Gece çalışmalarında fazla mesai ödememenin istisnaları

4857 sayılı İş Kanuna göre fazla çalışma ve gece çalışmasına ilişkin hükümler ayrıca belirlenmiştir. Buna göre her gece çalışması fazla mesai ödeneceği anlamına gelmemektedir.

Gece çalışma süresi en geç saat 20.00'de başlayarak en erken saat 06.00'ya kadar geçen ve her halde en fazla onbir saat süren dönemdir. Ancak işçilerin gece çalışma süreleri Kanunla sınırlanmıştır. Buna göre çalışanların gece çalışması 7,5 saati geçemez. Bu hüküm bazı çalışma koşullarında zorluk yarattığından 23.04.2015 tarihinde İş Kanuna eklenen bir madde ile bazı sektörlere yönelik istisna getirildi. Turizm, özel güvenlik ve sağlık hizmeti yürütülen işlerde işçinin yazılı onayının alınması şartıyla yedi buçuk saatin üzerinde gece çalışması yaptırılabilir.

Yani söz konusu değişiklikle birlikte turizm, özel güvenlik ve sağlık hizmeti yürütülen işler dışında işçi çalıştırılan sektörlerde 7,5 saat üzeri çalışma yaptırılamaz.

Peki, 7,5 saati aşam gece çalışması olunca ne yapılmalıdır?

Bilindiği üzere, fazla çalışma (fazma mesai) Kanunda yazılı koşullar çerçevesinde, haftalık kırkbeş saati aşan çalışmalardır. Yani bu da günde 7,5 saat çalışmaya tekabül etmektedir. Dolayısıyla gece de olsa 7,5 saati aşan çalışmalar için fazla mesai ödenmesi gerekmektedir. Yargıtay Kararları da zaten bu yöndedir. Gece çalışmaları yönünden, haftalık kırkbeş saat olan yasal çalışma sınırı aşılmamış olsa da günde yedibuçuk saati aşan çalışmalar için fazla çalışma ücreti ödenmelidir. (Yargıtay 21 HD., 2013/15259 Esas, 2014/415 Karar)

Turizm, özel güvenlik ve sağlık hizmetleri çalışanlarının fazla mesaisi nasıl olacaktır?

Kanunla getirilen düzenleme gereği gece çalışmaları 7,5 saati aşabilecek sektörler olan turizm, sağlık ve güvenlik hizmetleri sektörlerinde de son düzenlemeler çerçevesinde haftalık saat esas alınacaktır. Şayet bu sektörde çalışanların haftalık çalışmaları (gece 7,5 saatten fazla da çalışsalar) 45 saati aşarsa fazla mesai ödenecektir. Çünkü Yargı Kararlarında da görüldüğü üzere, 7,5 saatlik gece çalışma sınırının korunmaya çalışıldığı, bu sınırın aşılması durumunda işveren nezdinde bir karşılık/yaptırım öngörüldüğü açıkça anlaşılmaktadır. Fakat Kanunun cevaz verdiği bir durum karşısında İş Kanunun 41 ve 69. maddeleri birlikte değerlendirilerek işlem yapılacaktır.

Son olarak belirtilen husus mevcut mevzuat anlamında olması gereken durumdur. Ancak Yargıya konu olabilecek durumlarda Yargının bu konuda ne diyeceği düzenleme yeni olduğundan belli değildir. Herhangi bir gelişme olduğunda tekrar sizleri bilgilendireceğiz.

Kaynak: http://www.osmanozbolat.com/04/01/20...sai-odenir-mi/