Avukat vekalet ücreti kimde kalır?

Kazanmış olduğum bir iş mahkemesi sonucunda mahkeme "Avukatlık asgari ücret tarifesine göre kendisini vekile temsil ettiren davacı lehine 1,200 TL vekalet ücreti takdirine...." şeklinde karar almıştır.

Ben avukata en başında davaya bakması için belli bir ücret ödemiştim. Bu 1200 TL yi müvekkil mi almalı yoksa avukat mı? Eğer avukat alıyorsa müvekkilin kazancı sadece davayı kazanmak olup yapmış olduğu yargılama giderlerinin kendisine maddi olarak geri dönmeyeceği mi ortaya çıkıyor?

Kararda yazılı " davacının yapmış olduğu ........TL yargılama giderlerinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine" yazmasına rağmen ücret kısmı boş bırakılmış, neden boş bırakılıyor acaba? Dosya şu an yargıtayda, acaba karar kesinleştikten sonra mı yargılama giderleri hesaplanacaktır?

Teşekkürler

Avukatlık vekalet ücreti avukatta kalır. Sizin avukatınızla anlaşmış olduğunuz vekalet ücreti ayrıdır.

Av. adına avantajlı bir durum olsada dava verdiğim avukatın beni bu konuda bilgilendirmemesi beni enayi yerine koyması demek bence... O zaman kararda neden davacı yada davalı vekili avukata tahsis edilmiş ücret demiyor?

Alıntı:

---

pumaconco rumuzlu üyeden alıntı

... O zaman kararda neden davacı yada davalı vekili avukata tahsis edilmiş ücret demiyor?

---

Çünkü Avukatlık Kanunu 164/son fıkraya göre "Dava sonunda, kararla tarifeye dayanılarak karşı tarafa yüklenecek vekalet ücreti avukata aittir"
Karşı tarafa yükletilecek vekalet ücreti asgari ücret tarifesi üzerinden takdir edilmektedir ve cüz'idir yani davanın değerini karşılamamaktadır. Benim bir iş davam 5 yıldan fazla sürmüştü neticede büyük bir başarıya imza attım müvekkilim alacağının iki misli tutarında faizle alacağını masrafları ile almasına rağmen bana takdir edilen ücrete göz dikti ve neticede bozuştuk küstük. Oysa davayı getirdiğinde "abi kazan yarısı senin" demişti ben "olmaz ben tahsil ettiğimin %20 sini alır gerisini veririm demiştim, iş parayı çekmeye gelince karşı tarafa yükleneni mahsup edecekmisine geldi ne alaka dedim. Neyse...

Mahkeme kararından davanın tarafları yararlanır... Velakin Avukatlık Kanunu'na da bu maddeyi yazdırdılar... Yazdıranları tebrik ederim...

Alıntı:

---

cagjackal rumuzlu üyeden alıntı

Kazanmış olduğum bir iş mahkemesi sonucunda mahkeme "Avukatlık asgari ücret tarifesine göre kendisini vekile temsil ettiren davacı lehine 1,200 TL vekalet ücreti takdirine...." şeklinde karar almıştır.

Ben avukata en başında davaya bakması için belli bir ücret ödemiştim. Bu 1200 TL yi müvekkil mi almalı yoksa avukat mı? Eğer avukat alıyorsa müvekkilin kazancı sadece davayı kazanmak olup yapmış olduğu yargılama giderlerinin kendisine maddi olarak geri dönmeyeceği mi ortaya çıkıyor?

Kararda yazılı " davacının yapmış olduğu ........TL yargılama giderlerinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine" yazmasına rağmen ücret kısmı boş bırakılmış, neden boş bırakılıyor acaba? Dosya şu an yargıtayda, acaba karar kesinleştikten sonra mı yargılama giderleri hesaplanacaktır?

Teşekkürler

---

Bu para mahkemenin size "avukat tuttuğunuz" için yaptığınız masrafın karşılığında "dava masrafı olarak" verdiği bir paradır. Bu para avukatınıza ödenecek bir "ödül" değildir. Normal durumda bu parayı alır ve avukatınıza anlaştığınız parayı ödersiniz. Avukatlık kanununun 164. maddesi avukatların bir ihtilaf durumunda "hak ettikleri" vekalet ücretlerini alabilmeleri açısından bu parayı garanti altına almıştır. Bu para "eğer avukata başka bir ücret ödeyecek iseniz" size aittir.

- - - Updated - - -

Alıntı:

---

Av.Engin Oğuz rumuzlu üyeden alıntı

Çünkü Avukatlık Kanunu 164/son fıkraya göre "Dava sonunda, kararla tarifeye dayanılarak karşı tarafa yüklenecek vekalet ücreti avukata aittir"
Karşı tarafa yükletilecek vekalet ücreti asgari ücret tarifesi üzerinden takdir edilmektedir ve cüz'idir yani davanın değerini karşılamamaktadır. Benim bir iş davam 5 yıldan fazla sürmüştü neticede büyük bir başarıya imza attım müvekkilim alacağının iki misli tutarında faizle alacağını masrafları ile almasına rağmen bana takdir edilen ücrete göz dikti ve neticede bozuştuk küstük. Oysa davayı getirdiğinde "abi kazan yarısı senin" demişti ben "olmaz ben tahsil ettiğimin %20 sini alır gerisini veririm demiştim, iş parayı çekmeye gelince karşı tarafa yükleneni mahsup edecekmisine geldi ne alaka dedim. Neyse...

---

Eğer davayı kabul ettiğinizde bu vekalet ücretini alacağınızdan bahsetseydiniz o zaman sonuna kadar haklıydınız. Ancak yargıtayın kesin çizgilerle belirlediği üzere mahkemenin hükmettiği vekalet ücreti avukat tutma durumunda oluşan masrafın karşılanması nedeni iledir. Avukatlık kanunu sadece bu parayı "garanti" altına almaktadır. Asil eğer özel anlaşma yok ise bu para hariç size hiç bir ödeme yapmakla yükümlü de değildir. Saygılarımla.

Açık bir yasa varken Yargıtayın ne dediğinin hiç bir önemi yoktur. Yasada özel bir anlaşmadan söz edilmemektedir.

Alıntı:

---

Av.Engin Oğuz rumuzlu üyeden alıntı

Açık bir yasa varken Yargıtayın ne dediğinin hiç bir önemi yoktur. Yasada özel bir anlaşmadan söz edilmemektedir.

---

Bahsi geçen para parayı asil alır. Ve avukatına "özel bir anlaşma yok ise" en az bu para kadar ödeme yapmak zorundadır. Kanunun özeti budur. Ben hem bu parayı alırım, hemde anlaştığım parayı alırım demek "etik" değildir. Kanunen bu para asile aittir. Davalıdan "avukatlık masrafı" olarak alır. Ve avukatına öder. Bu durumdan bilgisi olmayan müvekkilden bu parayı da talep etmek iyi niyetli bir davranış değildir. Yeri gelmişken bu paranın "kaybedene verilen sembolik bir ceza" olduğunu söyleyenlere de kanunun hükümlerinin net olduğunu, kanunda böyle şeylere yer olmadığını hatırlatmak isterim. Para asilindir. Ancak asil en az bu para kadar avukatlık ücretini avukata ödemekle yükümlüdür.

sn levip , diyelim bizim bir senetimiz var , bir çok avukata götürdük ve aramızda herhangi bir sözleşme yapmadık ve ücret veya komisyon vb görüşmedik ama ben vekalet verdim diyelim.

Avukat arkadaşımızda davayı takip etti ve bir şekilde karşı taraftan icra yolu ile vb yollar ile alacağımızı tahsil etti diyelim.

Senet 10.000 tl diyelim.
Yasal faizi ile birlikte 11.000 tl tuttu diyelim.
Bunu avukat karşı taraftan aldı.
Aramızda özel bir anlaşma olmadığı için ,şimdi benim bu avukat arkadaşa avukatlık ücreti olarak ne kadar ödemem gerekiyor ?

http://www.barobirlik.org.tr/Detay.a...1255&Tip=Haber
Burada en altta
Yargı Yerleri ile İcra ve İflas Dairelerinde Yapılan ve Konusu Para Olan veya Para ile Değerlendirilebilen Hukuki Yardımlara Ödenecek Ücret
25.000 tl sına kadar yüzde 12 diyor.

Benim bu avukat arkadaşa 11.000 tl sının yüzde 12 si olan 1.320 tl sını ödüyoruz ve olay bitiyormu.

Avukat arkadaş ayrıca senet ile uğraşıp aldığı için senedin ana parası ve + yasal faizini aldıktan sonra 11.000 tl harici senet borçlusundan avukatlık ücretide alıyormu alırsa bu kaç tl dır ve avukatlık ücret tarifesinde hangi bölümde ki yere göre alır ?

Şayet ayrıca dava ile uğraştığı için senet borçlusundan avukatlık ücretide alırsa bu kendisinin hakkımı oluyor yoksa sadece yüzde 12 yi aldığı için bu parayıda kendi müvekkiline veriyor mu ?

Teşekkürler.

- - - Updated - - -

Alıntı:

---

Av.Engin Oğuz rumuzlu üyeden alıntı

Çünkü Avukatlık Kanunu 164/son fıkraya göre "Dava sonunda, kararla tarifeye dayanılarak karşı tarafa yüklenecek vekalet ücreti avukata aittir"
Karşı tarafa yükletilecek vekalet ücreti asgari ücret tarifesi üzerinden takdir edilmektedir ve cüz'idir yani davanın değerini karşılamamaktadır. Benim bir iş davam 5 yıldan fazla sürmüştü neticede büyük bir başarıya imza attım müvekkilim alacağının iki misli tutarında faizle alacağını masrafları ile almasına rağmen bana takdir edilen ücrete göz dikti ve neticede bozuştuk küstük. Oysa davayı getirdiğinde "abi kazan yarısı senin" demişti ben "olmaz ben tahsil ettiğimin %20 sini alır gerisini veririm demiştim, iş parayı çekmeye gelince karşı tarafa yükleneni mahsup edecekmisine geldi ne alaka dedim. Neyse...

---

Açtığım ve sorduğu konu harici burada Engin hocam haklı gözüküyor. Adam yarısı senin demiş , Engin hocamızda sadece yüzde 20 alırım demiş. Bana göre yüzde 20 si her türlü zaten hakkıdır kendisine takdir edilen ücretde bence hakkıdır. Yarısı nerde yüzde 20 nerde.

Çünki insanın bazen öyle senet , çekleri oluyorki lanet olsun diyorsun karşı taraftan alamıyorsun bile, insan parasının yarısını kurtarsa razı duruma geliyor artık.
Gerçi akıllanıyorsun ürün verdiğin insanlara fazla açılmıyorsun ama o ana gelene kadar o dersi alana kadar insanın canı çıkıyor. Birde daha alttan gelecek ticarethaneler açacak genç nesilide düşündükçe kıyamete kadar bu böyle devam eder.
Her yeni nesil dersini alana kadar biraz bedel ödüyor.

Vekalet ücreti üzerine hazır konu açılmışken;
İşçi davasını kendisi açmış ve kazanmıştır. Karşı tarafın temyiz isteği üzerine davacı lehine 1200 TL. vekalet ücretine hükmedilmiştir. Davalı, maddi hata sebebiyle kararın düzeltilmesi için süresinde itirazda bulunmamıştır. İşçi isterse vekalet ücerini alabilir mi?

Alıntı:

---

kerim33 rumuzlu üyeden alıntı

sn levip , diyelim bizim bir senetimiz var , bir çok avukata götürdük ve aramızda herhangi bir sözleşme yapmadık ve ücret veya komisyon vb görüşmedik ama ben vekalet verdim diyelim.

Avukat arkadaşımızda davayı takip etti ve bir şekilde karşı taraftan icra yolu ile vb yollar ile alacağımızı tahsil etti diyelim.

Senet 10.000 tl diyelim.
Yasal faizi ile birlikte 11.000 tl tuttu diyelim.
Bunu avukat karşı taraftan aldı.
Aramızda özel bir anlaşma olmadığı için ,şimdi benim bu avukat arkadaşa avukatlık ücreti olarak ne kadar ödemem gerekiyor ?

http://www.barobirlik.org.tr/Detay.a...1255&Tip=Haber
Burada en altta
Yargı Yerleri ile İcra ve İflas Dairelerinde Yapılan ve Konusu Para Olan veya Para ile Değerlendirilebilen Hukuki Yardımlara Ödenecek Ücret
25.000 tl sına kadar yüzde 12 diyor.

