1973 sigorta girişli ve toplam 174 gün SSK pirimi olan babam, 1991 yılında ölmüş, Ocak 2013 yılında yurt dışı borçlanma yapılarak prim gün sayısı 900 güne tamamlanarak başvuru tarihini takip eden ay başından itibaren hak sahibine ölüm aylığı bağlanmıştır. Aylık bağlanılan .... İl SGK Müdürlüğü hak sahibi kişinin başvuru tarihinden itibaren aylığa hak kazandığını ve 5 yıllık zamanaşımı sürecinden yararlanılamayacağını sözlü olarak tarafımıza belirterek geçmişe dönük aylık ödemesi yapmamıştır.
SGK Başkanlığının 2011/58 sayılı genelgesinin ‘’Zamanaşımı Uygulaması’’ başlığında:
1.1. Kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde, iş kazası, meslek hastalığı ve ölüm hallerinde bağlanması gereken gelir ve aylıkların, hakkın kazanıldığı tarihten itibaren beş yıl içinde istenmeyen kısmı zamanaşımına uğramaktadır. Zamanaşımına uğrayan sürenin tespitinde; sigortalı ve hak sahiplerinin talep tarihlerinden geriye doğru gidilerek 5 yıla kadarki bölümü ödenecek, ancak, 5 yılı aşan süreye ilişkin gelir ve aylıklar zamanaşımına uğradığından ödenmeyecektir. denilmektedir. Diğer taraftan ölüm tarihinde yürürlükte olan 506 sayılı mülga kanunun ‘’zamanaşımı ve hakkın dğüşmesi’’ başlıklı 99. maddesinde:
Bu Kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde, iş kazalarıyla meslek hastalıkları ve ölüm sigortalarından hak kazanılan gelir ve aylıklar, hakkı doğuran olay tarihinden itibaren beş yıl içinde istenmezse zamanaşımına uğrar. Bu durumda olanların gelir ve aylıkları, yazılı istek tarihini takibeden aybaşından itibaren başlar, denilmektedir. Bu durumda ölümün gerçekleştiği tarihde yürülükte olan 506 sayılı kanunda ölüm aylığının başlangıcı ‘’hakkı doğuran olay (ölüm tarihi)’’ olarak 5510 sayılı kanundan farklı bir biçimde tanımlanmıştır. Yukarıda bahsi geçen SGK Başkanlığının 2011/58 sayılı genelgesinin ‘’Zamanaşımı Uygulaması’’ başlığının 1.4 maddesinde bu pararlelde:
‘’1.4. Mülga kanun hükümlerinde; iş kazası ve meslek hastalığı ile ölüm hallerinde gelir ve aylık hakkının doğduğu tarihten itibaren 5 yıllık sürede istenmeyen gelir ve aylıklar zamanaşımına uğramakta, gelir ve aylıklar sigortalı ve hak sahiplerinin tahsis talep tarihini takip eden aybaşından itibaren bağlandığından, Kanunun yürürlük tarihinden önce hak kazanılan gelir ve aylıkların durumu öncelikle mülga kanunlara göre değerlendirilecek ve beş yıllık sürenin dolup dolmadığına Kanunun yürürlük tarihi itibariyle bakılacaktır.’’ hükmü yer almaktadır. Bu bağlamda kanunun yürürlük tarihi olan 01/08/2010 tarihi zaman aşımının süresinin belirlenmesinde esas alınmaktadır.
Tahsis talebinde bulunulan .... SGK Müdürlüğü sözlü olarak tarafımıza yurt dışı borçlanması yapılan tarihi takip eden ay başında aylığa hak kazanıldığı gerekçesiyle 5510 sayılı kanunun hükümleri paralelinde düşünerek tarafımıza geçmişe dönük aylık ödememiştir. Oysa ölümün gerçekleştiği 1991 yılındaki 506 sayılı kanun hükümlerinde aylığın başlangıcı tanımı açık olarak’’hakkı doğuran olay’’ olarak tanımlanmıştır. 2011/58 sayılı genelgenin ilgili maddeleri bu pararlelde hüküm içermekte verilen örneklerde bu durumu somut olarak açıklamaktadır.
Yukarıda izah edilen nedenlerden dolayı tarafımıza, aylık talebinde bulunduğumuz ayı takip eden ay başından 01/08/2010 tarihine kadarki birikmiş toplu aylıklar ödenmesigerekmez mi?
Konuyla ilgilenen hukukçu arkadaşlara şimdiden teşekkürler.
