Mesleki Eğitim, Fazla Çalışma Ücreti, Cezai Şart

Merhaba,

Isverenin verdigi "mesleki egitimler" hakkinda kanunda acik hüküm bulunmamasindan ötürü, sizlere danisma ihtiyaci duydum:

4857 sayili Is Kanunu'nun 77. maddesine gore isveren, iscilerine gerekli is sagligi ve guvenligi egitimlerini vermek zorundadir.

Calisanlarin İs Sagligi ve Güvenligi Egitimlerinin Usul ve Esaslari Hakkinda Yönetmelik’in 6. maddesinde; "egitimlerde gecen sürelerin günlük calisma süresinden sayildigi" belirtilmektedir.

Yönetmeliğin 10. maddesinden anlasildigi üzere, bahsi gecen egitimler calisanlarin mesleki egitimlerini de kapsamaktadir:

Yönetmelik Madde 10 - İşverenler, çalışanların yaptığı veya yapacağı işle ilgili bilgisinin olmaması, eksik olması ya da mevcut bilgisinin yetersiz kalması gibi hususları dikkate alarak işe başlamadan önce, çalışma yeri veya iş değişikliğinde, iş ekipmanlarının değişmesi halinde ve yeni teknoloji uygulamalarında, çalışanların aşağıda belirtilen eğitim programlarından geçmelerini sağlayacaktır.
a) Yeni eğitim; çalışanların işe başlamalarında ve yeni şartlara kolaylıkla uyum sağlamaları için yeni bilgiler vermek üzere düzenlenen programlardır.
b) İlave eğitim; çalışanların iş güvenliği ve mesleki bilgilerinin eksikliklerini gidermek ve meslekteki niteliklerini geliştirmek için ilave bilgiler vermek üzere düzenlenen programlardır.
c) İleri eğitim; çalışanların iş güvenliği ve mesleki düzeylerini yükseltmek ve meslekte eskimişliği gidermek için düzenlenen programlardır.

Bu durumda, Yonetmelik'in 10. maddesinde belirtilmis olan butun bu egitimler, calisma suresi kapsaminda degerlendirilecektir. Dolayisiyla İK m. 41 uyarınca, toplam haftalik calisma suresinin (egitimler dahil) azami yasal sure olan 45 saati asmasi halinde, her halukarda isciye "fazla calisma ücreti" verilecektir. Yani, eger isci haftaici toplam 45 saat calisiyor ise ve cumartesi gunu de 5 saat mesleki egitime katiliyor ise (İK m. 77 ve Yönetmelik m. 10 cercevesinde); bu durumda isciye 5 saat icin fazla calisma ücreti odenmelidir. Bu dogru mudur?

Eger soz konusu mesleki egitim, Yonetmelik’in 10. maddesi kapsaminda degil ise; yani is sagligi ve guvenligi acisindan verilmesi zorunlu değil de, sadece bireysel olarak o iscinin egitilmesi ve gelistirilmesi amacini tasiyor ise (ornegin ingilizce dil kursu, 1 yıl yurtdisinda master egitimi vb.); bu durumda bu tür egitimlerde gecen sureler, gunluk calisma suresinden sayilacak midir?
(Benim gorusume göre, bu tur egitimler Yonetmelik’te belirtilen haller disinda kaldigindan ötürü, gunluk calisma suresinden sayilmayacaktir ve dolayisiyla isverenin bu egitimlerde gecen sureler icin herhangi bir ucret odeme borcu da olmayacaktir.

Ancak bu durumda da, isverenin sozlemeye “cezai sart” koyma hakki dogacaktir. Ornegin 2.000,- TL’lik dil kursuna giden iscinin, “2 yil sure ile is sozlesmesini feshedemeyecegi ve eger feshederse de bu egitim giderinin cezai sart olarak isciden geri alinabilecegi” düzenlenebilecektir.

Buna karsilik, IK m. 77 ve Yönetmelik m. 10 kapsaminda verilen egitimler soz konusu ise; bu durumda isveren cezai sart koyarak, bu egitim giderlerini hic bir sekilde isciden talep edemeyecektir. Zira, bu egitimler kanunen verilmesi zorunlu olan egitimlerdir (bkz. Yarg. 9. HD, 2007/27539 E. 2008/25447 K. 06.10.2008 T.).

Bu konuda goruslerinizi alabilirsem cok sevinirim.

Tesekkurler.