Türk Hârfleri

Merhaba,

Verdiğiniz emeklerden ötürü çok teşekkür ederim. Sizden çok ufak bir konuda yardım isteyebilir miyim?

1353 sayılı Türk Hârflerinin Kabûl ve Tatbîki Hakkındaki Kânûnun 4. Maddesinde şöyle diyor:

"Madde 4: Halk tarafından vakı müracaatlardan eski Arap harfleriyle yazılı olanlarının kabulü 1929 Haziranının birinci gününe kadar caizdir. 1928 senesi Kanunuevvelinin iptidasından itibaren Türkçe hususi veya resmi levha, tabela, ilan, reklam ve sinema yazıları ile kezalik Türkçe hususi, resmi bilcümle mevkut, gayrı mevkut gazete, risale ve mecmuaların Türk harfleriyle basılması ve yazılması mecburidir."

Bir de 5237 sayılı Türk Cezâ Kânûnun 222. Maddesinde şöyle diyor:

"Şapka ve Türk harfleri

Madde 222- (1) 25.11.1925 tarihli ve 671 sayılı Şapka İktisası Hakkında Kanunla, 1.11.1928 tarihli ve 1353 sayılı Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Kanunun koyduğu yasaklara veya yükümlülüklere aykırı hareket edenlere iki aydan altı aya kadar hapis cezası verilir."

Kânûna uymayan yerler hakkında şikâyet dilekçesi örneği verebilir misiniz? Dilekçeler bölümünü inceledim, fakat bulamadım. Değerli bilgilerinizi nâçiz benle paylaşır mısınız?

Büyük saygılar sunarım, İlker Adıgüzel.

Sayın hikemi;

Bhasettiğiniz birinci maddede ki ifadeye göre "Türkçe hususi, resmi bilcümle mevkut, gayrı mevkut gazete, risale ve mecmuaların Türk harfleriyle basılması ve yazılması mecburidir."
Kanuna göre hazırlanmış cetvelde bu harfler gösterilmişitr.
Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Kanun

Kanun No : 1353
Kabul Tarihi : 01.11.1928
R.G. Tarihi : 03.11.1928
R.G. No : 1030

Madde 1 - Şimdiye kadar Türkçeyi yazmak için kullanılan Arap harfleri yerine Latin esasından alınan ve merbut cetvelde şekilleri gösterilen harfler (Türk harfleri) unvan ve hukuku ile kabul edilmiştir.
.: Sinerji Mevzuat ve İctihat Programı :.
**************
**************

Merbut Cetvel

Matbaa harfleri Yazı harfleri
------------------------------------- -------------------------------------
Büyük harfler küçük harfler Büyük harfler Küçük harfler
----------------- ------------------ ----------------- ------------------
A a
B b
C c
Ç ç
D d
E e
F f
G g
Ğ ğ
H h
İ i
I ı
J j
K k
L l
M m
N n
O o
Ö ö
P p
R r
S s
Ş ş
T t
U u
Ü ü
V v
Y y
Z z

İkinci olarak bahsettiğiniz " 671 sayılı Şapka İktisası Hakkında " Şapka Kanunudur ve Madde 1 - Türkiye Büyük Millet Meclisi azaları ile idarei umumiye ve hususiye ve mahalliyeye ve bilümum müessesata mensup memurin ve müstahdemin Türk milletinin iktisa etmiş olduğu şapkayı giymek mecburiyetindedir.Türkiye halkının da umumi serpuşu şapka olup buna münafi bir itiyadın devamını hükümet meneder.

Cumhuriyet Savcılığına hitaben bir şikayet dilekçesi yazabilirsiniz.

Değerli Savunman (Avukat) Duygu Hanım,

İlgilendiğiniz için çok teşekkür ederim.

"1928 senesi Kanunuevvelinin iptidasından itibaren Türkçe hususi veya resmi levha, tabela, ilan, reklam ve sinema yazıları ile kezalik Türkçe hususi, resmi bilcümle mevkut, gayrı mevkut gazete, risale ve mecmuaların Türk harfleriyle basılması ve yazılması mecburidir."

Şapkalarla ilgilenmiyorum, derdim iş yeri adlarını Türk hârflerinden seçmeyen insanlar hakkında hukûkî işlem başlatabilmek ve nasıl bir dilekçe yazacağımı maâlesef bilmiyorum. Dilekçeler bölümünü aradım, fakat bulamadım. Örnek bir dilekçe yazarak yardım etmeniz mümkün mü?

Saygılar sunarım, İlker Adıgüzel.

