657 sayılı kanunun 125/3. fıkrasının yorumu?

ilgili fıkrada; memura verilecek disiplin cezasın tayinide, memurun daha önceki sicil notunun iyi veya çokiyi olması durumunda, memura bir derece düşük disiplin cezasının verilebileceği hükme bağlanmışıtır.
Bu fıkrada sözü geçen sicil notlarının değerlendirilmesinde,tüm sicil notlarının(büyün yılar) hepsi iyi veya çokiyi mi olmalı, yoksa herhangi birinin orta diğerlerinin iyi olmasıda yeterlimidir. Ayrıca hangi yılların sicil notları dikkate alınacaktır?
Sicil notlarının iyi olması bir derece düşük disiplin cezasının verilmesi için yeterlimidir yoksa idarenin mutlak bir yetki kullanımı mı sözkonusudur.(bu hususda Danıştay ın idarenin mutlak surette sicili iyi olan memura bir derece düşük disiplin cezasının verilmesi gerektiği şeklinde kararının bulunduğunu duymuştum.Böyle bir karar varmıdır?)Bu durumda memurluktan çıkarma cezasını gerektiren bir fiilden dolayı disiplin cezası verilebilecek bir memura geçmiş sicil notlarının iyi olması durumunda kademe ilerlemesinin durdurulması cezası verilebilecekmidir?


ABC

657 sayılı Kanun'un bahsedilen üçüncü fıkra hükmü aynen şöyle:

"Geçmiş hizmetleri sırasındaki çalışmaları olumlu olan ve iyi veya çok iyi derecede sicil alan memurlar için verilecek cezalarda bir derece hafif olanı uygulanabilir."

Burada, memurlar için verilecek cezalarda bir derece hafif olanı uygulanabilmesi için memurun hem "geçmiş hizmetleri sırasındaki çalışmaları olumlu" olması ve hem de "iyi veya çok iyi derecede sicil" alması gereklidir. Bu iki şart birlikte gerçekleştiği takdirde kanun, disiplin amirinin bir bir alt disiplin cezasını uygulayabileceğini öngörmüşdür. Burada, "uygulanabilir" denilmek suretiyle disiplin amirine bir takdir hakkı tanındığı görülmekte ise de, Danıştay ve idare mahkemeleri iyi sicil durumunun göz önüne alınıp alınmadığını mutlaka incelemekte ve iyi sicil halinde bir alt cezanın uygulanmadığı durumlarda işlemi iptal etmekte idi.

Ancak, bir idare mahkemesi kararının temyizi üzerine Danıştay 12. Daire tarafından verilen yakın tarihli (2003) bir kararında: "657 sayılı Kanunun 125. maddesinin 3. fıkrasında yer alan "uygulanabilir" ibaresi nedeniyle memurun geçmiş çalışmalarının başarılı ve sicillerinin çok iyi olması halinde daha hafif bir ceza ile cezalandırılması konusunda idareye akdir yetkisi tanındığı, anılan Anayasal ve yasal düzenlemeler karşısında yargı yerlerinin idarenin bu konudaki takdir yetkisini kaldıracak biçimde idareyi bir derece hafif ceza vermeye zorlaması hukuken mümkün olmadığından, davacı hakkında bir alt ceza verilip verilemeyeceği değerlendirilmeden tesis edilen işlemde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptali yolunda verilen kararda hukuki isabet bulunmamaktadır." demek suretiyle idarenin takdir hakkı kabul edilmiş bulunmaktadır.

Uygulamada, Danıştay idareden bazen son 3 veya 5 yılın sicil raporlarını istemekte ve bunları incelemek suretiyle karar vermekte, bazen de memurun bütün sicil raporlarını istemektedir. Kısacası bu konuda uygulamada bir birlik yoktur. Ancak olması gereken de memurun 3 yada 5 yıllık gibi geçmiş sicilllerinin incelenmesinin yeterli olması, bütün geçmiş sicillerinin incelenmesinin gerekmediği düşünülmektedir.

Buna göre, 3-5 yıl gibi yakın geçmişinde olumsuz sicil notu almayan ve çalışmaları da disiplin amirleri tarafından olumlu bulunan bir memura Devlet memurluğundan çıkarma cezası yerine bir alt disiplin cezası olan kademe ilerlemesinin durdurulması cezası uygulanabilecektir.



DeFacto