Tazminat Davasında Zamanaşımı

Alıntı:

sermer rumuzlu üyeden alıntı

Öncelikle hepinize kolay gelsin, ben bir polis memuruyum. 21.05.2003 tarihinde görevimin başında iken yaralandım.Bu olayı gerçekleştirilenler yakalandı fakat bir hafta kadar ceza evinde kaldıktan sonra şahıslar serbest kaldı.Olaydan dolayı olaydan hemen sonra tazminat almak için başvurdum fakat benden mahkeme sonuç belgesi istendi. Benim sorum mahkeme hala sonuçlanmadı bu tür davalarda zaman aşımı ne kadar? Yani ne kadar süre geçerse tazminat hakkım yok olur? Şimdiden teşekürler, kolay gelsin.

YARALANAN POLİSE TAZMİNAT

NEVRUZDA YARALANAN POLİSE TAZMİNAT-1

(2330 Sayılı Yasa ve Yönetmelik)

2330 sayılı yasa ve bu yasanın 10.maddesi dairesinde çıkartılan Nakdi Tazminat Yönetmeliğinin ilgili hükümlerinde "barışta güven ve asayişi korumak, kaçakçılığı men, takip ve tahkikle görevli olanların bu görevlerinden dolayı ya da görevleri sona ermiş olsa bile yaptıkları hizmet nedeniyle derhal veya bu yüzden maruz kaldıkları yaralanma veya hastalık sonucu ölmeleri veya sakat kalmaları halinde" tazminat ödenmesi, maaaş bağlanması, sağlık ve öğrenim hakkı gibi bir takım hakların sağlanması öngörülmüştür.

Bazı meslektaşlarımızdan, bu yönde talepte bulunmaları halinde rahatsızlık duydukları ve para düşkünü gibi kendilerini algıladıklarını zaman zaman duymaktayız. Arkadaşlar bu para, sizlerin yani yaralanan, sakatlanan veya yaşamını yitiren personelimiz açısından bir haktır. Ve hiç kimsenin babasının cebinden çıkan bir bağış değildir. Ayrıca bu paraların ödenmesine müteakip devlet ve maliyece sebep olan kişilere bu paralar rücü edilmektedir. Yani bizlere taş atan ve suç işleyen kişilere bu ödenen tazminatlar dana sonra rücü edilmektedir. Öyle ise, tazminata hakkı olduğu halde almayan veya bu haktan yararlandırılmayan personel bulunması halinde, personelimiz mağdur edilmiş, buna sebep olanlar ödüllendirilmiş olacaktır.

Ayrıca, nakdi tazminat alınmış olması, bu duruma sebep olanlara karşı Hukuk Mahkemelerinde tazminat davası açma hakkını ortadan da kaldırmamaktadır.
Ödeme yapmayan veya geç ödeme yapan idare aleyhinede de İdare Mahkemeleri nezdinde, 60 gün içinde iptal ve tazminat davası veya ikisi birlikte açılabilir.
Konuyu fazla uzatmadan 3 ayırarak incelemek faydalı olacaktır.

Aşağıda yapılan hesaplamalar teknik hesaplamalar değil, fikir vermek amacı ile yapılan kaba hesaplamalardır.

