Güçlü hafıza için 11 öneri

Güçlü hafıza için 11 öneri

Unutkanlık herkesin en büyük düşmanlarından biri. Aklimizi daha iyi kullanmak ve unutkanlığı azaltmak elimizde. Nasıl mı?

Unutkanlık sorunu, yaslanan insanin en önemli korkularındandır. Özellikle 50'li yaslar sonrasında ufak tefek unutkanlıklar ile ciddi bellek sorunları birbirine karıştırılır.

Orta yaslıların nerdeyse yarısı kendilerinde bir bellek kaybı sor ununun başladığını zanneder. Hemen belirtelim! Bunların çoğu küçük ve hös unutkanlıklardır. Hayati tatlandıran ve keyif katanlar biraz da bu nükteli olaylardır!

Belleği güçlü tutmanın pek çok püf noktası, uyulması gereken çok sayıda kuralı var. Harvard Tip Okulu öğretim üyesi Dr. Horon P. Nelson zinde bir beyne sahip olmanın temel kurallarını söyle sıralıyor:


*Hipertansiyonu ve kolesterol yüksekliği sorununu önleyin ya da kontrol altına âlin.

Kalbiniz için kötü olanın beyniniz için de kötü olduğunu unutmayın.

*Alkolü azaltın.

Erkeklerin iki, kadınların bir ölçüden (bir ölçü içkiyi ‘bir bardak şarap' olarak kabul edebilirsiniz) daha fazla alkol kullanması beyin hücrelerini tahrip etmektedir.

* İyi ve kaliteli uyku uyuyun.

İyi bir uyku için ortalama 8 saat gerekir. Kaliteli uyku beynin yeni öğrenilenleri pekiştirmesini sağlar. Öğrenilmiş bilgilerin pekiştirilmesinin uzun süreli belleğin en önemli desteği olduğu biliniyor.

*Stresinizi iyi yönetin.

Ölçülü ve kontrollü stres dikkati yoğunlaştırmakta, odaklanmayı arttırmaktadır. Kontrolsüz, uzun süreli ve aşırı stres ise dikkati sürdürme kapasitesini yok etmekte, unutkanlığı tetiklemekte, kortizon hormonunu yükselterek beynin bellek için önemli bölümlerinde hasar geliştirmektedir.

*Yeni şeyler öğrenmeye devam edin.

Her yeni bilgi ve beceri birer bellek egzersizidir. Yeni sporlar, hobiler, araştırma alanları, heyecanlı ve zevkli problemler, ezberlenen yeni şiirler ve yeni diller beyniniz için en güçlü vitaminlerdir.

*Tembelliği bırakın.

Zihinsel faaliyetlerinizi sınırlamayın. Özellikle televizyon seyretmek gibi pasif faaliyetleri azaltın. Televizyon karsısında geçirdiğiniz saatler sadece bedensel değil, ruhsal sağlığınızı da kötü yönde etkiler.

*Her gün egzersiz yapın.

Günde 30–45 dakika, haftada en az 4 gün yürümeye, is saatlerinde daha çok aktif olmaya, kısa mesafelerde taşıt kullanmamaya çalısın. Özellikle yürümenin beyin sağlığı ve yeniden yapılanma sürecini olumlu yönde etkilediğini gösteren çok sayıda kanıt var. Beynin yeni yetenekler kazanabilmesi beyin hücreleri arasında güçlü ve yoğun yeni bağlantılar oluşturabilmesinin baslıca desteklerinden biri de düzenli ve ilimli egzersizlerdir. Bizim önerimiz fırsat buldukça yürümenizdir.

*Kullandığınız ilaçları yeniden gözden geçirin.

Özellikle beyni etkileyen ilaçları doktor önerisi olmadan kullanmayın. Depresyon giderici, uyku verici, ruhsal gevşetici ilaçlara komsu, es dost tavsiyeleri ile başlamayın.

*Reçetesiz satılan ilaçları rasgele yutmayın.

Doğal ya da zararsız diye kullanabileceğiniz bitkisel ürünlerin (valerianlar), besin desteklerinin (melatonin) ve diğerlerinin (hüperzin, Sem’e) beyin hücrelerinizi üzebileceğini, zihinsel fonksiyonları bozabileceğini unutmayın. Antihistamik- antialerjik ilaçları özellikle alüminyum içeren antiasitleri ve uyku kolaylaştırıcıları doktorunuzla konusmadan uzun süre kullanmayın.