Sayın Hikemi;
herhngi bir form yoktur. Sadece dikkat etmeniz gereken husus yasayı ihlal ettiğiniz kişilerin gerçe kişi ise tam isim soyisim, tüzel kişilik ise ticari ünvanı ve yetkililerin isimlerini mutlaka bildirmeniz gerekmektedir.

Şikayet dilekçeniz de mutlaka adres bilgilerinizi eklemeyi unutmayınız.

Şikayetinize ilişkin açıklamalarınızı ve bu kişi veya kişilerin hangi yasayı ihlal ettiklerinide belirtiniz.

Şapkalarla ilgilenip ilgilenmediğinizi anlamak ; bu maddeyi eklemiş olmanız nedeniyle cok güçtü. İlgileniyormuşsunuz havası veriyor.

Çok Değerli Savunman Duygu Hanım,

Size gerçekten çok teşekkür ederim. Yardımlarınız bir milletin uyanmasında temel unsurları teşkil edecek, bu milletin bir ferdi olan nâçiz ben sizi kesinlikle unutmayacaktır.

İzin verirseniz farâzî, örnek bir dilekçe yazabilir miyim? (Aşağıdaki yer ve isimler hayâlîdir.)

"Beldibi Cumhûriyet Savcılığına,

Levhâsında (Tabelâsında) "West QuiX" yazan iş yerinin sâhibi "İngiliz Osman" levhâsındaki yazıdan ötürü 1353 sayılı Türk Hârflerinin Kabûl ve Tatbîki Hakkındaki Kânûnunun 4. Maddesine aykırı davranmaktadır. İlgili madde ekte verilmiştir.

5237 sayılı Türk Cezâ Kânûnunun 222. Maddesinde 1353. Kânûna aykırı hareket edenlere altı aydan iki aya kadar hapis cezâsının verileceği söyleniyor. Bizim dileğimiz İngiliz Osman'ın hapis yatması veyâ para cezâsı alması değildir. Dileğimiz İngiliz Osman'ın Türk Osman olmasıdır, yâni levhâsını (tabelâsını) Türkçe hârf ve sözcüklerle değiştirmesidir. Gereğinin yapılmasını arz ederim.

Saygılar.
İlker Adıgüzel.
Bulunağım (Adresim), Sesleğim (Telefonum).

Ek: 1353 sayılı Türk Hârflerinin Kabûl ve Tatbîki Hakkındaki Kânûnun 4. Maddesi:

Madde 4 #8211; Halk tarafından vakı müracaatlardan eski Arap harfleriyle yazılı olanlarının kabulü 1929 Haziranının birinci gününe kadar caizdir. 1928 senesi Kanunuevvelinin iptidasından itibaren Türkçe hususi veya resmi levha, tabela, ilan, reklam ve sinema yazıları ile kezalik Türkçe hususi, resmi bilcümle mevkut, gayrı mevkut gazete, risale ve mecmuaların Türk harfleriyle basılması ve yazılması mecburidir."

Çok değerli Savunman Duygu Hanım, örnek dilekçemin uygun olup olmadığı hakkında yardım eder misiniz?

Bir de tüzel kişi (hukûkî şahıs?) ne demektir? Yukarıdaki dilekçede "İngiliz Osman" yerine "İngiliz Muhipleri Derneği Başkanı İngiliz Osman" mı yazacağım? Tüzel kişilerde tek fark unvan mıdır?

Size tekrar büyük saygılarımı sunarım, İlker Adıgüzel.

Sayın Hikem;
Öncelikle Beldibi Cumhuriyet Savcılığına derseniz olmaz. BEldibi Kemer ilçesine bağlıdır

Tüzel kişiden kasıt şirketler,dernekle vb. organları vasıtası ile idare edilen oluşumlardır.

Size bir dilekçe formatı ekliyorum. Buna uygun yazınız.

BEYOĞLU CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI#8217;NA

Şikayette BULUNAN:
:.

KONU:
AÇIKLAMA: 1-
2-.

3-
SONUÇ : Yukarıda arz edildiği gibi,dilekçemizin kabulü ile sanıklar hakkında yasal işlem yapılmasını saygılarımla arz ederim.

Sayın Değerli Savunman Duygu Hanım,

Tekrar teşekkür ederim. Müsaade ederseniz verdiğiniz örnek üzerinde deniyorum:

"Beyoğlu Cumhûriyet Başsavcılığına,

Şikâyette Bulunan: İlker Adıgüzel. Bulunak (adres), seslek (telefon).

