Önceden haber verilmeksizin sözleşmede değişiklik yapma hakkı nedir?
Arkadaşlar merhabalar;
Benim başımdan geçmeyen ama duyduğum bir olayı aktarıyorum size, olay şu:
Şimdi bir arkadaş, GSM şirketinin birinden x dakikalık tarife içeren aylık a liralık bi hat almış ve sonradan bu hattın tarifesi, hattın sahibine haber verilmeden x+100 dakikaya, ücreti de a+10 liraya çıkarılıyor. Arkadaş da olayı faturada görünce, itiraz için müşteri hizmetlerini arıyor ve ordaki görevli, sözleşmenin en altında "kullanıcıya önceden haber verilmeksizin sözleşmede değişiklik yapılabilir" diye bi maddenin olduğunu söylüyor ve burdan savunmaya geçiyor.
Bu "kullanıcıya haber verilmeksizin sözleşmede değişiklik yapma hakkı" maddesini bizzat ben de imzaladığım çoğu sözleşmede gördüm. Hadi o maddenin olduğu imzalayanın itiraz hakkı olmayabilir belki, kabul.
Ama bu madde, içinde bulunduğu sözleşmenin kendisini yalanlar nitelikte, nerdeyse paradoks.
Bu, şirketlere hesap vermeden hareket edebilme serbestliği, suistimal imkanı vs. de tanıyor ayrıca; misal: sözleşmede yazana göre 20 lira ödeyeceksin ama ben bunu yine aynı sözleşmeye dayanarak 30 yapabilirim.. 12 ay taahhüt vereceksin ama ben bunu sana sormadan 18 yapabilirim vs..
Ve bunu hemen hemen her şirket yaptığı için imzalamama lüksümüz de kalmıyor nerdeyse.
Özetle: bir sözleşme içine böyle bir madde konulabilir mi? Bu olayın hukuki dayanağı var mıdır? Bunu nasıl tartışmaya açabiliriz, Tüketici Haklarını Koruma Derneği benzeri oluşumlar bu konuda neler yapabilir??
Cevap: Önceden haber verilmeksizin sözleşmede değişiklik yapma hakkı nedir??
Eğer taraflardan birisi sözleşmeyi tek taraflı olarak ve karşı tarafa haber vermeksizin değiştirebiliyorsa diğer maddeler mantıken tamamen anlamsızdır. Tek maddeli:
"Madde-1
Satıcı istediği kuralları koyar. Müşteri gık diyemez"
şeklinde bir sözleşme yeterli olacak gibi görünüyor :)
Ben de çok merak ettim; diğer maddelere ne gerek var ki o zaman?
Cevap: Önceden haber verilmeksizin sözleşmede değişiklik yapma hakkı nedir??
Alıntı:
ELEKTRONİK HABERLEŞME SEKTÖRÜNDE TÜKETİCİ HAKLARI YÖNETMELİĞİ
Tüketici hakları
MADDE 5 – (1) Elektronik haberleşme hizmetlerinden yararlanan tüketiciler aşağıda sıralanan haklara sahiptir;
g) Abonelere sunulan hizmet için uygulanacak tarifeler konusunda açık, detaylı ve güncel bilgilere erişebilme hakkı ile tarifelerdeki değişiklikler yürürlüğe girmeden önce bilgilendirilme hakkı,
Tarife değişiklikleri
MADDE 9 - (1) İşletmeciler, tarife değişikliklerini abonelerine değişiklik yürürlüğe girmeden makul bir süre öncesinde kısa mesaj, arama ve/veya posta ile duyurmakla yükümlüdür. Söz konusu süre Kurum tarafından belirlenebilir. İşletmeci tarife değişikliklerini abonelerinin kolayca erişebileceği şekilde kendi internet sitesi üzerinden de duyurmakla yükümlüdür.
(2) Abonenin seçmiş olduğu tarifeyi değiştirmek istemesi durumunda, tarife değişikliğinin yürürlüğe gireceği tarih veya süre hususunda abone mobil işletmeciler tarafından kısa mesaj, diğer işletmeciler tarafından en kolay yöntem ile değişiklik yürürlüğe girmeden önce bilgilendirilir.
(3) Hizmete ilişkin ücretlendirme hizmetin aboneye fiilen sunulmasıyla başlar. İşletmeci sunmadığı hizmetin bedelini aboneden talep edemez.
Haksız şartlar ve sözleşmenin yorumu
MADDE 17 - (1) İşletmecinin aboneyle müzakere etmeden, tek taraflı olarak abonelik sözleşmesi, taahhütname veya kampanyalara koyduğu ve tarafların sözleşmeden doğan hak ve yükümlülüklerinde, dürüstlük kuralına aykırı düşecek biçimde abone aleyhine dengesizliğe neden olan hükümler geçersizdir. Abonelik sözleşmesinde yer alan kaydın açık ve anlaşılır bir biçimde kaleme alınmamış olması halinde de, abonenin mağduriyetine neden olduğu kabul edilebilir ve bu durumda abone lehine yorum esastır.
(2) Abonelik sözleşmesinde yer alan bir kayıt, kendisinden ayrılınan kanuni düzenlemenin temelinde yatan asli düşünceye aykırı düşüyorsa veya sözleşme doğasından gelen temel hak ve borçları, sözleşmenin amacına ulaşmasını tehlikeye düşürecek ölçüde sınırlandırıyorsa, bu kaydın dürüstlük kuralının gereklerine aykırı olarak abone aleyhine olduğu kabul edilir.
(3) Hal ve şartlara ve özellikle sözleşmenin dış görünümüne göre, abonenin hesaba katması beklenemeyecek ölçüde alışılmamış nitelikteki sözleşme şartları, sözleşme kapsamına
dahil sayılmaz.
BTK'ya operatörünüzü şikayet edebilirsiniz. Bu yönetmeliğe dayanarak hakem heyetine gidebiliyor olmanız lazım ama tam olarak emin değilim.