Ne olacak bu klonlu cihazlar?

Son zamanlarda, yasal yollardan ithal edilen cihazların (Cep telefonları) IMEI numaralarının başka cihazlara klonlanması işlemleriyle sıkça karşılaşılmaktadır. Bu durumun sonucunda, yasal cihazlar (birinci grup) ve yasal cihazlara ait imei numaralarının klonlandığı cihazlar (ikinci grup) olmak üzere iki cihaz grubu ortaya çıkmaktadır. İkinci gruba giren cihazlar, Telekominikasyon Kurumu (TK) tarafından yönetmeliğin 14.Maddesi gereğince tespit edilerek imei numaraları kara listeye alınmakta ve söz konusu cihazlara elektronik haberleşme hizmeti verilmemektedir. Yani cihazlar kullanıma kapatılmaktadır.

Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Tüketicinin ve Rakabetin Korunması Genel Müdürlüğü’nün 4.8.2006 tarih ve 22742 Sayılı yazısında, tüketicilerin satın aldığı kaçak veya elektronik kimlik bilgisi değiştirilmiş (klon IMEI numarasına sahip) cihazların kullanımının mümkün olmaması nedeniyle bu cihazların ayıplı mal olarak değerlendirilmesi, tüketicilerin 4077 Sayılı Kanunun 4.maddesinde düzenlenen seçimlilik haklarından faydalanmaları gerektiği belirtilmiştir. Söz konusu maddede, ayıplı maldan ve/veya ayıplı malın neden olduğu her türlü zarardan dolayı tüketiciye karşı satıcı,bayi,acenta,imalatçı-üretici ve ithalatçının, müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu hüküm altına alınmıştır.

Telekominikasyon Kurumu’nun yapmış olduğu klon analizlerine göre ise birinci grupta yer alan cihazlara ait IMEI numaralarının da klon kapsamında tespit edilmesi nedeniyle, ikinci grupta yer alan cihazlar gibi bu cihazların da haberleşmeye kapatıldığı, ancak birinci grupta yer alan cihazların ikinci gruptaki cihazlardan farklı mütalaa edilmesi gerektiği önemle belirtilmektedir. Zira yasal yollardan ithalatı gerçekleştirilen ancak imei numarası klonlanarak başka cihazlarda kullanılan ve T.K. tarafından söz konusu yönetmeliğin 15.maddesi kapsamında eşleştirme yapılarak sadece MSISDN numarası (cep tel numarası) ile kullanılmasına izin verilen birinci gruptaki cihazların ayıplı mal olarak değerlendirilmemesi, bu itibarla ilk gruptaki cihazlara ait imei numaralarının klonlanması halinde satıcı veya ithalatçının bu durumdan sorumlu tutulmaması gerektiği önemle mütalaa edilmektedir.

Özetle T.K. Diyor ki; Yasal yollardan ithalatı yapılan bir cep telefonu sonradan bir şekilde klonlanmışsa eşleştirme yapmak suretiyle kullanılabilir. Yani tüketici bu cihazı tek hatla kullanmak zorunda kalabiliyor. (Eşleştirilmiş hat ile)

Peki o halde satıcı, sattığı bir cihazın tüketici tarafından “Klonlu olduğu ve görüşmeye kapatıldığı” gerekçesiyle kendisine başvurması durumunda ithalatçıdan sonuç alamıyorsa T.K. dan yazılı olarak bir tespit yapılmasını isteyebilir demektir. Şayet cihaz kayıtlı olduğu anlaşıldığı halde yine haberleşmeye kapatılmışsa o halde bu cihaz T.K. nın tanımladığı ikinci gruba girdiğinden bu durumda satıcının, ithalatçının hiçbir sorumluluğu da kalmamış oluyor demektir. Böylelikle tüketici "Eşleştirilmiş" hatla kullanmaya devam etmek zorunda kalacaktır ki bu işlem de epeyce uzun sürüyor yoğunluktan dolayı. Burada gerçekten çok hassas bir ayrım var. Tüketicinin bu konuda ihmali ya da kusuru olup olmadığı nasıl kesin olarak tespit edilebilir ki? Belki sıfır ama klonlanmış bir cihazı dahi satın almış olabilir sonuçta! Ama diğer yanda klonlama işininin gerçek boyutunu da unutmamak gerekir diye düşünüyorum. Yapılmıyor değil, yapılıyor.