Şikâyet Edilen: İngiliz Osman. (Veyâ tüzelse İngiliz Muhipleri Derneği Başkanı İngiliz Osman). (Bulunak, seslek [adres, telefon] ekleyecek miyiz?)

Konu: 1353 sayılı Türk Hârflerinin Kabûl ve Tatbîki Hakkındaki Kânûna Aykırı Davranılması.

Açıklama: 1. Levhâsında (Tabelâsında) "West QuiX" yazan iş yerinin sâhibi "İngiliz Osman" levhâsındaki yazıdan ötürü 1353 sayılı Türk Hârflerinin Kabûl ve Tatbîki Hakkındaki Kânûnun 4. Maddesine aykırı davranmaktadır.

2. 1353 sayılı Türk Hârflerinin Kabûl ve Tatbîki Hakkındaki Kânûnun 4. Maddesi:

Madde 4- Halk tarafından vakı müracaatlardan eski Arap harfleriyle yazılı olanlarının kabulü 1929 Haziranının birinci gününe kadar caizdir. 1928 senesi Kanunuevvelinin iptidasından itibaren Türkçe hususi veya resmi levha, tabela, ilan, reklam ve sinema yazıları ile kezalik Türkçe hususi, resmi bilcümle mevkut, gayrı mevkut gazete, risale ve mecmuaların Türk harfleriyle basılması ve yazılması mecburidir.

3. 5237 sayılı Türk Cezâ Kânûnunun 222. Maddesinde 1353. Kânûna aykırı hareket edenlere altı aydan iki aya kadar hapis cezâsının verileceği söylenmektedir.

Sonuç: Dilekçemizin kabûlünü, İngiliz Osman'ın hapis yatması veyâ para cezâsı alması yerine levhâsını (tabelâsını) Türkçe hârf ve sözcüklerle değiştirmesi yönünde yasal işlem yapılmasını saygılarımla arz ederim."

Sayın Savunman Duygu Hanım bu nasıl? Sizi de çok yorduk, ama size ne kadar minnettârım anlatamam. Çok teşekkür ederim.

Sayın Hikemi;
yasal süreci başlatmanız açısından bu dilekçeniz uygundur.

Sayın Çok Çok Değerli Savunman (Avukat) Duygu Hanım,

Çok teşekkür ederim. : ) Elleriniz, yüreğiniz dert görmesin.

Büyük saygılar sunarım, İlker Adıgüzel.

Sayın Hikemi,
Rica ederim. Sonuçtan bizi haberdar etmeyi unutmayınız.

Sanıyorum ki belediyeler kanununda belediyelere bu konuda yaptırım emredilmişti. Yani belediyeler tabelalarda bunları denetlemekle yükümlü aynı şekilde ticaret odalarıda sizil gazetelerinde yayımlanacak ticari şirket isimlerinde bu hususlara dikkat etmekle yükümlüdür.
Ancak ne yazık ki bunlara hiç dikkat edilmediği gibi bu kirliliğin giderek arttığına şahit olmaktayız...

Merhaba,

Bahsettiğiniz belediyeler kânûnunu bilmiyordum, eğer öyle bir yasa varsa hârflerle uğraşmamıza gerek yok. Fakat sanırım isim konusu da iki şekilde: Ruhsattaki isim ve levhâdaki (tabelâdaki) isim. Sizin bahsettiğiniz kânun ruhsat ismi için geçerli olabilir.

Hem iş yeri isminin hem de levhâlardaki (tabelâlardaki) ismin Türkçe olması zorunluluğunu getiren benim bildiğim iki belediye var: Aydın ve Denizli. Onlar da yasanın yürürlüğe giriş târihinden önceki iş yerlerini muaf tutmuşlar.

Türk hârfleri zorunluluğu ise Türkçe iş yeri ve levhâ adları için önemli bir adımdır. Hem yasası da hazır var. Yasaya uyulmazsa cezâsı bile var. O yüzden sayın değerli Savunman (Avukat) Duygu Hanım'dan dilekçe konusunda yardım istemiştim. Kendisi de hemen yardım etti, tekrar çok teşekkür ederim.

Saygılar, İlker Adıgüzel.

Merhaba,

1353 sayılı Türk Hârfleri Kânûnunda şöyle bir ifâde yer almaktadır:

"Bu Kanun ile ilgili olarak Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren yönetmelik için, "Yönetmelikler Külliyatı" nın kanunlara göre düzenlenen nümerik fihristine bakınız."

Yönetmelikler Külliyâtına nereden ulaşabilirim? 1353 sayılı kânunla ilgili yönetmeliği nasıl bulabilirim?

Saygılar sunarım, İlker Adıgüzel.