22.Madde

Değerli Yetkililer,

Çalıştığım özel bir satış şirketi çalışma koşullarında değişikliğe gitti. Bununla ilgili lansmanını Ekim 2005 tarihinde yaptı ve bizlere değişikliği içeren bir kitapçık dağıttı. Şirkete göre yapılan değişiklikler esaslı bir değişikliği öngörmüyor fakat eski sisteme göre yapacağımız üretimde alacağımız primler yeni değişiklikler ve sisteme göre kuşa dönüyor, yeni sistem şirkete kazandırmayı öngörüyor. Yeni siteme göre belli bir sürede belli bir satış hedefi ortaya konuyor ve bunu başaramayanlar bir alt role indiriliyor, yani emekle kazanılmış bir pozisyon bu sistemi kabul etmeseniz bile elinizden alınıyor ve maaşınız düşürülüyor.

1- Yapılan değişikliği 22.madde gereği ilk etapta susma hakkımı kullanarak, sonrada yazılı belge vererek kabul etmediğimi belirttim (Yazılı belgeler mevcuttur). Bu durumda yeni sisteme istinaden tarafıma dair bir rol indirimine gidilebilirmi? Kabul etmediğim bir sistemden sorumlu olurmuyum? Bu yönde bir zorlama yapılırsa, hukuka aykırı hareketten şirket ve yöneticiler için Cumhuriyet savcılığına suç duyurusunda bulunabilirmiyim?

2- Şirket yeni sistemdeki yeni rol ismime göre tarafımla yazışma yapmaktadır. Kabul etmediğim bir sistemdeki rol ismiyle bana hitap edilmesi hukuka aykırı değilmidir? Şirket eğer bunu biliyorsa neden ısrarla bu yolu seçmektedir? Kurumsal bir şirket çalışanından yeni sitemi kabul ettiğine dair bir yazı yada imza almadan neden böyle bir yolu seçer?

3- Bizlerden yeni sistemdeki satış hedeflerine dair savunma talep ettiler ve burada yeni sistemde öngörülen, eğer kabul etseydim, rol isimlerimizdeki meslektaşlarımızın Türkiye genelindeki ortalamasıyla bizi fert başında karşılaştırmışlar ve mevcut düşüklüğün sebebini sormuşlar. Kabul etmediğim bir sistemin hedeflerinden sorumlumuyum?

4- Şirket savunma talebinden hemen sonra bizleri uyarı sürecine soktu ve Temmuz sonuna kadar süre vererek hedeflerimizi gerçekleştirmemiz gerektiğini yoksa sözleşmenin feshine gidebileceğini belirtti? Kabul etmediğim bir sisteme istinaden sözleşmem feshedilebilirmi? Feshedilirse haklı bir sebepmidir? Değilse işe iade dışında ne gibi yaptırımlara gidebilirim?

İlginiz ve alakanız için çok teşekkür ederim.

Saygılarımla

Mesajınızın ilk paragrafında belirttiğiniz değişiklikten , sadece prim ve performans sisteminin değiştiğini anlıyorum. Yine prim verilecek, ancak hesaplama yöntemi değişecek. Doğrusu bu tür bir değişiklik iş koşullarında esaslı bir değişiklik olarak kabul edilebilir mi?! tartışılır ve sorularınıza verilecek cevapların düğüm noktası da budur. Açacağınız davanın seyri, işverenin bu uygulamalarının iş şartlarında esaslı bir değişiklik yarattığının veya yaratmadığının Mahkemece takdirine göre önemli şekilde değişecektir.

Mesajınızın ilk paragrafının son bölümünde, hedefleri başaramayanların bir alt role (ünvan mıdır?) indirilmesi ve maaşlarının ?! düşürülmesi hususunu anlayamadım. Maaştan kastettiğiniz; prim ile birlikte toplam hakedişlerinizin, primlerinizin düşmesi sebebiyle azalması mıdır? Zira bir alt ünvana indirme ve çalışanın çıplak maaşını düşürme İş Kanunu'na göre, ancak esaslı bir değişiklik, bu değişikliğin taraflarca kabulü ve İş Sözleşmesi'nin bu duruma bağlı olarak yenilenmesi yoluyla mümkündür. Bu durumun işverence tarafınıza yazılı olarak bildirilmesi ve 6 gün içerisinde yazılı onayınızın alınması gerekir. Böyle bir durum mevcut değilse İş Kanunu 24/2'ye göre dava açabilirsiniz.

