Kamu+Şirket=mağdur

Biz bir kamu kurumunda çalışıyoruz ama firma aracılığı ile çalışıyoruz en son ayrılan firmayla 5 yıldır beraber çalıştık tabi her yıl farklı isimlerle ihaleyi aldılar ama aynı kişiler oldukları için tazminat konusu hiç konuşulmadı ama bu sene ihaleyi başka firma kazandı.Eski firmadan tazminat konusunda bir açıklama istediğimizde bize ben her şeyi tüm haklarınızı yeni firmaya devrettim sizde işten çıkmadınız aynı yerde çalışıyorsunuz o yüzden herhangi bir hak talep edemezsiniz dedi.Yeni firmaya sorduğumuzda hayır siz daha benimle yeni çalışmaya başladınız dedi.benden önceki firmadan talep edin,zaten o size maaş dada eksik ödemeler yapmış bordroda göstermemiş yol+yemek ücretlerini ve üzerlerinden kesinti yapmış dedi.Yani eski firma galiba bizi kandırıyor, devir derken ortada ismimizin geçtiği bir kağıt yada anlaşma yok,sözleşmede sadece şu kadar işçi çalıştırmak zorunda diyor sadece sayı var,her yıl hatta yıl içerisinde ssk ya girdi-çıktılarımız var.Aynı işlerimizi yapıyoruz ama tazminatı kim ve nasıl verecek aklımız karıştı.Bu arada eski firmada temizlik elemanı olarak görünüyorduk sözleşmede, yeni firmada ise büro personeli olarak görünüyoruz birde eski firmanın sözleşmesinde maddelerden birinde"İş Kanunu gereğince ödenecek Kıdem ve İhbar tazminatları yükleniciye aittir"diye bir madde var.Biz bu konuları Kurumun en üst yetkilisiyle konuştuk oda bundan önceki firmalara tazminatlarınızı veriyorduk ama o firmalar sizlere ödemediği için bu firmaya vermedik firmadan talep edin bizde ödeyelim böyle bir hakkınız varsa alırsınız dedi.Aklımız karıştı yardımcı olursanız çok seviniriz.(Eski firmalardan tazminatlarını alıp işlerine devam eden arkadaşlarımız var.)

İŞ Kanununun 2. md. ''Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.
Asıl işverenin işçilerinin alt işveren tarafından işe alınarak çalıştırılmaya devam ettirilmesi suretiyle hakları kısıtlanamaz veya daha önce o işyerinde çalıştırılan kimse ile alt işveren ilişkisi kurulamaz. Aksi halde ve genel olarak asıl işveren alt işveren ilişkisinin muvazaalı işleme dayandığı kabul edilerek alt işverenin işçileri başlangıçtan itibaren asıl işverenin işçisi sayılarak işlem görürler. İşletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işler dışında asıl iş bölünerek alt işverenlere verilemez.''

