Yazılı Emri Uygulamamak (Suç teşkil eden emir'den ne anlamak gerekir?)

Merhaba, şöyle bir senaryo var:

Kurumun en üst amiri bir şeyi uygun görüyor ama yetkisi olmayan bir şey. Memur bununla ilgili olaya hiç müdahil olmak istemiyor ama yazılı bir şekilde ben böyle uygun gördüm, yap diyor. Yazı memurun önüne geliyor ve bakıyorki iki "kişi" arasında yapılmış protokol gibi bir şey (kapsamı ney bilinmiyor) ama normalde bu konuya ya kurumun en üst karar organı karşılıklı "kurumlar arasında" ya da kurumun bağlı olduğu ÜST KURUMUN KARAR ORGANLARI buna karar verebiliyor. Torpille işi bağlamak için yapıldığı açık.

1-) Memur bunu yazılı bir şekilde yapamayacağını söylese ve bu duruma ancak üst kuruluş aracılığı ile kurumlar arasında karar verilebileceğini yazılı olarak bildirse; yazılı olarak bildirdiği için 657 sayılı kanunun 11. maddesinin 2. fıkrasını mı uygulaması gerekir yoksa 3. fıkrasını mı?

2-) Aynı şekilde bu durumu üst kuruma da bildirse hakkında sen bizim içimizdeki şeyi niye üst kuruluşa bildiriyorsun diye disiplin soruşturması açılabilir mi?

3-) "Konusu suç teşkil eden emir" derken ne gibi suçu kastediyor? Memura göre suç olduğunu düşündüğünden bu emri yapmadığı takdirde hakkında disiplin soruşturması açılabilir mi?

Alıntı:

---

DEVLET MEMURLARININ GÖREV VE SORUMLULUKLARI:
Madde 11 - (Değişik madde: 12/05/1982 - 2670/4 md.)
Devlet memurları kanun, tüzük ve yönetmeliklerde belirtilen esaslara uymakla ve amirler tarafından verilen görevleri yerine getirmekle yükümlü ve görevlerinin iyi ve doğru yürütülmesinden amirlerine karşı sorumludurlar.

Devlet memuru amirinden aldığı emri, Anayasa, kanun, tüzük ve yönetmelik hükümlerine aykırı görürse, yerine getirmez ve bu aykırılığı o emri verene bildirir. Amir emrinde ısrar eder ve bu emrini yazı ile yenilerse, memur bu emri yapmağa mecburdur. Ancak emrin yerine getirilmesinden doğacak sorumluluk emri verene aittir.

Konusu suç teşkil eden emir, hiçbir suretle yerine getirilmez; yerine getiren kimse sorumluluktan kurtulamaz.

Acele hallerde kamu düzeninin ve kamu güvenliğinin korunması için kanunla gösterilen istisnalar saklıdır.

---

Zaman ayırıp cevap verenlere şimdiden teşekkürler.

1- Buna memur karar vermelidir yani kendisine yazılı olarak verilen emir suç teşkil ediyorsa 3. fıkraya, etmiyorsa 2. fıkraya göre hareket etmek zorundadır.

2- 657 sayılı Kanunda şikayet dilekçesinin nasıl verileceği bellidir bunun hilafına hareket disiplin soruşturması gerektirir maalesef.

3- Memura yazılı olarak verilen emrin suç olup olmadığının takdiri memurun keyfiyetinde değildir. Mühim olan yazılı emredilen idari işlem ve/veya eylemin mevzuata aykırı olması ve Türk Ceza Kanununda karşılığı cezasının olması gerekir diye düşünüyorum.

Yazılı emir olduktan sonra cinayet işlemek, yaralamak vb. gibi bir durum yoksa memur istemese yanlış işlem bile olsa bunu yapmak zorunda kalıyor gibi.

Aklıma yatmadığından biraz başka araştırmalar yapınca Türk Ceza Kanunu'nun (TCK)

Alıntı:

