Sözleşme Maddesi Hakkında

Merhabalar,

Öncelikle forumda biraz araştırma yaparak "Fazla mesai" ile ilgili soracağım soru ile ilgili olabilecek birkaç konuyu/başlığı okudum. Ama yeterince açık gelmediği için sorumu doğrudan kendi durumumu anlatarak sormayı tercih ettim.

1.5 ay evvel başladığım işimde deneme süresindeyim. Memur/uzman statüsünde kapsam dışı olarak çalışmaktayım. Geçtiğimiz hafta bana "Çalışan El Kitabı" adı altında kurallar ve uygulamaları içeren bir kitapçık gönderildi ve okuduğuma anladığıma ve uyacağıma dair imza atıp insan kaynakları bölümüne göndermem istendi. Malum ücretli bir çalışan olarak ilk gözüme çarpan kısımlar çalışma saatleri ve ücret kısımları. Fazla mesai ücreti ile ilgili şöyle bir madde geçiyor

"----- firmanın kapsam dışı çalışanları için tam zamanlı çalışma programı haftada 5 gün ve toplam 42.5 saattir. Gerekli hallerde, çalışanlardan mevzuat ile belirlenen koşullara göre fazla sürelerle çalışma ve fazla çalışma yapmaları istenebilir. Kapsam dışı çalışanlar için ödenen aylık ücretlere, fazla sürelerle çalışma ve fazla çalışma ücretleri de dahildir"



1- Çalışanların mevzuat gereği gerekli hallerde fazla çalışmak zorunda olabileceğini biliyorum.

MADDE 41. - Ülkenin genel yararları yahut işin niteliği veya üretimin artırılması gibi nedenlerle fazla çalışma yapılabilir. Fazla çalışma, Kanunda yazılı koşullar çerçevesinde, haftalık kırkbeş saati aşan çalışmalardır. 63 üncü madde hükmüne göre denkleştirme esasının uygulandığı hallerde, işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık iş süresini aşmamak koşulu ile, bazı haftalarda toplam kırkbeş saati aşsa dahi bu çalışmalar fazla çalışma sayılmaz.

2- ama aynı zamanda malum iş kanununda:

Fazla çalışmanın her saati için verilecek ücret, normal çalışma ücretinin saat başına düşen tutarının yüzde elli yükseltilmesi suretiyle ödenir.

Fazla sürelerle çalışmalarda her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret, normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde yirmibeş yükseltilmesiyle ödenir.


3- vede devamında zamlı ücret verilmemesi halinde:

Fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma yapan işçi, isterse işverene yazılı olarak başvurmak koşuluyla, bu çalışmalar karşılığı zamlı ücret yerine, fazla çalıştığı her saat karşılığında bir saat otuz dakikayı, fazla sürelerle çalıştığı her saat karşılığında bir saat onbeş dakikayı serbest zaman olarak kullanabilir.

İş kanunda ve İş Kanununa İlişkin Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliği bu maddeler geçerken işverenin tutup benim sana verdiğim ücrete fazla çalışman dahildir demesi uygunmudur?

Firmadaki durumumu başta belirttim. Yönetici değilim. Malum yargıtayın "bazı" yönetici pozisyonları için fazla mesaiyi hak görmediği kararları varmış. Ama diğer taraftan yine konuyla ilgili birbaşka sitede şöyle bir ifade geçmektedir.

Diğer taraftan Yargıtay kararlarında yer alan "ücret saptanırken fazla mesainin de içinde olduğu" düşüncesi kanımızca İş Hukuku açısından isabetli bir düşünce değildir. Çünkü her şeyden önce işçi işe alınırken ne kadar fazla mesai yapacağı bilinmemektedir. Ayrıca hayatın doğal akışı içinde bazen fazla mesai yapmazsa ne olacaktır? Ücretini daha mı düşük alacaktır. Üstelik fazla mesai ücreti yasadan kaynaklanan bir ödemedir ve ödendiğinin ispatı bakımından da ücret bordrolarında ayrıca gösterilmelidir.

Bu benim ilk işim değil. Bir önceki iş yerimde insan/yönetici insiyatifinden ziyade direk kapıda okuttuğun kartlı sistemde tanımlanmış şekilde bir esnek saat uygulaması vardı. 1 saat fazla çalışırsan 1 saat izin hakkı olur gibi. 1 saat geç gelirsen 1 saat fazla çalışırsın borcun kalmaz gibi.

O yüzden yeni firmamın uygulamasına biraz hayret birazda kuşkuyla bakıyorum. Size danışmak istedim.

Not: Uzun mesaj için özür dilerim, ama kafam biraz karıştı.

Sözleşmenizde veya eklerinde belirtilmiş ve sizde kabul etmiş iseniz bu sözleşmeyi,(makul süreler için) fazla çalışma ücretlerinin maaşa dahil edilmesi karşılaşılan bir durumdur.Alıntıladığınız bir başka sitedeki ifadede de yargıtayın aynı yönde vermiş olduğu kararın incelenmesi yapılmış,iş kanununa ters düşen noktalar hakkındaki görüşler dile getirilmiş.

Aslında şunu söylemem lazım:

Biliyorum ki karşıma gelen ve imzalamam gereken bu belge çok standart birşey yani firmada herkesin karşısına gelen şey bu. Şahsıma düzenlenmiş değil. Yani eninde sonunda ben de imzalamak zorunda kalacağım ya da buyur "kapı" denilecektir.

Erdoğan Bey şöyle bir ifade kullanmış: "sözleşmede geçiyorsa siz de imzalamışsanız" gibi... Bu konuda sanki "Yasalarla tanınan haklardan imza veya benzeri birşekilde vazgeçmek mümkün değil" gibi bir izlenim kalmış biryerlerden bende.

Örneğin bir bayan çalışanın işe girerken "ben doğum izni, süt izni kullanmayacağım" diye imza atıp sonra doğum yaptığında bu izinleri talep etmesine engel birşey olamıyacağı gibi..

Doğum izni, süt izni kanunla, yönetmelikle verilmiş/tanımlanmış bir hak.

Aynı şekilde "ben fazla mesaiden dolayı hak talep etmeyeceğim" diye imza atmam da benzer değil mi. "fazla mesai/çalışma da kanunla, yönetmelikle tanımlanmış bir hak" değil mi?

Merhaba
Çalışmış oldugum işyerinde Gece vardiyalarında 8 saat olarak calışıyoruz yemek istirati vermiyorlar verilmesi gereken 30 dakkalık istiratimizi mesai olarak elden veriyorlar istiratimizi genelcalışanlar olarak istedimizde bize ters bir uslup la cevap veriyorlar bunun için ne yapabiliriz calışanlar olarak..