Corona virüsünden korunma yolları!..

Dünya çapında büyük korku yaratan Corona virisünün (Koronavirüs) hızla yayıldığına dikkat çeken Dr. Kadir Göktürk, bu tehlikeli virüsten korunma yollarını şöyle anlattı…

Koronavirüs'ün hayvanlardan insana geçmesi ve insandan insana hızla yayılım göstermesiyle birlikte solunum yetmezliği, zatürre gibi ölüm riski yüksek olan tablolara yol açması endişeleri giderek artırıyor…Dolayısıyla henüz aşısı ve tedavisi bulunmayan virüsle ilgili bilgi sahibi olmak ve önlem almak hayati önem taşıyor. İşte bu virüsten korunmak için dikkat edilmesi gereken 4 etkili uyarı…

1- HİJYENE DİKKAT EDİN

Öncelikle kişisel hijyen ve yaşam alanlarımızla ilgili hijyen konusunda taviz vermemek gerekiyor. Herkes hapşırma ve öksürme sırasında mendil veya kollarıyla ağız ve burunlarını kapatmalı, ellerini bol sabunlu su ile (30 saniye) yıkamalıdır. Ellerin yabancı yüzeylerle temas sonrası hiçbir şekilde yüze, ağza ve gözlere temas ettirilmemesi ve hemen yıkanması gerekir. Özellikle hasta insanlar veya çevresiyle doğrudan temas ettikten sonra sık sık eller yıkanmalıdır.

2- BAĞIŞIKLIĞINIZI GÜÇLENDİRİN


Bu virüse karşı bağışıklık sistemi güçlendirilmeli. Yeterli uyku, stresten uzak durmak, egzersiz yapmak, sigara ve alkol kullanmamak ilk basamakta yapılması gerekenler arasında yer almaktadır. Düzenli ve dengeli beslenmeye yani yeterli sıvı almaya, kaliteli protein, doğal sebze/meyve, tam tahıl, bakliyat, vitamin, mineral ve antioksidanlardan zengin beslenmeye çalışmalıdır. Yeterince kanıt olmasa da D vitamini, çinko, omega-3 içeren desteklerle doğal C vitamini fayda sağlayabilir.

3- KALABALIKTAN KAÇININ

Hasta kişilerden ve kalabalık mekanlardan (otobüsler, trenler, metrolar, sinemalar, alışveriş merkezleri) mümkün olduğunca uzak durulması tüm solunum yolu virüslerinin bulaşmaması için etkili bir yoldur. Koronavirüs solunum yoluyla bulaştığı için özellikle yaşlılar, kronik hastalığı olanlar, hamileler mutlaka maske takmalı, kalabalık ortamlara girmemeli ve gerekmedikçe yolculuk yapılmamalılar.

4- HAYVANSAL GIDALARI İYİ PİŞİRİN

Hayvanlarla ilgili asıl problem virüsün şu an aktif olduğu bölgelerdeki görülüyor. Çünkü o bölgelerde tropikal hayvanlar, orman hayvanları ve kanatlı yabani hayvanlar satılan pazarlar bulunuyor. Bizim ülkemiz için evcil hayvanları olanların ise hayvan bakımında ve evde ortak yaşamda genel hijyen kurallarına dikkat etmeleri, hayvanların bakımlarını, aşılarını ve gerekli tedavilerini zamanında yaptırmaları önerilebilir. Bu virüse karşı et, yumurta gibi hayvansal gıdalar da iyice pişirilmeli.

BU BELİRTİLERE DİKKAT!

Koronavirüs genel olarak solunum sıkıntısıyla belirti göstermeye başlar. Geçtiğimiz yıllarda koronavirüs kaynaklı salgınlarda görülen belirtilerin en başında öksürük, nefes darlığı, ateş ile birlikte; iştahsızlık, kilo kaybı, halsizlik, durgunluk; karın bölgesinde şişkinlik, görme sorunları, gözlerde sulanma, denge problemleri ve genel psikolojik durumda değişim yer almaktadır.

Nasıl bulaşır?

Virüs solunum yoluyla bulaşır. Öksürük, hapşırık veya el sıkışma gibi durumlar da virüse maruz kalmaya neden olabilir.

https://www.sozcu.com.tr/2020/saglik...-yolu-5600628/

KORUNMAK İÇİN NELER YAPMALI?

Corona virüsünün bulaşma yolları ve hastalıktan korunmak için alınabilecek önlemler hakkında da bilgiler paylaşan Doç. Dr. Zerrin Yuluğkural, amaçlarının vatandaşların korku ve paniğe yer vermemesini sağlamak olduğunu belirterek, gerekli önlemleri alarak enfeksiyonların bulaşması riskinin önlenebileceğini ifade etti.

Vatandaşların, basit işlemlerle virüse karşı önlem alabileceğinin altını çizen Yuluğkural, kişinin kendisi ve ailesi için herkesçe bilinen basit korunma yöntemleri ile hastalıktan korunabileceğini aktardı. Doç. Dr. Zerrin Yuluğkural, “Hastalığın damlacık yoluyla bulaştığını bildiğimiz için enfekte olduğunu düşündüğümüz, temasta bulunmamız gereken kişilerden korunmak için maske takmamız önemlidir. Örneğin, bir solunum yolu enfeksiyonu geçiriyorsak, hastalığı başkalarına yaymamak için maske takmak en önemli uygulamalardan biri olacaktır.

Bu, diğer virüslerden korunmak için de güzel bir adım ancak tüm gün boyunca maske takıp dolaşmalıyız gibi bir algı ortaya çıkmasın. Hasta biriyle çok yakın temas kuracaksak basit bir maskeyle korunmak bizim için yeterli olacaktır. Ama bundan da önemlisi el yıkamak, yani ellerimizin hijyeni. Gün içinde birçok yere temas ediyoruz, o yüzden el hijyeni çok önemli. Ne zaman hasta biri ile yakınlaştık, damlacık ile onun ulaşabileceği yerlerle temas ettik, bir yerlere dokunduk sonrasında ellerimizi muhakkak yıkamalıyız. Su ve sabunla ellerimizi ovalayarak yıkamamız önemli bir önlem olacaktır. Dezenfektanlar da bu konuda yeterli olacaktır” ifadelerini kullandı.

