Hamilelik nedeniyle sözleşme yenilenmeyeceğinin bildirilmesi ve işten çıkarma
Alıntı:
ceceli341 rumuzlu üyeden alıntı
İhbar öneline uyularak çıkarılmış ve buna denk gelen 2 haftalık ücreti ödenecek. 6 ayı geçse idi 4 haftalık ücreti ödenecekti.
1 yılı doldurmadığı için kıdem tazminatı zaten alamayacaktı.
Çıkarma nedeni olarak başkaca bir yazı yokmu.?
Feshin geçerli sebebe dayandırılması
MADDE 18. - Otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.
Altı aylık kıdem hesabında bu Kanunun 66 ncı maddesindeki süreler dikkate alınır.
Özellikle aşağıdaki hususlar fesih için geçerli bir sebep oluşturmaz:
a) Sendika üyeliği veya çalışma saatleri dışında veya işverenin rızası ile çalışma saatleri içinde sendikal faaliyetlere katılmak.
b) İşyeri sendika temsilciliği yapmak.
c) Mevzuattan veya sözleşmeden doğan haklarını takip için işveren aleyhine idari veya adli makamlara başvurmak veya bu hususta başlatılmış sürece katılmak.
d) Irk, renk, cinsiyet, medeni hal, aile yükümlülükleri, hamilelik, doğum, din, siyasi görüş ve benzeri nedenler.
e) 74 üncü maddede öngörülen ve kadın işçilerin çalıştırılmasının yasak olduğu sürelerde işe gelmemek.
f) Hastalık veya kaza nedeniyle 25 inci maddenin (I) numaralı bendinin (b) alt bendinde öngörülen bekleme süresinde işe geçici devamsızlık.
İşçinin altı aylık kıdemi, aynı işverenin bir veya değişik işyerlerinde geçen süreler birleştirilerek hesap edilir. İşverenin aynı işkolunda birden fazla işyerinin bulunması halinde, işyerinde çalışan işçi sayısı, bu işyerlerinde çalışan toplam işçi sayısına göre belirlenir.
İşletmenin bütününü sevk ve idare eden işveren vekili ve yardımcıları ile işyerinin bütününü sevk ve idare eden ve işçiyi işe alma ve işten çıkarma yetkisi bulunan işveren vekilleri hakkında bu madde, 19 ve 21 inci maddeler ile 25 inci maddenin son fıkrası uygulanmaz.
Fesih bildirimine itiraz ve usulü
MADDE 20. - İş sözleşmesi feshedilen işçi, fesih bildiriminde sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli bir sebep olmadığı iddiası ile fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde iş mahkemesinde dava açabilir. Toplu iş sözleşmesinde hüküm varsa veya taraflar anlaşırlarsa uyuşmazlık aynı sürede özel hakeme götürülür.
Feshin geçerli bir sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, bu iddiasını ispatla yükümlüdür.
Dava seri muhakeme usulüne göre iki ay içinde sonuçlandırılır. Mahkemece verilen kararın temyizi halinde, Yargıtay bir ay içinde kesin olarak karar verir.
Özel hakemin oluşumu, çalışma esas ve usulleri çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenir.
Geçersiz sebeple yapılan feshin sonuçları
MADDE 21. - İşverence geçerli sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli olmadığı mahkemece veya özel hakem tarafından tespit edilerek feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işveren, işçiyi bir ay içinde işe başlatmak zorundadır. İşçiyi başvurusu üzerine işveren bir ay içinde işe başlatmaz ise, işçiye en az dört aylık ve en çok sekiz aylık ücreti tutarında tazminat ödemekle yükümlü olur.
Mahkeme veya özel hakem feshin geçersizliğine karar verdiğinde, işçinin işe başlatılmaması halinde ödenecek tazminat miktarını da belirler.
Kararın kesinleşmesine kadar çalıştırılmadığı süre için işçiye en çok dört aya kadar doğmuş bulunan ücret ve diğer hakları ödenir.
İşçi işe başlatılırsa, peşin olarak ödenen bildirim süresine ait ücret ile kıdem tazminatı, yukarıdaki fıkra hükümlerine göre yapılacak ödemeden mahsup edilir. İşe başlatılmayan işçiye bildirim süresi verilmemiş veya bildirim süresine ait ücret peşin ödenmemişse, bu sürelere ait ücret tutarı ayrıca ödenir.
