Kim doğru AKP mi BM mi?

El Kadı gerçeği

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın 'kendime inandığım gibi inanıyorum", Savcı İdris Ermeydan'ın "Hayırsever bir işadamıdır" dediği Yasin El Kadı, hâlâ Birleşmiş Milletler'in terör listesinde...

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın masum olduğunu söylediği Yasin El Kadı kimdir?
Yasin El Kadı, Birleşmiş Milletler'in terörist listesinde yer alan Suudi Arabistanlı bir işadamıdır. 11 Eylül olaylarından önce Suudi Arabistan ve Türkiye'de de muhtelif yatırımlar yapmıştır. ABD'yi hedef alan 11 Eylül terör saldırılarından sonra BM Güvenlik Konseyi'nin 28 Eylül 2001 tarihinde kabul ettiği 1373 sayılı kararda yer alan, "El Kaide ve Taliban mensubu olan ya da bu örgütlerle bağlantılı kişiler ve kurumlar" listesinde Yasin El Kadı'nın da ismi geçiyor.

BM Kararı ne öngörüyor?
BM kararı, BM üyesi ülkelerin El Kaide ile mücadele için işbirliği yapmalarını, bu çerçevede listede ismi geçen kişilerin mal varlıklarını "ivedilikle" dondurmalarını öngörüyor. BM üyeleri, bu karar çerçevesinde listede adı geçen kişilerin ülkeye giriş ve geçişlerini engellemek yükümlülüğü altında.

Türkiye BM kararı üzerine ne yaptı?
BM Güvenlik Konseyi'nin aldığı bu karar üzerine 30 Aralık 2001 tarihli ve 24626 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Bakanlar Kurulu kararı (BELGE 1) ile 131 kişinin Türkiye'deki mal varlıkları donduruldu. Bu karar, "BM Güvenlik Konseyi'nin terör örgütlerinin ve terörizmi finanse eden kişi ve kuruluşların faaliyetlerine engel olunmasına ilişkin kararları doğrultusunda yayımlanan listede yer alan kişi ve kuruluşlara karşı uygulanacak önlemleri" düzenliyor.
Bakanlar Kurulu kararının ardından bankalar, tapu müdürlükleri TMSF, BDDK ve SPK gibi diğer resmi kurumlara gönderilen yazılarla El Kadı'nın Türkiye'deki tüm mal varlığı, hak ve alacakları donduruldu; bu konuda yapılacak işlemler Maliye Bakanlığı'nın iznine bağlandı. Bir başka deyişle, bu konuda en yetkili kişi Maliye Bakanı Kemal Unakıtan.

LİSTE HÂLÂ YÜRÜRLÜKTE
Resmi Gazete'de yayımlanan bu karar hâlâ yürürlükte mi?
Evet, söz konusu karar süreli olmadığı için hâlâ yürürlükte. Karara konu olan liste bundan önce üç dört kez güncelleştirildi. Bazı isimler çıkartılırken, çok sayıda ekleme yapıldı. Ancak ismi çıkartılanlar arasında Yasin El Kadı yer almadı. Bir başka anlatımla, Yasin El Kadı, bugün itibarıyla Türkiye'nin yasal mevzuatı çerçevesinde "terörizmle bağlantılı" bir şahıs statüsünde bulunuyor.

TÜRKİYE'YE GİRİŞİ YASAK
Peki, Yasin El Kadı BM'nin listesinde yer almaya devam ediyor mu?
Evet, ediyor. BM'nin listesi her yıl güncelleştiriliyor. En son güncelleştirme, 25 Nisan 2006 tarihinde yapıldı. BM'nin Taliban ve El Kaide'ye uygulanan yaptırımları denetleyen 1267 sayılı özel komitesinin bu tarihte güncelleştirdiği listenin 60. sırasında Yasin El Kadı'nın ismi yer alıyor. (BELGE 2)

AKP hükümeti Yasin El Kadı'yı terörist statüsünden çıkarabilir mi?
Bunun için yeni bir Bakanlar Kurulu kararının çıkartılabilmesi gerekir. Böyle bir karar ancak El Kadı'nın BM listesinden çıkmasıyla mümkün olabilir. Bu olmadan El Kadı hakkındaki kararın kaldırılması, özellikle uluslararası terörizmle mücadele gibi hassas bir konuda BM kararına aykırı hareket edildiği şeklinde yorumlanabilir.

