İş kanununda kılık kıyafet ve tutanak ve mobbing

Merhabalar, (biraz uzun bir soru oldu detaylar ile ama durumu tam ortaya koyabilmek adına bunları yazmak zorunda kaldım. Şimdiden affınıza sığınarak özür dilerim)

Özel sektörde üretim faaliyeti yapan fabrikada, ofis elemanı olarak 21/02/2012 tarihinden itibaren çalışmaktayım. İşe ilk girdiğimde iş tanımımda beden işçisi yazmaktaydı ve sonrasında aldığım terfiler ile formenliğe kadar terfi aldım. Okul mezuniyetim 2 yıllık makine teknikerliği. Firma çeşitli makineler ile kompozit köpük kesimi yapmakta.

İşe ilk başladığım zamanlarda ofiste gerekli programları hazırlayıp üretimde, tezgahlarda gerekli kesim denemelerini operatörler yapar ben kesilen parçaların doğru şekilde kesildiğini ve programın düzgün çalışıp çalışmadığını kontrol ederdim. Yaklaşık 1 senedir işe yeni başlayan kalifiye elemanlar ve vardiya amirlerinin, benim yaptığım işi kontrol edebilmelerinin sonucu üretime girmemekteyim ve tüm gün çalışma zamanımı ofiste program ve tasarım yaparak geçirmekteyim. Geçen hafta Perşembe günü sorumlu mühendisimiz katıldığı bir toplantı sonrasında biz ofis çalışanları ile bir toplantı yapıp, artık sivil çalışmamamız gerektiğini bizimde iş elbisesi giymemiz gerektiğini söyledi. Nedenini sorduğumuzda bir kaç çalışanın bu durumdan ötürü şikayetlerinin olduğunu, neden bizim sivil çalışabildiğimizi kendilerinin çalışamadıklarını sorgulamışlar ve toplantıda bunu karara bağlamışlar.

5 Yıllık çalışma süremde, 4 yıldır asıl işimin ofiste olması ama üretime de girip çıktığımdan ötürü iş elbisesini kendi elbiselerimin kirlenmemesi adına giydim. Fakat yukarıda belirttiğim üzere tamamen ofiste çalışmaya, üretime girmemeye başladığımdan beride günlük, uygun sivil kıyafetlerimi giyip ofisimde belirlenen işleri yürütmekteyim. Ben ve diğer çalışma arkadaşlarım bu durum karşısında şaşırdık ve sözlü olarak tarafımıza bildirilen durum karşısında, bize işe başlarken giymemiz gereken bir iş elbisesi olduğu söylenmediğini, biz yinede işe başladığımızda üretime gireceğimiz için bunu giydiğimizi ama bize tanımlanan bir iş kıyafeti olmamasının yanında, üretim çalışanlarına verilen polyester pantolon ve tişörtlerin bütün gün ofis ortamında çalışırken giyilmesinin anlamsız olduğunu söyledik. Bunun üzerine, firmanın belirlemiş olduğu ve dağıttığı, giymemizin zorunlu olduğunu anlatan bir mail geldi sorumlu mühendisimizden.

Tekrar kendisine sözlü olarak bildirdik. İş elbisesi giymeyeceğimizi, bizim iş sözleşmemizde böyle bir madde olmadığını, neye göre giymemiz gerektiğini bize sunmlarını istedik fakat cevap gelmedi. Cuma günü hastahaneye gittiğimden iş yerinde değildim fakat çalışma arkadaşımın dediğine göre bununla ilgili konu açılmamış tekrardan, hala aynı sivil giyinmesine rağmen.

Bugün iş başı yaptım ve sabah iş başladığında sorumlu mühendisim neden iş elbiselerimi giymediğimi sordu. Bende kendisine giymeyeceğimi Perşembe günüde söylediğimizi, bunun için şirket ile ilgili istediğimiz belgenin gösterilemediğini ve gösterilmediği sürecede giymeyeceğimizi söyledim. Bunun üzerine beni insan kaynaklarına yönlendirdi gerekli belgenin onlarda olduğunu söyledi. Gittim, görüştüm. Aynı şeyleri anlattım. Durumun diğer vardiya amirleriyle alakalı olduğunu, bizim gri yaka olduğumuzu ve tüm gri yakaların arasında eşitliği sağlamak adına alınan bir karar olduğunu bahsetti. Ayrıca üretime girdiğimizi ve giriyorsak giymemiz gerektiğini söyledi. Benim sorumlu amirim mühendisin sürekli üretimde olduğunu, giyilmesi gerekiyorsa örnek verdiğim birkaç iş yaptığımız firmadaki gibi mavi, gri, beyaz yaka tanımı olmadan herkesin giymesi gerektiğini söyledim. Kendi açımdan durumu izah ettim. Bunlara karşılık bana söylediği başka bir fabrikada üretim müdürünün dahil iş elbisesi giydiği oldu ve bunun üzerine, neden bizim üzerimize bu konuda gelindiğini sordum. Mantıklı açıklamaların var birşey diyemiyorum dedi ve istediğim belgeyi bana ileteceğini söyledi.