1- Anladığım kadarıyla, yapılan değişiklikler , işvereninizce iş koşullarında esaslı bir değişiklik olarak kabul edilmediğinden, bu değişikliğin size tebliği ve 6 gün içerisinde onayınızın alınması yoluna gidilmemiş. Siz de bu değişikliği öğrendiğiniz tarihten itibaren 6 gün içerisinde yazılı itirazda bulunmayıp, belirtilen süreyi geçirdikten sonra yazılı olarak itiraz etmişsiniz.

2- Çalışanın iş tanımı (yaptığı fiili iş) ve ücreti değişmeksizin görev ünvanı, aşağılayıcı olmamak üzere işverence değiştirilebilir. Örneğin işveren, ünvanı Müdür olan bir çalışanın yeni ünvanını Şef olarak değiştiremez zira bu özlük haklarında da bir değişiklik yaratır ve iş şartlarında esaslı bir değişiklik olarak kabul edilir. Ancak işverenin, ünvanı Müdür olan bir çalışanın yeni ünvanını, şirketteki genel yapılanma çerçevesinde Yönetmen, Takım Lideri vb. olarak değiştirme hakkı bulunmaktadır.

3-4- Şirketinizin yeni oluşturduğu performans sisteminin, aynı işi yapan çalışanların ortalaması ile bireysel ortalamaları karşılaştırma üzerine kurulduğunu anlıyorum. Bu ortalamanın altında kalmanız nedeniyle tarafınızdan savunma istenmiş, istenilen performans seviyesine ulaşmanız için bir süre verilmiş. Normal şartlarda bu süre sonunda hedeflere ulaşamazsanız, işvereninizin iş sözleşmenizi "geçerli nedenle" kıdem ve ihbar tazminatı ödeyerek feshetme hakkı bulunmaktadır.Haklı nedenle fesih, ortada bir performans düşüklüğü bulunduğundan ağır olur. İş akdiniz bu durumda "haklı nedenle" feshedilirse işe iade davasını kazanmanız büyük ihtimaldir.

Yararlı olması dileğiyle, saygılarımla,

Sayın vanHoLLaND,

Lansmanı Ekim 2005 tarihinde yapılan ve esaslı bir değişikliği öngörmediğini belirttiğiniz değişiklikler prim sisteminde bazı değişiklikler içeriyor,ifadelerinizden anladığıma göre. Ancak #8220;Yeni siteme göre belli bir sürede belli bir satış hedefi ortaya konuyor ve bunu başaramayanlar bir alt role indiriliyor, yani emekle kazanılmış bir pozisyon bu sistemi kabul etmeseniz bile elinizden alınıyor ve maaşınız düşürülüyor.#8221; İfadenize ilişkin şunu belirteyim. Prim+ücret sisteminden dolayı elinize geçen ücrette bir azalma mümkün olabilirse de sizin verilen hedeflere ulaşamamanızdan dolayı çıplak ücretinizde bir indirime gidilmesi Kanunen mümkün değildir

Rol indirimi ile kast ettiğinizi tam anlayamadım. Hedefleri tutturamamanızdan dolayı bir alt göreve geçirilmeniz söz konusu ise bunun da mümkün olmadığını düşünüyorum. Ancak,bu yönde bir zorlama yapılırsa, Ceza Kanunu#8217;ndaki maddelerden bildiğim kadarı ile ortada bir suç oluşmayacaktır. Zaten bu değişiklik sizi bağlamayacaktır. İleride bu değişiklikten dolayı maddi bir kaybınız olduğunda sözleşmenizi fesh edebilirisiniz 4857/24.madde uyarınca!

