Ev sahinin kiracının evine kız ve misafir getirmesini sözleşme ile yasaklaması
Merhabalar
Bir kaç ay önce üniversitem dolayısıyla bir ev bulup yerleştim. Eve benim haricimde 1 2 kişinin daha bir yada iki gecelik kalmaya geldiğini gören ev sahibim, bana kira sözleşmesini ihlal ettiğimi ve eve kesinlikle kız giremeyeceğini ve misafir olmak şartıyla çok çok nadir erkek misafir gelebileceğini bağırarak ifade etti.
Kesinlikle kabul ediyorum ve benim hatamdır ki sözleşmenin son 2 maddesini okumadım ve gerçekten de böyle maddeler koyulabileceğini bilmiyordum.
Aşağıda belirttiğim bu maddelerin hukuki geçerlilikleri var mıdır? Ev sahibi benden ceza bedelini talep edip beni kız/erkek veya arkadaşım/arkadaşlarım geliyor diye beni evden atabilir mi?
(Not: Aklı başında insanlar olduğumuzu düşünüyorum. Eve kesinlikle zarar vermiyor ve "kesinlikle" ses yapmayıp,kimseyi rahatsız etmiyoruz.)
Kira Sözleşmesinin Son iki maddesi ;
11. dairedeki kiracı yanına sadece 1 erkek arkadaşını alabilir. kiracılar kız arkadaşlarını kesinlikle getiremez. bu şartın ihlali halinde kiracı kiraya verene her ay 1 aylık kira bedelini cezai şart olarak ödeyecektir. ayrıca bu durum tahliye sebebidir.
12. dairede en fazla 2 kişi kiracı olarak konaklayabilir. misafir olarak kalmak isteyenler bir günden fazla konaklayamaz. bu şartın ihlali halinde kiracı kiraya verene her ay bir aylık kira bedelini cezayi şart olarak ödeyecektir. ayrıca bu durum tahliye sebebidir.
Cevap: Ev sahinin kiracının evine kız ve misafir getirmesini sözleşme ile yasaklaması
İmzayı attınızsa sözleşmeye uyun. Madem maddeleri koşulları beğenmediniz başka ev kiralasaydınız veya imzalamadan önce deseydiniz ki ben bu 2 maddeye uymam, karalayalım. Adam da ona göre evini size kiralamaya veya kiralamamaya karar verseydi.
(Not: Aklı başında insanlar olduğumuzu düşünüyorum. Eve kesinlikle zarar vermiyor ve "kesinlikle" ses yapmayıp,kimseyi rahatsız etmiyoruz.) bu not tamamen kaçamak bir cümle. Zaten eve zarar verecek insan olarak görülseniz adam size dairesini tek başınıza keşiş gibi kalacak ta olsanız vermezdi. Bu maddeleri koymuşsa demek ki bir hassasiyet var ortada. Maddede 'ancak ses yapmayan aklı başında kız arkadaşlar bu maddeden muaftır' diye bir söz yoksa, sözleşmeye uymak sizin imzanız ve şeref borcunuzdur.
Cevap: Ev sahinin kiracının evine kız ve misafir getirmesini sözleşme ile yasaklaması
Madde 11'in geçersiz olduğunu düşünüyorum. Çünkü bir kişiyi sırf kadın olduğu için ayrımcılığa maruz bırakmak, bana sorarsanız, 6701 sayılı TÜRKİYE İNSAN HAKLARI VE EŞİTLİK KURUMU KANUNU'na göre ayrımcılıktır.
Madde 3/2: (2) Bu Kanun kapsamında cinsiyet, ırk, renk, dil, din, inanç, mezhep, felsefi ve siyasi görüş, etnik köken, servet,
doğum, medeni hâl, sağlık durumu, engellilik ve yaş temellerine dayalı ayrımcılık yasaktır.