COVID-19 olarak adlandırılan yeni tür koronavirüs ile ilgili merak edilen onlarca şey var. Virüsün nesneler üzerinde ne kadar yaşayabildiği ile ilgili araştırmalar yapan bilim insanları, sonuçları Journal of Hospital Infection dergisinde yayınladı.

Journal of Hospital Infection dergisinde yayınlanan araştırmasına göre, yeni tür koronavirüs nesnelerin yüzeyinde bir haftadan daha fazla bir süre aktif olarak kalabiliyor.

Sputnik’in haberine göre Alman bilim insanları, insan ve hayvan koronavirüslerinin nesnelerin yüzeyleri üzerindeki dayanıklılığı, kamusal alanlar ve sağlık kurumlarında kimyasal dezenfeksiyon teknikleri ve inaktivasyon stratejileri hakkındaki mevcut tüm bilgileri taradı.

ODA SICAKLIĞINDA 9 GÜN AKTİFLER

Yapılan 22 çalışmanın analizi, Ağır Akut Solunum Sendromu (SARS), Ortadoğu Solunum Sendromu Coronavirüsü (MERS) veya endemik insan coronavirüsü (HcoV) gibi virüslerin metal, cam veya plastik yüzeylerde oda sıcaklığında 9 gün aktif olarak kalabileceğini gösterdi.

Araştırmacılar, 9 günün üst sınır olduğunu, ortalama olarak insan koronavirüs ailesinin alüminyum, ahşap, kağıt, plastik ve cam gibi çeşitli nesnelerde dört ila beş gün yaşayabileceğini düşünüyor. Diğer yandan hayvan koronavirüsleri, cansız nesneler üzerinde 28 günden fazla bir süre yaşayabiliyor.

Nesnelerin yüzeylerindeki virüsler, etanol, hidrojen peroksit veya sodyum hipoklorit çözeltilerle inaktive edilebiliyor.

Araştırmacılara göre, şu anda insanın virüslü bir yüzey veya nesneyle teması sonrası ağız, burun veya göze dokunması durumunda COVID-19 virüsü alıp almayacağı net değil.

NEM YAŞAM SÜRESİNİ UZATIYOR

Greifswald Üniversitesi’nden Doktor Günter Kampf'a göre, düşük sıcaklık ve yüksek nemli ortamlar virüslerin yaşam sürelerini daha fazla uzatıyor.


Araştırmacılar, Coronavirüsün yayılmasını azaltmak için, yüzeylerin SARS ve MERS’e karşı etkili solüsyonlarla iyice dezenfekte edilmesini öneriyor. Dezenfeksiyon araçlarının COVID-19 üzerinde de etkili olacağını vurgulayan araştırmacılar, elbette, zorunlu bir önlem olarak, ellerin sık sık yıkanması ve enfekte olmuş kişilerin temas edebileceği nesnelerin iyice dezenfekte edilmesi gerektiğini belirtiyor.

Araştırmacıların çalışmalarında veri yetersizliğinden dolayı COVID-19 virüsü hakkında fazla bilgi olmamasına rağmen, virüsün nesnelerdeki dayanıklılığının ailenin diğer virüslerinden çok farklı olmayacağı belirtiliyor.

https://www.sozcu.com.tr/2020/saglik...bilir-5624953/

İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk, bağışıklık sistemini güçlendiren besinleri sıraladı


Çin'in Vuhan kentinde ortaya çıkan ve hızla yayılan yeni tip Koronavirüsten (Kovid-19) korunmanın yollarını İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk anlattı. Prof. Dr. Erk, “Taze, temiz, mevsiminde yerel olarak üretilmiş; mümkünse organik, rengarenk özellikle bitkisel besinlerden oluşan bir diyet bağışıklık sistemini güçlendirir” dedi.

Sözcü gazetesinden Nazan Doğaner'e konuşan Prof. Dr. Erk, “Sarımsak, yeşil lahana, brokoli, dutsu meyveler, bağışıklık sistemini güçlendiren bitkisel besinlerin en önemlilerinden bazılarıdır” açıklamasında bulundu.

Prof. Dr. Erk’in açıklamaları şöyle devam etti:

"Organik, kaynağı bilinen, iyi pişirilmiş hayvansal gıdaların günlük kalorilerin yüzde 10-20’sini karşılayacak şekilde alınması bağışıklık sistemini destekler. Kolalı, gazlı içecekler, içinde mısır şurubu bulunan içecekler, alkol ve sigara bağışıklığı zayıflatır. Kelle paça, salep, keçiboynuzu pekmezi gibi gıdaların virüsün üzerinde olumlu bir etkisi kesinlikle söz konusu değildir. Ayrıca ağız ve burna tuzlu su çekilerek gargara yapılması gibi uygulamaların virüse karşı faydası yoktur."

Corona virüsü tüm dünyanın gündeminde yer almaya devam ediyor. Sağlık Bakanlığı'ndan konuyla ilgili yaptığı bilgilendirmelerinde corona virüsünden nasıl korunulacağını, belirtileri ve neler yapılması gerektiğini anlattı.

CORONA VİRÜSÜNDEN NASIL KORUNULUR?

Akut solunum yolu enfeksiyonlarının bulaşma riskini azaltmaya yönelik öneriler, yeni corona virüs enfeksiyonu için de geçerlidir.

Öksürme veya hapşırma sırasında ağız ve burun tek kullanımlık mendille kapatılmalı, mendil yoksa dirseğin iç kısmı kullanılmalı.

Tokalaşma ve sarılmadan kaçınılmalıdır.

Olanbildiğince kalabalık ortamlardan uzak durulmalıdır.

Kirli ellerle ağız, burun ve gözlere dokunulmamalıdır.

El hijyenine önem verilmelidir. Eller en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkanmalı, sabun ve suyun olmadığı durumlarda alkol içerikli el antiseptiği kullanılmalı.

Sınıflar ve iş yerleri başta olmak üzere kapalı alanlar sık sık havalandırılmalıdır.

Bağışıklık sistemini güçlendirmek için dengel ve sağlıklı beslenilmelidir. Gıdalar tüketilmeden önce iyice yıkanılmalıdır.




CORONA VİRÜSÜ BELİRTİLERİ

En çok karşılaşılan belirtiler, ateş, öksürük ve solunum sıkıntısıdır.

Şiddetli vakalarda zatürre, ağır solunum yetmezliği, böbrek yetmezliği ve ölüm gelişebilir.

