Yeni iş arama izni

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi
Esas No: 2004/4314
Karar No: 2004/16301
Tarih: 01/07/2004
Karar Özeti:

İşçilik alacaklarının tahsiline ilişkin davada, ihbar öneli verildiği gerekçesiyle ihbar tazminatı talebi reddedilmiştir. İş arama izni verilmemişse geçerli bir ihbar önelinden bahsedilemez. Bu durumda ihbar tazminatı talebinin kabulü gerekir.

Davacı, ihbar ve kıdem tazminatı, ilâve tediye, fazla çalışma parası ile bayram ve hafta tatili gündeliklerinin ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.

Yerel Mahkeme isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü:

1. Dosyadaki yazılara, toplanan delillere kararın dayandığı, kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının tüm; davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlan yerinde değildir.
2. Davacıya ihbar öneli verildiği için ihbar tazminatı isteğinin reddine karar verilmiş ise de yasadan kaynaklanan iş arama izninin verilmediği anlaşılmaktadır. Bu durumda yasanın aradığı anlamda ihbar önelinden söz edilemez. Böyle olunca ihbar tazminatı isteğinin de kabulüne karar vermek gerekirken reddedilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 01/07/2004 gününde oybirliği ile karar verildi.


Sn. Bilgili sizinle aynı fikirdeyim, ancak Yargıtay bu kararı ile bizimle aynı fikirde değil, ben de bu nedenle kararı eleştirdim. Sn. ekircali'ya da teşekkür etmek isterim, açıkçası bu kararı bilmiyordum. Karar tarihi 4857'nin yürürlüğünden 1 yıl sonraya rastlıyor. Acaba 1475 dönemindeki bir ihtilafa yönelik olduğundan mı böyle bir karar verildi? Ancak önceki mesajımda belirttiğim gibi Yargıtay'ın bundan sonraki kararlarında belirttiğim sebeplerle görüş değiştirmesi, iş arama izni verilmemesi durumunda ayrıca ihbar tazminatına hükmetmemesi muhtemel...

Prof.Dr.Fevzi ŞAHLANAN, İ.Ü. Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Anabilim Dalı Başkanı'nın bu karar ile ilgili karar incelemesinden;

Bilindiği gibi belirsiz süreli iş sözleşmesiyle çalışan işçinin iş sözleşmesinin feshinde işçiye tanınması gereken bildirim öneli içinde işverence işçiye yeni iş araması için izin verilmesi gerekmektedir. Yeni iş arama izni iş sözleşmesinin bildirim süresi tanınarak feshedilmesi halinde sözkonusu olur. Buna karşılık belirsiz süreli iş sözleşmesinin bildirim süresi tanınmaksızın derhal feshinde, ya da bildirim sürelerine ait ücretin veya ihbar tazminatının peşin ödendiği hallerde yeni iş arama izni verilmesi gerekmediği gibi, işverence İş Kanununun 25. maddesine dayanılarak yapılan fesihlerde de iş arama izni sözkonusu değildir.

Yeni iş arama izni, sözleşmeyi hangi tarafın feshettiğine bakılmaksızın belirsiz süreli iş sözleşmelerinde bildirim süresi içinde kullanılmak üzere işçiye tanınmış bir haktır. Bu nedenle sözleşmenin işverene bildirim süresi tanımak suretiyle işçi tarafından feshedilmesi halinde de işverence işçiye yeni iş arama izni verilmesi gerekir. Zira kendisi iş sözleşmesini bildirimli olarak fesheden işçinin de daha iyi bir işte çalışma hakkı sözkonusu olabileceği düşünülürse bu yorum tarzının isabetli olduğunun kabulü gerekir. Kaldı ki yasada sadece bildirim süresinden söz edilmiş bu süreyi işçinin ya da işverenin karşı tarafa tanımış olması arasında bir ayırım yapılmamıştır. Ancak önemle belirtelim ki işçinin başka bir iş bulmuş olması sonucunda ihbar öneli tanıyarak iş sözleşmesinin feshinde yeni iş arama iznine gerek olmadığı açıktır. Bu gibi hallerde işçinin yeni bir iş aramaya ihtiyacı olmadığı için; yeni iş arama izni verilmesine gerek yoktur. Çünkü, yeni iş arama izni, işçiye "yeni bir iş bulması için" verilen bir izindir. Örneğin yeni bir iş bulmuş olmasına rağmen bunu gizleyerek, bildirim süresi içerisinde iş arama izni kullanan işçinin bu davranışı, doğruluk ve bağlılıkla bağdaşmayan bir davranış olduğundan, işverenin derhal fesih hakkı doğar.

Karar incelemesinde koyulaştırdığım ifadelere aynen katılıyorum. "E-mail ile istifa" forumunda da belirtmiştim:

Alıntı:

---

Önce de bahsettiğim gibi, konu tartışmalıdır. Bildiğim en net Yargıtay kararı eski tarihli de olsa aşağıdadır. Bir kısım hukukçular "çalışanın yeni bir iş bulması nedeniyle istifa etmesi durumunda bu iznin verilmesine gerek olmadığını , zira düzenlemenin amacının işçiyi işsiz bırakmamak olduğunu" savunmaktadırlar. Ancak bu durumda da işçinin yeni bir iş bulması nedeni ile iş akdini feshettiğini ispatta somut delillerin ne olacağı sorusu açıkta kalmaktadır. İşçi işten çıktıktan 1 ay sonra yeni bir işyerine girerse işveren kullandırdığı izinleri işçiden bu gerekçe ile tahsil edecek midir? Bunun ölçütü nedir soruları akla gelmektedir.

---

Karar incelemesindeki koyulaştırılmış bölümden sonraki ifadelere alıntıladığım nedenle katılmıyorum.

Selamlar,

Sayın Gür'ün sözünü ettiği Yargıtay 9. Hukuk Dairesi'nin 2004 tarihli kararı sanırım 1475 sayılı Kanun döneminde gerçekleşen feshe ilişkin bir karar... Zira aynı dairenin 23.3.2005 tarihli daha yeni kararında aynen "Fesih tarihine göre Dairemizin istikrar kazanan uygulamasına göre ihbar öneli içerisinde arama izni kullandırılmamışsa usulünce verilmiş ihbar önelinden söz edilemez." ifadesi yer almaktadır. Bu nedenle 4857 sayılı Kanun'un yürürlüğe girmesinden sonra gerçekleşen fesihlerde dairenin aynı yorumu yapacağını zannetmiyorum.

Selamlar...

Anılan kararın 1475 sayılı yasa dönemindeki bir fesihle ilgili olma ihtimali çok yüksek diye düşünüyorum. Şayet yeni yasa dönemindeki bir fesihle ilgili ise önemli bir görüş değişikliği ya da tutarsızlıktır. Selamlar.