Boşta geçen 4 ay için sigorta primleri

Bilindiği üzere, SSK'nun 16-330 sayılı genelgesi ile, işe iade kararlarında hükmolunan boşta geçen 4 aya kadar ücret ve diğer hakların tesbitine ilişkin kararların kesinleşmesini takip eden bir ay içinde bildirgelerin verilmemesi halinde her bildirge için asgari ücret tutarında idari para cezası ve gecikme zammı uygulanmasına karar verilmiştir.
Kanunsuz suç ve ceza olmaz ilkesi gereği ve Kabahatler Kanunu'nun bütün idari para cezalarına uygulanacak genel kanun olması ve bu kanunda da idari para cezalarının kanunla belirleneceği ilkesi yer aldığından, SSK'nun bu genelgesiyle ceza ve ödeme süresi tespit edilmesi hukuka aykırı değil midir?

Sn. vahitelderin,

Alıntı:

---

506/140-c) Bu Kanunun 79 uncu maddesinin birinci fıkrasın uyarınca verilmesi gereken belgeleri anılan fıkrada belirtilen sürede Kuruma vermeyenlere her bir fiil için aylık asgari ücretin üç katını geçmemek kaydıyla belgenin ;

1) Asıl nitelikte olması halinde belgede kayıtlı sigortalı sayısı başına aylık asgari ücretin 1/5 i tutarında,

2) Ek belge niteliğinde olması durumunda sigortalı sayısına bakılmaksızın aylık asgari ücretin 1/8 i tutarında,

3) Hiç belge vermeyenlere ise sigortalı sayısı üzerinde durulmaksızın her ay için aylık asgari ücretin üç katı tutarında,

---

506 sayılı yasanın yukarıda yer verilen 140. maddesine göre, süresinde verilmeyen asıl veya ek aylık prim ve hizmet belgesine uygulanacak idari para cezası açıklanmıştır.
İşe iade kararlarında, boşta geçen 4 aya kadar ücret ödenmesine ait hükmün yerine getirilebilmesi için, işverenin sözkonusu döneme ait asıl veya ek prim ve hizmet belgesi düzenlemesi gerektiği ve bu belgelerin ait olduğu dönemden sonra verilebileceği ise açıktır. Ancak, burada hemen idari para cezası uygulamasına gidilmemiş, kararın kesinleşmesini takip eden ayı takip eden ay içinde bu belgenin verilmesi halinde idari para cezası uygulamamaktadır. Bu nedenle SSK'nın uygulamasının 506/140 yasanın ruhuna ve esasına uygun olduğu düşünülebilir. Ne var ki, böyle bir uygulamanın varlığı halinde, sizin de dikkatini çektiğiniz durum nedeniyle karşı iddiada bulunulması mümkündür. Dolayısıyla bu konu yargı kararları çerçevesinde çözümlenebilir.Selamlar....

506 sayılı Kanunun 140. maddesi'nde hangi fiillere ne kadar ceza verileceği açık bir şekilde belirtilmiştir. Oysa SSK'nun yukarıda belirtilen genelgesinde bu fiillerin dışında, Mahkeme kararı üzerine bildirmemeye yeni bir ceza öngörülmektedir. Üstelik genelgede asgari ücret tutarı kadar ceza verilmesi öngörülmekteri. Dolayısıyla 140. maddede asgari ücret tutarında ceza da bulunmamaktadır. Genelge kanun kapsamını genişletmiş olmuyor mu? Bu durumda kanunsuz suç ve ceza ihdas edilmiş olmuyor mu?

Kaldı ki, kanunu bilmemek mazeret sayılmaz, ancak RG'de yayımlanmayan SSK genelgelerini herkesin bilmesi de beklenemez. Dolayısıyla bu genelgeden haberi olmayanların suçu ne? Eğer ceza verilecekse mahkeme kararı üzerine, herhangi bir sürede başvurmama halinde değil, herhalükarda 140. maddeye göre ceza uygulanması gerekmez mi?