Benim bu avukat arkadaşa 11.000 tl sının yüzde 12 si olan 1.320 tl sını ödüyoruz ve olay bitiyormu.

Avukat arkadaş ayrıca senet ile uğraşıp aldığı için senedin ana parası ve + yasal faizini aldıktan sonra 11.000 tl harici senet borçlusundan avukatlık ücretide alıyormu alırsa bu kaç tl dır ve avukatlık ücret tarifesinde hangi bölümde ki yere göre alır ?

Şayet ayrıca dava ile uğraştığı için senet borçlusundan avukatlık ücretide alırsa bu kendisinin hakkımı oluyor yoksa sadece yüzde 12 yi aldığı için bu parayıda kendi müvekkiline veriyor mu ?

Teşekkürler.

- - - Updated - - -



,

---

Avukat ücret tarifesi yazılı anlaşma yok ise avukatın alması gereken asgari ücreti belirler. Mahkemede takdirini bu tarife üzerinden belirler.Söz konusu ödeme kazananın avukatlık masrafını makul oranda hafifletmeyi amaçlamıştır. Avukatlık kanunundaki madde ücreti garanti eder.Ama bu iki ücret ödemeniz anlamına gelmez.

Ben kurumuma bir konu gereği avukatım aracılığı ile 2009'da idari duruşmasız dava açmıştım, avukatıma dava açma parası olarak 750 TL ödedim, kazanırsa 1000 TL ödeyecektim. 2010'da davayı idare mahkemesinde kazandım, mahkeme avukatıma 890 TL mahkemeden yargılama gideri ve vekalet ücreti ödemiş, ama benim haberim yoktu bu durumdan. Dosya Danıştay'a gitmiş, Danıştay'da kaybetmişim, Benden şu an 750 TL vekalet ücreti, 120,75 TL temyiz yargılama gideri (Yasal faizi dahil değil) ve 890 TL yi de 5 yıl 6 aylık yasal faizi hesaplanılarak mal müdürlüğüne ödemem gerektiği, yoksa icra geleceği yazıyor. Avukatım ile görüştüm, 890 TL'nin kendi hakkı olduğunu, kaybettiğimden bu parayı faiziyle birlikte benim ödemem gerektiğini söylüyor, Ben de "kazanınca sen alıyorsun, kaybedince neden ben bir de faiziyle ödüyorum" dedim ama ödememek konusunda ısrar ediyor. 890 TL'yi kazanınca avukatın almasının, kaybedince yasal faiziyle benim ödememin bir hukuki dayanağı var mı? Bilgi verirseniz sevinirim.

Kaybettiğiniz dava sonucu karşı taraf avukatı için ödenmesine karar verilen karşı vekalet ücretini ödemenizin dayanağı ilgili mahkeme kararıdır, orada yazar davacıdan alınıp davalıya verilmesine şeklinde.

Bir avukata bir konuda vekalet verdiğinizde de avukatlık kanunu gereği bir ücret ödemeniz gerekir.
Avukatınız davanızı kazansa da kaybetse de anlaştığınız vekalet ücretini ödemekle yükümlü olursunuz.
Avukatınızla her ne ücrete anlaşmış olursanız olun, davayı kazandığınızda mahkemece hükmedilen karşı vekalet ücreti, sizin anlaştığınız ücretin dışında avukatın karşı tarafta almasına karar verilen ayrı bir ücrettir.

Sonuç olarak bir dava açtığınızda dava için ödediğiniz birçok masrafı geri alabilirsiniz ancak Avukatlık ücretini karşı taraftan geri almanın hiç bir yolu yoktur. Bu yüzden kendinizi avukatla temsil ettirdiğinizde ödeyeceğiniz avukatlık ücretleri siz yüzde yüz haklı da olsanız tamamen sizin cebinizden çıkacaktır.

Alıntı:

---

levip rumuzlu üyeden alıntı

Bu para mahkemenin size "avukat tuttuğunuz" için yaptığınız masrafın karşılığında "dava masrafı olarak" verdiği bir paradır. Bu para avukatınıza ödenecek bir "ödül" değildir. Normal durumda bu parayı alır ve avukatınıza anlaştığınız parayı ödersiniz. Avukatlık kanununun 164. maddesi avukatların bir ihtilaf durumunda "hak ettikleri" vekalet ücretlerini alabilmeleri açısından bu parayı garanti altına almıştır. Bu para "eğer avukata başka bir ücret ödeyecek iseniz" size aittir.

- - - Updated - - -
Eğer davayı kabul ettiğinizde bu vekalet ücretini alacağınızdan bahsetseydiniz o zaman sonuna kadar haklıydınız. Ancak yargıtayın kesin çizgilerle belirlediği üzere mahkemenin hükmettiği vekalet ücreti avukat tutma durumunda oluşan masrafın karşılanması nedeni iledir. Avukatlık kanunu sadece bu parayı "garanti" altına almaktadır. Asil eğer özel anlaşma yok ise bu para hariç size hiç bir ödeme yapmakla yükümlü de değildir. Saygılarımla.

---

Sn. Levip'e bu konuda sonuna kadar katılıyorum. Biz de 2013 yılında veraset davası için bir avukatla 2.000 tl karşılığı anlaştık. Avukatlık ücreti ve diğer tüm giderler dava başında ve süresince zamanında ödendi. Veraset tespit davası olması nedeniyle davalılardan hiçbir menfi beklentimiz olmadığı, sadece bize ait olan gayrimenkulün adımıza tescil edilmesinin istediğimizi açık bir dille anlattık. Dava lehimize sonuçlandı. Ancak avukatımız mahkemenin ''davalılara ödenir'' şeklinde takdir ettiği 1.750 tl tutarındaki avukatlık masrafı tutarını ''karşı vekalet ücreti'' adı altında kendisinin almak istediğini belirtti ve tüm itirazlarımıza rağmen davalılar aleyhine (yani çoğu yakın akrabamız olan kişiler) icra takibi başlattı.

Avukatlar davanın süreçleri ve sonuçları ile ücretin belirlenmesi konusunda müvekklillerini bilgilendirmek zorunda iken sadece avukatlar kanunundaki bir maddeye dayanarak bu ücretin müvekkilin itirazına rağmen davalılardan alınmaya kalkılması etik midir, akla mantığa sığar mı? Etik kısmı bir yana bu durum ne kadar hukuka uygundur?

Hak ve emek konusuna son derece duyarlı biri olarak, avukatın bu fırsatçı tutumu ne yazık ki müvekkilleri olarak bizi üzmüştür. Eğer bu konuya açıklık getirmiş olsaydı, biz de kendisiyle çalışmak veya davayı açıp açmamak konusunda tekrar düşünüp öyle karar verebilirdik.

Diğer bir yandan avukat davayı kaybetmiş olsa kendisine başta ödediğimiz 2.000 tl'yi bize iade mi edecekti? Tabi ki hayır. Hiçbir riske girmeden ücretini peşinen almış, biz de davayı kaybetmekle kalmış olacak, dava masraflarıyla boğuşuyor olacaktık.

Bu nedenle eğer bir hukuk devletinde yaşıyorsak, en başta sözleşme konusuna avukatların önem vermesi gerekiyor diye düşünüyorum. Bu durumda ne avukat ne de müvekkil mağdur olur.

Ben kendisi ile ilgili olarak baroya şikayette bulunacağım. Bunun dışında yukarıda bahsettiğim icra dosyasını nasıl en kolay yoldan işlemden kaldırabilirim, bilgisi olanlar paylaşabilirse sevinirim. Azletmek bir çözüm olur mu?

Bu başlıktaki mesajları okumanızı öneririm. Mantığınıza uymasa da işlem doğru.
Avukat, kanuni hakkı olan bir parayı aldı diye baroya şikayet edebilirsiniz elbet, ama bence hiç bir anlamı yok.
İcra dosyasını da korkarım ancak ödeyerek kaldırabilirsiniz.

Avukatlık kanunu 164.madde oldukça açık,
yorumunuzu ilgili makamlara da kabul ettirebilirseniz, yasada gerekli değişikliği yapılmasını sağlayabilirseniz, en azından sizden sonraki davalar için düşüncenize göre var olan haksızlığın ortadan kaldırılmasını sağlamış olursunuz.

Sorunun benim yorumum ile alakalı olduğunu düşünmüyorum. Üzerinde tartışılan sayfalarca forum olduğuna göre kanunda bir çelişki olduğu açık. Her vatandaşın az çok tck ve medeni kanun bilme yükükmlülüğü olsa da avukat olmayan hiçkimsenin avukatlık kanunu bilme zorunluluğu olduğunu düşünmüyorum. Ayrıca avukatların konuyu dava öncesinde 2 cümle ile müşterisine izah etmelerinin çok zor olmadığı kanısındayım.
Ayrıca meselenin tahsil edilecek paranın kimde kalacağı değil, en azından benim için.
Avukat öncelikle davanın muhtemel sonuçları ile ilgili müşterisini bilgilendirmek zorunda. Sadece avukatlar ile ilgili bir durum değil, her türlü hizmet ve ürün alımında aynı kurallar geçerli.
Davamız Kadastro Tespiti Davası, dolayısı ile muhataplarının aynı soya bağlı kişiler olduğunu bilmek için Einstein olmaya gerek yok. Bu nedenle avukatımızın kendisine vekalet verilmeden önce konu ile ilgili bizleri bilgilendirmesi gerekirdi.
Bununla birlikte dava öncesi ve süresince davalıların bizim akrabalarımız olduğu ve tek talebimizin ilgili mülkün adımıza tescili olduğunu, kendilerinden hiçbir hak ve talebimiz olmadığını avukata defalarca belirttik.
Dava muhatabı hasımlar olsa idi tüm dava giderlerinin tahsili konusunda avukata destek ve onay vereceğimiz çok açık.
Bu nedenle avukatın etik davranmadığını düşünüyoruz ve çözümle ilgili bir arayış içerisindeyiz. Umarım daha net anlatabilmişimdir.

Avukatılık kanunun 164. maddesinde açıkça belirtilmesine rağmen hala tartışmaya açık bir konu diyorsanız diyebileceğim bir şey yok.

Davayı kaybeden tarafın ödemesine hükmedilen karşı vekalet ücretini avukatınızın karşı taraftan talep etmesinde yasalara aykırı olan, etik olmayan bir şey yok.
Çözümü avukatınızla görüşerek bulabilirsiniz.

Alıntı:

---

Av.Engin Oğuz rumuzlu üyeden alıntı

Açık bir yasa varken Yargıtayın ne dediğinin hiç bir önemi yoktur. Yasada özel bir anlaşmadan söz edilmemektedir.

---

Engin Bey, yani avukat özel olarak anlaştığı ücret + dava sonunda kazanırsa devletten alacağı vekalet ücretine hak kazanır. Yargılama giderleri de müvekkile geri mi verilir ?

Alıntı:

---

levip rumuzlu üyeden alıntı

Bahsi geçen para parayı asil alır. Ve avukatına "özel bir anlaşma yok ise" en az bu para kadar ödeme yapmak zorundadır. Kanunun özeti budur. Ben hem bu parayı alırım, hemde anlaştığım parayı alırım demek "etik" değildir. Kanunen bu para asile aittir. Davalıdan "avukatlık masrafı" olarak alır. Ve avukatına öder. Bu durumdan bilgisi olmayan müvekkilden bu parayı da talep etmek iyi niyetli bir davranış değildir. Yeri gelmişken bu paranın "kaybedene verilen sembolik bir ceza" olduğunu söyleyenlere de kanunun hükümlerinin net olduğunu, kanunda böyle şeylere yer olmadığını hatırlatmak isterim. Para asilindir. Ancak asil en az bu para kadar avukatlık ücretini avukata ödemekle yükümlüdür.