Şirket,sizin performans düşüklüğü nedeniyle iş sözleşmenizi feshe yönelik zemin oluşturmaya çalışıyor. Kabul etmeseniz de yeni satış sisteminin uygulanmasından dolayı fesih yapılabilir ama her halükarda şartlarınız varsa (30#8217;dan fazla işçi çalıştırılan bir işyerinde belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalışıyorsanız,4857/18.madde de belirtilen anlamda işveren vekili değilseniz) işe iade talepli bir dava açılması için bir avukata başvurun derim.

Saygılarımla

Sayın HRMGR,

Hedefi başaramayanların bir alt role indirilmesi ile ilgili kastettiğim konu ünvanın değişmesidir. Değişen ünvan, yeni sisteme göre, şuandaki ünvanın altında bir ünvan oluyor, yani daha alt seviye ve çalışma koşulları tamamiyle değişiyor. Şuanda şube içinde direkt şube müdürüne bağlıyken bir alt ünvana geçirildiğimizde şube içinde bir gruba ve satış müdürüne bağlanacağız. Şuanda kendi masamız ve oturma düzenimiz varken o zaman genel bir oturma düzenimiz olacak ve diğer çalışanlardan bir farkımız kalmayacak. Bir alt role indirildiğimizde brüt maaşımız ve bununla birlikte elimize geçen net değişecek. Maaş derken salt maaştan bahsediyorum.

"Şirketinizin yeni oluşturduğu performans sisteminin, aynı işi yapan çalışanların ortalaması ile bireysel ortalamaları karşılaştırma üzerine kurulduğunu anlıyorum" demişsiniz. Şirket sadece Haziran ayına mahsus böyle bir karşılaştırmaya gitti. Daha önce verilen savunma taleplerinde şube ve bölge verileri ile bizlerin durumu karşılaştırılmıştı. Fakat o zamanlar hem kendi üretimimiz yüksek hemde bölgenin yada şubenin daha düşük üretimleri olduğu için şimdi böyle bir yola girmiş gibi görünüyorlar. Aslında bu bile çifte standart değilmidir?

Saygılarımla

Belirttiğiniz tarz bir performans düşüklüğüne bağlı olarak, çıplak ücretiniz ve görev ünvanınızın düşürülmesi, ilk mesajımda belirttiğim gibi , iş şartlarının esaslı şekilde değiştirilmesi anlamına gelir, işverenin yazılı bildirimi, 6 gün içerisinde sizin bu durumu yazılı olarak onaylamanız , dolayısıyla iş sözleşmenizin yenilenmesi halinde kanunen mümkündür. İşveren, bu değişikliği onaylamazsanız iş akdinizi geçerli bir sebep öne sürerek, kıdem ve ihbar tazminatınızı ödeyerek feshedebilir. Bu duruma karşı işe iade davası açmanız mümkündür.Dava aşamasında mesajınızda belirttiğiniz performans sisteminin çifte standardından , sistemi işverenin işine geldiği gibi kullandığından hareket ederek performans düşüklüğü bulunmadığı itirazında bulunabilirsiniz.

Yararlı olması dileğiyle, saygılarımla,

Sayın HRMGR

Şirketin bu kadar rahat davranıyor olmasının en büyük sebebi eski sistemde yine belli hedefler doğrultusunda ünvan indirimine gidiyor olduğunu söylemesi. Bunu söylüyor ama buna dair örnek yok. Sadece bir arkadaşımıza yapıldı bu işlem (indirimi kabul etmedi ona rağmen hakları elinden alındı) oda sözleşmesini tek taraflı fesh ederek alacakları için dava açtı. Şu anda dosya bilirkişiye gitti, çok büyük ihtimalle davayı kazanacak kısmet olursa. Bu davanın sonucu bizlere emsal teşkil edermi?

Ayrıca şöyle bir durum sözkonusu, bendende eski sistemde bu hedefi gerçekleştirmem istendi fakat ben hem savunma talebinde hemde uyarı sürecinde bu hedefi yine gerçekleştiremedim, buna rağmen benim ünvanımı düşürmediler. Bu bile keyfi bir durumun olduğunu belgelemiyormu? Beni düşürmüyorlar ama sadece gözdağı vermek için bir arkadaşımızı düşürüyorlar!!! Eğer aynı kurallar geçerliyse hangi akıl ve mantık ile beni düşürmediler?