*Vitaminlerden yararlanın.

E ve C vitamini gibi antioksidan vitaminlerin, selenyum gibi serbest radikal avcısı minerallerin hücreleri oksitlenmekten koruyan güçlerinden faydalanabilirsiniz. Yeteri kadar B vitamini, özellikle B12 vitamini aldığınızdan emin olun. Dengeli bir beslenmenin de yaslılıkta vitamin eksikliğine yol açabileceğini hatırlayın.

*Hayata bağlı kalın.

Hayatınıza önem katan bağları iyice sıkılaştırın. Huzurunuzu koruma ve güçlendirmeye bakin. Aileniz, dostlarınız, isiniz, hemşerilik ve vatandaşlık bağlarınıza, inançlarınıza daha sıkı sarılın, insanlarla daha sık birlikte olmaya, aileniz ve arkadaşlarınızla olumlu ilişkiler kurmaya ve sosyal aktivitenizi çoğaltmaya çalısın. İyi sosyal ilişkileri olan yaslılarda bellek fonksiyonları bozulmuyor. Sosyal ilişkiler bir taraftan zihinsel egzersizleri yoğunlaştırıyor, diğer taraftan çeşitli olayların ruhsal travmalarını hafifletmeye yardımcı oluyor.

Cevizzzz

Ceviz'siz bir güçlü hafıza düşünülemez :o

Zihin Açan Spor Dalları

Belki bugüne kadar yalnızca forma girmek ya da formunuzu korumak ve üzerinizdeki negatif elektriği atıp rahatlamak için spor yapıyordunuz. Artık vücudunuzu çalıştırmak için çok iyi bir sebebiniz daha var.

Beyninizin daha aktif hale gelmesini sağlamak... Yapılan araştırmalara göre bazı spor türleri uzun vadede beynin kapasitesini artırmak için ideal. Yani spor yaparak sadece mükemmel görünmekle kalmayıp mükemmel düşünmeyi ve daha kapsamlı bakış açıları geliştirmeyi, sorunlara farklı yönlerden yaklaşmayı, hızlı ve doğru çözümler üretmeyi, doğru iletişim kurmayı da becerebilirsiniz. Bu da hem insan ilişkilerinde, hem de iş hayatında daha başarılı olmanız anlamına geliyor.

Beyne spor takviyesi Peki, spor yapmak nasıl oluyor da zihinsel fonksiyonlarımızı etkileyen bir aktivite haline geliyor? Daha doğrusu vücudu çalıştırmanın beyne faydaları neler? İşte, birkaç maddede bu soruların cevabı...

Bedeni doğru ve bilinçli bir biçimde harekete geçirmek kan dolaşımım düzene sokuyor ve beynin özellikle zorlandığı zaman ihtiyaç duyduğu oksijeni almasını sağlıyor.

Spor, bize zarar veren ve düşünme gücümüzü azaltan stres hormonlarını etkisiz hale getiriyor.

Yaratıcılık hormonunu artırıyor ve vücudumuzdaki endorfin hormonunu aktif hale getirerek kendimizi daha mutlu ve enerjik hissetmemizi sağlıyor.
Sinir hücrelerinin yeniden yapılanmasına yardımcı oluyor. Ayrıca beyindeki hücrelerin yaşlanmasını geciktiriyor.

Sinir hücreleri arasındaki ilişkiyi düzenleyerek özellikle hızlı tepki verme ve koordinasyon yeteneğini geliştiriyor.

Kaliforniya UCLA üniversitesinin Hafıza ve Yaşlanma Araştırma Merkezi'nden yapılan çalışmada, internette arama yapmanın beyinde, karmaşık muhakeme ve karar vermeyi kontrol eden bölgeyi faaliyete geçirdiği tespit edildi.

Merkezin 55 ila 76 yaşlarında, benzer eğitim seviyesindeki denekler üzerinde 9 aylık araştırmasına göre, internet araması yapanlar, bilgisayarda kitap benzeri metinlere göre daha zengin duyumsal deneyim ve daha yüksek dikkat gösterdiler.