---

sa hocam bir dosyam var danıştayda lehimize sonuç geldi.biz avukatla %12 üzerinden anlaşma yaptık.ama bugün davalı taraf borç tahsilatı yapmış 50bin küsür.avukatım bu paranın avukatlık vekalet ücreti olduğunu söylüyor.%12 de ayrıca alacağını söylüyor.bunun aslı astarı var mı bu onun hakkı mı gerçekten? avukatlar arasında da ihtilaf var bu konuda.napabilirim nasıl bir yol izlemeliyim bilgi verirseniz sevinirim. tşkler

Alıntı:

---

askbahcesii rumuzlu üyeden alıntı

sa hocam bir dosyam var danıştayda lehimize sonuç geldi.biz avukatla %12 üzerinden anlaşma yaptık.ama bugün davalı taraf borç tahsilatı yapmış 50bin küsür.avukatım bu paranın avukatlık vekalet ücreti olduğunu söylüyor.%12 de ayrıca alacağını söylüyor.bunun aslı astarı var mı bu onun hakkı mı gerçekten? avukatlar arasında da ihtilaf var bu konuda.napabilirim nasıl bir yol izlemeliyim bilgi verirseniz sevinirim. tşkler

---

tahsilat önemli değil, ne kadarını tahsil ettiği önemli. Tüm paranın %12 sini hak eder. 100bin ise 12 bin tlsini. 88 i senin olur

Alıntı:

---

SnYargıç rumuzlu üyeden alıntı

tahsilat önemli değil, ne kadarını tahsil ettiği önemli. Tüm paranın %12 sini hak eder. 100bin ise 12 bin tlsini. 88 i senin olur

---

Bahsettiğiniz paranın içinde avukatlık ücreti de bulunduğundan görüşünüze katılamıyorum.

Borçluya yüklenen avukatlık ücreti dışındaki kısmın %12 si avukatındır... Örnek: Borçludan 90 bin alacak aslı ve faizleri VE 10 bin TL icra avukatlık ücreti de olmak üzere 100 bin tl. tahsil edildiyse; avukatın alacağı para= icra av.ücreti olan 10 bin + müvekkili ile anlaşmış olduğu oran olan 90x12/100=10.800 TL. özetle 10000+10800=20800 TL avukatın. 90000-20800=69200 TL da müvekkile ödenecek paradır (masrafları karışıklığa neden olmasın diye yazmadım).

alacaklı idareden biz borcumuzu taksit şeklinde alacaz diye anlaştık.taksitlerin içinde avukatım bu vekalet ücretinin içinde olmadığını söylüyor.ana paradan bağımsız diyor. kendi hesaplaması ise şöyle: 14bin maddi tazminat karşılığı + 8bintl manevi tazminat karşılığı +22bin ilam kanuni vekalet ücreti+26bin icra vekalet ücreti bunlar bnm hakkım diyor devletin bana verdiği vekalet ücreti diyor.toplam icra dosyamız 480 bin küsür.ve yukarıdaki kalemler hariç diyor ana parayı 420 bin tlden hesaplıyor. dediğinde haklı mı değil mi bu alacaklar avukatın mı olması gerekiyor? hakkı değilse nasıl bir yol izlemeliyim çünkü 54bin tl avukatın hesabına yattı.

- - - Updated - - -

Alıntı:

---

SnYargıç rumuzlu üyeden alıntı

tahsilat önemli değil, ne kadarını tahsil ettiği önemli. Tüm paranın %12 sini hak eder. 100bin ise 12 bin tlsini. 88 i senin olur

---

alacaklı idareden biz borcumuzu taksit şeklinde alacaz diye anlaştık.taksitlerin içinde avukatım bu vekalet ücretinin içinde olmadığını söylüyor.ana paradan bağımsız diyor. kendi hesaplaması ise şöyle: 14bin maddi tazminat karşılığı + 8bintl manevi tazminat karşılığı +22bin ilam kanuni vekalet ücreti+26bin icra vekalet ücreti bunlar bnm hakkım diyor devletin bana verdiği vekalet ücreti diyor.toplam icra dosyamız 480 bin küsür.ve yukarıdaki kalemler hariç diyor ana parayı 420 bin tlden hesaplıyor. dediğinde haklı mı değil mi bu alacaklar avukatın mı olması gerekiyor? hakkı değilse nasıl bir yol izlemeliyim çünkü 54bin tl avukatın hesabına yattı.

Alıntı:

---

admin rumuzlu üyeden alıntı

Bahsettiğiniz paranın içinde avukatlık ücreti de bulunduğundan görüşünüze katılamıyorum.

Borçluya yüklenen avukatlık ücreti dışındaki kısmın %12 si avukatındır... Örnek: Borçludan 90 bin alacak aslı ve faizleri VE 10 bin TL icra avukatlık ücreti de olmak üzere 100 bin tl. tahsil edildiyse; avukatın alacağı para= icra av.ücreti olan 10 bin + müvekkili ile anlaşmış olduğu oran olan 90x12/100=10.800 TL. özetle 10000+10800=20800 TL avukatın. 90000-10800=79200 TL da müvekkile ödenecek paradır (masrafları karışıklığa neden olmasın diye yazmadım).

---

100 bin mahkeme kararı olsun. Bu örnekte avukat kaç alır?

Alıntı:

---

admin rumuzlu üyeden alıntı

Bahsettiğiniz paranın içinde avukatlık ücreti de bulunduğundan görüşünüze katılamıyorum.

Borçluya yüklenen avukatlık ücreti dışındaki kısmın %12 si avukatındır... Örnek: Borçludan 90 bin alacak aslı ve faizleri VE 10 bin TL icra avukatlık ücreti de olmak üzere 100 bin tl. tahsil edildiyse; avukatın alacağı para= icra av.ücreti olan 10 bin + müvekkili ile anlaşmış olduğu oran olan 90x12/100=10.800 TL. özetle 10000+10800=20800 TL avukatın. 90000-10800=79200 TL da müvekkile ödenecek paradır (masrafları karışıklığa neden olmasın diye yazmadım).

---

hocam bnm yazdığım kalemlere göre avukat o paranın hepsini mi hakediyor ki ben hak ettiğini düşünmüyorum.

Alıntı:

---

levip rumuzlu üyeden alıntı

Bu para mahkemenin size "avukat tuttuğunuz" için yaptığınız masrafın karşılığında "dava masrafı olarak" verdiği bir paradır. Bu para avukatınıza ödenecek bir "ödül" değildir. Normal durumda bu parayı alır ve avukatınıza anlaştığınız parayı ödersiniz. Avukatlık kanununun 164. maddesi avukatların bir ihtilaf durumunda "hak ettikleri" vekalet ücretlerini alabilmeleri açısından bu parayı garanti altına almıştır. Bu para "eğer avukata başka bir ücret ödeyecek iseniz" size aittir.

---

Sn.levip adlı üyenin bahsettiği gibi o mahkemece belirlenen vekalet ücretinin asile ait olduğu ve avukata ödeme yükünü hafifletmek için verildiği yönünde herhangi bir yasada tanımlama yok, aksine bu konu ile ilgili bir tanımlamanın bulunduğu tek bir yasa var , o da avukatlık kanunu.Orada da açıkça o vekalet ücreti avukata aittir şeklinde belirtiliyor.

Alıntı:

---

Erdoğan Kırcalı rumuzlu üyeden alıntı

Sn.levip adlı üyenin bahsettiği gibi o mahkemece belirlenen vekalet ücretinin asile ait olduğu ve avukata ödeme yükünü hafifletmek için verildiği yönünde herhangi bir yasada tanımlama yok, aksine bu konu ile ilgili bir tanımlamanın bulunduğu tek bir yasa var , o da avukatlık kanunu.Orada da açıkça o vekalet ücreti avukata aittir şeklinde belirtiliyor.

---

Ama avukatlik vekalet ücretinin verilmesinin sebebinde levip in dediklerinde hakli oldugunu bundan dolayi vekalet ucreti veriliyor diye anladim ben.bununla ilgili lehte yada aleyhte üst mahkeme karari yok mu acaba? Ayrica yukarda yazdigim tüm kalemler hepsi vekalet ucreti adı altinda avukata mi kalacak

Alıntı:

---

askbahcesii rumuzlu üyeden alıntı

Ama avukatlik vekalet ücretinin verilmesinin sebebinde levip in dediklerinde hakli oldugunu bundan dolayi vekalet ucreti veriliyor diye anladim ben.bununla ilgili lehte yada aleyhte üst mahkeme karari yok mu acaba?

---

İşte ben de levip in yanlış yorumladığını , o yorum nedeniyle de sizin yanlış anladığınızı söylüyorum zaten.
Dediğim gibi mahkeme kararında davalıdan alınıp davacıya ödenmesine demekle birlikte hiç bir yasada o o vekalet ücretinin davacıya yardım ödemesi olduğu belirtilmemekte aksine avukatlık kanununda o ücretin avukata ait olduğu belirtilmekte. Haklı yada haksız, yorumu bana düşmemekle birlikte durum bundan ibaret. Kana mantık, ekmek parası ekmekçiye vekalet ücreti vekile aittir. Avukat o davaya sizin adınıza vekil olarak katıldığından ödemelerin de size yapılması şeklinde bir tanımlama yanlış değil aslında. Sİz de alır vekilinize mahkemece tanımlanmış o miktarı aktarırsınız. Bundan bağımsız olarak ta en başta anlaştığınız vealet ücretini ödersiniz.

Alıntı:

---

askbahcesii rumuzlu üyeden alıntı

Ayrica yukarda yazdigim tüm kalemler hepsi vekalet ucreti adı altinda avukata mi kalacak

---

Rakamlar konusunda bir şey diyemem ama saydığınız kalemler , evet avukatınıza ödenmesi gereken ücretlerdir.

Alıntı:

---

SnYargıç rumuzlu üyeden alıntı

100 bin mahkeme kararı olsun. Bu örnekte avukat kaç alır?

---

Örneğinize göre kafa karıştırmamak için icra masraflarını ve mahkeme tarafından tayin edilen dava avukatlık ücretini hariç tutuyorum. Ayrıca icra avukatlık ücreti baremleri var ama onları da karıştırmamak için ortalama %10 icra avukatlık ücreti farzediyorum (yoksa bugünkü tarifeye göre ilk 35 bin için %12, sonra gelen kısmı için %11 şeklinde devam eden bir tarife var). Tam doğrusunu alıntı içine yazıyorum ama karışıklık olmasın diye %10 üzerinden hesapladım.

Alıntı:

---

100000 TL için VEKALET ÜCRETİ Hesap Tablosu

ilk 35.000,00 TL için %12 4.200,00 TL
sonraki 45.000,00 TL için %11 4.950,00 TL
sonraki 80.000,00 TL için %8 1.600,00 TL
sonraki 240.000,00 TL için %6 0,00 TL
sonraki 600.000,00 TL için %4 0,00 TL
sonraki 750.000,00 TL için %3 0,00 TL
sonraki 1.250.000,00 TL için %1,5 0,00 TL
sonraki 3.000.000,00 TL için %1 0,00 TL
100.000,00 TL için TOPLAM 10.750,00 TL

---

İcraya koyduk: Tamamı tahsil edildi diyelim. 2 türlü avukatlık ücreti olacak: 1- İcra avukatlık ücreti (borçlu tarafından ödenen) 2- Müvekkili ile anlaştığı serbest avukatlık ücreti.

%10 icra avukatlık ücreti ile 110.000.Tl eder. Bunun 10 bin tl.si avukatın (borçlu tarafından ödenecek kısım). Müvekkiline 100.000 TL ödemesi gereken avukat, üyemizin kabul ettiği şekilde %12 ile anlaşmışsa 12.000 TL. avukatın olacağından müvekkiline ödemesi gereken rakam 88.000 TL olup, avukat 10000+12000=22000 TL almalıdır. (avukat burada icra dairesine 10.000 tl. serbest meslek makbuzu kesmek zorunda. sizin hesabınıza göre toplamın yani 110.000 tl.nin %12 sini hesaplayarak 13.200 avukatlık ücreti ödenir. Bir de icra avukatlık ücreti olan 10.000 tl.yi alırsa 23.200 Tl almış olur ancak bu hesap yanlıştır.)