Madde 5/1: Eğitim ve öğretim, yargı, kolluk, sağlık, ulaşım, iletişim, sosyal güvenlik, sosyal hizmetler, sosyal
yardım, spor, konaklama, kültür, turizm ve benzeri hizmetleri sunan kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki
meslek kuruluşları, gerçek kişiler ve özel hukuk tüzel kişileri, yürüttükleri faaliyetler bakımından bu hizmetlerden
yararlanmakta olan veya yararlanmak üzere başvurmuş olan ya da bu hizmetler hakkında bilgi almak isteyen kişi aleyhine
ayrımcılık yapamaz. Bu hüküm kamuya açık hizmetlerin sunulduğu alanlar ve binalara erişimi de kapsar
Madde 7'de ise ayrımcılık iddiasının öne sürülemeyeceği alanlar belirtilmiş olup, bunlardan hiç biri borç alacak ilişkilerini kapsamamaktadır.
Madde 25/1: Ayrımcılık yasağının ihlali hâlinde, bu ihlalin etki ve sonuçlarının ağırlığı, failin ekonomik durumu
ve çoklu ayrımcılığın ağırlaştırıcı etkisi dikkate alınarak ihlalden sorumlu olan kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu
niteliğindeki meslek kuruluşları, gerçek kişiler ve özel hukuk tüzel kişileri hakkında bin Türk lirasından on beş bin Türk
lirasına kadar idari para cezası uygulanır.
Cevap: Ev sahinin kiracının evine kız ve misafir getirmesini sözleşme ile yasaklaması
Her iki maddenin de imzalamış olsanız dahi geçersiz olduğunu düşünüyorum. Bu şartlarla ne cezai şart ne de tahliye kararı alabileceğine inanmıyorum. Eğer gerçekten var olan hukuk kuralları uygulanırsa tabii. Siz kimseye zarar vermedikten sonra daireyi kiraladınız, özel yaşamınızı değil.
Cevap: Ev sahinin kiracının evine kız ve misafir getirmesini sözleşme ile yasaklaması
Ortada tarafların hür iradeleri ile imzalamış oldukları bir sözleşme var. Sözleşme serbestisi içerisinde sözleşmeler hukuka ve yasalara aykırı olmayan her türlü şartı kapsayabilirler.
Burada öncelikle tartışılması gereken, kiracının sözleşmeyi hür iradesi ile mi yoksa ev sahiplerinin bekara, öğrenciye ev vermede zorluk çıkartması nedeni ile iradesi dışında bu maddeleri de kabul etmek zorunda kalıp kalmadığıdır.
Ev sahibi, bekar ve öğrenci olan yakınana 11 ve 12. maddedeki şartlara uyması koşulu ile evi kiralamıştır. Eğer evini bekar ve öğrenciye kiraya vermeyecek olsaydı bunu baştan yapabilirdi. Sözleşmeye bu tür maddeler koyarak bekar ve öğrenci olan yakınan yerine evli bir kiracı arama ve tercih etme yoluna gidebilirdi. Kiracı da bu şartlar altında bu evi tutmaktansa böyle şartları olmayan bir ev arayışına gidebilirdi. Aramış, bulamamış da olabilir elbette. Benim şahsi kanım kiracı olan yakınanın bu şartları hür iradesi ile kabul ederek bu evi tuttuğu yönündedir. Kaldı ki, kiracıya bir erkek arkadaşı ile birlikte kalma ve kirayı paylaşma izni de verilmiştir. Sonradan ben bu maddeleri görmedim, okumadım, zaten gelen misafirler eve zarar vermiyor, gürültü yapmıyor, kimseye bir zararları yok şeklinde savunmasına itibar edilemez. Açıklanan gerekçelerle ev sahibinin çok da kötü niyetli olmadığının kabulü gerekir.
Bununla birlikte sözleşmenin 11 ve 12. maddelerine uyulmaması durumunda her ay için kiracının bir aylık kira bedeli kadar cezai şart ödemesine ilişkin maddeyi sözleşme serbestisi içerisinde hakkaniyet ve iyi niyet kuralları ile bağdaştırmak bence mümkün değil. Bunun da sözleşmeye tek taraflı olarak konulmuş, kiracı aleyhine sonuç doğurabilecek ağır bir hüküm olduğunun kabulü ile geçersiz olduğunu düşünüyorum. Muhtemelen sözleşmeye ev sahibi tarafından kiracının gözünü korkutmak, bu suretle eve kız, erkek arkadaş getirmesini önlemek amacı ile konulmuş bir hüküm olarak görmek mümkün.