Deneklerin beyin faaliyetlerinin MR'larının da çekildiğini belirten Merkez'in direktörü Gary Small, bulguları Geriatric Psychiatry dergisinin gelecek ayki sayısında yayımlayacaklarını söyledi.

The San Francisco Chronicle gazetesinde konuyla ilgili çıkan haberde ise internet kullanımının bunamayı önlediğini gösteren bir araştırmanın henüz yapılmadığına işaret edildi.

Haber7

gingo globa çayının da faydalı olduğu yazılıyor.

beyin yorgunluğunu almaya yardımcı melisa gibi çaylar da yardımcı olabilir.

Olumsuz düşünce hafızayı güçlendiriyor

Davranış bilimi araştırmalarına göre, olumsuz düşünceler hafızanın daha da güçlenmesine yardımcı oluyor.

Avustralya'daki New South Wales Üniversitesi psikoloji profesörlerinden Joseph Forgas başkanlığındaki araştırma grubu tarafından yapılan çalışmanın sonuçlarına göre, olumsuz düşüncelere sahip insanların aldanma olasılığı daha az görülürken, karşısındakinin kabiliyetini daha iyi değerlendirebilen bu tip kişilerin hafızası da güçleniyor.
Genel olarak olumsuz düşünceye sahip birinin, anlatılanlara karşı çevresindekilere göre daha dikkatli yaklaştığı ifade edilen araştırmada, “olumlu düşüncenin yaratıcılığı artırdığı, esneklik, işbirliği ve mantıksal kestirimlere güvenmeyi artırdığı görülürken, olumsuz düşünce daha dikkatli olma ve dış dünyaya daha büyük bir dikkatle yaklaşımı getiriyor” denildi.
“Australasian Science” dergisinin kasım/aralık sayısında yer alan araştırmada ayrıca, “üzüntü duygusunun, bilgi değerlendirme yöntemlerini istenilen en iyi sonucu almak amacıyla desteklediğinin belirlendiği” kaydedildi.
Olumlu ve olumsuz ruh hali içindeki deneklerle yapılan araştırma, olumsuz düşüncedeki insanların “şehir efsaneleri” ve söylentilere inanma olasılığının daha az olduğunu, ayrıca ırk veya din temelli önyargılara daha az kapıldıklarını gösteriyor.
Olumsuz düşüncelilerin tanık oldukları bir olayı anlatırken daha az hata yaptığı da ifade edilen araştırmada, olumsuz düşüncenin daha dikkatli değerlendirme yapılması ve değerlendirmelerde daha az hata yapılması yönünde de etkili olduğu ifade edildi.
(Vatan/10.11.2009)

Hafızayı güçlendirmenin yolları

Bu öneriler Alzheimer’a yakalanma riskini azaltıyor

Türkiye'de 300 bin Alzheimer hastası var. Uzmanlar bu sayının ilerleyen yıllarda daha da artacağını belirtiyor. İskoçya’daki Edinburgh Üniversitesi tarafından yapılan araştırmaya göre, iyi arkadaşlara sahip olmak Alzheimer’a yakalanma riskini azaltıyor. İşte hafızayı güçlendirmenin yolları:

* Sakız çiğneyin. Sakız çiğnemek hafızanın yüzde 25 daha güçlü olmasına yol açıyor.
* Aşırı derecede alkol tüketiminden kaçının. Her gün aşırı derecede alkol tüketimi beyin hücrelerinin daha hızlı ölmesine neden oluyor.
* Haftada iki-üç kez balık tüketmeye özen gösterin.
* Sigarayı bırakın. Yapılan araştırmalara göre, tiryakilerin Alzheimer’a yakalanma riski sigara içmeyenlere göre üç kat fazla.
* Stresin beyin hücrelerini etkilemesini engellemek için düzenli olarak nefes egzersizi yapın. Sıkıldığınızda doğru nefes almaya dikkat edin.
* Gün de 5 kilometre yürüyün. Yürüyüş sadece beyni değil kalbi de koruyor. Kalp krizi geçirme riskini yüzde 40 oranında azaltıyor.
* Her gün aynı saatte yatıp kalkmaya özen gösterin.
* Zekâ oyunları oynayın.
* Sevdiğiniz arkadaşlarınızla buluşun. Arkadaşlarla birlikte vakit geçirmek, Alzheimer riskini yüzde 38 oranında azaltıyor.
* Düzenli olarak B vitamini içeren brokoli tüketin.