Üyemizin sorusuna göre avukatın dediği doğru. Mahkemenin tayin ettiği avukatlık ücreti de icra dairesi tarafından tayin edilen avukatlık ücreti doğal olarak avukatın olacak. Bunlar TOPLAM dosya borcundan düşüldükten sonra hesaplanacak %12 avukatlık ücretini de avukatın alması gerekli. Yani Toplam 480 üzerinden %12 hesaplama değil yaklaşık 426 (54 avukata ödenen resmi rakam) üzerinden %12 oranıyla avukatın 51120 TL. avukatlık ücreti alması gayet hukukidir. Sonuç olarak avukat doğru söylemektedir. Hakkınızı helal edin ve olmasın ama bir sonraki hukuki sorununuz için iyi bir hukuki danışmanınız olduğuna dua edin :)

Saygılar...

Not (hukukçu dilinden halk diline dönüyorum): O avukatı bulup pataklayasım geldi. Şunu bir anlatamadın mı sayın üyemize güzelce. Senin yüzünden amma uğraştım he :) İşin şakası bir yana insanımızın çoğu kendi alacağının kurtarılmasından çok avukatın alacağı ücrete kafayı takıyor. Ancak ya dava kazanılmasaydı, ya hiç tahsilat yapılamasaydı kısmı ile ilgilenmiyor. Ev kiralarken, satın alırken emlakçıya, havale yapılırken bankaya, dava veya icra takibine başvururken maliyeye yatırılan ve hatta tahsilattan devletin aldığı paraya, fahiş ötv/kdv.ye, ilaç alırken katkı payına vs. yapılan ödemeler/kesintiler göze batmazken, aslında avukat olan noterler noterlik ücreti alırken nedense avukata ödenen paralar insanlarımızı rahatsız ediyor. Bir hukukçunun para alması roma hukukunda "şeref hakkı" diye tanımlanan avukatlık ücretidir aslında... Basitçe bir soru; Avukatlar devletten para almadığına göre, maaşlı olmadıklarına göre nereden kazansınlar ve hayatlarını idame ettirsinler? Sonra da çocuğum avukat olsun diye hukuk fakültesine girmek için yarış :)

Hatta sayın üyemizden rica ediyorum. Dava ne kadar zamanda bitti ve kesinleşti, alacağın aslı ne kadar idi? Avukatın aldığı tüm parayı aylara böleceğiz...

Alıntı:

---

admin rumuzlu üyeden alıntı

Örneğinize göre kafa karıştırmamak için icra masraflarını ve mahkeme tarafından tayin edilen dava avukatlık ücretini hariç tutuyorum. Ayrıca icra avukatlık ücreti baremleri var ama onları da karıştırmamak için ortalama %10 icra avukatlık ücreti farzediyorum (yoksa bugünkü tarifeye göre ilk 35 bin için %12, sonra gelen kısmı için %11 şeklinde devam eden bir tarife var). Tam doğrusunu alıntı içine yazıyorum ama karışıklık olmasın diye %10 üzerinden hesapladım.




İcraya koyduk: Tamamı tahsil edildi diyelim. 2 türlü avukatlık ücreti olacak: 1- İcra avukatlık ücreti (borçlu tarafından ödenen) 2- Müvekkili ile anlaştığı serbest avukatlık ücreti.

%10 icra avukatlık ücreti ile 110.000.Tl eder. Bunun 10 bin tl.si avukatın (borçlu tarafından ödenecek kısım). Müvekkiline 100.000 TL ödemesi gereken avukat, üyemizin kabul ettiği şekilde %12 ile anlaşmışsa 12.000 TL. avukatın olacağından müvekkiline ödemesi gereken rakam 88.000 TL olup, avukat 10000+12000=22000 TL almalıdır. (avukat burada icra dairesine 10.000 tl. serbest meslek makbuzu kesmek zorunda. sizin hesabınıza göre toplamın yani 110.000 tl.nin %12 sini hesaplayarak 13.200 avukatlık ücreti ödenir. Bir de icra avukatlık ücreti olan 10.000 tl.yi alırsa 23.200 Tl almış olur ancak bu hesap yanlıştır.)

Üyemizin sorusuna göre avukatın dediği doğru. Mahkemenin tayin ettiği avukatlık ücreti de icra dairesi tarafından tayin edilen avukatlık ücreti doğal olarak avukatın olacak. Bunlar TOPLAM dosya borcundan düşüldükten sonra hesaplanacak %12 avukatlık ücretini de avukatın alması gerekli. Yani Toplam 480 üzerinden %12 hesaplama değil yaklaşık 426 (54 avukata ödenen resmi rakam) üzerinden %12 oranıyla avukatın 51120 TL. avukatlık ücreti alması gayet hukukidir. Sonuç olarak avukat doğru söylemektedir. Hakkınızı helal edin ve olmasın ama bir sonraki hukuki sorununuz için iyi bir hukuki danışmanınız olduğuna dua edin :)

Saygılar...

Not (hukukçu dilinden halk diline dönüyorum): O avukatı bulup pataklayasım geldi. Şunu bir anlatamadın mı sayın üyemize güzelce. Senin yüzünden amma uğraştım he :) İşin şakası bir yana insanımızın çoğu kendi alacağının kurtarılmasından çok avukatın alacağı ücrete kafayı takıyor. Ancak ya dava kazanılmasaydı, ya hiç tahsilat yapılamasaydı kısmı ile ilgilenmiyor. Ev kiralarken, satın alırken emlakçıya, havale yapılırken bankaya, dava veya icra takibine başvururken maliyeye yatırılan ve hatta tahsilattan devletin aldığı paraya, fahiş ötv/kdv.ye, ilaç alırken katkı payına vs. yapılan ödemeler/kesintiler göze batmazken, aslında avukat olan noterler noterlik ücreti alırken nedense avukata ödenen paralar insanlarımızı rahatsız ediyor. Bir hukukçunun para alması roma hukukunda "şeref hakkı" diye tanımlanan avukatlık ücretidir aslında... Basitçe bir soru; Avukatlar devletten para almadığına göre, maaşlı olmadıklarına göre nereden kazansınlar ve hayatlarını idame ettirsinler? Sonra da çocuğum avukat olsun diye hukuk fakültesine girmek için yarış :)

Hatta sayın üyemizden rica ediyorum. Dava ne kadar zamanda bitti ve kesinleşti, alacağın aslı ne kadar idi? Avukatın aldığı tüm parayı aylara böleceğiz...

---

hocam davamız 2010 yılından beri sürmektedir ki halen sürüyor çünkü danıştay onayına rağmen karşı taraf karar düzeltmeye gitmiş.asıl alacağımız 150bin maddi ve 70bin manevi tazminattı.

dediklerinize katılmıyorum ben avukat olmayan birisi olarak bnm düşüncem şöyle eğerki avukatlar ile müvekkili arasında bir anlaşma yapılıyorsa ki %99 tüm avukatlar yapıyor.devletin avukatlara bir maaş vermesi gerekmiyor ki yine bu anlaşma tarifesinden dolayı ben halen avukatlık vekalet ücretinin adil olmadığına inanıyorum.vekalet ücreti alınacaksa o zaman ayrı bir ücret tarifesi neden??? yada en başından beri avukatlar neden bu konuları müvekkiline anlatmaz çünkü işine gelmiyor iki ayrı yerden para almak varken kendince haklı tabi.haa davayı kaybetseydik.avukatın cebinden yine tek bir kuruş ekislmeyecekti ama müvekkilin öyle değil.yani karda var avukatlar zararda yoklar.tuhaf bir ilişki bence.ben tüm avukatlara vicdanlı olmalarını diliyorum tüm dosyalarında ,müvekkiline karşı yalansız dolansız olsunlar lütfen.

halen anlamadığım nokta ise vekalet ücretinde hangi kalemler olması gerekiyor bu hesaplamayı icra dairesi mi yapıyor? avukatın hakettği asıl parayı hangi kurumdan yada kimlerden öğrenmeliyim cevaplarınız için şimdiden teşekkürler

Olayı tersten hesaplayalım. 220 bin TL tazminat kazanmışsınız. 9 yıl, her yıl yüzde 9 faiz. %18 yapar.
220 bin + %81 faiz = 398.200 TL
bunun içinden avukatla anlaştığınız %10 ise, 22 bin dava avukatlık ücreti vermeniz lazım. Elinize geçen 378.200 TL'den az mı fazla mı?

Bir de masraflar var. Mahkemeye harç ve masrafları kim yatırdı? Siz ne kadar yatırdınız?
Önceden mahkeme veznesine yatırdığınız miktar varsa bunu 378.200 TL'ye ekleyin.

[QUOTE=askbahcesii;630934]hocam davamız 2010 yılından beri sürmektedir ki halen sürüyor çünkü danıştay onayına rağmen karşı taraf karar düzeltmeye gitmiş.asıl alacağımız 150bin maddi ve 70bin manevi tazminattı.

dediklerinize katılmıyorum ben avukat olmayan birisi olarak bnm düşüncem şöyle eğerki avukatlar ile müvekkili arasında bir anlaşma yapılıyorsa ki %99 tüm avukatlar yapıyor.devletin avukatlara bir maaş vermesi gerekmiyor ki yine bu anlaşma tarifesinden dolayı ben halen avukatlık vekalet ücretinin adil olmadığına inanıyorum.vekalet ücreti alınacaksa o zaman ayrı bir ücret tarifesi neden??? yada en başından beri avukatlar neden bu konuları müvekkiline anlatmaz çünkü işine gelmiyor iki ayrı yerden para almak varken kendince haklı tabi.haa davayı kaybetseydik.avukatın cebinden yine tek bir kuruş ekislmeyecekti ama müvekkilin öyle değil.yani karda var avukatlar zararda yoklar.tuhaf bir ilişki bence.ben tüm avukatlara vicdanlı olmalarını diliyorum tüm dosyalarında ,müey
o zaman neden avukat tuttun? Kendin halletseydin işlerini

Avukatlık ücretinin avukata ait olduğuna dair Anayasa Mahkemesi kararı...

ANAYASA MAHKEMESİ

Esas Numarası: 2017/154

Karar Numarası: 2019/18

Karar Tarihi: 10.04.2019

Resmi Gazete Sayısı: 30776

Resmi Gazete Tarihi: 16.05.2019

1136 SAYILI AVUKATLIK KANUNUNUN 164. MADDESİNİN BEŞİNCİ FIKRASININ “DAVA SONUNDA, KARARLA TARİFEYE DAYANILARAK KARŞI TARAFA YÜKLENECEK VEKÂLET ÜCRETİ AVUKATA AİTTİR.” ŞEKLİNDEKİ BİRİNCİ CÜMLESİNİN İPTALİ İSTEMİ

1136k/164

4667k/77

ÖZETİ: 19/3/1969 tarihli ve 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 2/5/2001 tarihli ve 4667 sayılı Kanun’un 77. maddesiyle değiştirilen 164. maddesinin beşinci fıkrasının birinci cümlesinin Anayasa’ya aykırı olmadığına ve itirazın REDDİ Hakkında.

İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN: Söke 2. Asliye Hukuk Mahkemesi

İTİRAZIN KONUSU: 19/3/1969 tarihli ve 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 2/5/2001 tarihli ve 4667 sayılı Kanun’un 77. maddesiyle değiştirilen 164. maddesinin beşinci fıkrasının birinci cümlesinin Anayasa’nın 10., 36. ve 48. maddelerine aykırılığı ileri sürülerek iptaline karar verilmesi talebidir.

OLAY: Davacılar tarafından vekâlet ücretinin tahsili amacıyla başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptali ve takibin devamı talebiyle açılan davada, itiraz konusu kuralın Anayasa’ya aykırı olduğu kanısına varan Mahkeme, iptali için başvurmuştur.

I. İPTALİ İSTENEN VE İLGİLİ GÖRÜLEN KANUN HÜKÜMLERİ

A. İptali İstenen Kanun Hükmü

Kanun’un itiraz konusu kuralın da yer aldığı 164. maddesi şöyledir:

“Avukatlık ücreti

Madde 164- (Değişik: 2/5/2001 - 4661/17 md.)

Avukatlık ücreti, avukatın hukukî yardımının karşılığı olan meblâğı veya değeri ifade eder.

Yüzde yirmibeşi aşmamak üzere, dava veya hükmolunacak şeyin değeri yahut paranın belli bir yüzdesi avukatlık ücreti olarak kararlaştırılabilir.

