 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
2.Hukuk Dairesi
Sayı :
Esas Karar
97/10213 97/10552
10.10.1997
Y A R G I T A Y İ L A M I
Özet:Taraflara tebligat kanunu, hukuk usulüne dair sözleşme, tebligat
sözleşmesi uyarınca tebligat yapılmalıdır. Muhatabın bulunduğu devlet müsaade
etmedikçe iadeli taahütlü mektup biçiminde tebligat yapılamaz.
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli
mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp
düşünüldü.
Davalının adresi Fransa olarak belirtilmiş ve dava dilekçesi ile karar
tebliğ işlemi iadeli taahhütlü mektupla yapılmıştır.
7201 sayılı tebligat yasası tebligatların PTT aracılığı ile
yapılacağı, tebligata esas belgelerin 2 nüsha olarak düzenleneceği ve PTT'ye
verileceği, 25. maddesinde "yabancı memlekette tebliğ o memleketin
selahiyetli makamı veya kendisine tebligat yapılacak kimse Türk vatandaşı ise
o yer siyasi memuru veya konsolosu vasıtasıyla yapılır" hükmünü taşımaktadır.
Tebligatın yapılacağı yer olan Fransa ile yapılmış ikili anlaşma
bulunmamaktadır. Çok taraflı Lahey'de aktedilen hukuk usulüne dair sözleşmeye
katılan Fransa, yabancı ülke tebligatları için Adalet Bakanlığı
Milletlerarası Yardım Dairesini yetkili kılmıştır.
Lahey'de aktedilen hukuk usulüne dair sözleşme 14.3.1972 tarihinde
Türkiye Cumhuriyeti tarafından da onaylanmış ve 23.3.1972 tarihinde yürürlüğe
girmiştir. (23.3.1972 tarihli Resmi Gazete)
Belirtilen anlaşmanın 1. maddesi "hukuk veya ticari mevzuda akit
devletlerde yabancı memleketlerde bulunan kimselere yapılacak tebligat, talep
eden devletin konsolosu tarafından talebe muhatap olan devletin tayin edeceği
makama yapılacak talep üzerine yapılır" ibareleriyle tebligatın geçerliliği
için uyulması gerekli kuralları belirlemiştir. Aynı anlaşmanın 2. maddesi
"tebliğ, talep edilen devletin kanunlarına göre yetkili makam eliyle
yapılacaktır." hükmüne yer vermiştir.
Bu konuda Fransa ile özel anlaşma olmadığı gibi, Fransa tebligatın
Adalet Bakanlığı aracılığı ile yapılabileceğini öngörmüştür.
Mektupla yapılacak tebligatın geçerli olması, tebligatı çıkaran ülke
ile tebliği yapılacak ülke arasındaki özel anlaşmanın varlığı veya bu yolla
üzerinde tebligat yapılacak ülkenin engel olmaması ile mümkün görülmüştür.
(Lahey Sözleşmesi md. 6) Ne varki davalıya iadeli taahhütlü mektupla doğrudan
yapılan tebligat bizim iç hukukumuz yönünden tebligat kanununa uygun
değildir.
Bu itibarla usule ve yasaya aykırı olarak Fransa'da davalıya iadeli
taahhütlü mektup posta ile doğrudan yapılan tebligat hukuki sonuç doğurmaz.
Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 73. maddesi iki taraf yasal
kurallara uygun olarak davet edilip sav ve savunmalarını yapma olanağı
sağlanmadıkça hüküm kurulamayacağını hükme bağlamıştır.
Davalıya usulüne uygun tebligat çıkarılmadan esas hakkında hüküm
kurulması bu nedenlerle doğru bulunmamıştır.
S O N U Ç : Hükmün açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz peşin
harcının yatırana geri verilmesine oybirliğiyle karar verildi. 10.10.1997 Cu.
Başkan Üye Üye Üye Üye
Tahir Alp Nedim Turhan Ş.D.Kabukçuoğlu Hakkı Dinç Ferman Kıbrıscıklı
|
