506 sayılı kanunun Ek 5. maddesinin IV numaralı bendinin uygulanması hakkında Tebliğ Hakkında

"506 sayılı kanunun Ek 5. maddesinin IV numaralı bendinin uygulanması hakkında tebliğ" uyarınca, şirketlerde ağır sanayilerde çalışanlar 20 yıl hizmet süresini doldurduktan sonra 1/4 oranında yıpranma payı talep edebilmektedirler.
Bunun üzerinde işyerinin Bu hüküm kapsamına (ağır sanayiye girip girmediği) girip girmediğini test edebilecek kontrol formu, kriterler var mıdır? Kendi işyerimiz çelik, kütük üreten bir fabrika. yardımcı olabilir misiniz?

18 Ağustos 2007 CUMARTESİ

Resmî Gazete

Sayı : 26617

Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığından:
506 SAYILI KANUNUN EK 5’İNCİ MADDESİNİN IV NUMARALI BENDİNİN UYGULANMASI HAKKINDA TEBLİĞ

Bilindiği üzere, 17/07/1964 tarihli, 506 sayılı "Sosyal Sigortalar Kanunu"nun Ek 5 inci maddesinin birinci fıkrasına 20/06/1987 tarihli, 3395 sayılı Kanunun 13’üncü maddesi ile eklenen IV numaralı bende göre, 01/09/1987 tarihinden sonra azotlu gübre ve şeker sanayiinde, fabrika, atölye, havuz ve depolarda, trafo binalarında çalışanların;
- Çelik, demir ve tunç döküm işlerinde,
- Zehirli, boğucu, yakıcı, öldürücü ve patlayıcı gaz, asit, boya işleriyle gaz maskesi ile çalışmayı gerektiren işlerde,
- Patlayıcı maddeler yapılmasında,
- Kaynak işlerinde,
geçen çalışma sürelerine 1/4 oranında itibari hizmet süresi verilmektedir.
Ancak, itibari hizmet süresinden yararlanmayı gerektiren olgunun sanayi kolları farklı da olsa belli ağır, riskli ve sağlığa zararlı işlerin yapılması olduğu, bu nitelikteki işleri yapan kişilerin aynı durumda olmadıklarının ileri sürülemeyeceği ve aynı hukuksal durumda bulunanların farklı kurallara tabi tutulmasının Anayasa’nın eşitlik ilkesine yer veren 10’uncu maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle söz konusu düzenlemede yer alan "Azotlu gübre ve şeker sanayiinde," ibaresi, Anayasa Mahkemesinin 27/03/2007 tarihli, 26475 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 04/10/2006 tarihli, 2002/157 Esas, 2006/97 sayılı Kararı ile iptal edilmiştir.
506 sayılı Kanunun Ek 5’inci maddesinin IV numaralı bendi, Anayasa Mahkemesinin söz konusu iptal kararının yürürlüğe girdiği 27/03/2007 tarihinden geçerli olmak üzere, aşağıda açıklandığı şekilde uygulanacaktır.
1 - Bir hizmet süresine itibari hizmet süresi eklenebilmesi, o hizmetin 506 sayılı Kanunun Ek 5’inci maddesindeki çizelgenin "Sigortalılar" ve "Hizmetin Geçtiği Yer" başlıklı sütunlarında nitelikleri sayılı hizmetler kapsamında bulunmasına bağlı olduğundan, hizmetin azotlu gübre ve şeker sanayiinde geçmesi şartına bakılmadan tüm fabrika, atölye, havuz ve depolarda, trafo binalarında çalışan sigortalıların çelik, demir ve tunç döküm, zehirli, boğucu, yakıcı, öldürücü ve patlayıcı gaz, asit, boya işleriyle gaz maskesi ile çalışmayı gerektiren, patlayıcı maddeler yapılmasında ve kaynak işlerinde geçen hizmetleri de, 27/03/2007 tarihinden sonra itibari hizmet kapsamında değerlendirilecektir.
2 - Kanun, itibari hizmet kapsamındaki işyerleri ve işleri birlikte tanımladığından bu işlerin üretim süreci içerisinde yapılmış olması gerekmektedir. Bu nedenle, fabrika, atölye, havuz ve depolarda, trafo binaları işyerlerinde kontrol ve benzeri amaçlarla kısa süreli çalışanlarla, bu işleri fiilen yapmayıp işin yönetim görevini yapan veya bu işyerleri dışında söz konusu işleri yapan sigortalılar, itibari hizmet süresinden yararlandırılmayacaktır.
3 - Anayasa Mahkemesi kararı gereğince itibari hizmet süresi kapsamına giren sigortalılar için işverenlerce yasal süresinde internet ortamında verilecek aylık prim ve hizmet belgeleri "3" numaralı belge türü ile düzenlenecek olup, itibari hizmet süresinden yararlanacak sigortalılar için % 9 sigortalı hissesi, % 13 işveren hissesi olmak üzere % 22 oranında malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi ödenecektir.
4 - 27/03/2007 tarihi ile bu Tebliğin yayımı tarihi arasında Anayasa Mahkemesi Kararında öngörülen itibari hizmet süresi kapsamında geçtiği halde "1" numaralı belge türü ile Kuruma bildirilen sigortalılar için kağıt ortamında iptal aylık prim ve hizmet belgesi ve "3" numaralı belge türü ile asıl aylık prim ve hizmet belgesi düzenlenerek verilecektir.
5 - 27/03/2007 tarihi ile bu Tebliğin yayımı tarihi arasında itibari hizmet kapsamında geçen çalışmalar için önceden "1" numaralı belge türü ile yasal süresinde düzenlenerek verilen aylık prim ve hizmet belgelerinden iptal edilerek, "3" numaralı belge türü ile yeniden düzenlenerek verilecek olan aylık prim ve hizmet belgelerinin, tebliğin yayımı tarihini takip eden ay sonuna kadar verilmesi halinde idari para cezası uygulanmayacak olup; fark primlerin de bu süre içinde ödenmesi durumunda gecikme cezası ve gecikme zammı tahsil edilmeyecektir. Anılan sürede belirtilen belgelerin verilmemesi ve primlerin ödenmemesi halinde fiilin tebliğ ile öngörülen sürenin son gününde meydana geldiği kabul edilerek idari para cezası tahakkuk ettirilecek, tebliğin yayımı tarihini takip eden ilk günden itibaren gecikme cezası ve gecikme zammı tahsil edilecektir.
6 - İtibari hizmet uygulaması önceden olduğu gibi beyan esasına dayalı olarak yürütülecektir. Kurumun, konu ile ilgili inceleme ve araştırma yetkisi saklıdır.
7 - Sigortalılar, 506 sayılı Kanunun Ek 5 inci maddesi kapsamında belirtilen işlerde 2098 ve 3395 sayılı kanunlar kapsamında geçen süreler toplamının en az 3600 gün olması kaydı ile itibari hizmet kapsamında % 22 prim üzerinden Kuruma bildirilen hizmetlerin 1/4’ü sigortalılık sürelerine eklenmek, 5 yıla kadar bölümü de emeklilik yaş hadlerinden indirilmek suretiyle erken emeklilik hakkından yararlanabileceklerdir.
Tebliğ olunur.