İkinci fıkraya göre yapılacak sözleşmeler, dava konusu para dışındaki mal ve haklardan bir kısmının aynen avukata ait olacağı hükmünü taşıyamaz.

Avukatlık asgarî ücret tarifesi altında vekâlet ücreti kararlaştırılamaz. Ücretsiz dava alınması halinde, durum baro yönetim kuruluna bildirilir. (Değişik üçüncü ve dördüncü cümle: 13/1/2004 - 5043/5 md.) Avukatlık ücretinin kararlaştırılmamış olduğu veya taraflar arasında yazılı ücret sözleşmesinin bulunmadığı yahut ücret sözleşmesinin belirgin olmadığı veya tartışmalı olduğu veya ücret sözleşmesinin ücrete ilişkin hükmünün geçersiz sayıldığı hallerde; değeri para ile ölçülebilen dava ve işlerde asgari ücret tarifelerinin altında olmamak koşuluyla ücret itirazlarını incelemeye yetkili merci tarafından davanın kazanılan bölümü için avukatın emeğine göre ilâmın kesinleştiği tarihteki müddeabihin değerinin yüzde onu ile yüzde yirmisi arasındaki bir miktar avukatlık ücreti olarak belirlenir. Değeri para ile ölçülemeyen dava ve işlerde ise avukatlık asgari ücret tarifesi uygulanır.

Dava sonunda, kararla tarifeye dayanılarak karşı tarafa yüklenecek vekâlet ücreti avukata aittir. Bu ücret, iş sahibinin borcu nedeniyle takas ve mahsup edilemez, haczedilemez.”

B. İlgili Görülen Kanun Hükmü

Kanun’un ilgili görülen 163. maddesi şöyledir:

“Avukatlık sözleşmesinin kapsamı

Madde 163 - (Değişik: 2/5/2001 - 4667/76 md)

Avukatlık sözleşmesi serbestçe düzenlenir. Avukatlık sözleşmesinin belli bir hukukî yardımı ve meblâğı yahut değeri kapsaması gerekir. Yazılı olmayan anlaşmalar, genel hükümlere göre ispatlanır. Yasaya aykırı olmayan şarta bağlı sözleşmeler geçerlidir.

Avukatlık ücret tavanını aşan sözleşmeler, bu Kanunda belirtilen tavan miktarında geçerlidir. İfa edilmiş sözleşmenin geçersizliği ileri sürülemez. Yokluk halleri hariç, avukatlık sözleşmesinin bir hükmünün geçersizliği, bu sözleşmenin tümünü geçersiz kılmaz. ”

II. İLK İNCELEME

1. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü hükümleri uyarınca Zühtü ARSLAN, Burhan ÜSTÜN, Engin YILDIRIM, Serdar ÖZGÜLDÜR, Serruh KALELİ, Osman Alifeyyaz PAKSÜT, Recep KÖMÜRCÜ, Hicabi DURSUN, Celal Mümtaz AKINCI, Muammer TOPAL, M. Emin KUZ, Kadir ÖZKAYA, Rıdvan GÜLEÇ, Recai AKYEL ve Yusuf Şevki HAKYEMEZ’in katılımlarıyla 7/9/2017 tarihinde yapılan ilk inceleme toplantısında dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir.

III. ESASIN İNCELENMESİ

2. Başvuru kararı ve ekleri, Raportör Berrak YILMAZ tarafından hazırlanan işin esasına ilişkin rapor, itiraz konusu ve ilgili görülen kanun hükümleri, dayanılan Anayasa kuralları ile bunların gerekçeleri ve diğer yasama belgeleri okunup incelendikten ve 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 43. maddesinin (1) numaralı fıkrası gereğince Türkiye Barolar Birliği Başkanı Av. Metin FEYZÎOĞLU ile Genel Sekreter Av. Sabiha TEKİN’in 10/4/2019 tarihinde yaptıkları sözlü açıklamaları dinlendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

A. Genel Açıklama

3. Avukatlar yaptıkları hizmetin karşılığı olarak ücret alırlar. Avukatın alacağı ücret, avukatlık ücret sözleşmesine bağlanan avukatlık ücreti ve mahkemece Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne dayanılarak hükmedilen vekâlet ücreti olmak üzere iki türdür. Avukatlık ücreti avukat ile müvekkil arasındaki özel ilişkiye dayanan, tarafların kendi aralarında düzenleyecekleri bir sözleşme ile saptanan ücret olup mahkeme tarafından hükmedilen vekâlet ücretinden farklı bir ücrettir. İtiraz konusu kuraldaki vekâlet ücreti ise mahkeme kararıyla Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre hükmedilen yargılama gideri niteliğindedir. Bu ücretlerle ilgili hükümler 1136 sayılı Kanun’un 163. ve 164. maddelerinde düzenlenmiştir.

4. 1136 sayılı Kanun’un 163. maddesine göre belirlenen avukatlık ücreti vekil ile müvekkil arasında sözleşmeyle serbestçe düzenlenir ve belli bir hukuki yardımı ve meblağı yahut değeri kapsar. Yazılı olmayan anlaşmalar, genel hükümlere göre ispatlanır. Kanuna aykırı olmayan şarta bağlı sözleşmeler geçerlidir. Avukatlık ücret tavanını aşan sözleşmeler, Kanun’da belirtilen tavan miktarında geçerlidir. İfa edilmiş sözleşmenin geçersizliği ileri sürülemez. Yokluk hâlleri hariç, avukatlık sözleşmesinin bir hükmünün geçersizliği, bu sözleşmenin tümünü geçersiz kılmaz. Kanun’un 164. maddesinin birinci fıkrasına göre avukatlık ücreti, avukatın hukuki yardımının karşılığı olan meblağı veya değeri ifade eder ve yüzde yirmi beşi aşmamak üzere dava veya hükmolunacak şeyin değeri yahut paranın belli bir yüzdesi olarak kararlaştırılabilir. Bu sözleşmeler, dava konusu para dışındaki mal ve haklardan bir kısmının aynen avukata ait olacağı hükmünü taşıyamaz.

5. Kanun’un 164. maddesinin dördüncü fıkrasına göre vekâlet ücreti avukatlık asgari ücret tarifesinin altında kararlaştırılamaz. Ücretsiz dava alınması hâlinde, durum baro yönetim kuruluna bildirilir. Avukatlık ücretinin kararlaştırılmamış olduğu veya taraflar arasında yazılı ücret sözleşmesinin bulunmadığı yahut ücret sözleşmesinin belirgin olmadığı veya tartışmalı olduğu veya ücret sözleşmesinin ücrete ilişkin hükmünün geçersiz sayıldığı hâllerde; değeri para ile ölçülebilen dava ve işlerde asgari ücret tarifelerinin altında olmamak koşuluyla ücret itirazlarını incelemeye yetkili merci tarafından davanın kazanılan bölümü için avukatın emeğine göre ilâmın kesinleştiği tarihteki müddeabihin değerinin yüzde onu ile yüzde yirmisi arasındaki bir miktar avukatlık ücreti olarak belirlenir. Değeri para ile ölçülemeyen dava ve işlerde ise avukatlık asgari ücret tarifesi uygulanır.

B. İtirazın Gerekçesi

6. Başvuru kararında özetle; mahkemeler tarafından dava sonunda hükmedilen vekâlet ücretinin yargılama gideri kapsamında olduğu ve haksız çıkan taraftan alınarak haklı çıkan tarafa verildiği, bu suretle diğer yargılama giderlerinde olduğu gibi dava sonucu haklı çıkan tarafın ödediği avukatlık ücretinin karşılanmasının amaçlandığı, avukatın vereceği emek ve zamanın karşılığı olan ücretin ise avukatlık sözleşmesiyle belirlendiği ve bu ücretin sözleşmenin tarafı olan müvekkilden tahsil edildiği, davanın tarafı olarak müvekkilin avukatlık ücreti ödemesine rağmen mahkemece müvekkil lehine belirlenen ücretin doğrudan avukata ait olacağını düzenleyen kuralın taraflara bu konuda farklı bir anlaşma yapma imkânı tanımadığı, bu nedenle avukat ile müvekkili arasındaki eşitliğin bozulduğu, avukatlık mesleğine herhangi bir haklı gerekçe olmaksızın ayrıcalık tanındığı, davasını avukat aracılığıyla takip etmek isteyen kişilerin dava sonunda haklı çıksalar bile avukata hizmeti karşılığı ödedikleri ücretleri hiçbir şekilde karşı taraftan alamayacakları ve ödedikleri ücretlerin üzerlerinde kalacağı, bu durumun kişinin avukat tutmaktan kaçınmasına ve davasını kendi başına takip etmek istemesine neden olabileceği, bu suretle kişilerin avukat aracılığıyla davalarını takip etmelerinin dolaylı olarak engellendiği, hak arama özgürlüğü ile adil yargılanma ilkelerinin ihlal edildiği belirtilerek kuralın Anayasa’nın 10., 36. ve 48. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

C. Anayasa’ya Aykırılık Sorunu

7. Anayasa’nın 10. maddesinde “Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasî düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir./Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir. Devlet, bu eşitliğin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlüdür. Bu maksatla alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı olarak yorumlanamaz./ Çocuklar, yaşlılar, özürlüler, harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile malul ve gaziler için alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı sayılmaz./ Hiçbir kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa imtiyaz tanınamaz./ Devlet organları ve idare makamları bütün işlemlerinde kanun önünde eşitlik ilkesine uygun olarak hareket etmek zorundadırlar ” denilmek suretiyle kanun önünde eşitlik ilkesine yer verilmiştir.

8. Anayasa’nın anılan maddesinde belirtilen kanun önünde eşitlik ilkesi hukuksal durumları aynı olanlar için söz konusudur. Bu ilke ile eylemli değil hukuksal eşitlik öngörülmüştür. Eşitlik ilkesinin amacı; aynı durumda bulunan kişilerin kanunlar karşısında aynı işleme bağlı tutulmalarını sağlamak, ayrım yapılmasını ve ayrıcalık tanınmasını önlemektir. Bu ilkeyle aynı durumda bulunan kimi kişi ve topluluklara ayrı kurallar uygulanarak kanun karşısında eşitliğin ihlali yasaklanmıştır. Kanun önünde eşitlik, herkesin her yönden aynı kurallara bağlı tutulacağı anlamına gelmez. Durumlarındaki özellikler, kimi kişiler ya da topluluklar için değişik kuralları ve uygulamaları gerektirebilir. Aynı hukuksal durumlar aynı, ayrı hukuksal durumlar farklı kurallara bağlı tutulursa Anayasa’da öngörülen eşitlik ilkesi zedelenmez.

9. Anayasa’nın 36. maddesinin birinci fıkrasında ‘Herkes, meşru vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı mercileri önünde davacı veya davalı olarak iddia ve savunma ile adil yargılanma hakkına sahiptir” hükmüne yer verilmiştir. Maddeyle güvence altına alınan hak arama özgürlüğü, kendisi bir temel hak niteliği taşımasının yanında diğer temel hak ve özgürlüklerden gereken şekilde yararlanılmasını ve bunların korunmasını sağlayan en etkili güvencelerden biridir.

10. Anayasa’nın “Çalışma ve sözleşme hürriyeti” kenar başlıklı 48. maddesinin birinci fıkrasında ‘Herkes, dilediği alanda çalışma ve sözleşme hürriyetlerine sahiptir. Özel teşebbüsler kurmak serbesttir” denilmek suretiyle sözleşme özgürlüğü güvenceye bağlanmıştır.

11. Sözleşme özgürlüğü devletin, kişilerin istedikleri hukuki sonuçlara ulaşmalarını sağlaması ve bu bağlamda kişilerin belli hukuki sonuçlara yönelen iradelerini geçerli olarak tanıması, onların iradelerinin yöneldiği hukuki sonuçların doğacağını ilke olarak benimsemesi ve koruması anlamına gelmektedir. Sözleşme özgürlüğü uyarınca kişiler, hukuksal ilişkilerini özgür iradeleriyle ve sözleşmelerle düzenlemekte serbesttir. Anayasa’nın 48. maddesinde koruma altına alınan sözleşme özgürlüğü, sözleşme yapma serbestisinin yanı sıra yapılan sözleşmelere dışarıdan müdahale yasağını da içerir.