İşçi kesinleşen mahkeme veya özel hakem kararının tebliğinden itibaren on işgünü içinde işe başlamak için işverene başvuruda bulunmak zorundadır. İşçi bu süre içinde başvuruda bulunmaz ise, işverence yapılmış olan fesih geçerli bir fesih sayılır ve işveren sadece bunun hukuki sonuçları ile sorumlu olur.
Bu maddenin birinci, ikinci ve üçüncü fıkra hükümleri sözleşmeler ile hiçbir suretle değiştirilemez; aksi yönde sözleşme hükümleri geçersizdir.
merhaba, ben durumumu ve nasıl bir yol izlemem gerektiğini danışmak istiyorum. Özel bir kolejde öğretmenim. 4 yıldır bu kurumda çalışıyorum. 27 haftalık hamileyim. Doğumum 1 eylülde. doğum iznim okulun ilk dönemini kapsadığı için beni işten çıkarıyorlar. tabi ki hamile olduğum için olduğunu söylemiyorlar. İş yerinde küçülmeye gidiyoruz, diğer öğretmenlerin ders sayılarını arttıracaklarını söylüyorlar. Bu kurumda 4 yıldır özveri ile çalıştım,aynı branşta çalıştığım öğretmenlerle sıkıntı olduğunda onların sınıfları alınıp bana verildi ve hiçbir ek ücret almadan tüm sene onların derslerini de yürüttüm. her seferinde bana çok iyi bir öğretmen olduğumu, benden çok memnun olduklarını, benim yerime benden daha iyisini bulamayacaklarını,çocuklarımıda bu kurumda okutacakları vaadlerinde bulundular. Aralık 2014 te Hamile olduğumu açıkladığımda biz yasal haklarını veririz, hep yaynındayız, idare ederiz seni dediler. Ancak 2 haziran 2014 yani Dün bana bir tebligat imzalatmak istediler. tebligatta üstün özverili çalışmalarınızdan dolayı teşekkür ederiz. 2014-2015 yılı için sözleşmeniz yenilenmeyecektir. 31 ağustosta sözleşme süreniz dolmaktadır. 1 eylülde muhasebe ile irtibata geçiniz yazıyordu. ne sebeple sözleşmenin yenilenmeyeceğine dair bir bilgi yok. ben bu tebligatın bir nüshasını alıp danışmak istediğimi söylediğimde bana vermediler resmi evrak, imzalamazsan biz bildirdik ancak imzalamadı diye göndereceğiz dediler,ben düşüneceğim dedim. Ne yapmalıyım, işten çıkarılmak bir yana bana bu durumumda yaptıklarını haketmiyorum. Ayrıca bu kurumda sigortamız maaşımız üzerinden yatmıyor. Beni işten çıkarma tarihi yani sözleşmemin bittiği tarih te ben doğum iznimde oluyorum. sanırım ihbar süremde 8 hafta olmalı ben raprumu 32. haftada kullandığımda ihbar sürem bile dolmuş olmuyo. ne yapmalıyım? yardımcı olur musunuz?