GAZETE HABERTURK

Duygusal zeka yaşlandıkça güçleniyor

Yaşlıların duygusal zekası gençlerinkinden yüksek olabilir mi? Araştırmaya göre bu sorunun cevabı evet.

Berkeley Kaliforniya Üniversitesi'nden uzmanlara göre yaşlılar üzüntü ya da dehşet verici televizyon programlarını izlerken duygularını kontrol etmekte zorlansalar da empati kurmak ve olayların olumlu yönlerini görmekte daha başarılılar.
Zaman'daki habere göre, UC Berkeley'den Psikolog Robert Levenson önderliğinde bir grup, yaşlandıkça duygusal strateji ve tepkilerimizin nasıl değiştiğini araştırdı.
Bulgular, duygusal zeka ve bilişsel yetenekler in 60lı yaşlara gelindiğinde güçlendiği yönündeydi. Bu durum ise yaşlılara iş ve kişisel ilişkilerinde avantaj sağlıyor.
Araştırma Psikoloji ve Yaşlanma adlı dergide yayınlandı.
HABERTÜRK

Zekâ açan meyve!

Bu mevsimde tüketin, kalp sağlığınızı da koruyun

Kolesterolü ve tansiyonu düşürmeye yardımcı olan nar, kalp hastalığına yakalanma riskini azaltıyor. Hücrelere zarar veren serbest radikalleri etkisiz hale getiren antioksidanlar bakımından zengin olan bu meyve, zekâ da açıyor.
HABERTÜRK

Allaha şükür bu tür bi sorunumuz yok, aman evlerden ırak...
Aslında bişi yazıcaktım buraya şimdi hatırlayamadım neyse aklıma gelince yazarım.