12. Kanun’un 164. maddesinin beşinci fıkrasında yer alan itiraz konusu kuralla ise dava sonunda, kararla tarifeye dayanılarak karşı tarafa yüklenecek vekâlet ücretinin avukata ait olduğu belirtilmektedir. Bu suretle vekâlet ücretinin kural olarak davayı takip eden avukata ait olacağı hüküm altına alınmaktadır.

13. 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 324. maddesinin (1) numaralı fıkrasında yer alan “Harçlar ve tarifesine göre ödenmesi gereken avukatlık ücretleri ile soruşturma ve kovuşturma evrelerinde yargılamanın yürütülmesi amacıyla Devlet Hâzinesinden yapılan her türlü harcamalar ve taraflarca yapılan ödemeler yargılama giderleridir” hükmü gereğince vekâlet ücreti yargılama giderlerinden sayılmaktadır. 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun yargılama giderlerinin kapsamının belirtildiği 323. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (ğ) bendinde de vekille takip edilen davalarda kanun gereğince takdir olunacak vekâlet ücretinin yargılama gideri niteliğinde olduğu hükme bağlanmaktadır.

14. 6100 sayılı Kanun’un 330. maddesinde yer alan “Vekil ile takip edilen davalarda mahkemece, kanuna göre takdir olunacak vekâlet ücreti, taraf lehine hükmedilir” hükmü gereğince vekâlet ücreti davada haklı çıkan taraf lehine hükmedilmektedir. Anılan maddenin gerekçesi “Maddede, davayı kazanan taraf kendisini vekille temsil ettirmiş ise onun lehine Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan vekâlet ücretine karar verilmesi hususu düzenlenmiştir. 1136 sayılı Avukatlık Kanununun Avukatlık ücreti’ kenar başlıklı 164 üncü maddesinin son fıkrasında Dava sonunda, kararla tarifeye dayanılarak karşı tarafa yüklenecek vekâlet ücreti avukata aittir.’ hükmü, kararın taraflar için oluşturulacağı, onların leh ve aleyhlerine sonuç yaratacağı prensibinin uygulanmasına engel değildir. Avukatlık Kanunundaki bu hüküm, avukat ile müvekkili arasındaki hukukî ilişkide geçerlilik gösterir. Bu düzenlemede geçen ücret ise avukat ile müvekkil arasında yapılan sözleşmeden kaynaklanan avukatlık ücreti olmayıp, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hükmedilen vekâlet ücretidir. Dolayısıyla bu ücretin, davayı kazanan taraf lehine yargılama gideri kapsamında hükmedilmesi gerekir ” şeklindedir. Bu bağlamda maddede yer alan düzenlemenin, maddenin gerekçesinde de ifade edildiği üzere 1136 sayılı Kanun’un 164. maddesinde yer alan itiraz konusu kuralla çelişki arz etmediğinde ve kuralın avukat ile müvekkili arasındaki hukuki ilişkide geçerlilik gösterdiğinde şüphe bulunmamaktadır. Zira yargılama giderlerinden olan vekâlet ücretinin avukatın taraf olmadığı, sadece taraflardan birini hukuki yardım amacıyla temsil ettiği davada, avukat yararına değil, bizzat taraf yararına hükmedilebilmesi usul hukuku kurallarından kaynaklanan bir zorunluluğa dayanmaktadır. Bununla birlikte 1136 sayılı Kanun’un 164. maddesinde yer alan itiraz konusu kural, avukat ile müvekkili arasındaki hukuki ilişkide geçerlilik gösterecek, mahkeme tarafından davada taraf yararına hükmedilen kanuni vekâlet ücreti avukata ait olacak ve avukat bu ücreti müvekkilinden talep edebilecektir.

15. 6100 sayılı Kanun’un 71. maddesine göre dava ehliyeti bulunan herkes, davasını kendisi veya tayin ettiği vekil aracılığıyla açabilir ve takip edebilir, 1136 sayılı Kanun’un 35. maddesinin üçüncü fıkrasına göre de dava ehliyeti olan herkes kendi davasına ait evrakı düzenleyebilir, davasını bizzat açabilir ve işini takip edebilir. Bu kapsamda dava ehliyeti olan davalı da avukat aracılığı olmadan kendisini savunabilir. Davacı veya davalının davayı vekil aracılığıyla takip etmeleri kendi iradelerine bağlıdır. Bu bağlamda kişilerin kendi iradeleriyle avukatın hukuki yardımından yararlanmak ve davalarını vekil aracılığıyla takip etmek istemeleri hâlinde bu yardımın karşılığı olan meblağı veya değeri karşılamaları gerekir. Nitekim avukatların hukuksal bilgi ve tecrübelerinden yararlanma, hak arama ve savunmada başvurulacak meşru yol ve vasıtaların başında gelir. Vekâlet ücreti savunma hakkının en önemli parçası olan hukuki danışmanlık görevinin, konunun uzmanı hukukçular tarafından yapılmasının doğal bir sonucudur. Dolayısıyla kişilerin bizzat dava açma veya davalarını avukatla takip etme imkânını ortadan kaldırmayan itiraz konusu kuralın hak arama özgürlüğüne aykırı olduğundan söz edilemez.

16. Öte yandan itiraz konusu kuralın avukatlık ücretinin vekil ile müvekkil arasındaki bir hukuki ilişkiden doğma niteliğini ve kişisel hak olma özelliğini değiştirdiği söylenemez. Nitekim dava sonunda, kararla tarifeye dayanılarak karşı tarafa yüklenecek vekâlet ücretinin avukata ait olacağını öngören itiraz konusu kuralın emredici hukuk kuralı olmayıp tamamlayıcı bir hukuk kuralı olduğunda kuşku yoktur. Bu bağlamda itiraz konusu kuralın tarafların özgür iradeleri ile düzenleyecekleri avukatlık sözleşmelerinde ücret kararlaştırılırken dava sonunda karşı tarafa yüklenecek vekalet ücretinin avukatlık ücretine, dâhil edilip edilmeyeceği hususunu gözeterek düzenleme yapmalarını engellemediği açıktır. Bu kapsamda Anayasa Mahkemesinin, 3/3/2004 tarihinde bu yönde verdiği E.2002/126, K.2004/27 sayılı ve E.2004/8, K.2004/28 sayılı kararlardan sonra uygulama da bu şekilde gelişmiş, çıkan uyuşmazlıklar hakkında Yargıtay tarafından verilen kararlarda bu husus açıkça benimsenerek içtihat niteliğini kazanmıştır. Bu bağlamda tarafların eşit koşullarda özgür iradeleri ile düzenleyecekleri avukatlık sözleşmelerinin hukuki geçerliliği ve kapsamına müdahale teşkil etmeyen kuralın Anayasa’da koruma altına alınan sözleşme özgürlüğüne ve eşitlik ilkesine aykırı bir yönü bulunmamaktadır.

17. Açıklanan nedenlerle kural Anayasa’nın 10., 36. ve 48. maddelerine aykırı değildir. İtirazın reddi gerekir.

Haşan Tahsin GÖKCAN, Kadir ÖZKAYA ve Yusuf Şevki HAKYEMEZ bu görüşe ek gerekçeyle katılmışlardır.

Zühtü ARSLAN bu görüşe katılmamıştır.

IV. HÜKÜM

19/3/1969 tarihli ve 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 2/5/2001 tarihli ve 4667 sayılı Kanun’un 77. maddesiyle değiştirilen 164. maddesinin beşinci fıkrasının birinci cümlesinin Anayasa’ya aykırı olmadığına ve itirazın REDDİNE, Zühtü ARSLAN’ın karşıoyu ve OYÇOKLUĞUYLA 10/4/2019 tarihinde karar verildi.

KARŞIOY GEREKÇESİ

1. 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 164. maddesinin beşinci fıkrasının “Dava sonunda, kararla tarifeye dayanılarak karşı tarafa yüklenilecek vekâlet ücreti, avukata aittir.” şeklindeki birinci cümlesinin iptali talebi Mahkememiz çoğunluğunca reddedilmiştir.

2. Öncelikle iptali istenen kuralın yasalaşma sürecine kısaca değinmek gerekir. 27/6/1938 tarihli ve 3499 sayılı Avukatlık Kanunu’nda vekâlet ücretinin avukata ait olduğuna dair herhangi bir hüküm bulunmamaktaydı. Düzenleme ilk kez 19/3/1969 tarihli ve 1136 sayılı Avukatlık Kanunu ile hukuk sistemine girmiştir. 1967 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM)’ne sevk edilen 1/313 sayılı tasarıda bu düzenleme “Avukatla müvekkil arasında aksine yazılı sözleşme bulunmadıkça tarifeye müsteniden hasma tahmil olunacak avukatlık ücreti müvekkile aittir” şeklindeydi. Düzenlemenin gerekçesinde de “Son fıkra, kaideten müvekkile aidolması gereken bir meblağ için bu kaidenin teyidinden başka, aksine yazılı sözleşmenin de caiz bulunduğuna işaret etmektedir” denmekteydi. Geçici Komisyon’da Avukatlık Kanunu’nun 164. maddesinin son fıkrası “Avukatla iş sahibi arasında aksine yazılı sözleşme bulunmadıkça tarifeye dayanarak karşı tarafa yüklenecek avukatlık ücreti avukata aittir” şeklinde değiştirilmiştir. Komisyon Raporunda bu değişiklik “Tasarının... dili Türkçeleştirilmiş ve yeniden radaksiyona tabi tutulmuştur” şeklinde gerekçelendirilmiştir. Düzenlemede geçen “müvekkil” kelimelerinden ilkinin “iş sahibi”, İkincisinin ise “avukat” olarak Türkçeleştirilmesi dünya yasama tarihine geçmeye namzet, ilginç olaylardan biridir! Bu durumu daha da ilginç kılan, kanun tasarısındakinin tam zıttına dönüştürülen bu düzenlemenin TBMM’nin her iki kanadında da tartışılmadan kabul edilmiş olmasıdır. Ancak belirtmek gerekir ki, Millet Meclisindeki görüşme sırasında 164. maddenin son fıkrasına eklenmek üzere, hükümden sonra avukatın kusur ve ihmali olmaksızın azli veya tarafların haricen sulh olması halinde karşı tarafa yüklenen vekâlet ücretinin avukatın müvekkili tarafından ödenmesini öngören önerge reddedilmiştir (Millet Meclisi Tutanak Dergisi, Dönem: 2, Cilt: 32, Toplantı: 4, Birleşim: 46, Oturum: 3, 7/2/1969, ss. 385-386; Cumhuriyet Senatosu Tutanak Dergisi, Cilt: 52, Toplantı: 8, Birleşim: 41, Oturum: 2, 19/3/1969, s. 135).

3. 1136 sayılı Kanun’da 2/5/2001 tarihli ve 4667 sayılı Kanun’un 77. maddesiyle 164. maddenin beşinci fıkrasının birinci cümlesi “Dava sonunda, kararla tarifeye dayanılarak karşı tarafa yüklenilecek vekâlet ücreti, avukata aittir.” şeklinde değiştirilmiştir. Böylece “aksine sözleşme bulunmadıkça” ibaresi metinden çıkarılmış, “avukatlık ücreti” ibaresi de “vekâlet ücreti” olarak ifade edilmiştir. Ayrıca son fıkraya bir cümle daha eklenerek söz konusu vekâlet ücretinin iş sahibinin borcu nedeniyle takas, mahsup ve haczedilemeyeceği belirtilmiştir. Değişiklik gerekçesinde “uygulamada ortaya çıkan sorunların giderilmesi amacıyla avukatlık ücretine ilişkin hükümler(in) yeniden düzenlenmiş” olduğu belirtilmiştir.

4. Uygulamada ortaya çıkan sorunların önemli ölçüde iptali istenen kuraldan kaynaklandığı belirtilmelidir. Gerçekten de Avukatlık Kanunu’nun 164. maddesinin son fıkrası, dava sonunda karşı tarafa yüklenecek olan yargılama giderleri arasında bulunan vekâlet ücretinin kime ait olduğu konusunda yargı kararlarında, özellikle de Yargıtay’ın hukuk ve ceza daireleri arasında tartışmalara ve belirsizliklere sebep olmuştur.

