Bir Kemal Oğuzman sorusu

İ.Ü. Hukuk Fakültesi' nde 1967 tarihli final sınavında sorulan bir pratik çalışma sorusu:

Bay A akıl sağlığı yerinde olmadığı için tam ehliyetsiz bir şahıstır. Bay A, avukat B'nin bürosuna girerek avukat B'ye silah gösterir. Paniğe kapılan avukat B, korku içinde ikinci katta bulunan bürosunun penceresinden aşağı atlar ve yolda yürüyen Bay C'nin başına düşer ve Bay C ölür.

Bay C'nin ölümünden hukuki olarak kim sorumludur?

Amacım test yapmak deği, yanlış anlaşılmasın sadece nostaljik bir Oğuzman sorusunu sizle paylaşmak istedim.

Şimdi bu sorunun mantıksal olarak bir yanıtı yok :
Ne durumda olduğunuza bağlı ve duruma göre değişken bir soru eğer öğrenci iseniz başka savcı iseniz başka hakimseniz başka benim gibi sıradan biriyseniz başka başka çözümler üretebilirsiniz..
Bir ikisini sırf yanıt gelmedi demeyin diye yazayım :)) ( Cidden bu arada neden böyle bir soru sordunuz ki burada belirli arkadaşlar hariç çoğu avukat arkadaş 'kanarya olan ismimi aslan olarak değiştirmek istiyorum ne yapmalıyım ' diye soranlara bile fiziğin nasıl sesin nasıl kükrüyorsan hakim aslan yapar yok ötüyorsan kabul etmez bile demiyor.. Sadece ben diyorum kanaryadan Aslan olmaz diye :))
Neyse sorunuzun yanıtına gelince ...
DURUM 1.
Mantık olarak soru hatalı veri eksikliği var .Bay c mefta olmuş ama diğerleri ne olmuş ? Avukat B yaşıyor mu? Bay A kek gibi büroda bekliyor mu çekip gitmiş mi? Şimdi bu yanıtlara göre yanıt değişecektir. Armut gibi C nin başına düşerek öldüren avukat sağsağlim ayağa kalktı ve A yı bulamadıysa yandı uğraşır ama sonunda beraat eder. A bulunursa ve üzerinden silah çıkarsa suç her nekadar A ya kalsada oda tam ehliyetsiz olduğundan yırtar ( Hastahaneye yatırılır) Kesinlikle olan bay C ye olmuştur burada dolayısı ile suçuda ona atmaktan zarar gelmez nasıl olsa ölmüş ....
DURUM 2:
O zaman da bu zaman gibi müvekkillerinden ödeme alamadığı için dertli dertli bürosunda kahvesini içerek düşünen avukatın odasına tam ehliyetsiz olduğu için dünyanın en rahat adamlarından kabul edilen bay a girer Ozaman yürürlükte olan anayasanın yarattığı özgürlük ortamından da yararlanarak manavdan bir adet tabanca le yarım kilo elma alır. Manav yanlışlıkla ikisinide aynı torbaya koyar. Aslında bay A dertli avukatı görünce almasını paylaşmak istemiştir ama manavın hatasından aynı torbada olunca eline ilk silah gelmiş ve silah çekmiş gibi olmuştur. Dertli avukat derdin yanına korkuda eklenince ' batsın bu dünya diyerek' adamı katil etmemek için kendisini pencereden atmıştır. O sırada ' acaba bugün yağmur yağar mı ula işte bulamadık cep delik cepken delik ' diye dolaşan Bay C nin üzerine yağmur yerine avukat düşmüş adamda bu ağırlığı artık taşıyama diyerek terk i dünya eylemiştir. Görüldüğü gibi ortada ne A ne B nede C suçludur . Gerçek suçlu silahı elmayla aynı torbaya koyan manavdır netekim böyle olduğuda oluş ve kabul de anlatıldığı gibi sabittir...
DURUM 3:
Savcı avukatıda tam ehliyetsiz adamıda yakalar tam ehliyetsiz adam mevcut durumundan dolayı hastahane aracılığı ile yırtar Hayattan bezmiş bir avukatla ne zamandır bir avukattan intikam almak isteyen savcı karşıkarşıya kalır. Savcı kanunları o güzelim Türkçesiyle bir yorumlar bir oluş kabul eder avukatın teamüden cinayet işlediği sonucuna varır. Olay mahkemede değişir hakim bunun teamüden değil kazara olduğu yolunda savcıyı ikna eder. Avukatın aklına cinlik gelir tam ehliyetsiz kişilerin devlet kontrolunde ve sorumluluğu altında ailelerine teslim edilmesi gerektiği ailesi yoksa bunu devletin üstlenmesi gerektiğini hararetle savunur. Devleti temsiz edecek kişinin de CUMHURBAŞKANI olduğunu ileri sürerek onun yargılanmasını ister. Hakim düşme sonucu avukatın kafasında dolayısıyla beynin de hasar oluştuğunu düşünerek adli tıbba sevkeder. Asli tıp ta genelde sağlama deli deliye sağlam dediğinden avukat o ara akli dengesini korku altında yitirmiş olduğuna karar verir dava düşer...
DURUM.4
Bay A yüzünden değişik zaman ve mekanlarda bazı kişilerin öldüğü ve çok bu konuda dava olduğu anlaşılır. Bay A nın dolaştığı ikinci katlardan insanların başına doktor avukat muhasebeci tacir düştüğü ve bu şekilde insanların telef olduğu anlaşılır. Hapishanelerde bu yüzden davasını bekleyen bir sürü aklıbaşında çalışan vardır ve avukat bey bunların en sonuncusudur. Davaların birleştirilmesine karar verilir. İlk duruşmada Tutuksuz yargılanmak için avukat salıverilir. Burası Türkiye olduğundan seneler seneleri kovalar ama dava bitmez. Bu arada Kıbrıs Barış Harekatı olur. Tarihimize Kara Murat tan sonra ikinci bir kara Kara Oğlan olarak gelmiştir. O sıralar Rahşan ın tinerci çocukları veya annesinin kucağındaki bebekleri görüp af diye tutturmasına gerek yoktur. Kara Oğlan ' Rahşanımmm Rahşanım Takalar geçiyor allı yeşilli ' diyerek genel af çıkartır. Böylece bunca yargılama soruşturma güme gider. Tecavüzcüler tokatçılar katiller ile birlikte 'Kanun' gereği bu davada düşer . Böylece kimin suçlu olduğu anlaşılamaz adam öldüğü ile kalır.
Değişmeyen bir şeyde avukatlarımızın ' Ula bu müvekkiller neden para ödemiyor' diye kara kara düşünmeleri değerli avukat mesleğinin gitgide daha basite indirgenmesi ' arzuhalci avukat ' ' banka tahsilatı avukat aracılığı ile ' gibi üzücü durumlarda kalınmasıdır.
Buradan çıkacak soru aslında şudur ki Okadar emek sarfederek alın teriyle para kazanmaya uğraşan avukatlarımız nasıl olacak ta bu toplumda hakkettiği yeri bulacak gerçekten AVUKATLIK yapacaklardır ?
Daha fazla durum da varda yeter aryık dedim biraz da siz çalışın :) seç beğen al ama sakın sınav kağıdına yazma ....