Yasin El Kadı isterse Türkiye'ye girebilir mi?
2001 yılında Bakanlar Kurulu'nun kabul ettiği listenin uygulamaya konulmasıyla birlikte, Yasin El Kadı'nın Türkiye'ye girişi de yasaklanmış bulunuyor. Türk Emniyet teşkilatının bilgisayar kayıtlarında ismi yasaklılar arasında yer alıyor. Bu yasak kaldırılmış değil. Bu nedenle, Kadı istese bile Türkiye'ye giriş yapamaz. Türkiye'ye girmeye çalışırsa, havaalanı ya da sınır kapısından geri gönderilecek.

KÜRESEL TERÖRİST!
ABD, El Kadı'yı terörist olarak görüyor mu?
ABD Hazine Bakanlığı'nın terörün finansmanını önlemek için yürüttüğü program çerçevesinde El Kadı, terörü finanse edenler listesinde yer alıyor. Bu liste en son 19 Haziran 2006 tarihinde güncellenmişti. Listede El Kadı hakkında 'küresel terörist' ifadesi kullanılıyor. (BELGE 3)

Avrupa Birliği El Kadı'ya nasıl bakıyor?
ABD'den farklı değil. AB Konseyi, 21 Mayıs 2002'de benimsediği 5949/02 sayılı ortak tutum belgesiyle, BM Güvenlik Konseyi'nin söz konusu kararlarını AB mevzuatına dahil etti. Böylelikle BM kararları AB politikası haline geldi.
Yasin El Kadı hakkında Türkiye'de 2001'den sonra herhangi bir soruşturma açıldı mı?
Evet. 11 Eylül saldırılarından sonra Dışişleri Bakanlığı'nın koordinasyonunda Genelkurmay, MİT, Emniyet, İçişleri ve Maliye Bakanlıkları temsilcilerinden oluşan bir komisyon kuruldu. Komisyon, terör listesindeki isimlerin durumunu büyüteç altına yatırdı. Bu arada Maliye Bakanlığı Başmüfettişi Hamza Kaçar, 2001 yılında dönemin Maliye Bakanı Sümer Oral tarafından Yasin El Kadı'nın hesaplarını incelemekle görevlendirildi.
Kaçar 10 Şubat 2004 tarihinde Maliye Bakanı Kemal Unakıtan tarafından başka bir göreve atandı. Kaçar, yeni görevine gittikten sonra tamamladığı soruşturma raporunu 31 Mart 2004 tarihinde Mali Suçlar Araştırma Kurulu'na (MASAK) gönderdi. Başmüfettiş, raporunda kendisine baskı yapıldığını öne sürerek, El Kadı ile ilgili konunun terör ve kara para yönünden Cumhuriyet Savcılığı ve Devlet Güvenlik Mahkemesi tarafından soruşturulmasını talep etti. MASAK, 6 Mayıs 2004 tarihinde raporu İstanbul Cumhuriyet Savcılığı'na gönderdi.

Savcılık bu talep karşısında ne yaptı?
Cumhuriyet Savcısı İdris Ermeydan, 30 Aralık 2004 tarihinde terör örgütü üyesi olmak ve terör örgütüne yardım etmek iddialarıyla ilgili soruşturmada takipsizlik kararı aldı. Terör soruşturmasını yürüten Savcı İdris Ermeydan, takipsizlik kararında "El Kadı hayırsever bir işadamıdır. El Kadı'nın terörizmle ilişkili olduğuna dair bir emareye rastlanamamıştır" dedi. (BELGE 4) İstanbul Cumhuriyet Savcısı Sadi Yoldaş da Yasin El Kadı hakkında 24 Aralık 2004 tarihinde kara para soruşturmasından takipsizlik kararı verdi. Bu kararın dayanağını Maliye Bakanlığı'nın El Kadı'yı savunan 11 Kasım 2004 tarihli raporu oluşturdu. Maliye Bakanlığı her iki karara da itiraz etmedi.