Bakanlık ile T.K. arasında bu konuda tam bir uzlaşma olduğunu sanmıyorum. T.K. Ne yapıyor? Çift imei no ya rastladığı anda ikisini de kapatıyor. Dolayısiyle ilk mağdur olan tüketici(ler) oluyor. Herşeyden önemlisi şunu anlamıyorum; Sıradan bir tüketici, bir cep telefonu satın aldıktan 2-3 ay sonra bir mesaj alıp da cihazının haberleşmeye kapatılacağını öğrenip de satıcının yolunu tuttuğunda satıcı ona “Biz tespit yaptırdık, cihaz kayıtlı bir cihaz. Fakat klonlanmış!” dediğinde sorumluluktan kurtulacak mıdır? Yine sıradan bir tüketici kendi kendine klonlama yapamayacağına göre bir tüketici olarak imei numarasını nasıl ve ne şekilde koruyacak? Çoğu firma halen satış faturalarında cihazın imei numaralarını da alenen yazmaktadır. Ayrıca cihazların kutuları üzerinde bulunan etiketlerde de açıkça görülmektedir. Hal böyle iken demek ki sadece firmaların değil tüketicilerin de sorumlulukları var demektir. Kimin ne yaptığını T.K. tespit edebiliyor madem!

NOT : Bir de serviste anakartı değiştirildiği için imei numarası değiştiğinden yenilenmiş olduğu farzedilen cihazlar var. Onlarla ilgili durum da enteresan gerçekten. Siz arızalı cihazınızı servise veriyorsunuz. Servis anakartı komple değiştiriyor, cihazınızın imei no da değiştiğinden tekrardan firma tarafından T.K. bildirilip kayıt altına alınması gerekiyor. Tabi bu işlemler öyle birkaç günde olmuyor maalesef! Cihaz değişmiş olduğundan ve bahsettiğim durum tüketiciye bildirildiğinden yasal sürecin de aşılması durumunun önüne geçilmiş oluyor böylece. Hatta tüketiciye cihazı teslim edip, "Birkaç gün sonra açılır merak etmeyin" diyorlar!

Ben çoğu tüketicinin ve bazı firmaların klonlu cep telefonları meselesi yüzünden oldukça mağdur olduklarını ve sayılarının her geçen gün arttıklarını düşünüyorum. Konuyla ilgili bilgisi olan ve özellikle klon bakımından iki gruba ayrılan cihazlarla ilgili düşüncelerini paylaşmak isteyen üyelerin yorumlarını beklerim.

Siz de cihazınızı sorgulayabilirsiniz;

http://imei.tk.gov.tr/node/56

Ayrıca sitede genel mevzuat ve bahsettiğim konuyla ilgili geniş bilgiler de bulunmaktadır.

Saygılar,

ismini vermiyeceğim,

X,Y,Z adlı büyük zincir elektronik marketlerin

A,B,C dist. garantileri altında yani yasal şekilde getirilen SIFIR bir ürün nasıl klonlu çıkıyor?? aklım almıyor,özellikle bu klonlu çıkan telefon konusunda, satıcı firma asla durumu kabullenmemekte direniyor,bir çok kişinin başına gelen bu durum karşısında hala şaşkınlığımı gizleyemiyorum....

Sayın Nikon;

Bu ürünler yasal yollardan ithal edilip garantili satılıyor. Ancak böyle olması klonlanmayacağı veya kapatılmayacağı anlamına gelmiyor maalesef. İthalatçı firmalar bazen yoğunluktan (ki buna inanmam!) bazen de bilerek bazı ürünlerin kayıtlarını Telekominikasyon Kurumuna yaptırmıyorlar ya da aynı imei'den onlarca kayıt ettiriyorlar. Böyle olunca da siz yepyeni bir cihaz aldığınız halde bir süre sonra telefonunuza "Cihazınız kayıt dışıdır ....... tarihte kapanacaktır" şeklinde bir mesaj gelebiliyor! Çünkü T.K. mükerrer imei no'ya rastladığı anda tümünü kapatıyor. Durum bundan ibarettir. Tavsiyem, bir gsm ürünü satın alırken mutlaka garantisini, ithalatçısını sormak lazım. Hemen hemen herkesçe bilinen belli başlı firmalar dışında adı sanı duyulmamış, ne kadar hizmet vereceği belli dahi olmayan tabela firmaların garantilerine de pek bakmamak lazım diye düşünüyorum. İnanın biz de belki ayda yüzlerce telefon satıyoruz. Benim satınalmam a,b,c den mal aldığında hiçbir sorun çıkmıyorken biraz daha kar edelim mantığıyla x,y,z den aldığında nedense cihazların pekçoğu T.K. tarafından kapatılıyor ve müşterilerimiz mağdur oluyor. Ben de bu şahsen konuların üzerine hassasiyetle gidiyorum. Satıcı nerden ne aldığını bilmez mi? Tabiki bilir ve kesinlikle bahsettiğiniz durumlardan sorumludur. Ancak konuyu biraz da çok boyutlu olarak değerlendirmek lazım. Mesela T.K. nın gruplandırdığı klonlu cihazların durumu ilginç gerçekten.

İlginize teşekkür ederim.

Saygılar,

sanırım tam manasıyla bahsettiğim konudan, vatandaşımızın biri mağdur olmuş;

http://hukuki.net/forum/showthread.php?p=223890

:(