5. Uygulamadaki bu belirsizliğin, özellikle 1/5/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 330. maddesiyle belli ölçüde giderildiği söylenebilir. Bu maddeye göre “Vekil ile takip edilen davalarda mahkemece, kanuna göre takdir edilecek vekâlet ücreti, taraf lehine hükmedilir”. Kanun koyucu bu maddenin gerekçesinde söz konusu düzenlemenin Avukatlık Kanunu’nun 164. maddesinin son fıkrası hükmünü ortadan kaldırmadığını, zira bu hükmün “avukat ile müvekkili arasındaki hukukî ilişki”yi düzenlediğini belirtmiştir. Nitekim Yargıtay Hukuk Genel Kurulu da itiraz konusu kuralı aynı yönde yorumlayarak, “bu hükmün vekil müvekkil arasında çıkacak ve iç ilişkiden kaynaklanan uyuşmazlıkları düzenlemek amacıyla öngörüldüğümü, kuralın vekalet ücretini doğrudan avukata ödemeyi gerektirmediğini, fıkranın ikinci cümlesinde yer alan bu ücrete yönelik takas, mahsup ve haciz yasağının da müvekkile ödenecek fakat avukata ait olan vekalet ücretini güvenceye aldığını ifade etmiştir (Yargıtay HGK, E.2013/12-2065, K.2015/1291, K.T.29/4/2015). Kısacası, dava sonunda karşı tarafa yüklenecek olan vekâlet ücreti, avukata verilmek üzere müvekkil lehine hükmedilecektir.

6. Bir an için HMK’nın 330. maddesiyle iptali istenen kural arasındaki çelişkinin bu şekilde giderildiği kabul edilse bile, bu durum kuralın birçok açıdan Anayasa’ya aykırı olduğu gerçeğini değiştirmemektedir. Anayasa’nın 2. maddesinde Türkiye Cumhuriyetinin adalet anlayışı içinde insan haklarına saygılı bir hukuk devleti olduğu belirtilmiştir. Hukuk devletinde kanunların amacı adaletin tecellisine hizmet etmektir. Bu anlamda hukuk devleti ilkesi kanunların adalet ve hakkaniyetle bağdaşmayan hükümlere yer vermemesini gerektirmektedir.

7. İptali istenen kural hukuk devletinin gerektirdiği adalet ve hakkaniyet anlayışını zedeleyici bir özelliğe sahiptir. Öncelikle belirtmek gerekir ki, vekâlet ücretinin yargılama gideri olarak sayılmasının nedeni, haksız çıkan tarafın diğer tarafın zararına sebep olmasıdır. 6100 sayılı Kanun’dan önce yürürlükte olan 18/6/1927 tarihli ve 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu da yargılama giderleri arasında sayılan vekâlet ücretinin davayı kaybeden tarafa yükleneceğini öngörmüştü. Burada amaç, haksız olarak verilen zararın bu zarara yol açan tarafından giderilmesini sağlamaktır. Nitekim Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulu’na göre, “Masarifi muhakeme ve bu meyanda vekâlet ücretinin haksız tarafa tahmilini emreden Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 417 nci maddesi, haksız olarak diğer tarafın zararına sebebiyet verilmesine ve esas itibariyle Borçlar Kanununun gerek kasten gerek ihmal ve teseyyüp yahut tedbirsizlikle haksız bir surette diğer kimseye bir zarar ika eden şahıs, o zararın tazminine mecburdur, diye yazılı hükümlerine istinat eder” (Yargıtay İBGK, E. 1941/1, K. 1949/6,13/4/1949).

8. Yargı organları önünde kendisini avukatla temsil ettiren kişi, avukat ile yaptığı vekâlet akdi gereği söz konusu avukata Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin altında olmamak kaydıyla avukatlık ücreti ödeyecektir. Bu kişinin yargılama gideri olarak ödediği avukatlık ücretinin en azından bir kısmının davayı kazanması durumunda karşı tarafça kendisine ödenmesi, yapılan haksızlığın giderilmesi ve adaletin tecellisi anlamına gelecektir. Hâlbuki Avukatlık Kanunu’nun 164. maddesinin iptali istenen hükmü bunu engelleyici bir düzenlemedir. Kişinin haklı olduğu ve haklılığının tescil edildiği bir davada avukata ödediği ücreti kısmen de olsa alamaması hakkaniyetle bağdaşmamaktadır. Unutmamak gerekir ki, yargılama gideri o gideri yapana aittir. Bu anlamda 6100 sayılı Kanun’un 323. maddesi uyarınca yargılama gideri kapsamında olan vekâlet ücretinin de, bu ücreti avukata ödeyen ve dava sonunda haklı çıkan müvekkile ait olması doğaldır.

9. Nitekim doktrinde de tarafa ait olması gereken vekâlet ücretinin avukata ait olduğunu belirten kural bu yönüyle eleştirilmiştir. Bazı akademisyenler bu düzenlemenin “âdil olmadığı ve genel yargılama giderleri sistemimize aykırı düştüğü kanısındadır (Baki Kuru, Ramazan Arslan ve Ejder Yılmaz, Medenî Usul Hukuku, 23. Baskı, Ankara, 2012, s. 724). Benzer şekilde “tarafa ait olması gereken yargılama gideri olan bu ücretin avukata ait olacağına ilişkin hüküm, genel prensiplere ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu’ndaki yargılama gideri ve bunun kime ait olacağı ilkesine aykırı” görülmüştür (Hakan Pekcanıtez, Oğuz Atalay, Muhammed Özekes, Medenî Usul Hukuku- Temel Bilgiler, 12. Bası, İstanbul, 2018, s. 400). Diğer yandan “Türk hukukuna özel” böyle bir düzenlemenin “çağdaş hukuk sistemlerinde uygulanan genel kural”a uymadığı ve başka hiçbir hukuk sisteminde bulunmadığı belirtilmiştir (Acun Papakçı, 6100 Saydı Hukuk Muhakemeleri Kanunu Uyarınca Yargılama Gideri Olan Vekalet Ücreti, Ankara, 2016, s. 90).

10. İptali istenen kural müvekkilin sözleşme hürriyetini sınırlayıcı niteliktedir. Anayasa’nın 48. maddesine göre herkes sözleşme hürriyetine sahiptir. Bu hürriyet her şeyden önce kişilerin sözleşme yapma ve sözleşmenin şartlarını belirleme konusunda özgür iradeye sahip olmalarını gerektirmektedir. Kararda da vurgulandığı üzere sözleşme özgürlüğü sözleşme yapma serbestisinin yanı sıra yapılan sözleşmelere dışarıdan müdahale yasağını da içerir (§ 11).

11. Bu noktada kuralın “emredici” niteliğe sahip olup olmadığı önem kazanmaktadır. Anayasa Mahkemesi gerek 3/3/2004 tarihli iki kararında (E.2002/126 ve E.2004/8) gerekse mevcut itiraz başvurusu üzerine verdiği kararda (§ 16) iptali istenen kuralın “emredici” değil, “tamamlayıcı” nitelikte olduğu gerekçesiyle Anayasa’ya aykırı olmadığı sonucuna ulaşmıştır. Bir anlamda “yorumlu red” niteliğinde olan bu kararlara katılmak mümkün değildir.

12. Her şeyden önce kuralın “tamamlayıcı” olduğu, başka bir ifadeyle müvekkil ve avukatın kurala rağmen vekâlet ücretinin davayı kazanan tarafa bırakılması konusunda sözleşme yapmalarına engel olmadığı görüşü, kanun koyucunun amacıyla ve kuralın lafzıyla bağdaşmamaktadır (Aynı yönde bkz. Deniz Küzeci ve Kemal Vuraldoğan, “Avukata ait olan vekalet ücreti kimin lehine hükmedilmelidir?”, Ankara Barosu Dergisi, 2006/1: 145-164, s. 147). Bu görüşün benimsenmesi, kanun koyucunun kuralda yer alan “aksine yazılı sözleşme bulunmadıkça” ibaresini çıkarmasının “abesle iştigal” anlamına geldiğini kabule zorlamaktadır. Hâlbuki kanun koyucunun bu ibareyi metinden çıkarmak suretiyle daha önce müvekkil ve avukatı arasında aksine bir anlaşma olmadığı takdirde vekâlet ücretinin avukata ait olacağı yönündeki “tamamlayıcı” kuralı, her durumda vekâlet ücretinin avukata ait olacağı şekilde “emredici” niteliğe kavuşturduğu görülmektedir. Öte yandan iptali istenen cümlenin de içinde bulunduğu 164. maddenin beşinci fıkrasına eklenen ikinci cümle de kuralın “düzenleyici” olmadığını teyit etmektedir. Buna göre davanın sonunda karşı tarafa yükletilecek ve avukata ait olan vekâlet ücretinin “iş sahibinin borcu nedeniyle takas ve mahsup edilemez, haczedilemez” olması, vekâlet ücreti üzerinde müvekkilin herhangi bir tasarrufta bulunmasını engellemeye yöneliktir. Başka bir ifadeyle, kanun koyucu “aksine yazılı sözleşme bulunmadıkça” ibaresini kaldırarak vekâlet ücretinin mutlak surette avukata ait olduğunu belirtmekle yetinmemiş, bir adım daha atarak avukatın bu ücrete ulaşmasını sağlamak amacıyla takas, mahsup ve haciz yasağı getirmiştir. Başka bir ifadeyle, kanun koyucu avukata ait olduğunu söylediği vekâlet ücretini müvekkilden ve başkalarından korumak için adeta etrafında bir zırh oluşturmuştur.

13. Bu durumda kuralın emredici hükmüne aykırı bir şekilde yapılacak olan aksi yöndeki sözleşmelerin 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 27. maddesi uyarınca hükümsüz olacağı anlaşılmaktadır. Dolayısıyla Mahkememiz çoğunluğunun kuralın müvekkil ile avukatın vekâlet ücreti konusunda aralarında anlaşma yapmalarına engel olmadığı yönündeki yorumunun isabetli olduğunu söylemek zordur. Bu nedenle müvekkil ile avukatı arasında serbest iradelerine dayalı olarak sözleşme yapmalarını engelleyen, başka bir ifadeyle yapılan sözleşmeye dışarıdan müdahaleye izin veren kuralın Anayasa’nın 48. maddesinde korunan sözleşme hürriyetine yönelik bir sınırlama teşkil ettiği açıktır.

14. Diğer yandan kural, bu haliyle, müvekkilin Anayasa’nın 35. maddesinde korunan mülkiyet hakkına yönelik bir sınırlamadır. Anayasa Mahkemesi kararlarında belirtildiği üzere mülkiyet hakkı ekonomik değer ifade eden ve parayla değerlendirilebilen her türlü malvarlığı hakkını kapsamaktadır (AYM, E.2015/39, K.2015/62, 1/7/2015, § 20). Bu bağlamda dava sonunda tarifeye dayanılarak karşı tarafa yükletilecek vekâlet ücretinin avukata ait olacağını öngören kuralla müvekkilin mülkiyetine müdahalede bulunulduğu anlaşılmaktadır. Müvekkil davasını bir avukatla takip etmek istediğinde avukata bir ücret ödemesi gerekecektir. Yargılama giderleri arasında olan bu ücretin ödenmesi müvekkilin malvarlığında bir eksilmeye tekabül etmektedir. Dolayısıyla, yargılama sonucunda haklı olan tarafın diğer yargılama giderleri gibi avukatına ödediği vekâlet ücretinin de söz konusu giderin yapılmasına sebep olan karşı tarafça karşılanması gerekir. Oysa itiraz konusu kural, vekâlet ücretinin avukata ait olduğunu belirtmek suretiyle, kendisini avukatla temsil ettiren kişiyi malvarlığında meydana gelen azalışa katlanmak zorunda bırakmaktadır.

15. Aynı şekilde kural Anayasa’nın 36. maddesinde korunan hak arama hürriyetine de bir müdahale niteliğindedir. Davayı kazanması halinde karşı tarafa yüklenecek vekâlet ücretinin avukata ait olacağını bilen kişi, haklı olduğundan emin olsa bile dava açma yoluna gitmeyebilecek ya da avukat yardımından yararlanmadan dava açabilecektir. Bu da kuralın kişinin hak arama hürriyetine yönelik bir sınırlama niteliğine sahip olduğunu göstermektedir.