T.C.
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
E. 2003/9790
K. 2003/9829
T. 2.6.2003
• KIDEM TAZMİNATI ( Asıl İşveren Gibi Son Alt İşveren Olan Davalının Devir Nedeniyle Tüm Süre Üzerinden Kıdem Tazminatı İhbar Tazminatı ve Yıllık Ücretli İzin Alacağından Sorumlu Olması )
• İHBAR TAZMİNATI ( Asıl İşveren Gibi Son Alt İşveren Olan Davalının Devir Nedeniyle Tüm Süre Üzerinden Kıdem Tazminatı İhbar Tazminatı ve Yıllık Ücretli İzin Alacağından Sorumlu Olması )
• YILLIK ÜCRETLİ İZİN ALACAĞI ( Asıl İşveren Gibi Son Alt İşveren Olan Davalının Devir Nedeniyle Tüm Süre Üzerinden Kıdem ve İhbar Tazminatı ve Yıllık Ücretli İzin Alacağından Sorumlu Olması )
• DEVİR NEDENİYLE SORUMLULUK ( Asıl İşveren Gibi Son Alt İşveren Olan Davalının Devir Nedeniyle Tüm Süre Üzerinden Kıdem ve İhbar Tazminatı ve Yıllık Ücretli İzin Alacağından Sorumlu Olması )
• ASIL İŞVERENİN SORUMLULUĞU ( Asıl İşveren Gibi Son Alt İşveren Olan Davalının Devir Nedeniyle Tüm Süre Üzerinden Kıdem ve İhbar Tazminatı ve Yıllık Ücretli İzin Alacağından Sorumlu Olması )
• ALT İŞVERENİN SORUMLULUĞU ( Asıl İşveren Gibi Son Alt İşveren Olan Davalının Devir Nedeniyle Tüm Süre Üzerinden Kıdem Tazminatı İhbar Tazminatı ve Yıllık Ücretli İzin Alacağından Sorumlu Olması )
• FESİH TARİHİNDEN İTİBAREN FAİZ YÜRÜTÜLMESİ ( Kıdem Tazminatına Fesih Tarihinden İtibaren Faiz Yürütülmesi Gerekirken Dava Tarihinden Faiz Yürütülmesinin Hatalı Olması )
• FAİZ ( Kıdem Tazminatına İş Kanunu Uyarınca Fesih Tarihinden İtibaren Faiz Yürütülmesi Gerekirken Dava Tarihinden Faiz Yürütülmesinin Hatalı Olması )
• ÜCRET TARİFESİ ( Taraflar Vekili Yararına Avukatlık Ücreti Takdir Edilirken Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi Uyarınca Karar Tarihindeki Tarifenin Esas Alınmasının Gerekmesi )
• AVUKATLIK ÜCRETİ ( Taraflar Vekili Yararına Avukatlık Ücreti Takdir Edilirken Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi Uyarınca Karar Tarihindeki Tarifenin Esas Alınmasının Gerekmesi )
1475/m.1/son,14/2
ÖZET : 1- Asıl işveren olan TEAŞ Gn.Müdürlüğü gibi, son alt işveren olan davalı F.... Temizlik AŞ.devir nedeniyle tüm süre üzerinden kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve yıllık ücretli izin alacağından sorumludur. Mahkemece yapılacak iş, her iki işverenin tüm süre üzerinden gerçekleşecek ihbar ve kıdem tazminatından ve yıllık ücretli izin alacağından sorumluluğuna karar vermek, davalı alt taşeronun tazminat ve izin alacağından yaptığı ödemeleri mahsup etmek, sonucuna göre hüküm kurmaktan ibarettir. Yazılı şekilde son alt taşeron olan davalı F.... AŞ.nin kendi dönemi ile sorumluluğuna karar verilmesi hatalıdır.
2- Kıdem tazminatına İş Kanunu'nun 14.maddesi uyarınca fesih tarihinden itibaren faiz yürütülmesi gerekirken, dava tarihinden faiz yürütülmesi isabetsizdir.
3- Taraflar vekili yararına avukatlık ücreti takdir edilirken Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 21.maddesi uyarınca karar tarihindeki tarife esas alınmalıdır.
DAVA : Davacı, ihbar ve kıdem tazminatı ile yıllık ücretli izin alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : 1.Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, tarafların aşağıdaki bendler kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2.Davalı TEAŞ Genel Müdürlüğü K.... HES işletmesinde temizlik, kalorifer ve sosyal tesis işletmeciliğini ihale sözleşmeleri ile alt taşeron firmalara vermiş olup, davacı alt taşeronlar değiştiği halde, aynı işyerinde çalışmasına devam etmiş ve en son davalı F... Temizlik AŞ.de çalışırken iş akdi sona erdirilmiştir. Esasen bu olgular mahkemeninde kabulündedir. Mahkemece son taşeron olan davalı F... AŞ.deki hizmeti ayrılarak tazminat ve alacaktan sorumlulukları yoluna gidilmiştir. Bu uygulama 1475 sayılı İş Kanununun 1/son ve 14/2 maddesine aykırıdır. Zira asıl işveren olan TEAŞ Gn.Müdürlüğü gibi, son alt işveren olan davalı F.... Temizlik AŞ.devir nedeniyle tüm süre üzerinden kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve yıllık ücretli izin alacağından sorumludur. Mahkemece yapılacak iş, her iki işverenin tüm süre üzerinden gerçekleşecek ihbar ve kıdem tazminatından ve yıllık ücretli izin alacağından sorumluluğuna karar vermek, davalı alt taşeronun tazminat ve izin alacağından yaptığı ödemeleri mahsup etmek, sonucuna göre hüküm kurmaktan ibarettir. Yazılı şekilde son alt taşeron olan davalı F.... AŞ.nin kendi dönemi ile sorumluluğuna karar verilmesi hatalıdır.
3.Hükme dayanak yapılan bilirkişi raporu denetime elverişli olmadığı gibi, hesap hataları içermektedir. Yukardaki bozma içeriğini karşılayacak, ödemeleri mahsup edecek ve izin alacağını son çıplak ücret üzerinden hesaplayacak uzman bir bilirkişiden rapor alınmalıdır.
4.Kıdem tazminatına İş Kanunu'nun 14.maddesi uyarınca fesih tarihinden itibaren faiz yürütülmesi gerekirken, dava tarihinden faiz yürütülmesi isabetsizdir.
5.Taraflar vekili yararına avukatlık ücreti takdir edilirken Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 21.maddesi uyarınca karar tarihindeki tarife esas alınmalıdır. Mahkemece bu hükme uyulmaması da hatalıdır.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 2.6.2003 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Yardımlarınız için teşekkürler İsmail bey,
Okuduklarımdan anladığım kadarıyla eski şirketten alacaklarımızı talep edebileceğimiz (aynı zamanda asıl işverenin de sorumlu olduğu),zaten yeni sözleşmede de bize ait ünvanlar değişiyor veri giriş personeli görünüyoruz eski firmada temizlik elemanlarıydık.Eski firmadan alacaklarımızı talep etmek için ne yapmamız gerekiyor?İhtarname yeterlimidir yada dava gereklimidir?tekrar teşekkür ederiz.

Evet kıdem tazminatı yükümlülüğü asıl işvereninizi de ilgilendirmektedir. Aynı asıl işverenliğin işyerinde çalıştığınız için alt işverenliğin değişmiş olması kıdem tazminatınızı etkilemez. Eski firmanızdan ücret,fazla mesai,yıllık izin v.b. alacaklarınızı almak için bölge çalışma müdürlüğüne giderek şikayette bulunmalısınız. Ayrıca noterden alacaklarınızı ayrıntılı olarak gösteren bir ihtarname göndermelisiniz. Ödeme yapılmaz ise iş mahkemesinde dava açabilirsiniz. En doğrusu bir avukattan hukuki yardım almanızdır. Aynı işyerinde sizinle aynı sorunu yaşayan iş arkadaşlarınızla müşterek hareket ederek avukat tutmanız en mantıklı olanıdır.