A şahıs sorumlu desek akli dengesi yerinde değilmiş o nedenle ceza almaz herhalde!
B de paniğe kapılarak istem dışı atlamış ama bilmeden de olsa ölüme sebebiyet vermiş olduğundan sorumlu olabilir ki onun da ölmüş olabileceği belirtilmediğine göre demek ki yaşıyor. Yani sorumlu B kişidir.

Kaza geliyorum demez ki.. :)

Bu kadar uzun bir süre sonra bu konunun yine gün ışığına çıkmasına sevindim... Yanitimi okudum çok hoşuma gitti. Aferin dedim kendi kendime.... İyi kötü bir sürü yorum yapmışım açık kapı bırakmamışım diye düşünürken aklıma Canım ülkem geldi tekrar ve hata olduğunu anladım.... Ciddi ve olabilecek en mantıklı bir sonuç daha vardı... Her zaman ki gibi son zamanda da başka işlerle uğraşan avukatlarımızın bu hukuki soruna Urfa da ki vatandaşların Ay üzerindeki Saddam gölgesine bakar gibi bakacaklarını bildiğimden bu fikri gene ben şeyettireyim dedim...
Suçlu kesinlikle Ölendir. Öncelikle Türkiye de doğmuştur. Bu ülkede doğupta cinayete kurban gidip masum olmak mümkün olmadığı gerçeğinden hareketle suçlunun o olduğu sabittir. Zaten dikkat ederseniz hiç bir ölü kendisinin masum olduğunu savunmaz onuda kimse savunmaz dolayısıyla suç sabit olur... Fiziki koşul yetersizliğinden hapise atılamayacağından defnedilir...
Burada önemli olan sonrasıdır. Bu ülkenin en büyük özelliklerinden birisi bir cinayetten bir meşhur çıkmasıdır. DÜNYADA BİR CİNAYETTEN İKİ ŞARKICI ÇIKARTAN TEK ÜLKE olduğumuz göz önünde tutulursa konu açıkça anlaşılır... Unutmayın ki bu ülkede bir KUMKAPI cinayeti yaşanmış CİNAYETİ İŞLEYENDE ölenin türbanlı iki çocuk sahibi EŞİDE uyduruk birer şarkıcı olmuşlardır. Şimdi het nekadar teki Erzurum da bir pavyonda şarkı söyleyerek hayatını idame ettirsede... O zaman yaşadığımız gerçek cinayetlerin şarkızı çıkardığıdır. Gerçi çoğu kişi ses ile bacak ve göğüs ü karıştırmıştır ama olsun o na mümtaz halkımın sanat anlayışıdır eleştirmeye gerek yoktur... Güzel bacaklı ve göğüslü bir dişinin sesi öyle yada böyle güzel olduğuda bu ülkede her daim kanıtlanmış ve kanıtlanmaya devam etmektedir......
Bu kesin olay üzerine DERTLİ AVUKATIN HİCRANLI ŞARKILARI ve de 'BALATAYI SIYIRDIM DOKUNMAYIN BANA ' isimli iki cd ile sanata giriş yapan akli melekelerden yoksun bir sanatçı ile Avukat gücünü bilgi ve dilinden alır kavramını ses olarak yansıtan bir sanatçıya sahip olmamız gerekir diye düşünüyorum....