Cevap: Hamilelik Nedenli İşten Çıkarma
Alıntı:
nurmak170404 rumuzlu üyeden alıntı
merhaba, ben durumumu ve nasıl bir yol izlemem gerektiğini danışmak istiyorum. Özel bir kolejde öğretmenim. 4 yıldır bu kurumda çalışıyorum. 27 haftalık hamileyim. Doğumum 1 eylülde. doğum iznim okulun ilk dönemini kapsadığı için beni işten çıkarıyorlar. tabi ki hamile olduğum için olduğunu söylemiyorlar. İş yerinde küçülmeye gidiyoruz, diğer öğretmenlerin ders sayılarını arttıracaklarını söylüyorlar. Bu kurumda 4 yıldır özveri ile çalıştım,aynı branşta çalıştığım öğretmenlerle sıkıntı olduğunda onların sınıfları alınıp bana verildi ve hiçbir ek ücret almadan tüm sene onların derslerini de yürüttüm. her seferinde bana çok iyi bir öğretmen olduğumu, benden çok memnun olduklarını, benim yerime benden daha iyisini bulamayacaklarını,çocuklarımıda bu kurumda okutacakları vaadlerinde bulundular. Aralık 2014 te Hamile olduğumu açıkladığımda biz yasal haklarını veririz, hep yaynındayız, idare ederiz seni dediler. Ancak 2 haziran 2014 yani Dün bana bir tebligat imzalatmak istediler. tebligatta üstün özverili çalışmalarınızdan dolayı teşekkür ederiz. 2014-2015 yılı için sözleşmeniz yenilenmeyecektir. 31 ağustosta sözleşme süreniz dolmaktadır. 1 eylülde muhasebe ile irtibata geçiniz yazıyordu. ne sebeple sözleşmenin yenilenmeyeceğine dair bir bilgi yok. ben bu tebligatın bir nüshasını alıp danışmak istediğimi söylediğimde bana vermediler resmi evrak, imzalamazsan biz bildirdik ancak imzalamadı diye göndereceğiz dediler,ben düşüneceğim dedim. Ne yapmalıyım, işten çıkarılmak bir yana bana bu durumumda yaptıklarını haketmiyorum. Ayrıca bu kurumda sigortamız maaşımız üzerinden yatmıyor. Beni işten çıkarma tarihi yani sözleşmemin bittiği tarih te ben doğum iznimde oluyorum. sanırım ihbar süremde 8 hafta olmalı ben raprumu 32. haftada kullandığımda ihbar sürem bile dolmuş olmuyo. ne yapmalıyım? yardımcı olur musunuz?
Sİze yapılan bildirimi kabul edip, 1 eylülde muhasebe ile irtiba geçin derim.
9. Hukuk Dairesi 2009/22355 E. 2011/34265 K.
BELİRLİ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİ
HAKSIZ FESİH
KIDEM VE İHBAR TAZMİNATI
4857 S. İŞ KANUNU [ Madde 17 ]
4857 S. İŞ KANUNU [ Madde 24 ]
1475 S. İŞ KANUNU ( 14. maddesi yürürlükte ) [ Madde 14 ]
ÖZET:
Kural olarak belirli süreli iş sözleşmesi kararlaştırılmış ve süre sonunda taraflardan herhangi biri fesih iradesini ortaya koymamış ise iş sözleşmesinin kendiliğinden sona ereceği açıktır. Ancak belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesinden önce taraflardan biri yenilememe iradesini ortaya koymuş ise burada yenilemeyen tarafın iradesine göre kıdem tazminatına hak kazanılıp kazanılamayacağı araştırılmalıdır. İşveren yenilememe iradesini göstermiş ve haklı nedene dayanmıyor ise bir yıllık kıdem koşulu gerçekleştiği takdirde kıdem tazminatı ödenmelidir.
Davacı, ihbar ve kıdem tazminatı, ücret alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için tetkik hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalıya ait özel öğretim kurumunda 01.09.2004 tarihinde bir yıllık sözleşme ile sınıf öğretmeni olarak çalıştığını, 2005 yılında yenilendiğini ve belirsiz süreli hale geldiğini, iş sözleşmesinin 31.08.2006 tarihinde feshedildiğini belirterek kıdem ve ihbar tazminatı ile ödenmeyen ücretinin davalı işverenden tahsilini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davalı ile davacı arasında 15.09.2004 tarihinde akdedilen sözleşme ile belirli süreli iş ilişkisi kurulduğunu, 2004-2005 öğretim dönemi için akdedilen iş sözleşmesinin 30.06.2005 tarihinde sona erdiğini ve iş sözleşmesinin 01.08.2005 tarihinde yenilendiğini, bu sözleşmenin 31.08.2006 tarihinde sona erecek olması sebebiyle 01.08.2006 tarihinde sözleşmenin yenilenmeyeceğinin davacıya bildirildiğini, maaş ödemesi ve bu bildirimin tebliği için davacının defalarca çağrılmasına rağmen bu çağrıları dikkate almadığı, davacının çektiği ihtarnameye verilen cevapta kıdem ve ihbar tazminatının haksız olduğu için kabul