Engelliler için çok önemli bir konu

Merhaba;

18 yaşından büyük, Spastik Tetraparezi tanısı ile %81 fonksiyon kaybına sahip engelli bir bireyim. Anne ve babam ile birlikte yaşamaktayım. 2022 sayılı yasa gereği ödenmekte olan engelli aylığından yararlanabilmek için Mal Müdürlüğüne yaptığım başvurularda; engelli maaşı alabilmem için, emekli öğretmen olan babam üzerinden kayıtlı olan sağlık güvencemin iptalinin söz konusu olduğu bildirilmiştir. Ancak Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2004/12166 E.N, 2005/2906 K.N. sayılı içtihat kararlarında bu durumun farklı olduğu ortadadır.

Reşit durumda olmam, ancak fonksiyon kayıplarım nedeniyle gelir elde edemeyecek durumda olup halen anne ve babama bağlı olmam ve sağlık ihtiyaçlarım nedeni ile de ömür boyu sağlık güvenceme öncelikli ihtiyaç duymam göz önünde bulundurularak engelli aylığı bağlanmasına engel teşkil eden durumun, mevcut içtihat kararına rağmen engel teşkil eden durumun ne olduğunu öğrenebilir miyim? Teşekkürler...

EK 1: 21. Hukuk Dairesi 2004/12166 E.N , 2005/2906 K.N.
İlgili Kavramlar: SAĞLIK YARDIMI

Özet
1479 SAYILI KANUNUN 24.7.2003 TARİH VE 4956 SAYILI KANUNUN 37. MADDESİ İLE GETİRİLEN YENİ DÜZENLEME İLE BAĞ-KUR SAĞLIK KARNESİNİN SAĞLADIĞI İLAÇ VE BENZERİ YARDIMLARI DA İÇEREN KAPSAMLI VE SİGORTALI LEHİNE OLAN SAĞLIK YARDIMLARI YÖNÜNDEN, SİGORTALININ BAKMAKLA YÜKÜMLÜ OLDUĞU ANA VE BABASI İÇİN 1479 SAYILI KANUNUN EK 11. MADDESİ DOĞRULTUSUNDA SAĞLIK KARNESİNDEN VE SAĞLIK HİZMETLERİNDEN YARARLANMA HAKKI BULUNMAKTADIR.
YASAL SOSYAL GÜVENLİK SİSTEMİNİN SAĞLADIĞI SAĞLIK YARDIMLARINDAN YARARLANMAK ASIL İKEN, BUNUN YERİNE 506 SAYILI YASANIN 24. MADDESİNDE VURGULANDIĞI ŞEKİLDE SOSYAL GÜVENLİK SİSTEMİ KAPSAMINDA BULUNMAYAN, SOSYAL YARDIM NİTELİĞİ TAŞIYAN 2022 SAYILI YASANIN SAĞLADIĞI OLANAKLARI BAĞ-KUR SİGORTALILARINA, 1479 SAYILI KANUNUN EKİL. MADDESİNİN GETİRDİĞİ SAĞLIK YARDIMLARININ YERİNE İKAME OLANAĞI BULUNMAMAKTADIR.

İçtihat Metni
Davacı, sağlık hizmetlerinin yeniden başlatılması ve borcu olmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve tetkik hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
Dava, nitelikçe davalı Kurum tarafından durdurulan sağlık yardımlarının yeniden başlatılması ve davacının bakmakla yükümlü olduğu babası için kurumca yapılan ilaç harcamalarına ait ana para ve fer'ilerinden. sorumlu olmadığının tespitine yöneliktir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş ise de bu sonuç usul ve yasaya uygun bulunmamaktadır.
Dosya kapsamından davacıya, eş ve çocuklarına kurumca verilen sağlık hizmetlerinde bir aksama ve kesinti olmadığı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık 1.9.1999 tarihinden itibaren 2022 sayılı Yasa kapsamında aylık alan baba Elmas ve anne Naime'ye verilen sağlık karnelerinin iptali İle kurum sağlık karneleri kullanılarak yapılan 3.218.494.412 TL sağlık giderinin kurumca geri alınıp alınmayacağı noktasında toplanmaktadır. Bu yönüyle uyuşmazlık belirgin olarak 1479 sayılı Kanunun ek 11. maddesinden kaynaklanmaktadır. Uyuşmazlık tarihinde bulunan ek 11. madde hükmüne göre sağlık sigortası yardımlarından 1479 sayılı Kanuna tabi sigortalılar ile eş ve bakmakla yükümlü oldukları çocuklar ve ana baba, diğer sosyal güvenlik kanunlarına ve özel kanunlara göre sağlık yardımından faydalanmamaları durumunda yararlanacakları hükmü öngörülmüş, yargılamanın devamı sırasında ek 11. madde hükmü 24.7.2003 tarih 4956 sayılı Kanunun 37. maddesi ile yeniden düzenlenmiş, yeni metinde diğer sosyal güvenlik kurumlarına ve özel kanunlarına göre sağlık yardımlarından yararlananlarla ilgili 2. fıkra hükmü yürürlükten kaldırılmıştır.
Öte yandan, 2022 sayılı Kanunla 65 yaşını doldurmuş kimselere bağlanan maaş sembolik nitelikte olup Anayasada ifadesini bulan devletin sosyal güvenlik ödevini yerine getirme yükümü ile ilgilidir. Kişilerin gerçek anlamda sosyal güvencesini sağlamaktan uzak devletin ekonomik gücü doğrultusunda yerine getirmeye çalıştığı sosyal güvenlik ödevinin ilk basamağı niteliğinde sosyal yardımlardandır.
2022 sayılı Yasanın 7. maddesinde yer alan sağlık hizmetlerine ilişkin düzenleme ise hak sahiplerinin devlet hastanelerinde yapılacak tedavilerinin ücretsiz karşılanacağına ilişkin olup, hak sahibinin ilaç v.b. giderlerini karşılar nitelikte olmayan sınırlı nitelikte bir sağlık güvencesidir.
Hal böyle olunca, gerek 1479 sayılı Kanunun 24.7.2003 tarih 4956 sayılı Kanunun 37. maddesi ile getirilen yeni düzenleme ve gerekse Bağ-Kur sağlık karnesinin sağladığı ilaç, v.b. yardımları da içeren kapsamlı ve sigortalı lehine olan sağlık yardımları yönünden sigortalının bakmakla yükümlü olduğu ana babası için 1479 sayılı Kanunun 11. maddesi doğrultusunda sağlık karnesinden ve sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkı bulunmaktadır.
Yasal sosyal güvenlik sisteminin sağladığı sağlık yardımlarından yararlanmak asıl iken bunun yerine 506 sayılı Yasanın 24. maddesinde de vurgulandığı şekilde sosyal güvenlik sistemi kapsamında bulunmayan, sosyal yardım niteliği taşıyan 2022 sayılı Yasanın sağladığı olanakları Bağ-Kur sigortalılarına 1479 sayılı Kanunun ek 11. maddesinin getirdiği sağlık yardımlarının yerine ikame olanağı bulunmamaktadır.
O halde davanın kabulü yerine reddine karar vermek usul ve yasaya aykırıdır.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın hüküm kurulması bozma nedenidir.
O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.

Sonuç:
Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle (BOZULMASINA), temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 28.3.2005 gününde oybirliğiyle karar verildi.