O anda B kişi sorumlu olur , daha sonra B kişi kendini savunarak akli dengesi yerinde olmayan A'dan sorumlu olan ve onu salıveren kişinin sorumlsuzluğundan dolayı C kişinin ölümüne sebebiyetten;

A'dan sorumlu kişi C'nin ölümünden de sorumludur, diyebiliriz.

Öncelikle burada soruyu olaydaki iki hareket olduğundan ve iki kişi olduğundan farklı farklı değerlendirmeliyiz.
1)B burada Cnin kendi üzerinde yarattığı korku yüzünden 2. katta olduğunu bilerek ve camdan atladığında kendisine bişi olmayacağını kafasından geçirerek ve atlarkende üzerinde oluşan korkudan dolayı aşağı bakmadan sırf kendisini kurtarmak amacıyla fiilini gerçekleştirdiğinden dolayı kastın korku vb. sebeplerle aşılmasından dolayı sorumlu tutulmaz.
2)A burada akıl hastası olduğu için sorumluluğuna gidilmeyebilir fakat yinede yapmış olduğu fiil ile ölüm arasında illiyet bağı kurulabilir.Çünkü B nin bürosunda yaptığı silah gösterme faliyetini silahı B ye karşı kullanmıyacağı anlamına gelmez ve ayrıca bu hareketi B nin normal mantıklı ve makul davranmasını ortadan kaldıran bir sebep.
Sonuç:A burada fiili sonuç olan ölümden her nekadar ehliyetsiz olduğundan dolayı bi yaptırımla karşılaşmasada toplum içerisinde tehlike oluşturabilecek yapıda olduğundan dolayı akıl hastanesinde müşahade altında tutulacaktır.
Eksik düşündüğüm bi nokta olduğunu düşünen meslektaşlarımın telkinlerini saygıyla beklerim...

Alıntı:

---

zeonax rumuzlu üyeden alıntı

1)B burada Cnin kendi üzerinde yarattığı korku yüzünden 2. katta olduğunu bilerek ve camdan atladığında kendisine bişi olmayacağını kafasından geçirerek ve atlarkende üzerinde oluşan korkudan dolayı aşağı bakmadan sırf kendisini kurtarmak amacıyla fiilini gerçekleştirdiğinden dolayı kastın korku vb. sebeplerle aşılmasından dolayı sorumlu tutulmaz.

---

Dikkatinizi çekerim C, A ile B'nin olayından habersiz bir şekilde yolunda seyreden biri ve B'nin kafasına düşerek ölümüne sebep olduğu kişidir. Yani C ölen kişi oluyor, korkuya paniğe sebep olamaz.

Önemli bir nokta daha: B'nin yaptığı hareket bir reflekstir, yani istem dışı bir harekettir ki, bu noktada düşünmek, düşünebilmek mümkün değildir.

Eğer, A ailesinden birinin gözetimi altındaysa o aile bireyi sorumludur, eğer hastahaneden kaçmışsa hastahanedeki yetkili kişi(ler) sorumludur. Tabi bu arada B A'nın varlığını ıspatlayabilirse!

A bir tam ehliyetsizdir ve ceza hukuku açısından bir sorumluluğu yoktur.Bu sebeple olayda A'nın cezai sorumluluğun agidilemez ama şartları varsa özel hukuk sorumluluğu doğabilir.B'nin hareketi öncelikle refleks değildir.Refleksler ani sinir tepkileri sonucu ortaya çıkarlar.Burada sinirsel bir hareket mevcut değil.B'nın davranışı affekt harekettir yani planlamadan ani ve şiddetli heyecan ya da korkuyla yapılan davranıştır, dolayısıyle irade mevcuttur ve davranış fiil vasfını haizdir.Ama her ne kadar fiil olsa da, ve (Cnin öldüğünü farzediyorum) suç oluşmuş olsa da, kişi kınanabilir değildir yani kusuru yoktur.Bundan dolayıdır ki B'nin de cezai sorumluluğuna gidilemez.Ceza kanunumuz suçların şahsiliği prensibini kabul etmiştir bu sebeple yukarıda bir arkadaşın dediği , tam ehliyetsizden sorumlu olanlar sorumludur , lafı tamamen yanlıştır.Olayda benim fikrimce C'nin başına gelenlerden sorumlu olan kimse yoktur.Fakat şartlar oluşmuş ise tazminat davası açılabilir A yada B'ye.

Yalnız şunu eklemek isterim, kemal oğuzman özel hukuk alanında uzman bir bilim insanıdır neden ceza hukuku pratik sorusu sormuştur bunu da şu an anlayamadım...