SSK' nın ilgili genelgesinde, işe iade kararının kesinleşmesini takip eden ay içinde bildirgenin verilmesi gerektiğinin belirlenmesinin bence hiç bir hukuki kıymeti yok. Öncelikle, işe iade davasının kesinleşme tarihi,Yargıtayca verilecek karar tarihidir. İşçinin kesinleşen işe iade kararının uygulanmasını talep edebilmesi,kararın işçiye tebiğ edilmesi gerekecektir. Bu arada dosyanın yargıtaydan çıkıp yerel mahkeme intikali de zaman alacaktır. Ancak bunlardan daha da önemlisi, işçinin tebliğ aldığı karar üzerine 10 işgünü içinde işverene müracaatı zorunludur. Bu süre içinde başvuru yapılmaması halinde işçinin 4 aylık ücreti artık talep etmesi mümkün olmayacaktır. Böylece mahkeme kararının Yargıtayca onaylandığı tarihte kesinleşen işe iade kararının yerel mahkeme gelişi, bunun işçi tarafından tebliğ alınışı ve işçinin 10 iş günlük müracaat süresi dikkate alındığında, kesinleşme tarihinden çok sonra işverenin karardan haberdar olması yani kesinleşme tarihini takip eden aydan sonra kararın gündeme gelmesi söz konusudur ki, SSK Genelgesinde belirlenen süreye ilişkin koşulların birebir gerçekleşmesi her zaman söz konusu olmayacaktır. Genelgelerle de yasaya aykırı işlem ihdas edilemeyeceğine göre İPC uygulanması da söz konusu olamaz. SSK' nın bu genelgeye dayanarak İPC tahakkuk ettirmesi halinde ise, Sulh Ceza mahkemesine yapılacak itirazda bu husus öne sürülebileceği gibi, İdari Yargıda Genelgenin iptali de haklı olarak istenebilecektir.

Anılan genelgenin bazı yönleri ile hukuka aykırı hükümler içerdiği konusunda Doç Dr. Ömer Ekmekçi'nin (İst. Huk. Fak.) "Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku" dergisinde eleştirel bir makale yayınladığını da bu arada hatırlatalım. selamlar.

Size tamamen katılıyorum, ancak bir konuyu belirtmek istiyorum: Bizim olayımızda işçi İş Mahkemesi kararı kesinleşmeden ve iş mahkemesi kararı üzerine işçinin 10 gün içinde yazılı olarak başvurusu üzerine işe başlatıldı, daha sonra işe iade kararı kesinleşti. Bu kararda boşta geçen 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının tespiti yer almıyordu. İşçi ikinci bir dava açarak önceki kararda unutulan konuyu tekrar talep etti ve ikinci davada mahkeme talep doğrultusunda karar verdi. Bu kararı temyiz ettik ve kesinleşmeyi müteakip işçi 10 gün içerisinde herhangi bir talepde bulunmadı çünkü zaten işte çalışıyordu. Bu durumda kendisine 4 aya kadar boşta geçen süreler için sizce tazminat ödenmesi koşulları oluşmuş mudur? Mahkemenin bu kararı tespit niteliğinde olduğuna göre?

Soruyu biraz daha açarak şu şekilde aktarmak istiyorum: İş Mahkemesi İşe iade kararı verdi ve bu karar işçiyi tebliğ edildiğinde 10 iş günü içinde talepde bulunması üzerine işine iade edildi. Daha sonra İş Mahkemesi kararı temyiz edildi. Yargıtay kararı işe iadeden 10 ay sonra onadı ve karar kesinleşti. Ancak birinci kararda mahkeme boşta geçen 4 aylık ücret ve diğer hakların tespitine karar vermediğinden işçi ikinci bir dava daha açtı, bu davada mahkeme talep gibi tespit kararı verdi. Bu karar kesinleşti ve işçi bu süreçte işinde çalıştığı için kesinleşme üzerine 10 gün içinde işe iade talebinde bulunmadı, bu durumda sigorta primlerini ödeme süresi ne zaman başlayacak? İdari para cezası sözkonusu olacak mı?