öğretmenleri ilgilendirmektedir. Eğer öğretmen olarak istihdam edilmediyseniz söz konusu karar sizin olayınıza uygulanamaz. Belirli süreli akitlerin birbirlerini zincirleme takip etmeleri halinde belirsiz süreli hale gelmesine yönelik kural 625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununa göre, öğretmenlerle yapılan birer yıllık sözleşmelere uygulanamaz. Nitekim Yargıtayın yerleşmiş içtihatları da bu yöndedir.

“Özel lisede birer yıllık belirli süreli sözleşmelerle öğretmen olarak çalışan davacının çalışması, işin özelliği itibariyle, belirsiz süreli sözleşmeye dönüşmez. Belirli süreli sözleşmelerde ise, sözleşme sürenin bitiminden önce feshedilmiş olsa dahi ihbar tazminatı hakkı doğmaz.” HUKUK GENEL KURULU E. 1992/9-335 K. 1992/448 T. 1.7.1992”

Ancak sizin olayınızda devamlılık, zincirleme hususu gerçekleşmemiştir. Bu itibarla sözleşmenizin belirli süreli bir hizmet akdi olarak yorumlanması gerektiğini düşünüyorum. Ancak işin özelliği ve fesh edilmez ise kendiliğinden yenilenir gibi kurallar daha yenileme gerçekleşmeden belirsiz süreli bir hizmet akdi haline getirir mi doğrusu bu konuda çok fikir sahibi değilim.

“Belirli süreli hizmet sözleşmeleri, bir ay önce taraflarca bildirimde bulunulup feshedilmediğinden bir yıl süreli hale dönüşmüştür. Bir yıllık süre geçince yapılan fesih bildirimi, sözleşmeyi süresi belirsiz hale getirdiğinden, kalan süre için istekte bulunulamaz.”( 9. HUKUK DAİRESİ E. 1999/13652 K. 1999/16594 T. 2.11.1999)

Sözleşmenin hükümlerinden birisinin
Çalışanın mesleki gereksinimleri nedeniyle işveren gerek gördüğü taktirde çalışanı eğitime gönderebilir. Çalışan bu eğitimlere katılmayı peşinen kabul ve taahhut eder . Bu eğitimlerden sonra, çalışan bir yıl içinde her ne sebep olursa olsun işten ayrılırsa eğitim masraflarını ödemekle yükümlüdür.

Şeklinde olduğunu belirtmişsiniz. Buradaki bir yıllık sürenin sözleşmenin süresi olan bir yıl mı yoksa eğitimden sonraki bir yıl olduğu konusu sizin bu masrafları ödemek zorunda olup olmadığınız sorusunu çözecektir

sözleşmenin yenilenmesi ve feshine ilişkin hükümlerden bahsetmediğiniz için bu konuda bir yorumda bulunmak zor olacaktır. Ancak anlatımlarınızdan ve fesih beyanınızı kullanma şeklinden sözleşmenin bitiminden belli bir süre içinde fesih edilmez ise kendiliğinden yenileneceğine ilişkin hükümler olduğunu düşünüyorum. Burada bir yıllık belirli bir süre için baştan yapılan bir sözleşmenin hükümlerinin bazılarının bir yıllık süreyi geçen sonuçlar yaratıyor ise tarafların iradelerinin belirli bir süreli hizmet akdi değil belirsiz süreli bir sözleşme yaptığı şeklinde yorumlanmalıdır. Burada sözleşmenin belirli süreli olma hali ile eğitimden sonraki bir yıllık süre bir biri ile çelişmektedir. Yargıtay sözleşmelerde boşluk veya çelişki olması halinde işçi lehine yorumlamaktadır. “Aynı sözleşmede birbiriyle çelişen kurallara yer verilmişse, iş hukukunun işçiyi koruyucu temel ilkesi gereğince hareket edilmelidir”( 9. HUKUK DAİRESİ E. 1995/26332 K. 1996/2570 T. 26.2.1996)

Sayıh kiwo ;
Yukarıda da belirttiğim gibi artık bir avukat ile anlaşın

:)))))))
Dilek hanim bir taraftan dilekçe yaziyor, bir taraftan siteyi takip ediyor bir taraftan da ne yemek yapacagini düsünüyor... :))))))
Bu konuda bildiklerimi paylastim. Konuyu arastirma imkanim olmadi :( Ayrica kanunlarin her somut olaya kendine has özellikleri dogrultusunda uygulanabilecegi görüsünüze katiliyor Sayin Tayfun Bey gibi kiwo'nun bir avukatla görüsmesini tavsiye ediyorum. Tabi konu ile ilgili arastirma yaptigimda ögrendiklerimi sizlerle paylasacagimdan emin olabilirsiniz. Sevgiler....

İl başta sizi rahatsız ettiysem kısa mesajlarımla özür dilerim. Amacım sadece sizin de bu konudaki görüşünüzü almaktı.

Tabii ki bir avukatla görüşeceğim. Şuan da sözleşmemin kopyasını iş hukuku konusunda çalışan bir avukata da ilettim. Ondan da haber bekliyorum. Ama dediğim gibi farklı görüşlerinizle beni bu konuda aydınlattığınız için çok teşekkür ederim.

Ek olarak sözleşmenin feshi ile ilgili maddede aşağıdaki gibi belirtilmiş:

İşbu hizmet sözleşmesi, imza tarihinden itibaren 1 yıl süreli olup, bu sürenin bitim tarihinden 15 gün önce işveren tarafından yenilenmediği taktirde kendiliğinden hiçbir ihtar ve ihbara gerek kalmaksızın sona erer.

Avukatla konuştuğum kadarıyla ve görüşlerinize ek olarak aşağıdaki görüş de geçerli midir?

Hukuk Dairesinin bu konudaki kararları "Hizmet sözleşmelerinde sadece işçi aleyhine cezai şart koyan hükümler geçersizdir" şeklindedir.