Bugün için bu belgeyi istediğimi yazılı olarak mail ile kendisine taleptede bulundum sözlü konuşmamızdan sonra fakat belgeyi bugün bana iletemedi. Yarın tekrar aynı şeyleri yaşayacağımız açık olarak gözükmekte. Ayrıca firma disiplin talimatında kılık kıyafet ile madde sadece sözlü uyarı gerektiriyorken tarafıma tutanakta tutuldu lakin bana verilmedi henüz.

Bu yaşadıklarım ilk sorunlarım değil. Bunun yanında 2016 yılında ayda 1 yada 2 defa olan geç kalmalarımdan ötürü devam etmesi halinde tutanak yazacaklarını söylediler ve sonrasında yazdılar. Bu zamanlarda Aynı işi yapan fakat başka şehirden gelen bir arkadaşa hergün 1 saat tolerans tanıyorlardı iş başı süresinde ve kesinti yapmıyorlardı ama benim geç kalmamı sorun yapıyorlardı.
2016 sonunda 1 hafta yıllık izne çıkmam gerektiğini 3 ay önceden söylememe rağmen, belirttiğim tarih geldiğinde iş olduğunu izni iptal ettiklerini söylediler. Ben kullanmakta ısrarcı olunca işten kovulmak mı istediğimi sözlü olarak söylediler. Genel müdürle konuşmamız sonrasında, haklarımı vererek işten çıkarmalarını talep ettim kabul etti fakat tarafıma yapılan bu haksızlıkta bana hak verdiğinden beni kaybetmek istemediğini olayı unutup çalışmaya devam etmemi istediğinden kaldım gitmedim.
Sonrasında işlerin az olmasında ötürü ve iş planımızın düzgün yapılamamasından kaynaklı boş kaldığımız vakitlerde, sektörle ilgili gelişmeler olsun internet üzerinden makale video izlememizi 5 ay boyunca sorun yapmayan yine aynı sorumlumuz kişiler bunun olmamasını sözlü olarak uyardılar. (Buradaki çıkarları başka idi)
Şimdi de son olarak bu konuyu önümüze getirdiler.

Mobbing olarak mı değerlendirilir, nedir, ne olur bilemedim. İşveren haklı sebepten iş sözleşmesini fesh edebilir mi? Tazminatsız çıkış yapabilir mi? Kuralsa eğer uymamız gerekir mi?

Buradan siz değerli insanlara danışmak istedim. Kanunen iş sözleşmemde olmayan bu kılık kıyafet konusunu bana dayatabilirler mi sayın arkadaşlar? Yardımınıza ihtiyacım var. Tekrar bu kadar uzun olduğu için özür dilerim. Hakkaniyetli olmak adına tüm durumu dile getirmek istedim.

Is kiyafeti giymeniz gerektigi size bildirilmis, o da giysin bu da giysin, falanca firmada filanca kadro da giyiyor,:filanca firmada fişmekanca giymiyor un karsiligi ancak : o zaman orada calis, bizde bugunden itibaren iskiyafeti olmadan calismak yasaktir seklinde olur.

Giymem, sozlesmemde yok demek yerine, uretimde giyilen is kiyafetleri ofis icin pek uygun degil dusunceniz uzerinden derdinizi anlatmaya ( ama o arada verilen is kiyafetlerinizi de giymeye) devam etmeniz sizin icin en hayirli yol olur.

Erdoğan bey çok teşekkürler cevabınız ve kıymetli vaktinizi ayırıp okuduğunuz için.

5 yıldır ve özellikle son 1 yıldır iş elbisesi giymeden sivil çalıştığımı düşünürsek, ne giymem gerektiği ilk kez bildiriliyor ve şikayet üzerine oluyor.
Kadroları ve başka firmaları bir kenarı bırakıyorum bu konuda haklısınız. Yazmayı atlamışım ama bunları kendilerinin giymem konusunda verdikleri örnekler üzerinden bende kendilerine örneklerle anlattığımdan oldu.

Başka atlamış olduğum konu, yazmanız üzerine eklemiş olayım. Giymem demek yerine uzlaşma yolunu kendilerine söyledik. Polyester pantolon değil düzgün rahatsız etmeyecek bir pantolon verilsin o zaman dedik, kurallar belli onları giyceksiniz dediler.

Gerçekten, tüm samimiyetimle söylüyorum. Güzel, sevdiğim, çalışırken zevk aldığım ve ay sonu geldiğinde cebimide tatmin eden bir maaşım var. Saçma konulardan işimden olmak istemem. Ama bir kaç kişinin şikayeti üzerine üzerime yada üzerimize gelinen konuda da hakkımı yediremem.

