Okuma yazma bilmeyen kişinin senet imzalaması

Merhaba,

Babannem 92 'yaşında bundan 2,5 ay önce vefat etmiştir. Vefat etmeden öncede babam ile birlikte aynı evi paylaşıyorlardı.. Babannemin oturduğu ev kendisinin idi. Babam babannem öldüğü zaman diğer kardeşleri yani halalarım evden çıkartırlar korkusu ile babannem ölmeden 6 ay önce babanneme sahte senede parmak bastırıp, aynı zaman da okuma yazma bilmediğinden dolayı mühürde kullanıyordu, mühür bastırıp, çeşitli ev eşyası satın aldı gibi göstererek 20,000 ytl'lik senet düzenlemiştir.. Bu arada senedi babam güvendiği bir arkadaşının üzerine yapmış ve babannemi borçlandırmıştır... Fakat bundan 20 gün önce babamda vefat etmiştir ve ortada şuan bir senet var, hatta senedi görenler var, ama senedin kimde olduğundan haberimiz yok, zaten şu durumda senedi üzerine yapılan kişi kötü niyetli olarak kullanabilir. Bu durumda ne yapabiliriz, babannem adına yapılan senet ortaya çıkarsa bir yükümlülük altına girermiyiz ve senet geçerlimidir???

En doğru ve iyi yanıtı Yargıtay Hukuk Genel Kurulu vermiştir.
YHGK 1982/965 sayılı kararından alıntı;

Bilindiği gibi usul hukukunda senet bir ispat vasıtasıdır. Ancak hemen belirtmek gerekir ki, senedin kesin delil sayılabilmesi için, borç altına giren kimse tarafından imza edilmiş olması gerekir. ( BK. m. 13, 14 ). Kural bu olmakla beraber imza atmaya muktedir olmayan veya okuma yazma bilmeyen bir kimse imza yerine parmak izi kullanabilir. Yalnız, senetteki parmak izinin borçluya aidiyeti ve bizzat borçlu tarafından basıldığının ihtiyar kurulunca ve o yerde tanınmış iki tanık tarafından onaylanması lazımdır. ( HUMK. m. 297 ) Bu madde hükmünün parmak izli belgenin düzenlenme şekli ve şartları konusunda öngördüğü kural, bir geçerlik şekli olmayıp, ispat koşuludur. Bu nedenle anılan madde hükmüne uygun biçimde onaylanmamış olan bir senetteki parmak izinin borçlu tarafından kabul ( ikrar ) edilmesi halinde, senet gene geçerli sayılır ve kesin delil teşkil eder ( HGK. 18.1.1978 gün 7/228 E. 12 K. S.K. ). Çünkü böyle bir halde senet içeriği ( muhtevası ) borçlu tarafından kabul edilmiş ve benimsenmiş demektir. Buna karşılık senetteki parmak izinin inkarı halinde, onama işleminin yasanın gösterdiği şekilde yapılmış olması gerekir. Aksi halde bu senedin hiçbir ispat değeri olmaz ve usulce geçerli kabul edilemez, yani yok sayılır ( HGK. 11.12.1971 gün, 4/937 E. 740 K.; HGK. 20.11.1974 gün, 1971/7-830 E. 1226 K. s.k. ). Hal böyle olunca, inkar edilen senetteki parmak izinin borçluya ait olup olmadığı konusunda parmak izi incelemesi yapılması da mümkün değildir. Aksi görüşün kabulü Yasanın amacına da aykırı düşer. Çünkü usulün 297. maddesinde öngörülen şeklin amacı, senet içeriğinin ( muhtevasının ) borçlu tarafından bilinmesini sağlamaktır. Yasa koyucu bu yolla okuma yazma bilmeyen bir kimsenin içeriğini bilmediği bir belge ile borç altına sokulması tehlikesinden korunmasını sağlamak istemiştir. Gerçekten senet altındaki parmak izinin usulün 297. maddesi doğrultusunda onanmış olması, senet içeriğinin borçlu tarafından bilindiğine karine teşkil eder. Oysa inceleme sonucu parmak izinin borçluya aidiyetinin tesbit edilmiş olması kesin olarak senet içeriğinin de borçlu tarafından bilindiği anlamına gelmez. Bu durum, parmak izinin borçlu tarafından ikrarı ( kabulü ) haline de benzetilemez. Zira yukarıda da değinildiği gibi böyle bir kabul senet içeriğinin bilindiği ve benimsendiği anlamını taşır.