Yeni corona virüsünün kuluçka süresi 2 ile 14 gündür.


CORONA VİRÜSÜ NASIL BULAŞIR?


Hasta kişilerin öksürme veya hapşırmayla ortaya saçtığı damlacıkların ortamdaki diğer bireylerin ağız, burun ve gözlerine temasıyla, damlacıkların yapıştığı yüzeylere dokunduktan sonra ellerin ağız, burun veya göze götürülmesiyle bulaşabilmektedir.

CORONA VİRÜSÜ NEDEN ÖLÜMCÜL?

Fizyoloji ve Deneysel Tıp Uzmanı Doçent Oytun Erbaş neden ölümcül olduğunu şu sözlerle anlattı; “Virüsün akciğerde tutunduğu protein ACE/2 proteini. Bu protein akciğerin iltihap yapmasını ve su toplamasını önlüyor. ACE/2’ye yapışan virüs bu proteinin işlevini bozuyor. Bu sefer de damardaki su akciğerin içine geçiyor. Hasta kendi vücudundaki suda boğuluyor ifadesi yanlış olmaz. Ağır bir zatürre gibi düşünün. Akciğerde havanın yerine su girmesidir zatürre. Bu virüs zatürrenin daha ağırını yapıyor. Korona akciğerdeki ACE/2 proteinine tutunmasa bu kadar öldürmezdi. Diğer bir ölüm sebebi de kalbi tutarak kalp yetmezliği yapması ya da kalbi aniden durdurması. Bir kısım vakada da böbrek yetmezliği yapıyor. ACE/2 proteininin en çok bulunduğu yer bu üç organ. Akciğer, kalp, böbrek.”


“CORONA VİRÜSÜ EN ÇOK ASYALI ERKEKLERİ ETKİLİYOR”


Corona virüsün yapısı ve bulaşma riski ile ilgili Habertürk'e konuşan Doç. Dr. Oytun Erbaş, virüsün özellikle Asyalı erkekleri daha çok etkilediğine dikkat çekti. Virüsten korunmanın yollarına da değinen Erbaş'ın açıklamaları şöyle;

“Şöyle bir sorun var virüsle ilgili, akciğere tutunduğu yer ACE/2 proteini. Ona tutunuyor ama o aynı zamanda akciğerde iltihabı önleyen bir protein. Onu bozduğu için aşırı bir iltihaplanma ve su toplama oluşuyor. Bu anlamda virüsün tutunduğu yer kötü denk geldi. O proteine tutunmasa böyle şeyler olmayacak.

Bu protein en çok Asyalı erkeklerde var. Onların etkilenmesi kadınlara göre 3-4 kat fazla. Onun için temel risk grubu erkekler. Diğer bir sorun da sigara içenlerde bu protein daha fazla, bu yüzden de virüsün tutunması daha fazla. Duman virüsün tutunmasını hızlandırıyor. Çin, Tayland, Japonya, Hindistan çok büyük bir risk grubu. Arabistan Yarımadası da etkilenecek bölgelerden bir tanesi. Afrika ise pek etkilenmedi. Ama beyaz ve siyah ırkta bu protein neredeyse 6'da bir. Bu yüzden bütün dünyaya yayılsa beyaz ve siyah ırkta büyük oranda ölümler görülmeyecek. Biz Akdeniz ırkıyız, Asya'dan da aldık ama saf Asyalı değiliz.”

Prof. Dr. Muhammed Emin Akkoyunlu, corona virüsünden (Covid-19) korunma yöntemlerini açıkladı.

1. Prof. Dr. Akkoyunlu, Türkiye’de de baş gösteren corona virüsüne karşı bazı şeylerden vazgeçmemiz gerektiğine dikkati çekerek, "Toplu alanlarda çok fazla bulunmamalı, mümkünse kalabalık etkinliklere katılmamalıyız. Çünkü biliyoruz ki bu hastalık için en önemli şeylerden biri enfekte olan insanlarla ortalama 2 metre mesafeyi korumak. Ayrıca mümkünse toplu taşımayı kullanmamak gerekiyor. Toplu taşımada eller yoluyla virüs yayılımı artabilir. Eğer topluluğa çıkmak mecburiyetindeysek, o zaman maske kullanmak gerekiyor. Rutin zamanda maske kullanımını önermiyoruz, fakat bireysel hijyeni sağlayabilmemiz için toplu taşımayı kullanmak zorunluluğu olması halinde kesinlikle maske kullanılmalı." dedi.

2. Corona virüsüyle ilgili asıl büyük tehlikeyi cebimizde taşıdığımıza işaret eden Prof. Dr. Akkoyunlu, şöyle devam etti: "Dünya genelinde dolaşımı en hızlı olan ve birçok elden geçen 'para' koronavirüsün yayılımını da hızlandırabilir. Olabildiğince parayla teması kesmek gerekiyor. Ve bu sık dokunulan yerlerle temas ettikten sonra ellerimizi su ve sabunla yıkamak gerekiyor.

3. Gün içerisinde alınabilecek en kolay ve hızlı önlem su ve sabunla elleri yıkamaktır. Eğer ellerimizi yıkayamıyorsak, dezenfektanlarla temizlemek ya da yüzde 80’den fazla alkol içerikli herhangi bir maddeyle ki bu kolonya olabilir, bununla ellerimizi dezenfekte etmek gerekiyor. Bu arada ellerin ağız ve yüze değdirilmemesi de son derece önemli. Dört bir yanımızın virüslerle sarıldığı dönemde toplumsal davranış değişikliğine de gidilmeli. Tokalaşmak, öpüşmek, sarılmak gibi mesafeyi yakınlaştıran veya bedensel teması sağlayan durumlardan uzak durmak gerekiyor."

4. Prof. Dr. Akkoyunlu, bireysel alınabilecek önlemleri şu şekilde sıraladı: "Mümkünse topluma çıkmasınlar. Her ortamda maske taksınlar. Parayla teması olabildiğince azaltın. Öksürük hapşırık durumlarında tek kullanımlık peçete kullanılmalı, ani durumlarda ise kesinlikle ele değil kol içerisine doğru öksürülmeli. Kişisel sağlık durumunu güçlendirme hastalığa yakalanma oranını azaltmıyor ama ölüm oranını azaltıyor. Bu dönemde özellikle ağır diyet yapmamak gerekiyor. Çok aşırı yememek gerekiyor.