Türk dil kurumu sözlüğünden
Fabrika: işlenmemiş veya yarı işlenmiş maddelerin,makina,araç,vb ile işlenerk tüketime hazır duruma getirildiği sanayi kurulusu,üretim evi.

Sanayi: Ham maddeleri işlemek,enerji kaynaklarını yaratmak için kullanılan yöntemlerin ve araçların bütünü,işleyim endüstri.

Ağır sanayi: üretim araçları yapan sanayi.


506 sayılı kanunun 1 ci maddesinde geçen tüm fabrika atelye'de çalısanların bu hizmetten faydalanacakları yazmaktadır.
Buna göre kamuda bölge merkez atelyede bütün birimlerin bir catı altında olduğu ağır iş makinalarını hafif binek araçlarını ve bunlarda meydana gelen hasarların aynı yerde kaynaklarının yapıldığı iş makinalarının tamir süresince atelye içinde çalıstırılması gürültü ve eksoz dumanlarına maruz kalmamız tam gün çalışmamızın sabit oldugu bu iş kolunda tamirçi arkadaşlar ve diyer çalısanlar(aynı yerde tornacılar) bu kanundan faydalana bilirmi.?
Yaptığımız işler FABRİKA'tanımıyla aynı.

Mehmet Emin Bey,

İtibari hizmet ile ilgili bir kapsam karmaşası var. Kasım ayı sonuna kadar erteleme tebliği bu yüzden dün yayınlandı. Gerçi Tebliğ'de Ağustos ve Eylül aylarını atladıklarından gene bir karmaşa oluştu, neyse ki bir Duyuruyla bugün öğleden sonra konuyu şimdilik halletti SGK... Ancak kapsam karmaşası sürüyor, kapsamı açıklayıcı yeni bir Tebliğ bekleniyor.

Anayasa Mahkemesi, "azotlu gübre ve şeker sanayiinde" ibaresini iptal edince, bütün fabrika, atölye, havuz, depo ve trafolar bu kapsama girdi.

- Çelik, demir ve tunç döküm işlerinde,
- Zehirli, boğucu, yakıcı, öldürücü ve patlayıcı gaz, asit, boya işleriyle gaz maskesi ile çalışmayı gerektiren işlerde,
- Patlayıcı maddeler yapılmasında,
- Kaynak işlerinde,

Bu işleri fiilen yapanlar dışında olanlar , Tebliğe göre kapsama girmiyor, işin kontrolünü yapan, alanda sürekli bulunan yönetici konumundaki kişiler de kapsam dışında zaten. Ancak , azotlu gübre ve şeker sanayi uygulamalarında bazı Yargıtay kararlarında bu işlerin yapıldığı alanlarda çalışanların da kapsama girmesi gerektiği belirtiliyor.

Konu çok açık değil, umarım SGK'nın beklenen kapsamı açıklayıcı Tebliğ'i tartışmalara bir son verir, yoksa bu konu işverenler ve işçiler açısından ileride çok baş ağrıtır görünüyor.

Selamlar,

Sayın Harun bey ilginize ve bilginize iş yeri arkadaşlarım adına'da çok teşekkür ederim.sağlıkla kalın.