edilemeyeceğinin ve maaş alacağının okul muhasebesinden alınacağının bildirildiği, davacının maaşını muhasebeden almaktan imtina ederek dava açma yoluna gittiği, iş sözleşmesinde ücretin nereye ödeneceği hususunda belirleme bulunmadığını, davalının okul muhasebesinden maaşının alınabileceğinin bildirilmesinde bir usulsüzlük bulunmadığını, davalının 625 sayılı Yasa kapsamında faaliyet gösterdiğini, belirli süreli iş akdi ile çalışan davacının iş güvencesi hükümlerinden yararlanamayacağını ve dolayısıyla kıdem tazminatına ve ihbar tazminatına hak kazanamayacağını, davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece yapılan yargılama sonunda, davacının davalıya ait ilk öğretim okulunda sınıf öğretmeni olarak belirli süreli iş sözleşmesi ile çalıştığı, taraflar arasındaki sözleşmeler 625 sayılı Yasa uyarınca birer yıllık süre ile yapıldığından ikinci kez yenilenmesi halinde belirsiz süre hale dönüşmediği, bu nedenle davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanamayacağı ancak dosya içerisindeki maaş bordrolarından davacının net aylık ücretinin 750 YTL olduğu ve davalı tarafın davacının ücret alacağını kabul ettiği gerekçesi ile ücret alacağının kabulüne, kıdem ve ihbar tazminat isteklerinin reddine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Karar davacı vekili tarafından davacının 4857 sayılı İş Kanunu'na tabi olduğu, kararın eksik incelemeye dayandığı, kıdem ve ihbar tazminatının reddinin hatalı olduğu gerekçesi ile temyiz edilmiştir.
E) Gerekçe:
1- 4857 sayılı İş Kanunu'nun 17. maddesinde düzenlenen ihbar önelleri belirsiz süreli iş sözleşmeleri için öngörüldüğünden ve davacı dava konusu edilen dönemde 625 sayılı Yasa kapsamında belirli süreli iş sözleşmesi ile çalıştığından, mahkemece belirli süreli iş sözleşmesi nitelendirilmesi ile ihbar tazminatının reddine karar verilmesi isabetlidir. Bu nedenle davacının ihbar tazminatına yönelik temyiz istemi yerinde değildir.
2- Davacının kıdem tazminatına yönelik temyizine gelince:
Halen yürürlükte olan ve kıdem tazminatını düzenleyen 1475 sayılı İş Kanunu'nun 14. maddesinde "Bu Kanuna tabi işçilerin hizmet akitlerinin..." cümlesi ile iş sözleşmesinin belirli ya da belirsiz süreli olmasının kıdem tazminatına hak kazanma açısından önemli olmadığı belirtilmiştir.
Burada önemli olan fesih iradesinin kim tarafından ortaya konulduğu ve kıdem tazminatına hak kazanma koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediğidir.
Örneğin belirli süreli iş sözleşmesini 4857 sayılı İş Kanunu'nun 24. maddesi uyarınca haklı nedenle fesheden işçi bir yıllık kıdem koşulu gerçekleştiği takdirde kıdem tazminatına hak kazanacaktır.
Elbette kural olarak belirli süreli iş sözleşmesi kararlaştırılmış ve süre sonunda taraflardan herhangi biri fesih iradesini ortaya koymamış ise iş sözleşmesinin kendiliğinden sona ereceği açıktır. Ancak belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesinden önce taraflardan biri yenilememe iradesini ortaya koymuş ise burada yenilemeyen tarafın iradesine göre kıdem tazminatına hak kazanılıp kazanılamayacağı araştırılmalıdır. İşveren yenilememe iradesini göstermiş ve haklı nedene dayanmıyor ise bir yıllık kıdem koşulu gerçekleştiği takdirde kıdem tazminatı ödenmelidir.
Somut uyuşmazlıkta davacı ile ilki 01.09.2004, ikincisi 01.09.2005 tarihinde birer yıllık belirli süreli iş sözleşmesi imzalanmıştır. Davalı işveren 31.08.2006 tarihinde sona erecek sözleşmeyi yenilemeyeceğini 01.08.2006 tarihinde davacı işçiye bildirmiş ve iradesini ortaya koymuştur. İş sözleşmesinin işveren tarafından yenilenmemesi nedeni ile bir yıllık kıdem koşulunu taşıyan davacıya kıdem tazminatının ödenmesi gerekir. Kıdem tazminatı isteğinin kabulü yerine, yazılı gerekçe ile reddi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten (BOZULMASINA), peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 03.10.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Kararını da kendilerine sunarak,
kıdem tazminatınızı talep edebilirsiniz sonrasında.