I-YARALANMA HALİ

Yönetmeliğin 7.maddesine göre eğer bir sakatlanma söz konusu değil ise, "yaranın raporla belirlenen iş ve güce engel olma süresi ile arıza bırakıp bırakmadığı dikkate alınarak 5 inci maddede belirtilen tutarın % 20'sini aşmamak şartı ile, iş ve güce engel bulunan her gün için, arıza bırakmaması halinde 5 inci maddedeki tutarın % 1'i, arıza bırakması halinde % 2'si oranında tazminat ödenir." hükmü dairesinde ödeme yapılacaktır.
Özetle;
a-Ödenecek tazminatın üst sınırı Ölüm halinde en yüksek devlet memuru (ek gösterge dahil) brüt aylığın 60 katı tutarının %20 sidir. Yani bu miktarın 1/5 i yaralanmalar halinde üst sınır oluşturmakta ve daha fazla ödeme yapılması yasaklanmaktadır. Aşağıda detayı açıklanacağı üzere kabaca 32.172 YTL aşmayacak şekilde tazminat ödemesi yapıcaktır.
b-İş ve güce engel bulunan HER GÜN İÇİN, arıza bırakmaması halinde, en yüksek devlet memuru (ek gösterge dahil) brüt aylığın 60 katı tutarının% 1'i,
c-İş ve güce engel bulunan HER GÜN İÇİN, arıza bırakması halinde, en yüksek devlet memuru (ek gösterge dahil) brüt aylığın 60 katı tutarının % 2'si oranında tazminat ödenecektir.
d-ARIZA tabiri sakatlık seviyesine varmayan durumları ifade ettiği, Yönetmeliğin 7.maddesinde yer alan "sakatlık derecelerine girmeyen yaralanmalarda, yaranın raporla belirlenen iş ve güce engel olma süresi ile arıza bırakıp bırakmadığı dikkate alınarak" şeklinde açık düzenmeden anlaşılmaktadır. Çehrede sabit eser ve iz kalması, bu kapsamda kalacaktır.
e-Aylıklar brüt niteliktedir. Diğer ödüllendirmelerde olduğu gibi taban maaş benzeri düzenlemeler burada geçerli değildir.

ÖRNEKLERSEK;

Nezruz gösterilerinde yaralanan ancak sakatlanmayan, görevli personelin 2330 sayılı yasa ve yönetmeliğine göre alacağı tazminat tutarı personelin aldığı "kesin rapor" un gün sayısının, en yüksek devlet memuru (ek gösterge dahil) brüt aylığın 60 katı tutarının % 1'sinin çarpımı ile elde edilecek tazminat tutarına denk düşecektir. Bu miktar az miktar olmayacaktır.

04.01.2008 tarihli Sabah Gazetesinde yer alan haberden yola çıkarak kabaca bir hebaplama yaparsak, en yüksek devlet memurunun yani Başbakanlık Müsteşarının 2008 Ocak ayı itibarı ile 2 bin 681 YTL alacağı göz önünde tutularak, hesaplama yaptığmızda, 2.681x60=160860 YTL tutarını bulmaktayız.

Bu rakamın yani 160860 YTL nin %1 nin de ; 1608,6 YTL tekamül ettiği anlaşılmaktadır. Aynı rakamın %2 inin ise; 3217,2 YTL ye tekamül etmektedir.
5 gün kati raporu olan bir yaralı görevlinin 5x1608,6=8043 YTL,
7 gün kati raporu olan bir yaralı görevlinin 7x1608,6=11260 YTL,
10 gün kati raporu olan bir yaralı görevlinin 10x1608,6=16080 YTL,
15 gün kati raporu olan bir yaralı görevlinin 15x1608,6=24129 YTL,
20 gün kati raporu olan bir yaralı görevlinin 20x1608,6=32172 YTL tazminat alacağı açıktır. Tabi bir takım vergilerinde teknik hesaplama ile düşülmesi gibi durumlar hariç, kabaca yapılan hesaplamalarda bulunan rakamlar yukarıda belirtilen rakamlara yakın olacaktır.

Kalıcı arıza ortaya çıkarsa bu rakamlar 2 ile çarpılcaktır. Ancak Yönetmeliğin 7.maddesinde belirtilen üst sınır dikkate alınarak 32172 YTL sınırı aşılamayacaktır. Yani 5 gün rapor alan bir personele 0843x2=16086 YTL alacak, 7 gün raporlu personele de 11260 YTL yerine 22520 YTL tazminat verilecektir.Dolayısı ile alınacak tazminatlarda ikiye katlanacaktır.

f-İSTENİLECEK BELGELER:

Yönetmeliğin 17/a.maddesinde Yaralanmalarda;

1- Olayın cereyan tarzını ve yaralanmaya konu teşkil eden durumu açıklayan ayrıntılı olay tutanağı,

2- Yaralanma durumunu, araz bırakıp bırakmadığını, yaralının kaç gün iş ve gücünden geri kaldığını içeren, kurumlarınca sevk edildikleri Devlet, askeri, Sosyal Sigortalar Kurumu veya üniversite hastanelerinden verilen kesin sağlık raporları veya sağlık kurulu raporları,

