İlk cemre 19 Şubat'ta
''Kor halindeki ateş'' anlamına gelen ilk cemrenin, 19 Şubat'ta havaya düşeceği bildirildi.
Birer hafta aralıklarla havaya, suya ve toprağa düştüğüne ve onları ısıttığına inanılan cemrenin havaya düşmesi ise baharın müjdecisi olarak kabul ediliyor.
Çukurova Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Türk Dili Edebiyatı Bölümü Türk Halk Edebiyatı Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erman Artun, cemrenin halk arasında kış aylarının bitmesi anlamına geldiğini söyledi.
Cemrenin ilkbahara doğru önce havada, sonra suda ve son olarak toprakta 7'şer gün arayla meydana gelen sıcaklık yükselmesi olduğunu ifade eden Artun, ''Cemreler, halk arasında havaların ısınmaya başladığının ve soğuk günlerin geçmek üzere olduğunun habercisidir'' dedi.
Eskilerin 365 günlük yılı 179'u ''kasım'' ve 186'sı ''hızır'' günleri olarak ikiye ayırdıklarını anımsatan Artun, kış devresinin 8 Kasımda başladığını ve 6 Mayıs'ta da Hıdırellez ile birlikte yaz devresi, yani hızır günlerine girildiğini bildirdi.
Kasımın 46'sında, 40 gün anlamına gelen ''erbain'', 86'sında da 50 gün anlamına gelen ''hamsin''in başladığını ifade eden Artun, böylece kışın en soğuk zamanları olan 90 günlük sürenin geçtiğini, kasım günlerinin ortasını geçip 100 gün geride kalınca halk arasında zorlu kış günlerini bırakmanın düşüncesinin başladığını bildirdi.
Artun, kasımın 105'inde (19-20 Şubat) birinci cemrenin havaya, 112'sinde (26-27 Şubat) ikincisinin suya, 119'unda (5-6 Mart) üçüncüsünün toprağa düştüğüne ve 7 günlük aralıklarla buraları ısıttığına inanıldığını kaydetti.
Meteorolojik olarak ısınma sıralamasının toprak, hava ve su şeklinde olduğunu belirten Artun, ''Cemre her ne kadar folklorik bir inanış olsa da cemre tarihlerinde hava sıcaklığı belirli oranda artıyor. Toprağa düşen üçüncü cemrenin ardından ise bahar geleceğine inanılıyor'' diye konuştu.
http://www.cumhuriyet.com.tr/?hn=115456