16. Hiç kuşkusuz kişinin mülkiyet hakkı, hak arama hürriyeti ve sözleşme hürriyeti mutlak değildir. Anayasa’nın 13. maddesi, temel hak ve hürriyetlerin ancak kanunla ve “Anayasanın ilgili maddelerinde belirtilen sebeplere bağlı olarak” sınırlanabileceğini, bu sınırlamaların temel hak ve hürriyetlerin özlerine dokunamayacağını, demokratik toplum düzeninin gereklerine ve ölçülülük ilkesine aykırı olamayacağını öngörmektedir.

17. Bu kapsamda iptali talep edilen kuralın 13. maddeye uygunluğu denetlenirken evvela sınırlamayı haklı kılan sebeplerin ortaya konması gerekmektedir. Dolayısıyla kuralla ilgili cevabı aranması gereken ilk soru şudur: Müvekkilin mülkiyet hakkını, hak arama hürriyetini ve sözleşme hürriyetini sınırlayan söz konusu düzenlemenin meşru amacı nedir? Kuralın Anayasa’nın anılan hükümlerine aykırı olmadığının söylenebilmesi için öncelikle ne tür bir meşru amacı olduğunun, sözgelimi müvekkilin mülkü kapsamında kaldığı hususunda bir tereddüt bulunmayan yargılama gideri olarak vekâlet ücretinin müvekkil yerine avukata ait olmasında ne tür bir kamu yararının bulunduğunun ortaya konulması gerekmektedir.

18. Mahkememiz çoğunluğu itiraz konusu kuralın eşitlik ilkesi, hak arama özgürlüğü ve sözleşme özgürlüğüne aykırı olmadığını belirtirken kuralla izlenen amaca yönelik herhangi bir açıklamaya yer vermemiştir. Anayasa Mahkemesinin 2004 yılında verdiği kararlarda kuralın amacı “taraflar arasında ücret kararlaştırılmadığı durumlarda, avukatın sunduğu hizmetin karşılıksız kalmamasını sağlama ve vekil ile müvekkil arasında çıkacak ücret uyuşmazlıklarına engel olma” şeklinde belirtilmiştir.

19. Mahkememizin bu görüşü zımnen benimsediği düşünülebilir ise de anılan görüşün isabetli olduğunu söylemek zordur. Zira 1136 sayılı Avukatlık Kanunu, avukatlık ücretinin asgari ve azami sınırlarını belirlemiş, konuya ilişkin hemen her türlü olasılığı dikkate alarak ayrıntılı düzenlemelere yer vermiştir. Bu kapsamda iptali istenen hükmün de içinde bulunduğu Avukatlık Kanunu’nun 164. maddesinin dördüncü fıkrasında “Avukatlık ücretinin kararlaştırılmamış olduğu veya taraflar arasında yazılı hizmet sözleşmesinin bulunmadığı yahut ücret sözleşmesinin belirgin olmadığı veya tartışmalı olduğu veya ücret sözleşmesinin ücrete ilişkin hükmünün geçersiz sayıldığı hallerde” avukatlık ücretinin değeri para ile ölçülebilen ve ölçülemeyen dava ve işlerde nasıl belirleneceği hususu düzenlenmiştir. Dolayısıyla “avukatın sunduğu hizmetin karşılıksız kalmamasını sağlama ve vekil ile müvekkil arasında çıkacak ücret uyuşmazlıklarına engel olma” bakımından itiraz konusu kurala ihtiyaç olduğu söylenemez.

20. İtiraz konusu kuralın, diğer meslek gruplarından farklı olarak, avukatlara bazı avantajlar ve güvenceler sağlamak suretiyle avukatlık mesleğini teşvik etme amacına yönelik olduğu söylenebilir. Kural, Avukatlık Kanunu’nun belirlediği çerçeve içinde davasını avukat yardımıyla takip etmek isteyen kişilerle avukatlar arasında serbest iradeleriyle belirleyecekleri “akdi avukatlık ücreti” dışında, avukatlara tarifeye dayanılarak doğrudan kanun tarafından belirlenen “yasal vekâlet ücreti” ödenmesini sağlamaktadır. Ancak Kanun’un avukatlara yönelik sağladığı bu avantajın hangi yönde bir meşru amacı, örneğin nasıl bir kamu yararını gerçekleştirmeye yönelik olduğu izaha muhtaçtır. 1136 sayılı Kanun’un 1. maddesinde “kamu hizmeti ve serbest bir meslek” olarak nitelenen avukatlık, diğer serbest mesleklerden farklı olarak, sözleşme yaptıkları kişiler karşısında özel olarak korunmayı gerektiren bir meslek değildir. Bu anlamda hukuki yardım ve danışmanlık görevini meslek olarak icra eden avukatların müvekkiller karşısında güçsüz olduğu, dolayısıyla bunların sözleşme hukuku güvenceleriyle korunmasının mümkün olmadığını ileri sürmek zordur. Bu nedenle itiraz konusu kuralla avukatlara yönelik bir avantajın sağlanmasının Anayasa’nın 13. maddesi kapsamında temel hak ve hürriyetleri sınırlamak için bir meşru amaç olduğu söylenemez. Anayasa’nın ilgili maddelerinden veya korunan hak ve hürriyetlerin doğasından böyle bir sınırlama sebebi çıkarmak mümkün değildir. Dolayısıyla müvekkilin mülkiyet hakkını, hak arama hürriyetini ve sözleşme hürriyetini sınırlayan kural, Anayasa’nın 13. maddesine de aykırıdır.

21. Öte yandan, belirtmek gerekir ki, avukat yardımından yararlanmak suretiyle kişilerin yargılama makamları önünde kendilerini avukatla temsil ettirmeleri hak arama hürriyetinden etkili şekilde yararlanılmasının gereklerinden biridir. Mahkememiz çoğunluğu red kararında davada avukatla temsilin yasal zorunluluk olmadığı, bu nedenle kuralın hak arama hürriyetini engellemediği görüşüne de dayanmaktadır (§ 15). Bu görüşün günümüz şartlarında çok gerçekçi olmadığı açıktır. Gerçekten de modern toplumun karmaşık hukuki meseleleri karşısında kişilerin avukat yardımından yararlanmaları ve kendilerini avukatla temsil ettirmeleri davalarını kazanmaları açısından adeta zorunluluk haline gelmiştir. Kişilerin haklı olduklarından emin oldukları davaları avukat yardımından yararlanmadan bizzat açmaları durumunda teknik hukuki bilgilere sahip olmadıklarından dolayı davaları kaybetmeleri muhtemeldir. Bu bağlamda kural, özellikle dava konusu miktarın avukata ödeyeceği ücretten daha az olduğu ya da çok fazla olmadığı durumlarda, kişilerin haklı olduklarından emin olsalar bile dava açmalarını veya her durumda kendilerini avukatla temsil ettirmelerini engelleyici bir etkiye sahiptir. Bu nedenle itiraz konusu kural, kişilerin kendilerini avukatla temsil ettirme iradesini sınırlayan, son tahlilde hak arama hürriyetine yönelik meşru amacı olmayan bir müdahale niteliğindedir.

22. Açıklanan gerekçelerle itiraz konusu kuralın Anayasa’nın 2., 13., 35., 36. ve 48. maddelerine aykırı olduğunu düşündüğümden çoğunluğun red yönündeki görüşüne katılmıyorum.

EK GEREKÇE

Mahkememiz çoğunluk gerekçesinde kuralın Anayasanın 10, 36 ve 48. maddelerine aykırı bulunmadığı kabul edilerek iptal isteminin reddine karar verilmiştir. Çoğunluğun anılan gerekçelerine katılmakla birlikte, aşağıda belirtilen gerekçenin de karara eklenmesi gerektiği düşüncesindeyiz.

Mahkememizin bir kararında belirtildiği üzere “avukatın hukuki bilgisinden yararlanma, hak aramada meşru yol ve vasıtalardan” kabul edilmekte (AYM 3.3.2004, 2004/8 E. - 2004/28 K.) ve dolayısıyla vekalet ücretleri de mahkemeye erişim hakkının kapsamı içerisinde görülmektedir. Kanun koyucu, iddia ve savunmada bulunma hakkı kapsamında uyuşmazlığın taraflarının hukuki yardımdan yararlanma haklarına verdiği önem ve bu faaliyetlerin düzenlenmesi ihtiyacı kapsamında Avukatlık Kanununa dava konusu düzenlemeyi dahil etmiş bulunmaktadır.

Kuralda dava sonunda karşı taraf aleyhine hükmedilecek avukatlık ücretinin avukata ait olduğu belirtilmekle birlikte, HMK (m. 330) uyarınca bu ücretin davayı kazanan taraf yararına hükmedilmesi gerektiğinden, kuralın varlığı vekalet ücretinin taraf yönünden kişisel hak niteliğine engel teşkil etmemektedir. Nitekim Anayasa Mahkemesinin bir kararında açıklandığı üzere, “Avukatlık Kanununun 164/son maddesinde yer alan, vekalet ücretinin davayı takip eden avukata ait olduğu kuralı ücretin vekil ile müvekkil arasında bir iç sorun olma niteliğini ve avukatlık ücretinin kişisel hak olma özelliğini” değiştirmemektedir (AYM 3.3.2004,2004/8 E. - 2004/28 K.)

Kural, hukuki yardımın karşılığını oluşturan kanuni vekalet ücretini kapsamakta ve bir yönüyle mahkeme kararıyla belirlenen bir alacak hakkını oluşturması nedeniyle avukatın mülkiyet hakkını ilgilendirmektedir. Kuralın diğer yönü ise karşı yan aleyhine ve fakat müvekkil lehine hükmedilen vekalet ücretinin aslında yargılama giderleri kapsamında müvekkilin mülkiyet hakkına bir sınırlama getiriyor olmasıdır. Bu bakımdan konunun Anayasanın 35. maddesinde düzenlenen mülkiyet hakkı yönünden de incelenmesi gerekmektedir.

Anayasada kişi hakları arasında yer alan mülkiyet hakkının kanunla sınırlanabileceği kabul edilmiştir. Fakat Anayasanın 13. maddesi uyarınca bu sınırlamanın da Anayasanın sözüne ve ruhuna, demokratik toplum düzeninin ve laik Cumhuriyetin gereklerine ve ölçülülük ilkesine aykırı olmaması zorunludur.

Kuralın meşru amacının, hak arama hürriyeti bağlamında tarafların hukuki yardım almalarını güvence altına almayı amaçlayan bir meslek grubunu oluşturan avukatların vekalet ücretlerini disiplin altına alma ve bu yönüyle hak arama hürriyetinin gerçekleştirilmesine katkı sağlanması olduğu anlaşılmaktadır. Dava konusu kuralla karşı taraf aleyhine hükmedilen vekalet ücretinin avukata ait olduğunun öngörülmesi her ne kadar yaptığı sözleşme karşılığı avukattan yardım alan kişinin (müvekkilin) mülkiyet hakkına müdahale ediyor ise de, burada profesyonel olarak verilen hukuki desteğin karşılığı olan vekalet ücretinin avukata ait olduğunun kabul edilmiş olması, avukatın hukuki desteğinden faydalanan kişinin mülkiyet hakkının sınırlandırılmasının meşru amacı olarak görülmektedir.

Çoğunluk gerekçesinde açıklandığı üzere istikrar kazanan uygulaması ile birlikte kural anlam ve kapsamı itibariyle sözleşme özgürlüğüne aykırılık oluşturmamaktadır. Hukuki yardım alanla avukat arasındaki vekalet ücretine ilişkin sözleşmede kuralın aksi kararlaştırılabilmektedir. Bu nedenle aksine sözleşme olmadığı takdirde hak arama hürriyetinin etkinliğinin artırılması amacıyla karşı yan avukatlık ücretinin avukata ait olduğunu ifade eden düzenlemenin, belirttiğimiz meşru amacın gerçekleştirilmesi bakımından gereksiz ve elverişsiz olduğu değerlendirilemez. Aynı şekilde sözleşme özgürlüğünü ortadan kaldırmaması nedeniyle kural ile mülkiyet hakkına yönelen bu sınırlamanın ölçüsüz olduğu da söylenemez.

Açıklanan nedenlerle, kuralın Anayasanın 35. maddesine de aykırı bulunmadığı düşüncesindeyiz.