5. Mümkün mertebe sağlıklı ve dengeli beslenilmeli. Uykusuz kalmamak, düzenli uyumak son derece önemli. Propolis, zencefil, zerdeçal, çörek otu tohumlarının kullanımı öneriliyor, fakat bunlar corona virüsüne karşı ispatlanmış şeyler değil. Şu açıdan öneriyoruz, genel sağlık durumunuzu toparlar, direncinizi arttırır fakat bunun Covid-19 üzerinde ispatlanmış bir etkisi şimdilik yok."

Dünyayı etkisi altına alan corona virüsü salgını hakkında akıllarda pek çok soru var. Yeni corona virüsü ve sebep olduğu COVID-19 hastalığı hakkında bilgiler veren Dr Hijran Mammadova, merak edilenleri 28 soruda aktardı.

Tüm dünyanı etkisi altına alan, can kayıplarına yol açan corona virüsü ve COVİD-19 ile ilgili neyi yanlış neyi doğru biliyoruz? Gögüs Hastalıkları Uzmanı Dr Hijran Mammadova corona virüsü hakkında detaylı bilgiler verdi:

1. Corona virüsü yeni saptanan virüs mü?
Hayır, corona virüsleri hayvanlarda yaygın olarak bulunabilen ve insanlar arasında hastalık yapabilen geniş bir virüs ailesidir. Corona virüslerine bağlı pek çok enfeksiyon hastalığı geçmiş zamanlarda ve şu anda da görülmektedir. İnsanlarda soğuk algınlığının en önde gelen nedenleri arasındadır (rinovirüs, adenovirüsten sonra).

2. COVİD-19 nedir? (CORONA VİRUS DİSEASE 2019)
Daha önce insanlarda tanımlanmamış bir corona virüsü türüdür. 31 Aralık 2019’da Çin’in Vuhan şehrindeki Hubei eyaletinde bulunan Vuhan Güney Çin Deniz Ürünleri Şehir Pazarı (farklı hayvan türleri satan bir toptan balık ve canlı hayvan pazarı) çalışanlarında etiyolojisi bilinmeyen pnömoni vakaları bildirilmiştir. Vakalarda ateş, öksürük, nefes darlığı ve her iki akciğerlerde zatürre ile uyumlu bulgular tespit edilmiştir.

31 Aralık 2019 tarihinde tespit edilen pnömoni kümelenmesinin etkeni, 7 Ocak 2020'de daha önce insanlarda tespit edilmemiş yeni bir corona virüsü olarak tanımlanmıştır. İlk importe vaka 13 Ocak 2020'de Tayland'dan bildirilen, 61 yaşındaki Çinli bir kadındır. İlerleyen günlerde importe vaka bildiren ülkelerin sayısı giderek arttığı gibi Şubat ayı sonlarında yerli bulaşın yaşandığı ülkeler ortaya çıkmaya başlamıştır. Mart 2020 başı itibariyle dünya genelinde 100'ün üzerinde ülkede olgu bildirilmiştir. Hastalık, insandan insana bulaşma özelliği nedeniyle hızla yayılmış ve yayılmaya devam etmektedir.



3. Hastalığın belirtileri neler?
Hastalığın belirtileri kişiden kişiye değişkenlik göstermekte olup, en yayğın belirtileri ateş, öksürük, nefes darlığıdır. Bunun dışında ciddi halsizlik, iştahsızlık, yorgunluk, kilo kaybı görülebilir. Bazı hastalarda boğaz ağrısı, karın ağrısı, ishal gibi bulgular da olabilir. Şiddetli olgularda zatürre, ağır solunum yetmezliği, böbrek yetmezliği ve ölüm gelişebilmektedir.

4. COVİD-19 herkeste ağır seyreder mi ?
Hayır, bu hastalık bazı insanlarda hiç fark edilmeyen, belirtisiz veya çok hafif bulgular verirken bazılarında yatış gerektirecek ciddi zatürre, solunum yezmeliği, böbrek yetmezliği ve hatta ölüme nedenola bilir. Dünya Sağlık Örgütü'nün Çin Halk Cumhuriyeti’ne ait COVID-19 raporuna göre ölüm vakaları genellikle ileri yaştaki ya da eşlik eden sistemik hastalığı (hipertansiyon, diyabet, kardiyovasküler hastalık, kanser, kronik akciğer hastalıkları başta olmak üzere diğer immunsüpresif durumlar) olan bireyler olmuştur.

5. COVİD-19 bize nasıl bulaşır?
COVİD-19 esas olarak damlacık ve temas yoluyla bulaşmaktadır. Hatalık daha çok ellerle bulaşıyor. Hasta ve enfekte bireylerin öksürme, hapşırma, konuşma, gülme yoluyla ortaya saçtıkları damlacıklara diğer kişilerin elleri ile temas etmesi sonrasında ellerini ağız, burun veya göze götürmesi ve temas etmesi ile bulaşmaktadır.

6. Kuluçka ve bulaşıcılık süresi ne kadardır?
Çin'deki olguların epidemiyolojik özellikleri incelendiğinde ortalama kuluçka süresinin 5-6 gün olduğu, bazı vakalarda ise bu sürenin 14 güne kadar uzayabileceği gözlenmiştir. COVID-19'un bulaştırıcılık süresi kesin olarak bilinmemektedir. Semptomların başladığı dönemden 1-2 gün önce başlayıp semptomların kaybolmasıyla sona erdiği düşünülmektedir.


7. Virüs cansız yüzeylerde ne kadar kalır?
Corona virüsü genel olarak dış ortama çok dayanıklı olmayan virüslerdir. Ortamın nem ve sıcaklığına, dışarı atıldığı organik maddenin (tükrük, balgam) miktarı, kontamine ettiği yüzeyin dokusu gibi faktörlere göre değişen bir dayanma süresi söz konusudur. Genel olarak havada 1-3 saat , bakır yüzeyde 4 saat, alüminyumda 8 saat, kağıtta ve karton yüzeyde 24 saat, çelik yüzeyde 2 gün, tahta ve plastikte 4-5 gün kadar kalabiliyor.

8. Covid-19 gıdalarla bulaşır mı?
Hayır, Covid-19 gıdalarla (et, süt, yumurta vb) bulaşmaz. Meyve ve sebzeleri kabukları ile yemenin hastalık riskini artırmış olduğuna dair bir veri yoktur. Genel temizlik kuralları doğrultusunda meyve ve sebzeler yıkanarak kabukları ile de tüketilebilir.