3- Görev emri (görev sözlü verilmiş ise yazı ile tevsik edilecek, yazılı ise emir sureti eklenecektir.)
Bu belgeler haricinde mahkemenin beklenmesi ve kararın kesinleşmesi gibi bir takım ek kriterlerin uygulamaya sokulması ve ödemenin geç yapılarak yaralı personelin ekonomik kayba sebep olunması sanırım sıkın ve sorumluluk doğrucaktır. Zira kanun ve yönetmelikte bu yönde bir kısıtlama yaralama halleri ile ilgili olarak koşul şeklinde düzenlenmemiştir.

II-SAKATLANMA HALİ

Yönetmeliğin 6.maddesine göre "Sakatlanma halinde ilgili sosyal güvenlik kurumu veya T.C. Emekli Sandığınca belirlenecek sakatlık derecesine göre;
a) Yaşamak için gerekli hareketleri yapmaktan aciz ve hayatını başkasının yardım ve desteği olmaksızın sürdüremeyecek şekilde malul olanlara 4 üncü maddede belirtilen aylığın 100 katı,

b) Diğer sakatlanma hallerinde en yüksek devlet memuru (ek gösterge dahil) brüt aylığın 60 katı tutarının esas alınarak aşağıdaki cetvelde gösterilen oranlarda ödeme yapılır.

Sakatlık dereceleri, 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu uyarınca vazife malulü olanlar hakkında uygulanan Vazife Malullüklerinin Nevileri ile Dereceleri Hakkında Nizamname hükümlerine göre tesbit edilir.

Sakatlık Derecesi Ödenecek Tazminat Yüzdesi

6 % 25 (en yüksek devlet memuru (ek gösterge dahil) brüt aylığın 60 katı tutarının)
5 % 35
4 % 45
3 % 55
2 % 65
1 % 75

c-İSTENİLECEK BELGELER:

Yönetmeliğin 17/b.maddesinde Sakatlanmalarda, yaralanma hallirinde istenilen belgelere ek olarak; tam teşekküllü hastane sağlık kurulundan verilen ve ilgili sosyal güvenlik kurumunca sakatlık derecesi tesbit edilmiş kesin rapor,

III-ÖLÜM HALİ

Yönetmeliğin 5.maddesinde; Ölüm halinde en yüksek devlet memuru (ek gösterge dahil) brüt aylığın 60 katı tutarının;
a) Ölenin eş ve füruu veya yalnızca füruu ile içtima etmeleri halinde ve ölüm tarihinde sağ olan ana ve babasının her birine ayrı ayrı olmak üzere % 15'erlik kısmı ödendikten sonra kalanı içtima eden diğer mirasçılara ödenir. Ancak ana ve babaya verilen tazminat çocukların her birine ödenen tazminattan fazla olamaz.

b) Diğer hallerde miras hükümleri uygulanır.

Mirasçılara intikal edecek tazminatın hesap ve tahakkukunda veraset ilamı ile aile nüfus kayıt örneği esas alınır.

c-İSTENİLECEK BELGELER:

Yönetmeliğin 17/c.maddesinde Ölüm halinde, yaralanma hallirinde istenilen belgelere ek olarak; ölü muayene ve otopsi tutanağı, vukuatlı nüfus kayıt örneği, veraset ilamı,

IV-SONRADAN MEYDANA GELEN ÖLÜM, SAKATLANMA VE YARALANMALAR

a-Yönetmeliğin 10.maddesinde, nakdi tazminattan faydalanabilecek kamu görevlirinin belirtildiği ve sayıdığı Yönetmeliğin 2.maddesine girenlerin "görevleri ve yardımları SONA ERENLERİN bilahare kendilerinin veya eş, füru, ana, baba ve kardeşlerinin yaralanmaları, sakatlanmaları, ölümleri halinde, bu hallerin evvelce ifa ettikleri hizmetten dolayı meydana geldiğinin mahkeme ilamı ile sübuta ermesi veya olay failinin saptanamamış yahut kaçak olması gibi sebeblerle mahkeme ilamı alınamayan hallerde, maruz kaldıkları halin evvelce ifa ettikleri hizmetler nedeniyle husule geldiğine dair savcılıklardan alınacak belgelere veya hizmet yaptıkları kurumdan alınan, olayın bu şahsın hizmeti ile ilişkisini gösteren yazılı belgelere dayanılarak saptanması halinde; ilgili kurumca tazminat ödenmesi, bağlı olduğu sosyal güvenlik kurumunca da aylık bağlanması işlemleri yerine getirilir.

