Cevap: Askerde Er olanlara zimmet verilmesi
Konu, eski olmasına rağmen açıklayıcı cevap olmadığı düşüncesiyle konuya cevap yazmak istedim.
T.S.K içerisinde Kısa Dönem Askerlik Hizmetini yapanların diğer mükelleflerle kanuni olarak hiçbir ayrıcalığı yoktur. Sadece, eğitim durumundan kaynaklanan ve yaşın büyük bölümünün eğitim ve öğretimde geçmesinden dolayı kanun koyucu bu hakkı tanımıştır fakat ayrıcalıklı bir hak yoktur. Gelelim Soru ve tartışmaların cevabına; Kısa Dönem Erbaş ve Erler Askerlik Hizmeti boyunca Askeri Suçlardan dolayı yargılanmalarında rütbelerinden (çvş.,onb. ve er) dolayı yagılama usul ve cezai müeyyidelerde diğer personelle aynı usule göre işlem görür. Burada, personel arasındaki suçlarda en önemli konu astlık ve üslük durumu ile amir statüsündeki personele karşı işlediği suçlarda rütbe silsilesine göre işlem yürütülür. Yani; çvş. er ve onbaşının üstü durumundadır. Eğer Nöbetçi Çvş. veya Nöbetçi Onbaşılık görevini yürütüyorsa diğer erlere karşı amir durumundadır ve Erlerin Nöbetçi Çvş ve Nöbetçi Onbaşıya karşı işlediği suçlarda amire karşı suç işlemiş gibi suç işleyen erler yargılanır. Tabii.. her halukarda olayın hizmet esnasında olması şartı esastır. Çoğu kimsenin bilmediği bir hususu da dile getirmekte fayda görüyorum. Aynı şekilde nöbetçi er 'de nöbeti esnasında diğer erlerin amiri durumundadır. Sözün özü; T.SK. da rütbeye karşı suç olmaz, suçun amir ve üste karşı durumu göz önüne alınır. Albaya karşı işlenen suçla Er' e karşı işlenen suça karşı işlem ve ceza durumunda sadece suçu işleyenin karşı tarafa karşı ast mı? üst mü? olduğuna bakarak, suçlu-suçsuz konusu yargılama boyutunda ele alınır. Şimdi, bazı arkadaşlar yanlış anlamasın kanun kişiye ve rütbeye göre değil, ast-üst-amir durumuna göre suça konu personel arasındaki rütbe ve makamca duruma bakar. Yoksa Uzman Çavuşa, Astsubaya veya Subaya herhangi bir imtiyaz yoktur. Sadece uygulamada üst personel mecburen korunur ki... ast personel bu olayı kullanarak devamı niteliğinde suçların önüne geçmek amaçlıdır. Kanunlar, eşitlik ilkesiyle hareket ederken mutlaka yargılamada, yargılamayı yapanlarında insan olduğunu düşünürsek taraf olabileceği konusu ayrıca tartışma konusudur.
Gelelim Kısa Dönem Erlerin Zimmet durumuna. Evet, burada yukarıdaki açıklamaya atfen herhangi bir ayrıcalık yoktur. Yalnız, kanun koyucu yanında kurumun iç tüzük (yönerge ve talimatlarında) işi bilmeyen ve sonuçta kurum ve devleti zarara uğratacak şahıslara görev verilemez maddesini koymuş ve bunu esas almıştır. Bu konuda Askeri terbiye ve disiplini bozmayacak şekilde " Benim, bu işi yapacak kapasitem zarar verecek boyutta ve hesabım kuvvetli değidir" diye şifai veya yazılı beyan verildiğinde zaten bu görevi vermeyeceklerdir. Şimdi, arkadaşlar haklı olarak, olur mu? askerlik yapmadın mı ? emir verilir, zorla yaparsın diyecektir. Arkadaşların haklılıkları sadece görevlerdeki emirlerdir. Özel görevlerde bu geçerli değildir. Şöyleki; Kantin heyeti heyetle seçilir, bir başkan, bir muhasip, bir mutemet ve bir mubaya üye olarak bir yıllığına seçilir. Fakat, reyon satış sorumlusu seçilmez, emirle atanır. Reyon sorumlusu, bu görevi yapamayacağını, açık vereceğini beyan ederse zaten heyet bu şahsı reyon satış sorumlusu yapmaz. Sebebi de Kantin Açıklarında açık ve zararın heyetinde sorumluluğunda olmasındadır. Bunu heyetteki kimse göze alamaz. Bir askerin ben yapamam, açık veririm söylemi heyetin beğendiği söylemdir çünkü korkan asker daha dikkatli olur, açık vermez düşüncesi hakimdir. Eğer, asker devamlı söylerse bu askerin reyon sorumlusu olmasından heyet vazgeçer.