Cevap: Ev sahinin kiracının evine kız ve misafir getirmesini sözleşme ile yasaklaması
Bu maddelerin bağlayıcı olmadığını düşünüyorum. Hukuka ve ahlaka aykırı sözleşmeler geçerli değildir.
Sözleşmenin Şartlar
I. SÖZLEŞMENİN GEÇERLİLİK ŞARTLARI
1- EHLİYET
Sözleşmenin geçerli olabilmesi için tarafların o sözleşmeyi yapmaya ehil olmaları gerekir.
Hukuki işlem ehliyetinin temel şartı, irade beyanında bulunanın mutlaka “ayırt etme gücüne”
sahip olmasıdır. Bu olmadan yapılan sözleşmeler kesin hükümsüzdür. Ayırt etme gücü
olmadan sözleşme yapan kişi, eğer bu gücü olsaydı bile bunu yapacak idiyse, bu sözleşmenin
geçersizliğini iddia edemez. Bunu yapması dürüstlük kuralına aykırılık teşkil eder.
2- SÖZLEŞMENİN KONUSUNUN EMREDİCİ HÜKÜMLERE, AHLAKA,
KİŞİLİK HAKLARINA VE KAMU DÜZENİNE AYKIRI OLMAMALI (TBK. m. 27)
TBK m. 27 hükmü, sözleşmenin konusunun kanunun emredici hükümlerine, ahlaka, kişilik
haklarına ve kamu düzenine aykırı olmamasını düzenliyor. Ama sözleşmenin amacı gibi
sözleşmenin konusu dışında kalan hususların da bunlara aykırı olmaması gerekir. Bu hüküm
emredici niteliktedir ve bu emredici kurala aykırı sözleşme, baştan itibaren hükümsüz
olacaktır.
a- Hukuka Aykırı Olmama: Sözleşmenin konusu emredici hükümlere aykırı
olmamalıdır. Burada kastedilen yalnızca Borçlar Kanunu değil, hukukun bütün emredici
kurallarına uyulması zorunluluğudur. Bir hükmün emredici olup olmadığı o hükmün lafzından
veya amacından anlaşılır. Toplumun menfaatini, ahlakını ve fertlerin şahsiyetini koruma
amacını güden hükümler emredici niteliktedir. Ayrıca ekonomik, sosyal veya fiziki yönden
zayıf olanları koruyan hükümler bu koruma amacına giren yönlerden emredicidirler.
b- Kamu Düzenine Aykırı Olmama: Ortada herhangi bir somut emredici hüküm
bulunmasa dahi, yapılan sözleşme kamu düzenini ihlal ediyorsa, kamunun esenliğini ve
rahatlığını bozuyorsa, bu sözleşme geçersiz sayılır. Toplumun menfaatini koruyan hükümlerle
ortaya çıkan hukuki düzenin bütünü kamu düzeni olarak ifade edilebilir.
c- Kişilik Haklarına Aykırı Olmama: Bir sözleşmenin konusu kişilik haklarına aykırı
ise, sözleşme bu sebeple geçersiz sayılır. Bu durum kişi özgürlüğü ile ilgili olabileceği gibi
namus ve şeref gibi kavramlarla da ilgili olabilir.
d- Ahlaka Aykırı Olmama: Burada söz konusu olan ahlak, topluma mal olmuş ahlak
kurallarıdır. Bu da orta halli, dürüst bir insanın ahlak duygularıdır. Böyle bir kişinin ahlak
duygularını rencide eden sözleşme ahlaka aykırılık gerekçesiyle geçersiz olur. Konusu dışında
amacı da ahlaka aykırı olan sözleşmeler geçersizdir.