Sivil çalışma meraklısı değilim. Böyle olsa idi başka fabrikalarda güzel pozisyonlar denk gelmişti illaki giderdim. Ben gerektiği yerde gerektiği gibi çalıştığımı, mesai yaptığımı, harcadığımı düşünürken yönetimin üzerime böyle bir konudan gelmesi, beni moralmende çöküntüye uğratmıştır. Tek gündemim o oldu yani bugün tüm gün.

Eklemek istediğim bir durumda şudur. internet üzerinden bu konu ile ilgili arama yaptığımda çeşitli yazılar okudum. http://www.gunes.com/yazarlar/arif--...risir-mi-45191 burada olduğu gibi. (link yapıştırmak yasakmıy dı hatırlamıyorum. yasaksa silinebilir.) iş veren çalışanın kılık kıyafetine karışabilir mi diye. Bu konuda kafamı karıştırdı. eski bir yazı ama bir noktasında köklü değişiklikten bahsedilmiş ve 6 gün içinde bu yazılı evrağı onaylamazsam beni bağlamadığına dair bir yorum çıkardım, kılık kıyafet konusunda.

Tekrar teşekkür ederim cevabınız için.

- - - Updated - - -

Okuduğum yazıda (Eski tarihli güncelliğinde nedir bilmiyorum) şu şekilde;

Alıntıdır:
"İşçi ile işveren arasında yapılmış olan iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesinde; kıyafetin şekli belirtilmişse belirtilen kurala her iki tarafında uyması gerekyor. İş/toplu iş sözleşmesinde yada işyeri personel yönetmeliğinde çalışanın giyinebileceği kıyafetin şekli belirtilmemişse çalışan genel ahlak ve adaba aykırı olmamak üzere istediği şekilde istediği kıyafeti giyinebilir.
Patron iş sözleşmesinde belirtilen yada iş sözleşmesinde belirtilmeyip işyerinde uygulanan kıyafet şeklini değiştirmek istiyorsa bu konuda çalışanın rızasını almak zorunda. Çalışanın rızası olmadan işyerinde uygulanan kıyafet tarzını değiştiremez. Değiştirirse işçi işten ayrılarak tazminata hak kazanabilir. Bu durumda işçi iş güvencesi kapsamında ise 4857 sayılı İş Kanunu'nun 21 inci maddesi hükümlerine göre işe iade davası açabilir.
Patronlar işyerlerinde uygulanmakta olan kıyafetleri yasaklamak istiyorlarsa , iş sözleşmesiyle veya iş sözleşmesinin eki niteliğindeki personel yönetmeliği ve benzeri kaynaklar ya da işyeri uygulamasıyla oluşan kıyafet düzenlemesini işçiye yazılı olarak bildirecekler. Yazılı olarak yapılmayan ve işçi tarafından altı işgünü içinde yazılı olarak kabul edilmeyen değişiklikler işçiyi bağlamaz. İşçi değişiklik önerisini altı işgünü içinde kabul etmezse, işveren değişikliğin geçerli bir nedene dayandığını veya fesih için başka bir geçerli nedenin bulunduğunu yazılı olarak açıklar ve bildirim süresine uymak suretiyle iş sözleşmesini tazminat ödeyerek sonlandırabilir."

Yanlışmı düşünüyorum yada eski konumudur bu artık?

Ya hukuku bir tarafa bırakalım ve biraz rasyonel düşünelim.

Patron siz olun, bir iş yeriniz var, oradaki elemanınıza daha önceden var olmayan bir değişiklikle(mesela garsonların tek tip giyinmesi gibi) böyle bir şeye gideceğinizi söyleyeceksiniz oda banane ben giymem, önceden giymiyodum ki, rahat değil, falanca yerde giyilmiyor, kanunun bilmemne maddesinde şunun gibi bir şey var vs. diyecek, sizde mecburen bu isteğinizi yaptıramayıp boynunuzu bükecek bu arkadaşla da aynı şekilde çalışmaya devam edeceksiniz.Bu çalışma hayatı açısından da insan psikolojisi açısından da patron işçi ilişkisi açısından da imkansız.Zaten olay karşı taraf için çoktan dediğini yaptırma inadına da gelmiş durumda.Benim ön görüm ya dedikleri olacak ya da orada çalışamayacaksınız.İlle giymeyecekseniz haklarınızın verilmesini isteyebilirsiniz, vermeyeceklerini tahmin ediyorum, dava açabilir bunları öne sürerek tazminatınızı isteyebilirsiniz.Mahkeme ortada sürer gibi.Size mahkemeden tazminatınızın verilmesi çıkabilir de çıkmayabilir de.Onun için kesin bir şey söylenemez ama dediğim gibi giyilmediği takdirde o iş yeri eski iş yeriniz olacak, konuşulabilecek tek konu haklarınız verilerek mi verilmeyecek mi ayrılacaksınız.Bence bu şekilde yaklaşırsanız daha yerinde olur.Esenlikle..