“Herşeyi unutuyorum, dikkatim dağınık” diyenlerdenseniz işte çözüm…

Nörolog Doç. Dr. Serdar Dağ unutkanlık ve bunamaya karşı yapabileceklerimiz konusunda soruları yanıtladı:
Unutkanlık bunamanın ilk belirtisi mi ?
İleri yaş grubunda görülen unutkanlıkta; öncelikle ve mutlaka bunama yani demans ihtimalini akla getirmek gerekir. Fakat yaşlılık döneminde depresyon da çok sık görülür. Hangi yaşta olursa olsun depresyon, unutkanlık yapar. Bunamada insanlar yakın geçmişi unuturken geçmiş zamanları en ince ayrıntısına kadar hatırlar. Bu yüzden genç yaşlarda beyin yorgunluğuna bağlı görülen unutkanlık bunama değildir. Genç yaşlarda görülen unutkanlığın altından beyin tümörü, sara gibi önemli hastalıklar çıkabilir. Ayrıca özellikle ileriki yaşlarda vücutta sodyum, B vitamini, tiroit hormonu vb. maddelerin eksikliği de unutkanlığa sebep olabilir.
Bunama tam olarak nasıl bir hastalık ?
Latincede mens zihin anlamındadır. Demans Latincede zihnin yitirilmesi anlamına gelir. Demans kazanılmış ve işlev gören zihnin yitirilmesidir. Entellektüel fonksiyonların kaybıdır. İleri yaş grubunda görülür. İleri yaşta görülmesi nedeni ile uzun yıllar tüm demans türlerinin beyinde oluşan fizyolojik yaşlanmaya bağlı olduğunu savunmuştur. Oysa yapılan araştırmalar günümüz ileri teknolojisi ile beynin incelenmesi, demansın sadece yaşlılığa bağlı bir hastalık olmadığını göstermiştir. Nitekim yakın çevremizde; yaşı sekseni aşmış fakat entelektüel fonksiyonları ve aklı-fikri yerinde, unutmayan, hafızasını koruyan kişilerin varlığı tek başına yaşlanmanın demans nedeni olmadığını destekleyen bir gözlemdir.
ALZHEIMER BUNAMA MI ?
Alzheimer ile bunama aynı hastalık mıdır ?
Alzheimer demans türlerinden birisidir. Görülen demansın yarısından fazlasını Alzheimer tipi demans oluşturur. Bundan sonraki sırayı beyni besleyen damarların daralması veya tıkanması sonucu iyi beslenememeye bağlı olarak gelişen ‘vasküler damarsal bunama demans’ alır. Klinik gözlemlerime göre bu demans türü de sanıldığından fazladır. Bunun yanında vitamin eksikliğinde beyni tutan enfeksiyon sonrasında bazı hastalıklarda da demans belirtileri görülür.
Alzheimer son yıllarda gerçekten arttı mı ?
Günümüzde tedavinin ve yaşam şartlarının gelişmesi ile insanlar uzun yaşamaya başlamıştır. Bundan dolayı bunama da sık görülen bir hastalık haline gelmiştir. Demansın bir türü olan Alzheimer, tüm demansların yüzde 50’sinden fazlasını oluşturur. Demek ki bunama bulguları ile başvuran hastanın Alzheimer olma olasılığı da yüzde 50′den fazladır.
Alzheimer önlenebilir mi ?
Bu hastalık bunamanın büyük bir kısmını oluşturan, tedaviye genelde yanıt vermeyen, sadece belirtileri kontrol altına alınmaya çalışılan bir hastalıktır. Bu hastalıkta, bazı maddelerin eksikliği ve birikmesi sonucu beyinde kalıcı hasarların oluştuğu bilinmektedir. Maalesef erken teşhis yoktur. Bu hastalığın belirtileri ortaya çıktığında hastalık başlamış olur. Bu yüzden Alzheimer hastalığının ilerlemesi durdurulamaz fakat seyri yavaşlatılabilir. Bunun aksine diğer bunama türlerinin tedavisi bu hastalığa göre çok daha başarılıdır.
BEYİN BOZULABİLİR
Vasküler tip demans nedir ?
Klinik tecrübeme göre bu tür demans türü de Alzheimer türü demansa yakın miktardadır. Yaş ilerledikçe beyine giden damarlar yıpranır ve beyin hücre fonksiyonları geriler. Bu fizyolojik bir olaydır. Yaşı ilerleyen her kişi bunamaz. Genetik yakınlığı olanlarda çevrenin, beslenmenin vs. etkisi ile beyin beslenmesi bozulur. Beyin hücrelerinde ölümler oluşur. Geçirilen felçler, beyin kanamaları, küçük damarların tıkanmalarına bağlı vs. gibi durumlara bu olgu sebeptir. Bu vasküler demansta beyinde oluşan hasar, bölgesine bağlı olarak hasta bedeninde işlev bozukluğu olur. Örneğin uzun süre tansiyonu yüksek giden kişilerde beyinde birçok alanda hasar oluşur. Demansın yanında konuşma denge bozukluğu, herhangi bir tarafta güç kaybı vs. gibi belirtiler oluşur. Beyindeki hasarın derecesine bağlı olarak saydığımız belirtiler bu demans türünde görülse de; genellikle içe kapanma, ağlama, unutma ve entelektüel fonksiyonların kaybı hakimdir. Vasküler demans Alzheimer tipi demanstan daha iyi huyludur. Demans bulgularına sebep olan etkenlerin tedavisi olduğu taktirde, beyinde kalıcı hasar oluşmamışsa, bulgularda duraklama ve hatta iyiye doğru gitme görülür.
Bunamanın oluşmasında genetiğin etkisi var mı ?
Hastalıkların oluşmasında, sağlam bir insanda yaşam kalitesinin ve kişilik özelliklerinin belirlenmesinde genetik yapının ve çevrenin etkisi tıbben ispatlanmıştır. Demanstan şüphelenilen hastada anne, baba ve yakın akrabalar sorgulanmalıdır. Tam tersi, yakınlarında demans olanlar daha dikkatli olmalıdır.
Ailesinde bunama olanlar bu hastalıktan korunmak için neler yapmalı ?
Özellikle anne-babasında bunama olan kişi ileriki yaşlarda bu hastalığa adaydır. Bu yüzden hazırlıklı olmak gerekir. Korunmak için iyi beslenme, düzenli spor, çalışarak beyini zinde tutmak, stresten uzak yaşam stili benimsenmelidir. Unutkanlık bunamanın ilk belirtisidir. Orta ve ileri yaşta unutkanlık görülürse mutlaka bir hekime başvurmak ve beyin fonksiyonlarını kontrol ettirmek gerekir.
WEBHATTI