Eşitlik İlkesi

Şu an İzmir'de Türkiye'nin hiçbir yerinde uygulanmayan bir uygulamayı İzmir Meslek Odaları uygulamaktadır.

Yapıların projelendirilmesinde çalışan mühendis ve mimarlara yaptıkları proje çalışmaları sonunda fatura kesme zorunluluğu tekrar getirilmiştir. Bu uygulamanın iptali için İzmir Ticaret Odası Başkanı daha önce Anayasa'nın Eşitlik İlkesi'nin ihlal edildiği gerekçesi ile Anayasa Mahkemesi'nde dava açmış ve davayı kazanmıştı. Bir süre uygulama iptal edilse de meslek odalarının baskısı sonucu (meslek odaları fatura bedeli üzerinden harç alıyor) Danıştay'dan yürütmeyi durdurma kararı alındı ve uygulama tekrar başlatıldı.

Görünüşte uygulama doğru gibi gözükse de zaten durgun olan inşaat sektörüne bir darbe daha geldi. Çünkü 1 yapının prejelendirilmesi 1 liraya mal olurken fatura uygulamasının gelmesi ile bu maliyet bir anda 2,5 liraya çıktı. Maliyet artsada mimar ve mühendislerin cebine giren para değişmedi. Aradaki fark vergi ve harçlara gidiyor. Hal böyle olunca zaten bürokrasıdan bunalan ve eskisi gibi büyük kar marjları ile çalışmayan yatırımcı (müteahhit) iş yapmaktan vazgeçiyor. Zaten zor geçinen projeci bir çok arkadaşımız bu durumdan mağdur oldu.

Fatura uygulaması yalnızca İzmir'de uygulanıyor. Bu uygulamanın yasal dayanağı olsa da diğer illerde de uygulanması veya hiç uygulanmaması gerekmez mi? Bu durumda uygulamanın iptali için hangi mercilere ne şekilde başvurmalıyız?

Konu hakkında eksik bilgi vermişim. Örnekle durumu açıklıyorum.

A)Zorunlu fatura uygulaması yürürlükten kaldırıldığındaki durum:
Müteahhit inşaa edeceği yapının projelendirilmesi için mimar ile 10 TL.'ye anlaşır. Mimar işi bitirir, yaptığı işin bedeli olarak müteahhitten 10TL. alır. 10 TL. tutarındaki faturayı müteahhite keser ve defterine gelir olarak işler. Vergilerini 10 TL.'sı üzerinden öder.

B) Zorunlu fatura uygulaması halindeki durum:
Müteahhit inşaa edeceği yapının projelendirilmesi için mimar ile 10 TL.'ye anlaşır. Mimar işi bitirir mimari projenin tastiki için meslek odasına gider. Odadan projelendirilen yapının sınıfına göre yapının metrekare maliyeti belirlenir ve metrekare maliyeti yapı alanı ile çarpılarak fatura bedeli hesaplanır. Bu bedel 30 TL.'dir. Mimar, bedeli 10 TL. olan ve karşılığında müteahhitten 10 TL. alacağı iş için 25 TL. fatura kesmeye zorlanır. Faturayı kesmek zorundadır aksi halde proje oda tarafından onaylanmaz. Mimar bedelini almadığı paranın vergilerini ödemeye ayrıca meslek odasına A durumundakinden çok daha fazla harç vermeye zorlanmıştır. Bu durumda aradaki ek maaliyet müteaahhite yüklenmeye çalışılır. Müteahhit aradaki ek maliyeti üstlenmez. Hal böyle olunca da mimar işi kaçırmamak için kestiği faturayı iptal eder ileride maliye ile karşı karşıya gelmeyi göz önüne alır. Şu an İzmir'de yaşananlar bu şekildedir ve daha önce iptal de edilen bu uygulama Türkiye'nin başka hiçbir ilinde yoktur.

Kısaca şu an İzmir'de projeci olarak çalışan mimar ve mühendisler meslek odalarınca yaptıkları işlerin ederinden daha yüksek miktarlarda fatura kesmeye zorlanıyorlar ve mecburen kesiyorlar.Yani herhangi bir projenin maliyeti zoraki uygulama ile ortalama 2,5 katına çıkarılıyor. Ayrıca meslek odaları bu uygulama ile farklı bilgi birikimi ve mesleki tecrübeye sahip tüm mimar veya mühendisleri aynı kefeye koymuş oluyor.

Zoraki olarak uygulanan bu uygulamanın iptali için hukuki bir yol gösteren olursa sevinirim.