Arkadaşların bilmediği konu, burada esas sorumlunun heyete ait olmasıdır. Haklı olarak durumu bilmeyen askerlik hizmetini yapanlarda bunu bilmediği için korkmaktadır. Uygulamada sıkıntılar olsa da kanun herkese eşit yazılmıştır. Unutmadan..! Kısa Dönem Erbaş ve Erler Askeri Hizmetleri Süresince Yedek Subay veya Asteğmen Rütbelerine göre işlem görmezler...
Ayrıca; Er' e zimmet durumu maalesef özel malzeme olmadığı sürece verilir. Şimdi , bir aracı zimmetliyenin, kantin amlzemesini zimmetlememesi mümkün değildir. Burada konu bu işin ehli olma durumudur. Araç sürücüsünde nesıl ehliyet aranıyorsa burada da bu işi yapabilecek kapasite aranmaktadır. T.S.K. da kantin heteyinde iken açık vermiş personel bir daha bu göreve verilemez şeklinde yönergede maddesi yazılıdır. Siz, kantin reyon satış sorumlusu olarak bu işi yapamayacağınızı beyan ettiğiniz ve açık vereceğinizi hesabınızın zayıflığından kaynaklanacağını bildirmenize rağmen eğer bunu yazılı olarak ve tanıklı (en azından diğer erler) olarak verdiğiniz halde açık verirseniz bu heyetin sorumluluğunda olacaktır. Zaten, her ay sonunda satış kapatılır ve ay sonu bilanço oluşturulduğu için bir ay sonunda ortada açık olduğu görüldüğü anda eğer açık satış ve maldan kaynaklanmış ise sen istemesen de seni bu görevden alırlar... Bu konuda emin ol. Askerlikte cüzi açıklar ortalık bulanmasın ve yanlış anlaşılmaya meydan vermemek için personel cebinden ödeyerek açığı kapatır. Fakat, büyük açıklarda açık kapatılmaz , buna mahkeme karar verir. Hem ödetme yapılır hem de açığın ortaya çıkmasında personelin görevinden kaynaklanan ihmali varsa ayrıca cezalandırılır. Askeriyede özellikle parasal konularda Kısa Dönem Erbaş ve Erler seçilmesinde ki temel unsur, okumuş olmaları ve eğitimli olmalarıdır. Kısa dönemlerde ayrıca güven konusu ağırlıktadır.
AMİR : Makam ve Memuriyet itibariyle emretme selahiyetine haiz askeri şahıslardır. (T.S.K. da 1inci, 2inci ve 3üncü, .... üst şeklinde devam eden Amirlik Durumu vardır. Örnek, Manga veya Unsur Komutanı (1.Amir), Takım Komutanı (2.Amir), Bölük Komutanı (3.Amir), Tabur Komutanı (4.Amir), Alay Komutanı (5.Amir) şeklinde bağlı olduğun birliğin sıralı komutanlarıdır... (Ayrıca; görevli olarak verildiği yerdeki rütbeli personel görev olarak amir statüsündedir. Yani; Karargah Bölüğünün askerisin ama kantine verildin, bir rütbelinin emrine verildiğinde direkt olarak bu görevdeki başındaki komutanda amir statüsünde olur. Çok önemli bir ayrıntıda Askeri Ceza Kanununda Disiplinsizlik Esnasında olaya müdahale eden kıdemli rütbeli Amir Statüsündedir, bunu unutmayalım...)
ÜST : Rütbece Kıdemliliği gösterir. (Amir dışında rütbece senden büyük olan askeri şahısları kapsar)
AST : Rütbece Diğer rütbeden düşüklüğü gösterir. (Senin rütbenden aşağı olan askeri şahısları kapsar)
Umarım faydalı olmuştur. Konu ile ilgili sorusu olanlara memnuniyetle cevap verilir, Sitemizde, merak ettiğim ve sorunum konusunda birçok materyal buldum. Bu konuda dabilgim olmasından arkadaşların faydalanması adına yazdım. Cevap Yazım alıntı değildir ve T.S.K. Kanunları (İç Hizmet, Pesonel Kanunu, As.C.Kanunu ve Disiplin Kanununa) göre cevaplandırılmıştır.
Saygılarımla...