Yaralanma veya sakatlanmadan sonra meydana gelen ölümlerde, ölümün 2 nci maddede belirtilen bir olay sonucu meydana gelen yaralanma veya sakatlanmaya bağlı olduğu tam teşekküllü hastane sağlık kurulu raporu ile belirlenmiş bulunanlara da birinci fıkra hükmü uygulanır." hükmü yer almaktadır.

b-Yönetmeyliğin 17/d.maddesinde de Sonradan meydana gelen yaralanma, sakatlanma ve ölüm halinde (a), (b) ve (c) fıkralarında belirtilen belgelere ek olarak;

1 - Ölüm, yaralanma veya sakatlanmanın evvelce ifa edilen görev veya yapılan yardımlardan yahut bunların yakınları olmalarından dolayı meydana geldiğini belgeleyen mahkeme ilamı,

2 - Mahkeme ilamı alınamayan hallerde, savcılıklardan bu durumu açıklayan yazılı belge,

3 - Yukarıdaki belgelerin temin edilememesi durumunda, olayla ilgili olduğunu gösteren ve ilgili kurumlarca hazırlanan yazılı belgeler,

4 - Yaralanma veya sakatlanmalardan sonra meydana gelen ölümlerde, ölümün daha önce meydana gelen olay nedeni ile ortaya çıkan yaralanmaya ve sakatlanmaya bağlı olduğunu gösteren tam teşekküllü hastane sağlık kurulu kararının, bulunması gereklidir.

V- NAKDİ TAZMİNAT VERECEK MAKAMLAR

Yönetmeliğin 12.maddesine göre; Yönetmelikte belirtilen durumlarda ölmeleri, yaralanmaları veya sakat kalmaları halinde;

a) Güvenlik ve asayişin korunmasında hizmetlerinden yararlanılması zorunlu görülen ve bu amaca yönelik görev verilen veya güvenlik kuvvetlerine kendiliklerinden yardımcı olan şahıslar ile bunların eş, füru, ana, baba ve kardeşlerinin tazminatları İçişleri Bakanlığınca,

b) Diğer kamu personeli ile bunların eş, füru, ana, baba ve kardeşlerinin tazminatları bu personelin bağlı olduğu bakanlık veya kurum tarafından,

Ödenir.

VI-BELGELERİ DÜZENLEYECEK MAKAMLAR

Yönetmeliğin 18.maddesine göre "Tazminat tahakkukuna esas belgeler

a) Güvenlik ve asayişin korunmasında hizmetlerinden yararlanılması zorunlu görülen kamu görevlileri ve diğer şahıslar ile bunların eş, füru, ana, baba ve kardeşleri için, bu amaca yönelik görev veren kamu kuruluşu,

b) Kendiliklerinden yardımcı olmuş şahıslar ile bunların eş, füru, ana, baba ve kardeşleri için yardımcı oldukları kamu kuruluşları, tarafından düzenlenir.

VII-TAZMİNATIN ÖDENME USULÜ

Yönetmeliğin 14.maddesinde Nakdi Tazminat Komisyonunca tazminat ödenmesine karar verilip bu karar onaylanmasına müteakip, bu karar "ve diğer belgeler, ilgili bakanlık ve kuruluşlarca kişinin özlük haklarının bağlı olduğu veya idarece görülmesi halinde tazminatını almak istediği yerdeki kurum ve kuruluşlara gönderildikten sonra bu kurum ve kuruluşların saymanlıklarınca nakdi tazminat hak sahiplerine ödenir."

Yaralanan arkadaşlarıma geçmiş olsun der, görevini lakıyı ve başarı ile yapan meslektaşlarımı canı gönülden tebrik eder, saygılar sunarım.

Önder ÖZLEM