Hukukcular bolundu..farkli bir velayet sorunu

2005 eylulunde letonyali bir bayanla evlendim.2007 haziran ayinda bir cocugumuz oldu.1 ay sonra cocugun ayni zamanda leton vatandasi olabilmesi icin imza verdim ve cocuk cifte vatandaslik kazandi.Dogumdan 3 ay sonra ben uyurken cocuguda alip letonya ya gitmis.hava alaninda cocugun letonya pasaportunu kullanarak cikis yapmis.su an hala evliyiz.danistigim tum avukatlar bir konuda bolundu,bir kisim avukatlar sunu savundu:
- Cocuk,hem turk hem leton vatandasi olabilir ama babanin noter onayli seyahat izni olmaksizin yurt disina cikartilmasi legal degildir.
Diger avukatlar sunu soyledi:
-Cifte vatandas oldugu icin letonya pasaportuyla cikartilmasi normaldir.
Oncelikle sizlerin de fikrini almak istiyorum.Sizce dogru olan nedir?Eger cocugun yurt disina cikarilis sekli legal degilse mahkeme karariyla cocugu tekrar geri getirebilir miyim?Esimin letonca bir internet sitesindeki forumlarda arkadaslariyla yazistigini rastlanti eseri ogrendim.yasizmalarda zaman zaman cocukla birlikte arkadaslarini ziyaret etmek icin letonya disindaki bazi ulkelere gittigini gordum.onumuzdeki 3-5 ay icinde de bulgaristana tatile geleceklermis.Asil sorum su:
Cocuk vatandasi oldugu letonya ve Turkiye disinda herhangi bir ulkeye tatile gittiginde turkiyeden verilmis bir mahkeme karariyla ali konulup Turkiye'ye getirilebilir mi?ornegin bir Turk mahkemesi hala evli oldugumuz icin ortak velayet soz konusu iken havaalanindan letonya pasaportu kullanarak babasinin onayi olmaksizin letonya goturulmus olmasini illegal yoldan cikis kabul edip bulgaristan makamlarindan cocugun Turkiye ye iadesini isteyebilir mi? isterse bulgaristan iade eder mi? ya da sizlerin degerli fikirlerini ogrenebilir miyim?

bu konuda net birşey söylemek için öncelikle Letonya Yasalarına ve Letonya ile Türkiye arasında herhangi bir sözleşme var mı ona bakmak lazım.Yani karşılılıklık veyahut mutakabiliyet söz konusu mu.Çocuğun velayeti ve diğer konularda.Bununla birlikte Türkiye'den alınan bir mahkeme kararının Yabancı ülkede ne kadar ve nasıl uygulanabileceği ise ayrı bir konu.Başka bir ülkede Türkiye Mahkemelerince verilen bir kararın kendi vatandaşına nasıl uygulayabileceği ayrı bir sorun.Ama tek cevabı var bulunulan ülke ile Türkiye arasındaki sözleşmeler ve ülkenin Yasaları.
Kesin ve net bir cevap vermek çok zor.Kanaatimce Türk Hukuk sisteminde kişiye bağlı sistem geçerli.Yani vatandaş nerede bulunursa bulunsun Türk Yasalarına tabidir.Bu kapsamda çifte vatandaş olması Türk Hukuk kurallarına tabi olmayacağı anlamına gelmez.Ülke dışına çıkarken babanın seyahat izni olmaksızın çıkarması hukuka uygun değil.Şöyle düşünülebilir çifte vatandaş olması Türk Yasalarına tabi olmasını önlemez.
Ama dediğim gibi milletlerarası hukuku ilgilendiren konular çözümü zor ve zaman alabilen konular.Türkiye Mahkemelerinde belki bir şekilde sonuç alabilirsiniz.Ama çocuğun Letonya vatandaşı olması sebebiyle ortaya çıkabilecek sorunlar nasıl çözümlenir tahmin etmek zor.

Özetle sizin durumunuz Mahkeme aşammasının başlaması ile birlikte süreç halinde çözümlenecek bir mesele.