KELLE PAÇA CORONA VİRÜSÜNE KARŞI KORUR MU?

9. Hastalıkdan koruyan her hangi bir besin varmıdır? Kelle paça çorbası bağışıklık sistemimizi güçlendirerek hastalıkdan koruya bilir mi?
Hayır, bağışıklık sistemini özel olarak güçlendirdiği gösterilmiş herhangi bir gıda yoktur. Bir besine odaklanmak yerine, genel olarak sağlıklı ve denegeli beslenerek bağışıklık sistemlerimizi güçlü tutmalıyız.

10. Hastalıkdan korunmak için sağlıklı bireylerin bağışıklık kuvvetlendirici destek ürünleri ve vitamin hapları alması gerekli mi?
Hayır, sağlıklı bireylerin ek bir destek ürünü almalarına kesinlikle gerek yoktur. Virüslerden korunmada bağışıklık sisteminin önemli olduğu doğrudur. Bugüne kadar yapılan bilimsel çalışmalarla bağışıklık sistemini güçlendirdiği kanıtlanmış uygulamalar dengeli beslenme, yeterli uyku ve düzenli fizik egzersizdir.

11. Sıçak halde içilen içecekler ve yemekler virüsü öldürür mü?
Hayır, tam tersine aşırı sıcak içecekler ağız-boğaz bölgesini yakarak mukozalarımızda olan koruyucu epitel tabakayı ve bağışıklık salgılarının fonksiyonunu bozduğundan virüsün vücuda girmesini kolaylaştırabilirler.

12. Bol miktarda sarımsak, soğan yemek koronavirüs enfeksiyonunu önler mi?
Hayır, sarımsak ve soğan içerdikleri alisin ve kuvarsetin sayesinde antimikrobiyal özellikleri olan sağlıklı gıdalardır ama corona virüsünden koruma gibi bir faydaları bilimsel olarak ortaya konmamıştır.

13. Dışarıdan sipariş edilen paket yemeklerde virüs riski varmı?
Evet vardır, mecbur kalmadıkca dışarıdan paket yemekler ve soğuk yeyecekler (salata, soğuk sandviç) sipariş verilmemeli, yemekler mutlaka pişmiş olmalı. Dışarıdan gelen paketin poşeti ve kabı çöpe atılmalıdır.

14. Doktor tarafından evde izolasyon önerilen kişilerden nasıl korunmamız gerekiyor?
Hastaneye yatış gerekmediği düşünülen hafif semptomlu ve altta yatan hastalığı bulunmayan (akciğer, kalp, böbrek yetmezliği veya bağışıklık yetmezliği olan) kişiler semptomlar düzelene kadar evde takip edilebilir. Ev halkına bulaş riskini önlemek için evde takipli hastalar mümkünse diğer kişilerden farklı bir odada, özellikle yaşlı, diyabet, kronik solunum sistemi ve kardiyovasküler sistem hastalığı olan ve bağışıklık sistemi baskılanmış hastalarla mümkünse aynı evde bulunmamalı, mümkün değil ise iyi havalanan bir odada oturmalı, diğer kişilerden en az 1 metre uzakta olmalı ve tıbbi maske takmalıdırlar.

Öksürme veya hapşırma sırasında kişi ağız ve burunu tek kullanımlık mendille kapatmalı, mendil yoksa dirseğin iç kısmını kullanmalıdır. Kullanılmış mendiller ağzı kapalı ve delik olmayan naylon poşetlere konularak ağzı kapatılarak, ikinci bir naylon poşet içerisinde atılmalı, ellerini sık sık yıkamalıdır.



SİGARA İÇENLER DİKKAT!

15. Sigara kullananlar için bu hastalık riskli mi?
Evet sigara ve diğer tütün ürünleri (nargile, puro, pipo, elektronik sigara) solunum yollarının savunma mekanizmasını bozarak ve aynı zamanda vücut direncini düşürerek virüsün hava yollarına geçmesini ve akciğerlere ulaşmasını kolaylaştırıyor. Pasif içicilerin de risk altında olduğunu unutmayalım. Bu dönemde sigara ve tütün ürünleri kesinlikle kullanılmamalıdır.

16. Hastalıktan korunmak için en etkin yöntem nedir?
Mevcut durumda hastalıktan korunmak için en etkin yöntem evde kalmak ve sosyal izolyasyonu sağlamaktır. Mümkün olduğu kadar az kişiyle temas etmeye çalışmalıyız. Korunmada el hiyyeni çok önemli. Kirli ellerle ağız, burun ve gözlere dokunulmamalı, eller sık sık yıkanmalıdır. Tokalaşma ve sarılmadan kaçınılmalı, kalabalık yerlere girilmemeli, eğer girmek zorunda kalınıyorsa özellikle öksürük ve hapşırık gibi bulgular varsa ağız ve burnun kapatılmalı, mümkünse tıbbi maske kullanılmalıdır. Hasta olmayan kişilerin maske kullanması şart değil.

TUZLU SU KORUYUCU BİR ETKİYE SAHİP Mİ?

17. Burnu tuzlu su ile yıkamak yeni corona virüsü enfeksiyonunundan korur mu?
Hayır. Burnu veya boğazı tuzlu su ile yıkamanın, gargara yapmanın corona virüsü enfeksiyonuna karşı koruyuculuğuna dair bir kanıt yoktur.

18. El hijyeni nasıl yapılmalıdır?,
Eller en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkanmalı, sabun ve suyun olmadığı durumlarda alkol bazlı el dezenfektanı kullanılmalıdır. Tırnaklar dibinden kesilmeli, mümkünse öje kullanılmamalıdır. Akan suda elimizi ıslatıp, sabunu avcumuza döküp, iyice köpürtüp ovalıyoruz. Parmak aralarını, baş parmak etrafını, parmak uçlarını, bilekleri iyice yıkayıp duruluyoruz. Kurulamayı peçeteyle yaparak çeşmeyi de kapatıyoruz.

19. Islak mendiller veya alkolsuz kolonyalar el dezenfektanı olarak kullanılabilir mi?
Hayır. Bir sıvının dezenfektan özelliğe sahip olması için minumun yüzde 70 alkol oranına sahip olması gerekiyor. Uygun el antiseptiği bulunamayan yerlerde yüzde 80-90 arasında alkol içeren her türlü kolonya da el hijyeninde virüsten korunmada kullanılabilir.