---

İrtikâp
MADDE 250. - (1) Görevinin sağladığı nüfuzu kötüye kullanmak suretiyle kendisine veya başkasına yarar sağlanmasına veya bu yolda vaatte bulunulmasına bir kimseyi icbar eden kamu görevlisi, beş yıldan on yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Görevinin sağladığı güveni kötüye kullanmak suretiyle gerçekleştirdiği hileli davranışlarla, kendisine veya başkasına yarar sağlanmasına veya bu yolda vaatte bulunulmasına bir kimseyi ikna eden kamu görevlisi, üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(3) İkinci fıkrada tanımlanan suçun kişinin hatasından yararlanarak işlenmiş olması hâlinde, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
Denetim görevinin ihmali
MADDE 251. - (1) Zimmet veya irtikâp suçunun işlenmesine kasten göz yuman denetimle yükümlü kamu görevlisi, işlenen suçun müşterek faili olarak sorumlu tutulur.
(2) Denetim görevini ihmal ederek, zimmet veya irtikâp suçunun işlenmesine imkân sağlayan kamu görevlisi, üç aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
...
Görevi kötüye kullanma
MADDE 257. - (1) Kanunda ayrıca suç olarak tanımlanan hâller dışında, görevinin gereklerine aykırı hareket etmek suretiyle, kişilerin mağduriyetine veya kamunun zararına neden olan ya da kişilere haksız bir kazanç sağlayan kamu görevlisi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Kanunda ayrıca suç olarak tanımlanan hâller dışında, görevinin gereklerini yapmakta ihmal veya gecikme göstererek, kişilerin mağduriyetine veya kamunun zararına neden olan ya da kişilere haksız bir kazanç sağlayan kamu görevlisi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(3) İrtikâp suçunu oluşturmadığı takdirde, görevinin gereklerine uygun davranması için veya bu nedenle kişilerden kendisine veya bir başkasına çıkar sağlayan kamu görevlisi, birinci fıkra hükmüne göre cezalandırılır.

---

1-) 250/1 maddesi uyarınca yetkin varsa bile başkasına yarar sağlıyorsa ve bunu yazılı emirle zorla yaptırıyorsan emri veren ceza alması gerekiyor (Örnek Tez: KPSS ye girmemiş (daha önce memuriyetide yok) birisini ben bunu memur olarak atadım diyor)
2-) 251/1maddesi bana yazılı emri vererek yapmam ve benim kimseye söylememen bu işe göz yumuyorum anlamınada geliyor. Bir yandan da üst kuruluşa söylesem kesin disiplin soruşturması açılıyor ancak Kanun Yönetmelikten üstün olduğundan dilekçede bunu belirterek başvuru yapılsa soruşturma açılamayacağını açılsa bile mahkeden dönmesi gerektiği görüşündeyim.
3-) 257/1 maddesine göre örnek tezime göre KPSS ye girmesine ve yüksek puan almasına rağmen memur olarak yerleşememiş kişilerin mağduriyetine ve KPSS ye girmemiş kişiye haksız kazanç elde ettirdiği için yazılı emri verenin yine ceza alması gerekir.

Bu konu epeyce karmaşık ve hukukçuların karşılıklı epeyce tartışması gerekir gözüküyor.

Sayın Çobanoğlu cevabınız için teşekkürler.

Eğer söz konusu kararın 2. fıkraya mı yoksa 3. fıkraya mı girdiği konusunda tereddüdünüz var ise bağlı olduğunuz kurumun hukuk müşavirliğine iletilmek üzere amirinize dilekçe verebilirsiniz.

Örneğin ben bir ilçedeki resmi sağlık kuruluşunda çalışıyorum. İl sağlık müdürlüğünde "disiplin sicil ve hukuk büro amirliği" olduğunu biliyorum. Böyle bir durumda oraya yazılı olarak sormayı tercih ederdim.

Hukuk müşavirliğinden yanıt gelene kadar emri yerine getirmemenizi tavsiye ederim. Aksi takdirde kararın 3. fıkraya girdiği anlaşılırsa siz de ceza alabilirsiniz.

3. fıkrada bahsedilen suç yukarıdaki arkadaşın belirttiği gibi TCK'ya göre suç kavramıdır.

657/131 2-bendi amirin verdigi emir norm kurallarına aykırı ise amire bildirilecegi ve amir yapılması yönünde yazılı talimat verirse emri memur yapmaya mecburdur sorumluluk amire aittir 3 bendi ise konusu suç teşkil eden emir yazılı verilse bile yerine getirilemez denilmekte burdaki kıstas emrin normlara göre suç teşkil edip etmedigi suç teşkil ediyorsa memur cezalandırılır mesela Yargıtay CGK 2003/4-63-37 sayılı bir kararında memuru 228 maddeye(Yeni TCK 257 maddeye)göre ükümlülük kararı vermiştir

Sayın Cenk-B ve abdulalim cevaplarınız için teşekkürler.

Sayın abdulalim, bahsettiğiniz Yargıtay CGK 2003/4-63-37 sayılı kararını nasıl bulabilim?

Teşekkürler.