Takipsizlik kararı neden tartışılıyor?
Savcı Ermeydan'ın terörle ilgili soruşturmada takipsizlik kararının en çok tartışma yaratan noktası, BM kararı ve Resmi Gazete'de yayımlanan Bakanlar Kurulu kararına rağmen Savcı'nın El Kadı hakkında "terörle bağlantılı olduğuna dair emareye rastlanmadığını" belirtmiş olması. Bakanlar Kurulu kararı yürürlükte olduğu için, Savcı'nın bu mütalaası kafa karıştırıyor. Adalet Bakanı Cemil Çiçek, yetkisi olmadığı için savcının bu kararına itiraz etmesinin söz konusu olamayacağını açıkladı. Yasin El Kadı, geçen hafta sonunda Vatan, Yeni Şafak ve Tercüman gazetelerine verdiği paralı ilanlarda, hakkındaki takipsizlik kararlarını kesin yargı kararı gibi göstermeye çalıştı. CHP de eksik soruşturma yapıldığı gerekçesiyle takipsizlik kararlarına karşı Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'na itirazda bulundu. CHP, ayrıca takipsizlik kararı veren savcılar hakkında da Kartal Cumhuriyet Savcılığı'na suç duyurusunda bulundu. Bu aşamada söz konusu başvuruların sonucu bekleniyor. Ayrıca, Danıştay'da da görülmekte olan bir dosya var.

DANIŞTAY'DAKİ DAVA
Yasin El Kadı Danıştay'da neden dava açtı? Bu davanın akıbeti nedir?
Yasin El Kadı, 2002 yılında isminin Bakanlar Kurulu'nun El Kaide bağlantılı teröristler listesinden çıkarılması ve mal varlığı üzerindeki tedbirin kaldırılması için Danıştay 10. Daire'ye başvurdu. Danıştay 10. Daire, 2002 yılında El Kadı'nın yürütmenin durdurulması talebini reddetti. Daire, 4 yıldır El Kadı'nın talebini sonuca bağlamış değil.

Yasin El Kadı Türkiye'de hangi işlere girmişti?
El Kadı, 1993 yılında Mehmet Fatih Saraç ile Ella Film Prodüksiyon Ltd. Şirketi'ni, 1995 yılında da yine Saraç ile birlikte Caravan Dış Ticaret Ltd. Şirketi'ni kurdu. Caravan şirketinin ortaklığı ile BİM Mağazacılık, Ak Gıda A.Ş, Nimet Gıda A.Ş, Sağlam İnşaat A.Ş, Ecmel Tekstil Ltd. Şirketi gibi işletmelerde ortaklık ve yöneticilik yaptı. 1995'te kurulan BİM'deki ortaklarından biri Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın danışmanı Cüneyd Zapsu'ydu; bir diğer ortak ise Korkut Özal...
Ayrıca 1999 yılında babası Abdullah Kadı adına Sarıyer Kiptaş konutlarında bir cami yaptırdı. Yasin El Kadı, 11 Eylül terör saldırılarından yaklaşık iki ay kadar sonra 15 Kasım 2001 tarihinde BİM'deki hisselerini ortağı Mehmet Saraç'a devretti. Diğer şirketlerdeki hisselerini de sonradan yine Saraç'a devretti.

Erdoğan ne demişti?

Erdoğan, NTV'nin yayınında El Kadı için şunları kaydetmişti:
"Yasin beyi tanıyorum ve kendime inandığım gibi inanıyorum. Yasin beyin bir terör örgütüyle münasebet kurması, ona destek vermesi mümkün değildir. Yasin bey, Türkiye'yi seven, ki ailesi itibariyle de geçmişi itibariyle de Türk ve burada yatırımları olan bir insandır. Hayırsever olmaktan başka hiçbir özelliği olmayan bir insan. Geçmişte Cüneyd (Zapsu) beylerle ortaklıkları oldu. Sonra zaten Cüneyd bey o ortaklıktan ayrıldı. Ama hala ortak gibi gösteriliyor. Böyle yargısız infaz yapılmaz. Savcı takipsizlik kararı vermiş. Hala onunla ilgili 'yeniden yargı süreci başlatılsın' deniyor. Var mı böyle bir anlayış? Böyle bir mantık var mı?"