Saygılarımla

Arkadaşınızın açtığı dava gerek size, gerekse işvereninize (uygulamalarını gözden geçirmesi açısından) emsal teşkil eder, işveren İş Kanunu 5. madde çerçevesinde "eşit davranma ilkesini" gözetmek zorundadır.Bu ilkenin gözetilmediğini ispat yükümlülüğü sizdedir. Bunu ispatlarsanız ve mahkeme bu yönde karar verirse, 4 aya kadar ücret tutarında tazminat ve eğer bu nedenle yoksun bırakıldığınız haklarınız varsa bunları alırsınız.

Yararlı olması dielğiyle, saygılarımla,

Sayın HRMGR,

Şirket kabul etmediğimiz ve herhangi bir evrağı imzalamadığımız halde tek taraflı olarak ünvanımızı indirip bizi bir alt kademede çalışmaya zorlarsa ne yapmalıyız? Hali hazırda böyle bir uygulama karşısında işyerinde görevimizi sürdürürken şirket uygulamaları aleyhinde dava açabilirmiyiz yada açmalımıyız? Yoksa ay sonunu bekleyip maaşımızımı teyit etmeliyiz? Malumunuz ünvan indiriminde maaş düşeceği için öncelikle ihtar çekip aradaki farkın yatırılmasınımı isteyeceğiz? Eğer aradaki fark yatırılmazsa sözleşmemizi tek taraflı feshedip İş Kanunu 24/2 e bendine göre davamı açacağız?

Açılımlar nasıl olabilir?

Yardımlarınız ve ilginiz için çok teşekkür ederim.

Saygılarımla

Görev ünvanınız düşürülürse, 6 gün içerisinde Noter'den bir ihtarname çekerek, "bu durumu kabul etmediğinizi, yapılan işlemin gerek usul ve gerekse esas açısından İş Kanunu 22. maddeye aykırı olduğunu, İş Kanunu ve sair mevzuata göre yasal haklarınızın saklı bulunduğunu" belirtirsiniz. Ay sonunda özlük haklarınızda da bir indirim sözkonusu olursa, ücret bordronuza ihtirazi kayıt düşerek, 6 gün içerisinde Noter'den tekrar ihtarname çekerek, "iş şartlarında esaslı değişikliğe onay vermediğinizi, bunun ile ilgili daha önce ihtarname gönderdiğinizi, tebligatın ellerine geçmesinden itibaren 3 gün içerisinde, kabul etmediğiniz ünvan değişikliğinin düzeltilmesini ve ödenmeyen haklarınızın ödenmesini, aksi halde yasal yollara başvuracağınızın bilinmesini" belirtirsiniz. Duruma göre ya işvereniniz değişikliğin geçerli olduğu gerekçesi ile kıdem ve ihbar tazminatı ödeyerek iş akdinizi feshedecektir. Bu durumda ayrıca işe iade davası açabilirsiniz, ya da İş Kanunu 24-2'ye göre iş akdinizi kendiniz feshedersiniz.

Yararlı olması dileğiyle, saygılarımla,

Sayın HMMGR'ın belirttiği haklar yanında, iş sözleşmeniz devam ederken ücretin ödenmeyen kısmı için bir ücret alacağı davası açma hakkınız olduğunuda hatırlatmak isterim.

Sayın Uygar Tanrıöver,

"Sayın HMMGR'ın belirttiği haklar yanında, iş sözleşmeniz devam ederken ücretin ödenmeyen kısmı için bir ücret alacağı davası açma hakkınız olduğunuda hatırlatmak isterim" demişsiniz. Eğer ay sonu ücretimiz eksik yatırılırsa ve ihtara rağmen yatırılmamaya devam edilirse nasıl sözleşmemiz devam edecek? Ya onlar ihtara karşılık haklı bir neden belirterek yada biz 24/2 ye göre sözleşmeyi feshetmeyecekmiyiz? Ücret alacağı davasını hangi zaman aralığında açmamız gerekecek? Ay sonu maaş eksik yatırıldığındamı yoksa ihtar çektiğimizdemi?

