Geçersiz sebeple yapılan feshin sonuçları

İşçi işverenden hem, işe başlatmazsa verilen (en az dört aylık ve en çok sekiz aylık ücret tutarında) tazminatı hem de sendika tazminatını bir arada alabilir mi?

Alamaz. Mahkeme işten çıkarma konusunda sendikal neden görürse sendikal tazminata hükmeder. İşe iade şartları varken direkt sendikal tazminat talep edilemez.

Selamlar,

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi
Esas No: 2004/30766
Karar No: 2005/19241
Tarih: 24/05/2005

İlgili Mevzuat: 4857 sayılı İş K.md.18-21 2821 sayılı Sen.K.md.31
Yargıtay Kararı:
Davacı, kıdem, ihbar ve sendikal tazminat ile izin, fazla çalışma ve ücret alacağı, hafta tatili, bayram ve genel tatil paralarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm duruşmalı olarak süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş ise de; HUMK.nun 438. maddesi gereğince duruşma isteğinin miktardan reddine ve incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

1. Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2. Davacı işçi iş sözleşmesinin davalı işverence 06/06/2003 tarihinde sendikal nedenle feshedildiğini ileri sürerek sendikal tazminat isteğinde bulunmuş, mahkemece istek doğrultusunda karar verilmiştir.
2821 sayılı yasanın 4773 sayılı yasa ile değişik 31. maddesine göre, iş güvencesi kapsamında olan işçiler yönünden iş sözleşmesinin sendikal nedenle feshinde doğrudan sendikal tazminat talep edilmesi mümkün değildir. Gerçekten iş güvencesi kapsamında olan işçiler için anılan yasaya göre feshin geçersizliğinin tespitinin istenmesi gerekir. Davacı işçi bu yola gitmemiş doğrudan sendikal tazminat davası açmıştır.
Çalışan işçi sayısı itibarıyla işyerinin iş güvencesi kapsamında olduğu dosya içindeki bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır. 2821 sayılı yasanın 31.maddesine göre davacımn sendikal tazminat istemesine olanak bulunmamaktadır. Anılan isteğin reddine karar verilmelidir.
3. Davacı işçinin imzasını taşıyan ücret bordrolarında ücreti belli olduğu halde, davacı ile aynı konumda olan davacı tanıklarının beyanları esas alınarak daha yüksek ücrete göre hesaplanan tazminat ve diğer işçilik haklarının kabulü de hatalı olmuştur. Bordroda yazılı ücret esas alınarak hesaplamaya gidilmelidir.

SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, davalı yararına takdir edilen 400 YTL duruşma avukatlık parasının karşı tarafa yükletilmesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 24/05/2005 gününde oybirliği ile karar verildi.

HD 09, E: 2004/021425, K: 2004/022545, Tarih: 07.10.2004
[*]SENDİKAL NEDENLERLE FESİH [*]İŞE İADE [*]İŞE İADE DIŞINDA AYRICA SENDİKAL TAZMİNAT İSTENMEMESİ [*]KÖTÜNİYET TAZMİNATI [*]TALEPLE BAĞLILIK İLKESİ [*]VEKALET ÜCRETİ


(1086 s. HUMK. m. 74) (2821 s. Sendikalar K. m. 31) (4857 s. İş K. m. 18, 19, 20, 21)

Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.

Yerel mahkeme, isteği kabul etmiştir.

Hüküm duruşmalı olarak süresi içinde davalılar avukatı tarafından temyiz edilmiş ise de; işin mahiyeti itibarıyla duruşma isteminin reddine, incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

YARGITAY KARARI

Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, feshin sendikal nedenle yapıldığı anlaşıldığından davalının feshin geçersizliğine ve işe iadeye yönelik temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak sendikal sebeple feshin yapılmış olsa da işe başlatmama tazminatının, bir yıllık ücret tutarında belirlenmesi isabetsizdir. Dava dilekçesinde işe başlatmama tazminatının sekiz aylık ücretle sınırlandırılması nedeniyle HUMK.nun madde 74 aykırı şekilde istekden fazlasına hüküm kurulamaz. Öte yandan sendikalar kanununun değişik 31/6. maddesine göre sendika üyeliği veya sendikal faaliyet sebebiyle iş sözleşmesinin feshi halinde İş Kanununun 18-21 madde hükümleri uygulanacağından ayrıca sendikal tazminat talep edilemez. Birleştirilen sendikal tazminat davası bu davadaki işe başlatmama talebini artıramayacağından bu dava nedeniyle ayrıca vekalet ücretine hükmedilemez. Bu nedenle mahkeme kararının bozularak ortadan kaldırılmasına ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulması gerekmiştir.

HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle:

1.Gediz Asliye (İş) Mahkemesinin kararının bozularak ORTADAN KALDIRILMASINA,

2.Davanın KABULÜ ile; işverence yapılan feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,

3.Davacının yasal sürede işe başvurmasına rağmen işverenin süresi içerisinde işe başlatmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının işçinin sekiz aylık ücreti olarak belirlenmesine,

4.Davacının işe iade için işverene süresi içinde başvurması halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok dört aylık ücret ve diğer haklarının davacıya ödenmesi gerektiğinin belirlenmesine,

5.Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,

6.Davacı vekille temsil edildiğinden karar tarihinde yürürlükte olan tarifeye göre 300.000.000 TL.vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,

7.Peşin alınan temyiz harcının yatırana iadesine,

8.Davacının yaptığı toplam 60.920.000 TL.yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine kesin olarak 7.10.2004 gününde oybirliği ile karar verildi.

İş hukuku hocamız her ikisini de alır dedi,sendika hukuku hocamız birisini alırsa diğerini alamaz dedi.Aklım karıştı.Sağol cevabın için.