20. Evde temizlik nasıl yapılmalı?
Evde tuvalet, banyo gibi alanlar iyi havalandırılmalıdır. Kapı kolları, armatürler, lavabolar, banyo ve tuvaletler her gün en az bir kez sulandırılmış çamaşır suyuyla (1:100 normal sulandırmada) temizlenmelidir. Kişisel eşyalar başkaları ile paylaşılmamalı, tabak, çatal, bardak, havlu gibi eşyaları ortak kullanmamalıdır. Kıyafetler, havlu, çarşaf gibi tekstil ürünleri 60-90°C'de çamaşır deterjanı ile yıkanmalıdır. Ayakkabılarımız evin girişinde çocukların ulaşamayacağı izole bir yerde çıkartılmalı, sonrasında eller yıkanmalı. Dışarıda giydiğimiz kıyafetler havalandırabileceğimiz bir yerde en az 6-8 saat bekletilmeli veya yıkanmalı.

21. Evcil hayvanlar yeni koronavirüs bulaştırabilir mi?
Hayır, evcil hayvanlardan (kedi, köpek gibi) virus bulaşmaz. Dışarıda gezdirip eve getirince patileri virüsle temas etmiş olma ihtimaline karşı amonyak veya alkol tabanlı bir deterjanlı bez ile silinmeli. Aynı zamanda kümes ve çiftlik hayvanları da virüsü taşımaz ve bulaştırmaz. Evcil hayvanlarla temas sonrası her zaman eller su ve sabunla yıkanmalıdır. Böylece hayvanlardan bulaşabilecek diğer hastalıklara karşı da korunma sağlanacaktır.

22. Maskeler yıkanarak kullanılabilir mi?
Hayır, maskeler yıkandığında koruyuculuk işlevini kaybeder. Maskeler genellikle tek kullanımlıktır, 2 kere dahi kullanılmamalıdır. Cerrahi maskelerin kullanım süresi 3-4 saat olup, nemlendiğinde ve ya kirlendiğinde değiştirilmeleri gerekiyor. Maske ve özel kıyafetler genellikle hastalığın kesin olarak görüldüğü alanlarda uygulanmaktadır. Bunun dışında günlük hayatta kullanmaya gerek yoktur. Ancak yine de önlem olarak toplu alanlarda maske kullanabilir.

23. Dışarıda eldiven kullanmalımıyız?
Hayır, yanlış kullanılarak aksine bulaş kaynağı olabilir. Eldiven sadece hastanede, hastalara bakım veren sağlık çalışanları tarafından kullanılmalıdır. Normal vatandaşlarımızın gün içeresinde eldiven kullanmalarını önermiyoruz.

24. El kurutucuları virüsü öldürür mü?
AVM'lerde ve otellerde bulunan elektriki el kurutucuları corona virüsü öldürmede etkili değil. Aynı zamanda saç kurutma makinalarının da virusu öldürmede bir etkisi yoktur.

25. Doktora ne zaman başvurmalıyız?
Yüksek ateş, öksürük, nefes darlığı gibi bulgularınız varsa maske takarak en yakın sağlık kuruluşuna gitmeniz gerekiyor.

26. Hastalığı önlemek ve ya tedavi etmek için etkin bir ilaç var mıdır?
Hayır. Halen hastalığa özel bilinen bir ilaç yoktur. Fakat olumlu sonuç veren bazı ilaçlar vardır. Sağlık Bakanlığı'nın belirlediği standartlarda tedaviler uygulanıyor. Bunlar hastaların durumuna, hastalığın ağırlığına göre belirleniyor.

27. Bu virüsün aşısı var mıdır?
COVİD-19 için geliştirilmiş bir aşı henüz bulunmamaktadır. Fakat aşı geliştirme çalışmaları ve tedaviye yönelik çalışmalar devam etmektedir.

28. Havalar ısındıkca virüs yok olur mu?
Sıcak havanın virüsü doğrudan öldürmesine dair bir bilgi yok. Ancak havaların ısınması ile evler, iş yerleri daha iyi havalandırılıyor ve böylelikle solunum yoluyla bulaşan virüslerin bulaşma olasılığı azalıyor. Aynı zamanda artan sıcaklık nedeniyle virüs dış ortamda daha kısa süre canlı kalabiliyor.

Amerika'da yaşan viroloji uzmanı doçent doktor arkadaşım dedi ki;

1. Hava sıcaklığı ile ilgili kesin bir şey söylemek zor ancak örnek olarak Mart 2020 ayı İtalya sıcak bir hava durumu ortalamasına sahipti (ortalama 17-18 derece) ancak corona virüsün yayılması durmadı. Daha sıcak bir havaya ihtiyaç duyabiliriz ama bu da 30 dereceleri bulursa ve güneşin dezenfekte edici ultraviyole ışınları etkisi ile virüs salgınının sönümlenmeye başlaması söz konusu olabilir. Bu da Türkiye için yaklaşık Haziran ayını işaret etmekte.
   
2. Kimse tırnaklardan bahsetmiyor. El tırnaklarınızı sıkça kesin ve uzamasına izin vermeden her zaman kısa tutun... Asıl parmaklardan çok tırnak içlerindeki kirler virüslerin en çok barındığı bölgeler imiş. Bu nedenle elleri yıkarken tırnak içine girmiş kirleri temizlemek çok önemli. Hatta tırnağın içindeki pisliği temizleyebilmek için özel fırçalar var onlardan satın alıp, kullanın. Yoksa eski bir diş fırçası ile bile tırnak içlerini ovun.
   
3. Sakal ve bıyıkları kesin. Tamam inançtan dolayı bırakanlar olabilir ama can daha kıymetli. Özellikle sakalların ve bıyıkların arasına veya yüzeyine yapışan mikroplar ve dolayısıyla corona virus, buralardaki nemli ortama bayılıyor. Ne kadar yıkarsanız yıkayın bıyığın ve sakalın arasında barınmak çok kolay. Hatta yapılan araştırmaya göre bıyıklı ve sakallı kişilerde ölüm oranı daha fazlaymış. Bu nedenle moda diye saç sakal uzatanlar dahi kestirmişler.
   