Senet inkar edildiği sürece sonuç doğurmaz yani geçersizdir.

İçtihat kararın dayandığı yasa maddesi:
HUMK 297Madde – Mühür veya bir alet vasıtasiyle vazolunan imza veya cüzdan ile muamele icrasını itiyat etmiş olan müesseselerde muamelenin iptidasında tayin olunup bir sureti hesap defterine veya cüzdana mevzu bulunan mühür veya imza ile yapılacak muamele muteberdir. Bundan başka imza vaz'ına muktedir olamıyan veya yazı bilmiyen şahsın heyeti ihtiyariye ve mahallince maruf iki şahıs tarafından tasdik edilmiş ve el ile yapılmış bir işaret veya mühür istimal etmesi caizdir.

tekrar merhaba, dün akşam edindiğim bilgiye göre borçlu olarak gösterilen kişi hem babannem, hamde babamın tam kendisi... yani borçlu iki kişi... bu durumda sonuç ne olur???

Babanız okuma yazama biliyor yani aynı durumda değilse babanızın imzası ve senedi geçerlidir.
Mİrasçısı olduğunuz için doğal olarak sizden talep edilebilir.

peki, bu durumda yasal olarak bizim yapabileceğimiz önlem nedir??? Senet ortada yok... Sonradan ortayada çıkabilir. Durum şu an tam bir muamma, reddi miras olarak süre 3 ay diye biliyorum... Ne yapılmasını önerirsiniz???

Bu hukuki durumu değerlendirecek olan sizsiniz. Kalan miras nedir, elinize birşey geçecek mi? Karşı taraf kimdir nasıl biridir. İlerde bu konuda işlem yapar mı yapmaz mı bunlar sizin yorum yapacağınız konular.
Bir senedin zaman aşımı süresi 3 yıldır. Verildiği tarihi siz biliyorsunuz. Hepsini üst üste koyup değerlendirin.

Babamın ilk eşinden hiç çocuğu olmamış. İkinci eşinden ise bir abimiz var. Ben ve ablam üçüncü eşinden olduk. Babam ölmeden önce iki evinden birini annemin üzerine yapmış. Diğer ev hala babamın üzerine görünmekte. Mirasçılar arasında mal paylaşımı yapılmadı.
Babamın ikinci eşinden olan abim, anneme bir takım işlemleri bahane ederek boş bir senede imza attırmış. Annem okuma-yazma bilmiyor. Mühür ya da parmakta basmıyor. Bizim anneme öğrettiğimiz adının ilk harflerini yazıp, basit ve taklidi kolay bir imza kullanıyor.Abimin elindeki boş senette bu öğrettiğimiz imza mevcut görünüyor (taklit değilse). Çünkü annem böyle bir imzayı yaşının da gereği hatırlayamıyor.
Annemin okuma yazma bilmemesi nedeniyle attığı böyle bir imza varsa geçerli olur mu? Ya da yasal olarak bu senedi reddedebilir mi?
Abimin başka işlemlerde kullanmayı taahüt ederek annemden aldığı bu imzalı ve boş senet geçerlilik kazanır mı? Bu tutumu ile abim hakkında cezai bir işlem yapılır mı?
Şuan annemin sahibi olduğu, ablam ve annemle birlikte oturduğumuz evimizi de elimizden alabilir mi?