Yazdığınız biraz karışık geldi kusura bakmayın, haliyle işin uzmanı olmadığımız için sorma ihtiyacı duyuyoruz.

İlginiz ve alakanız için çok teşekkür ederim.

Bizlere bilgilerinizle ışık tutuyorsunuz.

Saygılarımla

Sayın vanHoLLaND,

Eğer ücret ödeme gününde eksik yatırılırsa ve ihtara rağmen yatırılmamaya devam edilirse ve siz buna rağmen çalışmaya devam ederseniz sözleşmeniz niye devam etmesin? Burada 4857/24-II-e fıkrasına göre sözleşmeyi fesih hakkınız var ama bunu kullanıp kullanmamak sizin tercihiniz ve hakkınız! Siz sözleşmenizi fesh etmeden çalışmaya devam edip ücretin ödenmeyen kısmı için bir ücret alacağı davasıda açabilrisiniz veya şikayet yoluna başvurabilirsiniz!

Bu dava veya şiakayetten sonra iş sözleşmeniz fesh edilirse, bu 4857/18-c de belirtilen c."Mevzuattan veya sözleşmeden doğan haklarını takip için işveren aleyhine idari veya adli makamlara başvurmak veya bu hususta başlatılmış sürece katılmak." halini oluşturur ki,açacağınız işe iade davasında bunu ispatlamanız halinde işveren tazminat ödemek ve işe iade ile yükümlü olur.

Ücret alacağı davasını daha öncede bu konuda işvereni yazılı olarak uyarmanızıda göz önüne alarak ödenmemesinden hemen sonra açabilrisiniz diye düşünüyorum. Ama son bir kez yazılı olarak işverene başvurup,durumu kabul etmemenize rağmen ücretinizin eksik ödendiğini,hemen ödenmesini aksi halde kanuni yollara başvuracağınızı belirtirseniz kendinizi iyice garantiye almış olursunz.

Saygılarımla,

Sayın Uygar Tanrıöver,

"Eğer ücret ödeme gününde eksik yatırılırsa ve ihtara rağmen yatırılmamaya devam edilirse ve siz buna rağmen çalışmaya devam ederseniz sözleşmeniz niye devam etmesin? Burada 4857/24-II-e fıkrasına göre sözleşmeyi fesih hakkınız var ama bunu kullanıp kullanmamak sizin tercihiniz ve hakkınız! Siz sözleşmenizi fesh etmeden çalışmaya devam edip ücretin ödenmeyen kısmı için bir ücret alacağı davasıda açabilirsiniz veya şikayet yoluna başvurabilirsiniz" demişsiniz.

Sözleşmeyi feshedecek durumlar oluştuğunda fesih hakkını kullanmamak ne gibi dezavantajlar oluşturur? Bizi zor durumda bırakır, haklarımızı kaybettirir işvereni konusunda haklı duruma getirirmi? Çünkü bahsettiğiniz seçenek şu aşamada bize en yakın seçenek gibi görünmektedir. Şahsen ben böyle bir durumda şirkette çalışmaya devam ederek işvereni dava etmeyi düşünüyorum.

İlginiz için teşekkür ederim,

Saygılarımla

Mümkünse soruma cevap alabilirmiyim? Çünkü sorduğum soru her an karşımıza çıkabilir, hali hazırdaki haklarımızı kaybetmek istemem.

4857/24-II'deki hakların kullanılması,hakkı doğuran olayın öğrenilmesinden itibaren 6 işgünü ve herhalukarda ffilin gerçekleşmesinden itibaren bir yıl ile sınırlandırılmıştır.(4857/26.madde)

Ancak,sizin olayınızda ücretin ödenmemesi üzerine bu hakkınızı kullanmayıp dava veya şikayet yoluna gitmeniz bu hakkınızı kullanmanızı ortadan kaldırmayacaktır.Şöyleki,dava ve şikayet yoluna gidilmesinden sonra işveren bu uygulamasından geriye dönerse zaten sorun hallolmuş olacak,yok aynı uygulamaya devam ederse takip eden ay ücretiniz eksik yatırıldığında 6 işgünlük ve bir yıllık hak düşürücü süre yeniden başlayacaktır!

Saygılarımla