4. Düşük bir risk olsa da, virüsü taşıyan zerrecikler havadan ağır olduklarından dolayı çok hızlı bir şekilde yere düşse de tedbir amaçlı olarak saçlara da yapışma olasılığı karşısında saçları da kısa kestirmek de yararlı.
   
   

imiş. Ayrıca sizlere iletmek için eller nasıl yıkanmalıdır şeklindeki arkadaşı olan ünlü Amerikalı Türk doktor MEHMET ÖZ taradından tavsiye edilen şu videoyu gönderdi;

https://www.youtube.com/watch?v=NaY8Wbzu2m4

Dr.Mehmet Öz'ün Turkish twist dediği bu el yıkama tarzı özellikle cerrahların el yıkama yöntemi. Bu yolla çok daha alan daha kolay bir şekilde yıkanıp dezenfekte ediliyormuş. Hatta mümkün ise bileklerin ve hatta dirseklere kadar sabun ile yıkayıp dezenfektasyon yapmakta fayda varmış.

Cerrahlar nasıl el yıkar diye merak ediyorsanız denemek hem bedava hem kolay :)

Dünyada salgın hastalık olarak ilan edilen corona virüsüyle ülkemizde de yüzde 80’imizin enfekte olacağını belirterek “Siz grip gibi geçirebilirsiniz ama başkalarının hayatına mal olabilirsiniz!” diyen Doç. Dr. Hacer Kuzu Okur virüsle savaşta bir başka önemli noktanın daha altını çiziyor:

“Ağzımızı yıkamak!” İşte, Doç. Dr. Hacer Kuzu Okur’dan önemli uyarılar, öneriler…

Dünyada olduğu gibi ülkemizde de bilançonun her geçen gün arttığı corona virüsünün hasta bireylerin öksürmeleri, aksırmaları ve hapşırmaları ile ortaya saçılan damlacıkların solunması yoluyla bulaştığını bilmeyenimiz kalmadı. Yine bu virüslerin her tür yüzeye yapışarak canlılıklarını korudukları esnada ellerimiz aracılığıyla hücrelerimize doğru yolculuğa çıktığını da! Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Hacer Kuzu Okur “Virüs, insan vücudu dışında cansız ortamlarda 4 güne kadar canlılığını sürdürebiliyor. Corona virüsü için temel kaynak enfekte hastalardır. Sağlıklı değil hasta kişilerin maske takması gerekiyor.

Çünkü solunum yolumuzdan damlacık yolu ile havaya yayılan virüsler ya doğrudan solunum havasından alınır ya da bir süre havada asılı kaldıktan sonra yüzeylere konar ve canlılığını sürdürdüğü sırada ellerimizle dokunduğumuz yerlerden virüsü alırız. Ellerimize virüs bulaştıktan sonra yıkamadan gözümüze, burnumuza, ağzımıza, yüzümüze götürülmesi ile virüsün vücudumuzda yolculuğu başlamış olur” derken kritik bir noktanın altını çiziyor: “Virüs üst solunum yolu mukozamızda temas ettiğinde; su ile mukozayı yıkayıp ıslatır ve yutarsak mide asidinde canlılığını sürdüremez. Bu nedenle su içmek ve ağzımızı sık sık çalkalamak da el yıkamak kadar önemli!”


Virüs üst solunum yolumuza girdikten sonra üremek için uygun ortamı bulduğu için hızla üremeye başlıyor, savunma sistemimizi aşıp hızla üremesini sürdürdüğünde alt solunum yolumuz olan bronşlarımızı etkileyerek bronşit ve zatürreye yol açıyor. Doç. Dr. Hacer Kuzu Okur “Virüsün üremesi çok olduğunda çok sayıda hava keseciklerinin içinde sıvı birikmeye başlar, fazla sayıda savunma hücreleri hücumu olur. Virüs, savunma hücreleri ve su ile dolan akciğerler işlevini yapamaz ve yetmezliğe girer” diyor.

Covid-19’un özellikle yaşlılarda ve kronik hastalığı olanlarda öldürücü olabildiğini belirten Doç. Dr. Hacer Kuzu Okur “Yaş ilerledikçe beslenme yetersizliği olur ve bağışıklık sistemi zayıflar. Yaşlılarımızı korumak için onlarla yakın mesafe kuralına ve beslenmelerine çok dikkat etmemiz gerekiyor. Beslenme yetersizliği ve yorgun olanlarda daha ağır tabloya yol açabiliyor. Ayrıca 1-1,5 metreden yakın mesafede 15 dakikadan daha az bulunsak bile virüsle enfekteysek onlara bulaştırabiliyoruz.” diyor.


http://belgoturk.tv/manset/corona-vi...olabilirsiniz/

Astım ve KOAH hastalıkları ile Covid-19 hastalığı belirtilerinin birbirlerine benzerlik gösterdiğine dikkat çeken Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Cebrail Azar, sigara içmenin de korona virüse yakalanma riskini 14 kat daha fazla artırdığını söyledi.



Göğüs Hastalıkları Uzmanı Uzm.Dr. Cebrail Azar, “Dünya Astım Günü” kapsamında bilgi vererek, korona virüsle ilgili de dikkat edilmesi gerekenleri aktardı.

Astımın solunum yollarında geçici nefes darlığıyla seyreden kronik bir hava yolu hastalığı olduğunu anımsatan Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Cebrail Azar, hastalığın toplum tarafından özellikle nefes darlığı, öksürük, göğüste hırıltı ile seyreden bir durum olarak algılandığını, bu şikayetleri olanlarda astım düşünüldüğünü dile getirdi.

Özellikle ailesinde astım hastası, alerjisi olan ve sigara içenlerde nefes darlığı, öksürük ve göğüste hırıltı durumu varsa şüphelenilmesi gerektiğine dikkat çeken Dr. Azar, “Astımda dikkat etmemiz gerekenlerden birisi alerji. Özellikle bahar aylarında alerjik durumlar artabilir. Polenler, çiçekler ve tozlaşmanın fazla olduğu dönemlerde astım hastalarının şikayetleri artabilir. Bu noktada alerji, burun tıkanıklığı, hapşırık, geniz akıntısı, burunda tıkanıklık hissi eşlik edebilir.

