Cevap: Dava karşısında ev payı
01.01.2002 de yürürlüğe giren Medeni Kanun mal rejimi uygulamasınıda beraberinde getirmiştir. Mal rejimine dair bilgileri internette bulabilirsiniz.
Kabaca sorularınızın yanıtı ise şöyle;
Taraflar başkaca bir mal rejimini özel olarak benimsememişlerse yasal mal rejimi uygulanır. yasal mal rejimi gereği; yasanın uygulamaya girdiği tarihten sonra edinilen malların taraflar arasında ortak olarak bölüştürüleceğini söyler. Ancak zina, sadakatsizlik, hayata kast gibi durumlar sözkonusu olduğunda ve bu durum mahkemede ispatlandığında hakim inisiyatif kullanarak taraflar arasındaki mal bölüşüm oranını değiştirebilir.
Ayrıca; mal rejimin tasfiyesi aşamasında bölüşülecek olan mal üzerinde kişisel malı ile katkıda bulunan taraf öncelikle katkı payını alır sonrasında kalan kısmı paylaştırılır. bunu örnekleyecek olursak. Kadının babasının vefatı ile miras olarak bir miktar para kaldı. (miras kişisel maldır) Kadının bu parası ile katkıda bulunularak bir ev alındı. Mal rejimin tasfiyesi aşamasında kadının bu katkısı evin değerinden düşülür, kalan kısmı taraflar arasında paylaştırılır.
Babanıza ait olan otomobil 01.01.2002 den sonra alındı ise ve tarafların kişisel malları ile bir katkısı yoksa mal rejiminin tasfiyesi (tasfiye = boşanma / ölüm yada başka bir mal rejimin benimsenmesi) aşamasında bu otomobil taraflar arasında paylaştırılır.
Babanızın vefatı halinde; veraset ilamı çıkartırsınız. veraset ilamında babanızın mirasçıları belirlenir. Ve mirasçıların pay oranları. Babanızın özel olarak nüfus müdürlüğüne bildirdiği bir vasiyeti / mirasçısı yoksa anneniz ve 2 kardeş olarak siz yasal mirasçısı olursunuz.
Mal paylaşımı nasıl olur? Öncelikle aynen boşanmada olduğu gibi taraflar arasında mal rejimi tasfiye edilir. Yani ailenin ne kadar malı varsa aynen boşanmış gibi ikiye bölünür. babanızın payı ile annenizin payı birbirinden ayrılır. Anneniz kendi payını alır. Sonra babanızın kalan payı üzerine babanızın kişisel malları ( takıları, anne babasından kalan / kalacak olan mirası vs) eklenir. Buna Tereke denir. Babanızın terekesi üzerinde pay oranları ise şöyle olur. Annenizin payı 1/4 çocukların payı 1/3.. yani sizler (2 kardeş olarak) babanızın terekesi üzerinde 4 de 1,5 pay sahibi olursunuz.
Yani anneniz babanızın ölümü halinde önce ailenin mallarının yarısının sahibi olur. Sonrasında ise babanızın toplam malının (terekesinin) 1/4 ünün sahibi olur. Sizler yani çocuklar ise babanızın terekesinde ancak 4 de 1,5 oranında pay sahibi olursunuz.
Son sorunuza gelince; anne - babanız boşanacak olursa babanıza ait olan ev - araba - yayla evlerinin edinildiği tarihlere bakılır. Bu mallar 01.01.2002 den önce alındı ise ve bu malların alınmasında annenizin bir katkısı yoksa yada katkısı var da ispatlayamıyorsa 01.01.2002 den önce alınmış olan mallar babanızın olur. 01.01.2002 den sonra alınan mallar ise taraflar arasında paylaştırılır. 01.01.2002 den önce alınmış malların ediniminde anneniniz bir katkısı söz konusu ise ve anneniz bu katkısını ispatlayacak olursa katkısı kadar payı babanızdan alır.