Sigara en büyük risklerin de başında gelmektedir

Sigara akciğer ve solumun yolları başta olmak üzere bütün solunum yolları hastalıklarını artırır. Vücudumuzun bütün sistemleri için risk faktörüdür. İçicilerin yakınında bulunanlar bu risk faktöründen içicilere nazaran iki kat daha fazla etkilenirler. Bu iki hastalığı solunum yolu testi ile ayırt ediyoruz. İkisinde de sigara olabilir veya olmayabilir. Özellikle 65 yaş üstü kişilerin yakınında kapalı ve açık alanda asla sigara içilmemelidir. Korona’da, KOAH’da sigara çok büyük bir risk faktörüdür. Sıcaklarla birlikte bu risk en üst seviyeye çıkmaktadır” ifadelerini kullandı.

“Sigara ile sağlık bir arada olmaz”

Korona virüsüne yakalanma riskinin özellikle sigara içenlerde 14 kat daha fazla arttığını dile getiren Dr. Azar , “Astım hastalığında da ateş dışındaki şikayetler kronik solunum yolu hastalığı olanlarda da görüldüğü için iyi bir tedavi ile takip edilebilir. Özellikle korona pandemisi sürecinde astım ve KOAH hastalıklarında ekstra risk artışı var. Solunum yolları hastalıklarında şikayetlerde ve nefes darlığında artış olabiliyor. Bu süreçte astım, KOAH veya kronik hastalıkları olan hastalarımıza üstte belirttiğimiz şikayetler varsa maskelerini takarak en yakın sağlık birimine başvurmaları tavsiyesinde bulunuyoruz. Ayrıca sigara içimi, toplumda büyük bir kafa karışıklığına neden olmuş durumda. Sigara riskli midir, değil midir, sorusuna yapılan araştırmalar, tansiyon gibi sigaranın da aslında korona virüsüne yakalanma riskini artırdığını ve şikayetlerinin de ağır geçtiğini bizlere gösteriyor. Kesinlikle sigara solunum yollarının tüm hücrelerinin en büyük düşmanıdır. Sigara ile sağlık bir arada olmaz” diye bilgi verdi.

http://belgoturk.tv/manset/covid-19-...ini-artiriyor/

Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ateş Kara, Çin’de dondurmada corona virüsü tespit edilmesiyle ilgili sosyal medya hesabından açıklama yaptı.

“BULAŞA NEDEN OLAMAZ”

Prof. Dr. Ateş Kara, şunları belirtti:

* Çin’de dondurmada koronavirüs tespit edilmesi, büyük olasılıkla üretim sırasında koronavirüs pozitif birisinden bulaş olması ile ilgili olabilir.

* Soğukta bulunduğu için, virüs daha uzun süre tespit edilebilir.

* Bulaşa neden olamaz. Dünyada bugüne kadar gıda ile geçiş gösterilmedi.

* Çin’de bir seferde üretilen 4,836 kutu dondurmadan alınan örneklerden 3’ünde virüs pozitif bulunmuş.

* Öncelikle bu hastalık yapabilecek bir virüs mü? Yoksa, virüs parçası mı?

* Bunu değerlendirmek mümkün değil, ancak virüs bile olsa bugüne kadar gıda ile geçiş olduğu gösterilmedi.

Bilim Kurulu Üyesi uyardı: Bu maskelerin toplu alanlarda kullanılması uygun değil...

Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Afşin Emre Kayıpmaz, maske kullanımı konusunda vatandaşları uyardı. Kayıpmaz, ventilli olsun olmasın N95 ve FFP2 tarzı maskelerin halkın kullanımına uyun olmadığını vurgulayarak, “Üzerinde bir valfi bulunan N95 veya FFP2 tarzında maskelerin, uçaklarda veya toplu alanlarda kullanılması uygun değil” dedi.

Ankara Şehir Hastanesi Acil Tıp Kliniği Eğitim Görevlisi ve Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Afşin Emre Kayıpmaz, vatandaşları ventilli maske kullanımı konusunda uyardı.

Bilim Kurulu Üyesi Kayıpmaz, üzerinde valfi bulunan N95 ya da FFP2 tarzında olan ventilli maskelerin havayı içeri alırken yüksek oranda filtrelediğini, ancak dışarı verirken aynı oranda filtreleyemediğini söyledi. Bu nedenle toplu alanlarda bu maskelerin kullanılmasının uygun olmadığını belirten Kayıpmaz, özellikle de uçak gibi toplu taşıma araçlarında kullanılmasının oldukça riskli olabileceğini kaydetti.


“SAĞLIK ÇALIŞANLARI İÇİN TASARLANDI”

N95 ve FFP2 tarzı maskelerin sağlık çalışanları için tasarlandığını belirten Bilim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Afşin Emre Kayıpmaz, “Sağlık çalışanlarının kullanımına özel olarak tasarlanmış olan maskeler var. N95 ve FFP2 tarzında maskeler. Bunlar partiküllerin yüzde 95 oranında filtre edilmesini sağlayan özel yapım maskeler. Bunlar bizim acil servislerde olduğu gibi bir hastayı entübe etmeniz gerektiğinde ya da hastanın hava yolundaki yabancı cisimleri temizlemeniz gerektiğinde kullanılan maskeler. Halktan kişilerin bu maskeleri günlük yaşamında kullanması önerilmiyor. Bunu Amerika Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (FDA) de önermiyor. Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC) de önermiyor” şeklinde konuştu.

“TOPLU ALANLARDA KULLANIMA UYGUN DEĞİL”

Bu tür maskelerin toplu alanlarda kullanıma uygun olmadığının altını çizen Bilim Kurulu Üyesi Kayıpmaz, şunları söyledi:

“Özellikle ventilli olanları, bunlar evet daha az nemlenip daha konforlu olarak nefes almanızı sağlıyor. Yapı işleri için, mesela toz partiküllerinin filtre edilmesi anlamında bunlar elverişli. Ama ventilli olan yani üzerinde bir valfi bulunan N95 veya FFP2 tarzında maskelerin, uçaklarda veya toplu alanlarda kullanılması uygun değil. Çünkü bunlar havayı içeriye alırken filtre kabiliyetine sahip. Ama dışarıya verilen havayı, ventilli olanlardan bahsediyorum, yüzde yüz filtre etmiyor. Ondan dolayı yeni bir tehlikeye yol açmamak adına halktan kullanıcıların, ventilli maskeleri kullanmasını önermiyoruz.”

http://belgoturk.tv/turkiye/maske-ku...slar-uyarildi/